Vísir - 05.12.1947, Síða 3

V I S I R
a
Föstudaginn 5. desember 1947
Býr ísíenzkt bjéðfélag engu betur að þegnum sínum nú en fyrir sjötíu árum?
Dagur er liiliii
Ævisaga Guðlaugs frá Rauðbarðaholti
skrásett af Indriða Indriðasyni.
Eríi skilyrði einstaklingsins til að njóta afkasta
handa sinna engu hetri en fyrir 70 árum, þrátt fyr-
ir verklegar framfarir og aukinn þjóðarauð?
Aður en þér svarið þessum spurnirigum, þá lesið
DAGUR ER LIÐINN, söguna um manninn, sem ólst
Upp á sveit fyrir sjötíu árum, skilaði fullu og fjöl-
breýttu dagsverki og dó á sveit, þegar því var lokið.
Dagsverk Guðlaugs frá Rauðbarðaholti var dags-
vei’k venjulegs Islendings, eins og það gerðist við
sjó og í svcit.
Hér eru ógleyntanlegir kaflar um Skúia Thoroddsen,
Hannes Hafsteir., Jón Laxdal tónsk., Gísla Johnsen,
þættir af Álfi Magnússyni og Sólon í Slunkaríki, og
Saga Guðlaugs er skráð af þá gleymir enginn lýsingunni á Sess-
frábærri nákvæmni og elju í Rauðbarðaholíi, stórlátu en fá-
vandvirkni og ekkert und- tæku húsfreyjunni, sem á ekkert að
an dregið. Þess vegna er gefa sveitardrengnum í veganesti,
hún sönn og blátt áfram nema hlessun sína. '
lýsing á ísjenzku þjóðlífi.
Útgeriarmem!
Hafið þcr munað eftir að tryggja nót og nótabáta?
Talið viö oss Scm fyrst, vér geíum boðið yður hag-
kvafm íryggingarlcjör.
ALMENNAR TRYCGINGAR H.F.
AUSTURSTRÆTI 1D. SÍMI 77DD
skemmugluggann
hjá Ilaraldi i dag og næstu daga. Þar er til sýnis ný gerð af felenzkum
silfurborðBúnáði, sem eg mun hyrja að framleiða strax og efni til
þess fæst.
gullsmiður. — Laugaveg 11.
Ný físldmjelsverk-
Eins og Vísir skýrði frá í
sumar, þá var í b.vrjun þessa
árs stofnað hér í bænum
hlutafélag hraðfrystihúsaeig-
enda.
Tilgangur félagsins er að
festa kaup á nýtízku vélum
t i I f i skim j ölsfra mleiðsl u.
Fyrri vcrkunaraðferðir liafa
verið hæði seinlegar og dýrar
og hráefnið nýtzt mjög illa,
þar sem um 7000 tonn af
íiskúrgangi hafa lil fallið i
Reykjavík á hverju ári. Auk
þess verður framleiðslan
með hinum gömlu verkunar-
aðferðum aldrei 1 _ flokks
vara. Sérfróðir menn, sem
sáu um kaup vélanna höfðu
það einnig fvrir augum, að
kopgt væri að vinna sikl i
þeim. Festi félagið siðan
kaup á tveim vélasamsíæð-
uni, annari frá Bretlandi,
sem vinnur úr 00 tonnum af
hlautbeihum á sólarhring, en
hinni frá Ameríku, og á hún
að vinna úr um 220 tonnum
á sólarhring. Er áætlað að
þessar vélar geti unnið úr um
1500 málum síldar á sólar-
hring. Önnur vélasamstæðan
cr þegar komin til landsins,
en hin mun koma í desemhei’.
Hlutafélagið lilaut nafnið
„Sildar- og fiskimjölsverk-
siniðjan“, og var lilutafjár-
upphæðin ákveðin 1 millj.
kr. í stjórn verksmiðjunnar
eru Björn Ólafs, Þorleifur
Jónsson og Jón Guðmunds-
son.
Síldín
Framh. af 1, síðu.
mikið örlitlu broti af Norð-
urlandssíld, scm e£* hcfði
neyðzt til þess að greina frá
meginstofninum þar. Þetta
brot nemur vanalega um
0,5% af Norðurlandssíldár-
aflanum, en s. 1. sumar var
það, ásamt sumargotssikl-
inni, óvenjulega fyrirferðar-
mikið nyrðra.“
Síldargöngur
ótryggar.
„Má ígtla að síld liggi liér
i fjörðum árlega?“ spurði
tíðindamaðurinn.
„Því miður verð eg að
svara þvi neitandi. í fyrsta
lagi er það alþekkt lögmál,
ekki sízt þegar um síld er að
ræða, að mjög eru áraskipti
að því, hve fyrirferðarmikil
sildin er við sérstaka lands-
hluta. Slíkt er mjög kunnugt
frá Noregi, og mættum við
íslendingar cinnig muna
sildargengdina miklu við
Austurland á Wathne-árun-
um og hvernig þvi árahili
lauk með síldarleysi. Á síð-
ari hluta aldarinnar cr leið,
var afli stórsíldar við Noreg
svo breytilegur, að sum ár
nam liann 1 millj. hl., en
önnur ár þvi nær engu. Um
Hvalfjörð er það að segja,
að á árunum fyrir styrjöld-
ina fórum við átta sinnum
þarigað á Þór til rannsókna
og gerðum itrekaðar til-
raunir, til þess að finna sild
með hverskonar hotnvörp-
um, cn allt kom þá fvrir
ekki, er frá eru skildar örfá
iiundruð af smásíld á fyrsta
ári. Sömu sögðu höfðu önn-
ur rannsóknarskip að segja.
Eru því líkur til, að liér við
Faxaflóa skiptist á góð og'
Iéleg aflatim'al:il, ’ élt eins
og annarsstaðar í ’ eiminum
þar sem síldar- eða sardinu-
veiðar eru stundaðar.“
SÍda1-gengdin
i Hvalfjörð.
Hvað segið þér um liina
miklu sildargengd í Hval-
fjörð?
Sœjatfréttir
338. dagur ársins.
Næturlæknir.
Læknavarðstofan, sími 5030.
Næturvörður
er i Laugavegs Apóteki, sími
1616.
Næturakstur
annast B. S. R., sími 1720.
Þær konur,
sem ætla að gefa muili á bazar
Handavinnudeildar Beiðfirðinga-
félagsíns eru vinsamlega beðnar
að koma þeim í Beiðfirðingabúð
á mánudaginn kl. 4—7.
Veðrið.
Norðaustan kaldi eða stinnings-
kaldi. Léttskýjað.
Útvarpið í kvöld.
18.25 Veðurfregnir. 18.30 fs-
lenzkukennsla. 19.00 Þýzku-
ikennsla. 19.25 Þingfréttir. 20.30
j Útvarpssagan: „Smalaskórnir“
| eftir Helga Ifjörvar; siðari liluti
(Höfundur les). 21.00 Strokkvart-
ctt útvarpsins: a» Adagio eftir
Corelli. b) Sarabande eftir Han-
del. c) Menuett eftir Mozart. 21.15
! Bækur og menn (Vilhjálmur Þ.
Gíslason). 21.35 Tónleikar (plöt-
' ur). 21.40 Tónlistarþáttur (Jón
Þórarinsson). 22.00 Fréttir. 22.05
Symfóníutónleikar (plötur): a)
Fiðlukonsert í D-dúr op. 35 eft-
ir Tschaikowsky. b) Sálmasym-
fónian eftir.Stravinsky.
Leiðrétting.
Það voru matsveinn og 2. vél-
stjóri af „Dóru“ frá Hafnarfirði,
sem björguðu manninum, sem féll
i höfnina á dögunmn, en eklci
lögregían, eiris og sagt var í Vísi.
Hjónaband.
I dag verða gefin saman i
hjónaband af síra Sigurjóni Þ.
Árnasyni, ungfrú Þorbjörg Hjör-
dis Guðjónsdóttir frá Bæ í Lóni
■ og Sigurbjörn Eiriksson frá
| Gestsstöðum, Fáskrúðsfirði. —
Heimili ungri lijórianna verður i
Camp Knox E 22.
Skautaferðir: ,
Agælt skautasvell hefir verið á
Tjörninni að undanförnu, og hafa
skautaferðir verið stundaðar
kappsamlega af æskulýð bæjar-
ins. Er þetta holl og liressandi
íþrótt, sem æskilegt er að scm
flestir iðki frá blautu barnsbeini.
Septímufundur
er í kvöld. Til skemmtunar
verður söngur og erindi.
Vegna auglýsingar,
sem birtist i blaðinu í gær um
„Litið til baka“ eftir álatthías
Þórðarson frá Móum, skal þcss
getið, að bókin cr ekki koiriin til
landsins. Hún er prentuð í Ivaup-
mannahöfn og barst auglýsingin
um hana liingað fyrr en hún
sjálf. Eru menn beðnir velvirð-
ingar á þessum mistökum.
„Það er tvennt,“ heldur
Ai-ni áfram, „sem þarf til
þess að skapa slíka sildar-
gengd og þá, sém nú er á
innmiðum Faxafóla í fyrsta
lagi þurfa síldartorfurnar að
standa með hlóma, en eins
og kunnugt er, skiptir mjög
í tvö horn um stvrkleika ár-
ganganna í stofnum nytja-
fiskanria. Þvi lil sönnunar
má aðeins benda á það, að
fjöldahlutfallið milli beztu
og verstu árganganna, — að
visu í Norðursjó, — hefir
reynzt 1 á móti (>(). Öðru skil-
yrði þarf einnigpð vera full-
nægt, lil þess að skapa síldái’-
gengd á fjörðum og innmið-
um, en það er að hentugir
straumar geri það að verk-
um, að sildin safnist saman,
þar sem auðvell er að ná til
herinar, líkt og nú í Hval-
firði. Síldin er þarna ekki í
ætisieit, þar sem engin áta
er i firðinum og eigi heldur
i hrygningargöngu, enda
mun aðeins % hryggna bráð-
lega og þó ekki fyrr en eftir
nokkrar vikur.
Reynslan cr
lítil enn.
Við höfum litla rcynslu i
sanibandi við Hvalfjarðar-
sildina,“ sagði Árni að lok-
um. „Aðeins í fyrra hefir
veiðzt þar síld í allstórum
stil og ef síldin hagar sér nú,
eins og hún gerði þá, má hú-
ast við, að hér fyllist allL af
sild í fjörðum og sundum
eftir árariiótin, þegar sildin
gengur aftur úr Hvalfirði.
Við fiskifræðingarnir mun-
um gera allt, sem i okkar
valdi stendur lil þess að fylgj-
ast sem hezt með síldinni.“ j