Vísir - 18.03.1949, Blaðsíða 4

4
Föstudafiinn 18. marz 1949
Endurminningar Churchills.
Framh. af 3. síðu.
okkur á hjálp Bandaríkjanna. Það er ekkert ljós fyrir
enda jarðganganna. Við getum ekki ofurselt þjóð okkar
þýzlcri yfirdi'otlnun um ófyrirsjáanlegan tíma. Við verð-
uni að semja. Við eigum einskis annars úrkostar. ......
Það var þegar orðið of seint að koma upjj vamarstöðv-
um á Bretagne-skaga. Hvergi myndi lögleg frönsk stjórn
komast hjá því að verða handtekin á franskri grund.
Þess vegna væri spuming Frakka til Breta þessi: „Viljið
þið viðurkenna, að Frakkar hafa gefið allt sitt bezta,
æskuhlómann og lífsblóð; að þeir geli elcki meira; og að
þeir hafi rétt til þess, þar sem þeir geti elcki lagt meira
frarn fyrir liinn sameigihlega málstað, að semja sérfrið,
en samtímis halda skiiyrðislausri samáhyrgð er fólst í
iiinu hátíðlega samkomulagi, er gert var þrem mánuðum
áður?“
Cliurchill sagði, að aldrei lcæmi til þess, að Bretar færu
að eyða tímanum í ásakanir eða gagnlcæriu’. Það fæli þó
elcki í sér, að þeir samþylcktu gerðii’, er i)i'vtu í bága við
samkomulagið. Fyrsta skrefið ætti að vera, að Reynaud
sendi Roosevelt boðskap, þar sem liann legði fram l)lá-
kaldar slaðreyndirnar. Síðan ættu Fraklcar að bíða svars-
ins, áður en þeir hyggðu á neitt annað. Ef England ynni,
myndi Frakkland verða endurreist í virðingu sini og veldi.
Bretar gefa Frökkum sama svar.
Samt sem áður fannst mér umræðuefnið á þessu stigi
málsins vera svo alvarlegs eðlis, að eg beiddist ])ess, að eg
og samstarfsmenn mínir gætum gengið afsíðis og rætt
það, áður en eg gæfi svar. Lávarðarnir Halifax, Beaver-
brook og aðrir samstarfsmenn mínir gengum síðan úl í
döggvotan en sólu baðaðan garðinn og ræddum málið á
■ hálftíma eða svo. Er við komum aftur, endurtók eg af-
stöðu oklcar. Við gætum ekki fallizt á sérfrið, hvað sem
öðru liði.
Markmið oldcar væri áfrarn algjör ósigur Ilitlei's og að
oldcur fyndist við vera færir um að ná þvi marki. Við
gætum þess vegna eklci leysl Fralcka undan skuldbinding-
um þeirra. En livað sem fyrtr lcæmi, myndum við elcki
ásalca þá; en það væri annað mál en að leysa þá frá heiti
þeipa. Eg mælti fastlega með þvi, að Frakkar sendu nýja
áskorun til Roosevelts, er við myndum styðja frá London.
Reynaud féllst á ])etta og lofaði, að Fraklcar skyldu
þrauka, þar til árangur þessarar síðustu áslcorunar væri
lcunnur.
Áður en við fórum bað eg Réynaud sérstakrar bónar.
Vfir 400 þýzkir flugmenn, er, flestir höfðu verið skotnir
niður af brezka flugliernum, voru fangar í Fralcklandi.
Eins og sakir stóðu, bar að afhenda olckur þessa fanga.
Reynaud lofaði því fúslega, en brátt brast hann völd til
þess að halda loforð sitt. Allir þessir þýzlcu flugmenn voru
síðar til talcs í orustunni um Bretland og við urðum að
skjóta þá niður í annað sinn.
*
í lolc viðræðna oklcar fór Reynaud með olclcur inn í
næsta herbergi. Þar sátu þeir Herriot og Jeanneney, for-
seíar fulltrúa og öldungadeildarinnar. Báðir voru þeir eld-
heitir föðurlandsvinir og löluðu af eldmóði um að herj-
asl áfram, unz vfir lylci. Er við gengum fram þéttslcipað-
an ganginn út í húsagarðinn, sá eg de Gaulle hershöfðingja
standa þar óbifanlegan og án svipbrigða. Eg kastaði á
hann kveðju og sagði á frönslcu i lágum hljóðum:
„L'homme du destin“ (maður örlaganna, eða maðurinn,
er koma skal). Hann svaraði engu. I húsagarðinum voru
að minnsta lcosti hundrað franskir álirifamenn í hinu
mesta volæði. Komið var með son Clemenceaus til mín.
Eg þrýsti hönd háns. Ilurricane-flugvélarnar voru þegar
lcpmnar á loft og eg svaf vært á Iiinni slcjótu og viðburða-
snauðu ferð heim. Það var skynsamlegt, þvi að það var
| langt að háttum.
* *
Eftir brottför okkar frá Tours um kl. 5 hitti Revnaud
nflur ráðuneyti sitt í Cange. Ráðherrarnir voru gramir
yfir þvi, að eg og meðráðherrar mínir skyldum eklci hafa
komið til þeirra. Við liefðum verið fúsir til þess, hversu
siðbúnir sem við hefðum orðið. En olclcur var aldrei hoð-
ið. Við vissuiy heldur elclci, að halda ætti ráðuneytisfund.
1 Cange var álcveðið að flytja frönsku stjórnina til Bord-
caux og Reynaud sendi Roosevelt slccvti sitt með hinni ör-
væntingárfullu beiðni um, að Bandaríkjaflotinn yrði að
minnsta kosti sendur til Evrópu.
Stundarfjórðung .vfir 10 um kvöldið gaf cg stjórninni
liina nýju skýrelu mina. Frásögn mín var staðfest af báð-
í \ s
visiR
Frímerkjasöfnun.
Albúmið.
Germn ráð fyrir að við eig-
um svona 500—1000 frí-
merlci frá ýmsum löndum,
og séum búin að aðgreina
þau.
Hvað eigum við þá að gera
við frímerlcin? Það er lítið
varið í það, að geyma þau í
umslagi einliversstaðar niður
í skúffu.
Nei, við þurfum að fá frí-
merkjaalbúni til þess að líma
þau inn i,
Það er nú erfitt á þessum
tímum að ná sér í frímerlcja-
albúm.
Hér fást mér vitanlega
engin frímerkjaalbúm, sem
albúm geti kallast. Það er
verra en elclci að lcaupa
þessar hælcur sem fást liér á
stölcu stað oftast rándýrar,
með plássi fyrir ca. 2—3000
merlci eða svo, og sumum
löndum ef til vill elcki ætluð
nema 1—2 hls.
Það skársta af þessu tægi,
sem hér fæst núna er ís-
lenzka frímerkjabólcin, sem
Gisli Sigurbjörnsson hefir
gefið út, en hún er nú ein-
göngu fyrir islenzlc frímerki.
Ilún mætti að vísu vera vand-
aðri að frágangi, en hún hef-
ir þó ])láss fyrir öll islenzk
frímerlci, og hægt er að hæta
blöðuni i hana.
F rímei’k jasöf nun verðu r
hvorlci slcemmtileg né gagn-
leg, neina menn eigi gott
albúm fyrir frímerlcin. Ráð-
legast er fyrir byrjendur að
nota albúm, sem hafa af-
markaða reiti fyrir hvert ein-
stakt merki.
I slíkum albúmum eru oft-
ast margar myndir til leið-
heiningar, og aulc þess „kata-
log“ númer við hvera reit.
En það er alveg þýðingar-
laust að lcaupa albúm, sem
hefir kannslce elclci pláss
nema fyrir ca. 100 merki fiá
hverju landi, og elcki er
hægt að bæta blöðum i. Svo-
leiðis albúm er orðið of lítið
áður en maður veit af. Þá er
alveg eins gott að líma fri-
merkin bara inn í stilabók
og geynia þau þar þangað lil
hægt er að fá stórt og gott
albúm. Sum albúm eru þann-
ig, að ætlast er til þess að
límt sé báðum megin á síð-
urnar. Slík albúm eru
mjög óheppileg, vegna þess
að það eyðileggur laufin á
frímerkjunum að líma þau
þannig. Margir vanir frí-
merlcjasafnarar lcjósa frem-
ur rúðustrikuð albúm, án
nokkurra afmarkaðra reita
og mynda. Þáð 'gefur mönn-
um meira svigrúm til þess að
raða frímerkjunum eftir
eigin geðþótla, auk þess sem
þeir hafa ])á pláss fyrir öll af-
brigði, sem þeir lcunna að
eignast. Það er ]k) eklci ráð-
legt fyrir þá, sem eru að
bvrja að safna frímerkjum,
að nota ])essi albúm. Nú er'
það.mjög að færast í vöxt,
að gefin séu út albúm fyrir
einstök lönd og landaliópa,
og er það að ýmsu leyti hag-
kvæmt, þaj’ sem ])að má nú
heita orðið ómögulegt að
safna frímerlcjum frá öllum
löndum heims, og því á-
stæðulaust að eiga albúm,
nema fyrir þau lönd sem
menn taka fyrir. Þvi miður
er mjög erfitt að iitvega
þessi albúm vegna gjaldeyr-
isskorts.
Minnist þess, að það borg-
ar sig elclci að kaupa mjög'
lítið og ófullkomið albúm.
Það er betra að byrja með
minna af frímerlcjum og
eyða heldur nolclcurum tug-
um eða jafnvel hundrað
krónum fyrir stórt og vand-
að frímerkjaalbúm.
Frímerkjafréttir.
Á ]>essu ári verða gefin úí
ný liknarfrímerlci hér á landi.
Verður þeirra nánar getið
siðar. •
Heklumerlcin, sem gefin
voru út 2. des. s. 1. eru nú
seld óstimpluð í Svíþjóð á kr.
5.00 sænslcar, í smásölu.
Dýrasta frímerki í Evrópu
mun vera 3 slcill banco,
sænslct. Það var selt á upp-
boði i London árið 1939 á ca.
100.000 sænslcar krónur.
J. Agnars.
í ráði er, að dr. pharm,
Jens Hald, sem ásamt dr.
med Erik Jacobsen fann upp
ANTABUS-töflurnar, komi
hingað til landsins í næsta
mánuði.
Tilgangurinn níeð Icomu
dr. Ilald er að kynna áhuga-
mönnum hér, og þá fyrst og
! frernst læknum, rcynslu
Dana, Svía og fleiri þjóða í
notkun ANTÁBUS meðal á-
fengissjúklinga, og um ár-
; angur tilrauna, sem gerðar
! hafa verið með lvfinu. Þá
mun liann goia grein fyrir
liælisvist og meðferð þessara
sjúklinga, scm verst eru
sladdir, um félagslega aðstoð
þöirra, sem bata háfa fengið,
og um þátttöku bindindis-
manna og stuðning i þessu
starfi í Danmörku.
Það er hugmvnd þciii'a,
sem um þetla hafa rætt liér,
að dr. Hald flvtji erindi uni
málið í Læknaféla.gi Reykja-
víkur og síðan fyrir almenn-
ing, því rnargir virðast liafa
álniga fyrir þessu máli, bæði
bindindismenn og aðrir.
Hafnar eru á Rliodos
vopnahlésviðræður milli
ísraelsmanna og Lihanons-
manna. Transjoj-dania og
Israel munu einnig hefja
friðarumleitanir í vikunni.
um förunautum mínum. Er við enn sátum á fundi kom
Kennédy scndiherra mcð svar Roosevelts við heiðni Reyn-
auds frá 10. júni.
„Frá Roosevelt forseta til Reynaúds.
13.6.40.
Orðsending yðar dags. 10. júní hefir hrærl mig mjög
milcið. Eins og eg liefi áður skýrt vður og herra Churcliill
fráj gerir Bandaríkjastjórn aliL sem í hennar valdi stend-
ur, til þess að láta stjórnir handamanna fá öll þau lier-
gögn, er þær þarfnast svo mjög og við vinnum að þvi, að
þér fáið margfalt meira magn. Þetla gerum við vegna
þess að við trúum á og styrkjum þær hugsjónir, er handa-
menn herjasl fyrir.
Hin glæsilega mótspyrna frönslcu og hrezku herjanna
hefir liaft hin dýpstu áhrif á bandaríslcu þjóðina.
Sjálfur er eg sérstalclega hrifinn af þeirri yfiiiýsingu
yðar, að Frakkland muni berjast áfram fyrir lýðræði,
jafnvel þótt það hafi í för með sér hægt undanhald, til
Afríku eða Atlantshafs. Það er afar mikilvægt, að flolar
Frakklands og Bretlands haldi áfram að hafa yfirráðin á
Allantshafi og öðrum úlhöfum; ennfremur að muna, að
hirgðir frá uinheiminum eru nauðsynlegar til viðhalds
öllum herjum.
Eg gladdist einnig vfir þvi, sem herra Churchill sagði
fyrir nokkrum dögum um áframhaldandi viðnám brezka
heimsveldisins og sú einbeittni virðist einnig eiga við
hið milcla franska veldi um allan heim. Sjóveldi í Iieims-
stjórnmálum hefir enn sína þýðingu, eins og Darlan flota-
foringi gjörla veit.“
Okkur fannst öllum, að forsetinn hefði gert mikið með
þessu. Hann hafði veitt Reynaud leyfi til þess að kunngera
orðsendingu sína frá 10. júní, með öllu þvi, er hún fól í sér
og nú hafði hann sent þetta stórlcostlega svar. Ef Fralclcar
ákvæðu eftir þetta, að þola frekari kvalir styrjaldarinnar,
myndu Bandaríkin vera injög skulclburidin til þess að taka
þátt i henni. Að minnsta kosti voru työ atriði, sem nær
því jafngiltu styrjaldarþátttöku; í fyrsta lagi loforð um
efnalega aðstoð eins og liægt væri, er fól í sér virka hjálp;
i öðru lagi hvatningu um að halda áfram að berjast, jafn-
vel þó að stjórain yrði lirákin úr Frakklandi.
T
f
•• f*