Vísir - 22.09.1949, Blaðsíða 5

Fimmtudaginn 22. scptcmber 1949
V I S I R
8
í Savonlinna, þar sem tré nærist
á hfartablóði yngis meyjar.
iiiejtsx' þykja uufúsu-
yt*si£r i f imi tanHi-
þeir flestir
en vegtín
stúlknauna
mærin að
Savonfinna er falleg-ur bær, j
sem er reístur á tveimur
kfettahóimum í sundinu milli
tveggja vatna í S.-Finnlandi. j
Bærinn heitir á sænsku
Nyslotti þ. e. nýja höllin og.
helir liann dregið nal'n af
liöll, sCm nú er alll annað en
ný, því hún var reist árið
1475. Höll þessa, sem jafn-
fráml var virki, lét höfuðs- ;
maðurinn í Viborg, danski
ridíiarinn Erik Axelsson Tott,
reisa til þcss að vernda aust-
urlandamæri Finnlands. ' -
Höliin liéitir Olofsborg og
ber nal'n verndara síns Olafs j
konungs helga. Öld eftir öld
var barisl um Olofsborg og i
var hún ýmist i hpndimxj
Finna eða Rússa, nú er hún
enginn ás tey tingars teinn,
heldur safn gamalla bygg-J
ingá, muna og minninga.
Eg fór ásamt finnlands-
sænskum stúlkum út í hólm-
ann, setn Olofsbörg er reist;
á. Allinikill hópur ferða-
tnanna var kominn til þess
að skoða höllina og voru
finnskumælandi,1
finnlandssænsku
varð leiðsögu-
þýða skýringar
sínar á sænsku. Einhvern
veginn hafði sú finnska fehg-
ið þá flugti t höfuðið, að eg
væri Englendingur og þýddi
hún því, mér til heiðurs og
hjálpiæðis ræðu sítiá á þa
hörinúlegustu éhsku, sent eg
hef nokkurntíma heyrt.
Tréð og stúlkan.
Meslá furðuverkið í Olofs-
ltorg er tré eitt mikið og fag-
urt, sem vex heint út ur
beinhörðum múrvegg marg-
ar mannhæðir yfir jörð. —
Jurtafræðingar geta ekki gel'-
ið neina skynsamlegtt skýr-
ingu á þessu undariega uppá-
tæki trésins, etl hjátrúnni
varð ekki skotaskuld úr þvi.
Göniul frásögn ltermir, að í
Olofsborg hafi eitl sinn lifað
áStrík ög indæl meyja, er
vildi veila hlíðu sína manni,
sem föður hennar þölti ekki
nógu ættstpr. Asthneigð
meyjarinnar varð svo sterk,
að engin hoð eða bönn fengu
ráðið nið'urlögum hennar og
var þá það örþrifaráð tekið
að niúra meyna inn í vegg-
ihn. barna stendur m'aerin
enn þann <Iag í dág og græt-
ur höfgum tárum yfir ógæfu
sinni, en hjarta hennar blæð-
ir af sorg. Tréð, sem vex út
úr veggnum, nærist á hjarta-
hlóði hemiar og tárum og
þannig Iiefir það lií'að öldum
sainail.
Sagan segir, að enginn
inegi hreyfa við þessiun vegg
þá sé ógælan vís. l'ngur
sænskur arkitekt ákvað fyr-
ir nokkrum árum að rjúfa
vegginn og ganga úr skugga
um hvernig á vexti trésins
sta'ði, en svo óheppilega vildi
til að daginn eftir að hann
tók þessa ákvörðun datt
hann al' mótorhjóliuu sínu
og beið bana. Þetta slys liefir
að sjálfsögðu ejkki dregið úr
hjátrúnni.
I löngiun og dimmum
göngum Olofsborgar er að-
séfursstaður dráuganna. F.g
bað leiðsÖguméýna að sýna
mér nokkra drauga, en hún
kvað þá sofa á daginn, en
vera káta og l jöruga um næt-
ur. |>arna eru bæði finnskir,
sænskir og rússneskir draug-
ar samankonmir og fer ótrú-
lega vel á með þeim, el' til
vilt lesa þeir ekki áróðursblöð
nútímans, en hafa gleymt
gömlum væringum.
Olofshorg geymir allar
hef ðbundna r menningar-
menjar miðaldanna. Þar er
kirkja ogdýrðlingar, fanga-
vist grafin djúpt í jörð í
kjallara hallarinnar og af-
tökustáður í hallargarðinum.
Miná olen Islantilaien.
Málakunnátta er bágborin
i Áusfur-Fiiililandi. Við Is-
leíidingar eigum þó cinn all-
öruggan lykil að hjarta
Finnans og sá lykill er
setniugin „Miná olcn Islantil-
aien“, sém þýðir: Eg er ts-
lendingui'. El' Fínninn kann
stakt orð í sæiiskú, er hann
reiðubúinn til að babla hana
við Islending, þótt hann
hristi höfuðið, ef lumn held-
ur, að sá sem ávarpar hann
sé Svíi. Dm hádegið lagði
eg al' stað frá Savonlinna og
var förinni heitið til Otava,
en þar hafði eg lofað að
flytja íslen/.kt ávarp um
kvöldið á ársmóti finnskra
lýðháskólakennara. Eg þurfti
að skipta um lest i Pieksám-
áki og fara með Mikkelilest-
inni suður á bóginh. A járn-
hrautarstöðinni i Pickamaki
hitti eg engan samskumæl-
amli og fór ])á imt I lest, sem
mér þótti sennilegt að væri
sú rétta. Eg spurði á sænsku,
hvort þefta væri Mikkelilest-
in, en enginn gengdi.
Eg sagði þá á finnskn, að
eg væri Islendingur en spurði
um leið á sænsku, hvort eng-
in skildi það mál. I hinum
enda vagnsins sat roskinn
maður og kvaðst hann skilja
sænsku og bauð mér sæti við
hlið sér. Maðurinn hafði
Ijósmóðurtösku eina mikla
meðferðis og datt mér hel/.t!
í hug, að hann myndi vera !
sveitaiæknii'. Tilgáta mín j
reyndist þó alröng. Maðurj
})essi var fyi’rverandi profess-!
ör við verzlunarháskólann í!
Helsingfors, Kvváli Járvinen.;
Var hann um langt skéið!
rílvisdagsbiaður og árumj
saman verzlunar- og síður
l jármálaráðherra. Járvinen j
kvaðst vera 80 ára gamajl og;
vera hæ'ttur ölluni opinber-j
um störfum.
Skilar kveðju hing-
að til lands.
Aldrei liel'ir mig langað j
eins til að rengja orð heiðar-j
legs ímraus og í þetta sjdpti.
Þessi greindarlegi inaður leit
út fyrir að vera 50 00 ára,
en liaun sýndi mé’r vegabréf j
isitt. svo að eg gæti skrifaðj
nafn bans rétt, gekk eg úrj
skugga um að öldimgurinn j
ságði rétt til aldurs sín.
Járvinen kvaðst þekka ung-j
frú Helgú Sigúrðai’dóttur j
skólastýru í Reykjavik ogj
bað liann mig áð bera henni;
kveðju sína og dóttur sinnar. j
Er til Mikkeli kom 1 ór,
Járvinen með mig til slöðvar-
stjórans og hriiigdi hann á
áaúhuiarliílastöðina og bað
stöðvarstjórann þar að sjá
um að bíllinn til Otava l'æri
ekki á undán íslenómgi, sem
þangað þýrfti að fara.
Islenzki þjóð.söngurinn
á finnsku.
Til Olava kom cg í ausandi
rigningu og myrkrí. Þar voru
samankomnir 200 skólasljóiv,
ar og kennarar víðsvcgar að
; úr Einnlandi. Var finnska
: móðúrmál aljra nema þriggja
en þeir höfðu lært sænsku í
skóla. Fulltrúar allra Norð-
urlandanna fluttu ávörp á
mótinu, en ræður okkar voru
! þýddar á finnsku jafnóðum.
: Eg talaði síðastur og komst
þá túlkurinn i lucinuslu
j vandræði, því cg mælti fvrst
! nokkur oi’ð á íslenzku. Að
ræðu minni lokiuni oóng
vclæfðnr kór O, guð vors
lands á finnsku. Ráðu Finn-
ar afsökunar á því, að lagíð
væri é'kki nogu vel æft, enda
væri það erfitt, en liinu
skvldu þeir heita mér, að
þegar eg kæmi næst til Finn-
lands, skyldi þjóðsöngurinn
okkar sunginn í tivcrjum
Jýðháskóla i Finulandi.
Flestir þátttakendur þessa;
ixióts höí'ðu aldrei séð Isleml-j
ing áður, on viuarhugur!
þeirra var auði'undinu. Lýsti
hanu sér m. a. í þvi, að l'ull-.
trúi finnsku fræðslumála-
stjórnarinnár baúð mér með,
sér í bíll’erð um ]>vert og
endilangt Finnland, boð, sem
eg því miður varð að hat'ua.
Langt fram á nótt ræddu
Framh. á 7. síðu.
Pöntunarbeiðni:
Undirritaður óskar hérmeð að panta 1 stk. Rafha
kæliskáp. Gerð I.-001.
Nafn ............................................
Heimilisl'ang ...................................
Stærð fjölskvldu ................................
KÆLISKÁPAR
hefir nú haí'ið frainleiðsln kæli-
skápa. vSkáparnir ern að útliti cins
og myndin sýnir.
Stærð skápsms er: Utanmál: D=
01 cm„ B=58 cm„ 11=110 cm„
ath. að yfir sliápnum þai*f að vcra
autt rúm minnst 15 18 cm.
Rúmmál skápsins er 85 lítrar.
Kæliskápurinn er framleiddur
náinni' sámvinnu við A/R Elektro-
lux í Svíþjóð og er kælitækið fcng-
ið |)aðaii.
liællskápurinn er algerlcga hljóð-
laus, enginn hreyfill er notaður, cn
kuldi franileiddur méð liita.
Rúist er við að afgreiðsla geti haf-
ist í nóvémþer þ. á„ én þar sem
cfnisbirgðir eru mjög takmarkað-
ar má þúast við að ekki verði hæg
að l'ullnægja éftirspurn nema að
litlu leýli.
Þér, sem hafið hug á að eignas
Rafha-kæliskápa, útfyllið pöntun
arheiðni hér l'yrir neðan, feggið
hana í umslag, og sendið það ti
Rafha, Hafnarfirði.
Sendið pöntuuarbeiðni fyrirl.nóv
Aíh. Ekki verður tekið á mót
pöntunum í síma.
Kæliskápurinn kostar í verksmiðj-
unni í Hafnárfirði kr. 1.800.00 án
umbúða.
OiéP