Vísir - 22.02.1950, Blaðsíða 4

4
V I S I R
Miðvikudagmn 23. febrúar 1950
D A G B L A Ð
tltgefandi: BLAÐACTGAFAN VlSIR H/F.
Ritstjórar: Ivristján Guðlaugsson, Hersleinn Pálsson.
Skritstofa: Austurstræti 7.
Afgreiðsla: Hverfisgötu 12. Símar 1660 (fimm línur).
Lausasala 50 aurar.
Félagsprentsmiðjan h.f.
Óskað upplýsinga,
Allmikil bjartsýni virðist enn rikjandi á Alþingi i fjár-
málum ])jóðarinnar, enda sýnist ekki vémlegur aliugi
fyrir að draga úr fjárfestingu, sem þó er ahnennt talið
óhjákvæmilegt. l>ótt Alþingi sé aðgerðarlítið og afgreiði
fá mál, sejn verulega þýðingu hafa, er það óspart á að al-
greiða heimildir til ríkissijórnarinnar varðandi fjárfram-
Jög til bæjar- og sveitarfélaga cða einstakra fvrivtækja, en
síðasta dæmi þess ei’ að neðri deild Alþijjgis samþykkti í
gær, að hæjar og sveitarfélög, sem þess óska skuli hafa
Jorgangsrétt ;iö því að kauþa þá 0* togara, sem nú eru í
siruðuiii í Bretíandi fyrir fnunkvæði rikisstjórnarinnar.
Jafnfi’aml er ríkisstjórninni heimiliað að lána bæjar óg
sveitarfélögum 75(4 al’ andvirði togaranha, enda skuli lán-
ið greiðast með jöfimm afborgiinum á 20 árum. en vextir
vera hinir sönm og rikissf jórnin greiðir af láui þvi, að upp-
hæð 32,775,000,oo kr., sem henni er ætlað að taka, vegna
togárakaupanna.
Það skal tekið fram, að allir þingmenn Alþýðuflokks-
ius og koimnúnista í neðri deild greiddu tillöguimi mn
lánveitingar ríldssjóðs atkvæði en Iiinsvegar aðeins þrír
þingmenn Framsóknarflokksins og e.ii:n þingmaður Sjált-
stæðisflokksins. Aðrir greidu alkvæði gcgn tiilögunni eða
voru fjarverandi. Kkki er vitað til, að þeir þingmenn, sem
samþýkktu lánslieimiklina hafi boriö l'rain sérsíakav til-
lögiir til 1'járöflunar, vegna jiessarur lánveitingar, en líklegt
cr talið, að það verði víkissjóði l'ullþungt að afla láns, vegna
togarakau|,anna, enda mun fá hæjarfélög vcra sérlega á-
1‘jáS í að fá eignarhaid á liinum íiýjh togurum, ncnia' þau,
sem ern á hviuándi kúpunni og munar þvi ekki um „eínn
blóðmörskepp i sláturtíðinni“.
Svo sein almenningi er kummgt Iiefir útgerð ..nýsköp-
unartogaraima gengið mjög erfiðlega, þannig, að margir
hafa þeir -verið reknir með fapi, en iáestir hafa geíað stað-
iö undii’ umsömdum greiðslum uni lán né 'eSMegum af-
skriftum. Þeir togarar, sern ti! landsins hafa komið eru
fiestir nmn ódýrari en hinir verða, sem nú eru i snxtðum,
en þegar rekstur þeirra er svo lélegur, sem raun ber vitni,
cr lieldur ekki gerandi ráð fýrir. að rekstur hinna, sem
dý-rari eru, geti orðið affarsælli. Vitað er, að rnörg bæjár-
lélög, sem l'est liai'a kaup á nýsköpimartogurum eru að
lcikna undir rekstri þeirra og er Iiann þeim algjörlega of-
viða. Sania er áð segja um einstök tyrirtæki. se.m toga'rana
hafa kcypt. Þótt þíiu hafi hagnazt ye! á styrjaldaráruimm,
mun mestur sá gróði vera uppélinn, en miklar kvartanir
eru u]>pi að erfiðlega gangi að afla rekstrarlána. Heyrzt
hcfur jafnframt að við borð liggi, að flotinn allur stöðyist
mjög bráðlega, nema því að’eins, að Alþingi geri íullnægj-
an ráðstafanir m’t fyrir mánaðamólin til þess að (ryggja að
ekki komi til slikrar stöðvunar.
Þótt nýsköpunartogarariur séu góð skip og geti sótt
kappsamlega djúpmið hér við land og annarsstaðar, sýnist
svo sem slík skipagcrð lienli oklctir íslendingum Ikki neriia
að nokkru leyti, Fá slík skip geta kornið að góðu gagni,
en allur þorri skipanna hlýtur í framlíðinni að verða
smærri og viðráðanlegri og þeim ætlað að hafa bækistöðv-
ái hér við land, vegna starfi*ækslu frystihúsanna, salt-
fiskverkunar, þurrfisksverkunar og niðursuðu. Ljktegl er,
en hcntugustu skipin fyrir sjávarpláss hér á landi verði um
eða undir 150 tohn.
’Sýnist full ástæða til fyrir Alþingi og aðra þá, sem
lioeð þjóðnndanna fara að gæta fyllstu varuðar við opin-
liera fjárfeslingu, styrkjastarfscmi og aðra slíka fyrir-
greiðsiu af bálfu rikissjóðs, sein jiegar rmin verá svo hlað-
inn gjöldmn, að gefii hans ér o'fboðið. Aimenmiigur kyart-
ar þcgar mjög undan sköttum og opinberurn úíögum' og
greiðshigóta lians l'er þverrandi með hver júm mánpmnúm,
sem líður, e.nda er alvinna niiimkandi i Iandinu og at-
vinnuléýsi jiegar l'arið að gera vart við sig. Albingi virðist
vera gersamlega ráðalaust og þar er Iiver höndin upp á
móli annarri og ekld sýniiegur vilji tii að hregeast djaif-
mannlega við þeim vandam.dum, nem iu"i i_.ru efst á baugi.
í tilefni aí'svari mciribhila
stjörnar Fríkirk j usafiiaðái’-
ins í Reykjavík, vegna álykl-i
imar hins nýja frikirkjusafn- j
aðar, sem skýrl hefir verið,
frá i Yisi og Morgunblaðiim,
langai’ mig til að óska nokk-
urra u[)j)Jýsinga. Fg ætla
ekki að ræða Jietta svar hér,
]>vi að það er eðliteg afleið-
iiig þéirrar samþykktar, sem
gerð var af stjórn nýja
síil’naöarius.
En það er annað í þessu
niáli, sem mér finnst öllu
niikilva'gara. Mér liefir verið
sagt, að Iiinn nýkjörnl prest-
ur saí’naðarins, sr. Þorsteinn
Björnsson, hafi madt ein-
dregið á nióli ]>ví. að iiinn
ný.ji söfnuður feng.i afnot af
kirkjunni til guðsþjónustLL-
halda, Það má éf lil vill segja,
að presturinn hafi eldri haft
nein áhrif á atkva'ðagreiðslu
safnaðarstjórnarinnar, en
mér finnst afstaða hans saml
ekki svo ómerkilegur liður í
Jiessu máli.
Fg gel eklri skilið á hvaða
forsendum preslurinn byggir
]>á afstöðu sína, þótt hann
liafi fengið 1570 alicweði af
412(>, scm greidd voru. Mér
getur ekki dulizt, að nieð
Jiessu móti fetar hanu ekki i
fólspor hins látna, ágæta
jjrests okkar, sr. Árna Sig-
nrðssonar (Gufi blsesi minn-
ingu Iians). Mér finnst hann
frekar feta í fótspo.r starí's-
bróður síns, sem gelið er um
í dæmisögmmi um miskunn-
sama Samverjann, sem gékk
framlijá síerða mannimún,
þvj að saimarlega getum við
tilcinkað okkur Jiessá sam-
líkingu. Við. sem erum í Frí-
ki r k.j usöf i mðiimm, e r u m
ináfi ,o])inberlega, svo að eng-
inn misskilnihgui’ geti j>ar
átt sér stað. Og einnig vildi
ég lévfa mér að biðja lranu
um að leggja efiirfarahdi
spurmngu fyrir sjálfan sig:
inn \41I gangá framhjá Jieim j I ívað mundi Kristur liafa
sánnarfega særð, J>ar seni við
höfum misst liinn ágæta
ÍLennimann okkar. Prestur-
liluta safnaðarins, sem vildi
ekki fella sig við kosningu
lians og fimist mér J>að líkur
hugsunarháltur og h.já prest-
inum í dæmisögunni.
Eg segi fyi'ir mig, að mér
finnst Jætfa eklci prestleg
framkoma, Jjvi að iilutverk
prests er fyrst og fremst að
auðsýna kærleika hverjum
sem í hlut á. l in 6í) ;ira skeið
hefi eg kynnzt prestsslörfum
og aklrei vitað annað en, að
presturinn væri oddamaður í
öilum sáltatih'aiunim innan
síns safnaðar og alltaf reynl
að levsa máLin á grundvelli
réilætis og kærleika. Iíér
virð.ist niéi' tiðrii visi að farið
og harma eg það. ^
gert ■>
Ef öiinur blöð vildu iaka
grein J>essa upp, nmndi eg
vera J>eim þakklátur.
19. febrúar 1950.
Loftur Bjarnason.
I vikunni, sem senn er ao
j líöa, hefir Ferðaskrifstofan
Hefði preslurinn óskað efl-j haldiö uþpi daglegum sJdöa-
ir hlutlevsi í þessu máli, ]ú feröum upp í Hveradali, en
bel'ði J>að borft öðruvisi við, j veöur og fœrð hefir verið hio
og með |>ví móli Iiefði liann ák^ósanlegasta.
stækkað i aiiguiú fjöldans ogj Eins og kunnugt er, eru
sýnt mér og öðrtim, að hann þaö þrír aö’ilar sem standa
vilcli i'ylgja hinum miskunn-jað’ þessum ferðum, en þeir
sama Samverja í barátlu líl's- eru auk Ferðaskrifstofunnar
Skíðafélag Reykjavíkur og
K.R.
Hafa bílarnir fari’ð héöan
ur bænum kl. 1,30 e. h. og'
komið' um 7 leytið í bæinn
aftur.
Hefir þátttaka verið nokk-
ins. Það kann vel að ver'a. að
stimnm finnist Jætta ágætt,
en eg get ekki lilið Jiannig áj
jætta mál og triii þv.i vart, að
eg sé einn um J>á skoðun,
livað .seni hinum nýja söfn-
Úði líður. Geli presLurinn |
liinsvegar réttlætl gcrðir sin-jur, en þó ekki mikil, sem
ar i .þess.u máji, þá er það.vél stafar af því að’ feröirnar eru
farið og bið eg baim }>á fvrir-
gefningar fyrir að baí'a talið
hann verri maini cn liann er.
á þeim tíma dags, sem fólk
er yfirleitt við vinnu.
Á sunnudaginn hefst
Að ondiiigu vil cg leyfa j fyrsta 'feröin kl. 9 árdegis,
tnér að bera fram J>á bón við sú næsta kl. 10 og ver'ður
sr. Þorstein Bjöi'ivsson eða fólk þá sótt í úthverfi bæjar-
öllu hcidur skora á liann að ins, en þriöja og síöasta ferð-
skýra frá afstöðu siimi í þessu in veröur kl. 1,30 e. h.
Eg hefi orðið þess var, að j
umræður uin væntanlega j
æskulýðshöll hafa vakið j
niikla athygli. Var á þeúaj
miimzt nú fyrir skemmstu í:
Bergmáli, einkum í sambaiidi.
við tiliögur Haröar Bjama- j
sonar, skipulagsstjóra, i
þessu máli, sem fram kom íj
„Bærinn okkar“ þ. 13. þ. m. i
Mér hefir borizt bréf frá i
„Ungum“ og birtist það hér!
meö.
„Vegna ]>ess aö oroið er laust:|
hérná i dálkmuini, um æskir j
lý'ðshatlarntáli'ð. lafigar mig til \
að segja niiti áljt n ..hallar-
draumi4' þessuin.
Eg er fyllilega sanunáht I ierðí j
Bjarnasyni og „Bergmálii'. Slík j
draum'sýti. serii j>essi æskulvðs- j
hol! er, verður aldrei að veri'r j
leika ati inínu áliti.
Enda ]>ótt eg tilheyri tinsa 1
íólkintt í bævi'um, get -eg ekki \
séð neina nauðsýn' á sjikrij
slpfniin.
Því befir verið Ijorið við að:
unga-'fólkið sé á götunni, híii'i j
ekki í nein hús aö veiidá, l'ivíið
skemmtanir snertir, þettá er að
nokkru ley.ti rétt, en vi'S verö-
um af> gæta ]>ess aS smálrorg
eins og Rey.kjavík, geUir eklci
bo'SiS n'pp á jafn íjölbreytt
skemmUinalíi <>tr stórlxiruir.
En-.-ekki megum v'iS' gleyma
ollu þvi, sem hér býöst uugu
fólki ti! afjjrevingar. kyik-
mvndahús, sinulliiijl, dans-hús,
íj>r(>ttahús. skáktélög, skátaíé-
lag'sskajuir, stúkur og svo. ótal-
margt fléira.
Petia hcf'öi einhverntima,'
hérna i Iveykjavík, Jxitt æíunóg
til a:S hafa ungdómnum til
clægrastyttingíif.
x
Nei, síinnleikurinu er sá,
að æsku höfuðstaðarins er
ekkert aö vanbúnaði hvað
skemmtanir snertir, og þetta
heimskulega dekur við ung-
lingana, gerir þá heimtu:
freka. Eg vorkenni engum
úngum Reykvíking að finna
sér d.ægradvöl við sitt hæfi.
Annars er heimilið bezti
dvaiarstaður ungu fólki, og
gæti útvarpið gert sitt til aö
halda fólki innan sinna
veggja, ef þaö væri örlíitð
skemmtilegra og méira snið-
ið íyrir þá vngri.
*
Sktuúahöil sú myucli veröa í
samhandj viö'' æskúlýöshölli 1 la.
er j)að eina. sein nýtt er í þes.s-
um æsku 1 ý !S shallart i 11 ("igum.
. Ef nú aö hrennaiuli áhugi er
li.já miinmim aö reisa æskunni
einhverja ' stórbyggingu. 'vái'ri
j>á ekki skynsamlegra að sani-
e.ina alla krafta, og láta ára-
' gainjan ejraum um fuHkoininn
j íþ'röUaléÍk:Van.g, .veröa a:ö. veru-
f leika. ÞaÖ yröi- glæsilegasta
æskulýöshöllin.''
„Amieiis popuIi“. se.ndir inér
eftirl’arandi kláusu: „f sam-
bandi viö þá tillögu sgm fram
knm i „Iteimm okkar" s. U
mámtclag, a'ö Fegnmarfélagi'ö
reisi j>aríaá'ta .Jjjóninum minni.s-
merki á Hlemmtorgi, jjar sem
vátpsþróiu stóö á'öttr íýtr, vil
! eg beina þeim tilmælum til Vis-
i is, að austurfararsjóöur ,.Þor-(
| vahls- t 'örárinssoriar veröi' not-
j aöttr í þessu augmamiði, Fimist’
j mér ekki skipta máli, livor,
! hiima ..jxjríiistu þjqna“ Tijóti'
j fjárins eöa ver'öi heiöraöur
fyrir þaö.
Leyfi mér einnig að biðja
yður um að benda kollegum
yðar við Morgunblaðið íé
það, að þótt þa'ð sé rétt að
sálmabókin, sem ólafur
Hvanndal gaf B. í., hafi
fyrst verið prentuð 15S9,
gerðist það ekki í tíð Brynj-
ólfs biskups, því að hann
var þá ófæddur. En meðal
annarra oröa, er þetta sneið
til sálmaskálds felagsins?“