Vísir - 15.05.1954, Blaðsíða 8

ylSSB ®r MJnr*n4» MaSSS afj M )l»ai-ffpíl--
iWfyttaiiía. — nrlmsilS i itóma
f «rlii Sisfaif
!Mr aean «®raa4 :katti®«a4ay ¥JSlI3 ^Mbr
1«, hyer* mámSar ffá Ma'ðiS áke^iptc ffU
aaáaaíSaméta,. — Sinttl 1884«
LaHgardagmn 15. maí 1954
væni
Ðansklr, brezkir, þýzlkir, ffrandkðr og
rískir vísindamenn kortia hísrgað
Rannséknaráð ríkisins hciur
þegar veitt níu aðilum léyfi til
náttúmfræSOegra rannsákna
hér á landi á komandi sumri,
flestum tií jökla- og jarðfræði-
rannsókna.
Formaður Rannsóknaráðs,
Þorbjörn Sigurgeirsson, hefur
gefið Vísi upplýsingar um þessa
fyrirhuguðu leiðangra, en þeir
eru frá Danmörku, Englandi,
Þýzkalahdi, Frakklandi og
Bandarík j unum.
Níu leiðangrai-.
í fyrsta lagi má nefna dansk-
an mann Niels Voget le-ktor.
ssm er væntardegur hingað til
rannsókna á kísilþörungum.
í öðru lagi hafa brezkir menn
dr. Griffiths og dr. King, á-
samt tveimur stúdentum frá
Birminghamháskóla fengið
ieyfi Rannsóknaráðs til segui-
mælinga á jökulleir við Haga-
vatn.
Sex stúdentar frá Notting-
hamháskóla í Bretlandi, undir
torystu Jack Iwes, hafa sótt um
og fengið leyfi til framhalds-
rannsókna við Morsárjökul í
Öræfum. En þar stundaði 10
manna hópur frá þessum sama
háskóla rannsóknir í fyrra-
sumar og tveir þeirra týndust
á jöklinum, sem kunnugt ér
orðið.
Þýzkur prófessor, Maí að
nafni verður hér í sumar við
mælingar á últraf jólubláum
geislum.
Franskur vísindaleiðangur er
.væntanlegur hingað í sumar.
Helztu menn í þeim leiðangri
verða prófessorarnii' Péguy,
Gorbel og Derruau og hefur
leiðangur þeirra fengið leyfi tii
rannsókna á svæðinu milii
Hofsjökuls og Vatnajökuls, svo
og við rannsóknir á jöklinum
r.jálfum. Tveir þessara manna,
próf. Peguy og próf. Carbél
komu hingað í fyrra, ferðuðust
I
Á Höfn í Homafirði er -tíiiki!
hlíða 'og gróður orSinn eins og í
ÍúnimánuSi í meðálári. SauS-
hurður gengur ágsetlega í kaup-
'úninu og eru flestar ær tvi-
íembdar. Heyfyrningar erö
miklar bæði í Höfn og í sveít-
tmum.
Atvinna er mikil bæði víð
Hskverkun og í sambandi við
bvggingu radarstöðvarinnar á
Ptokkseyri, en þar vinna éinnig
nokkrir utanhéraðsmer; a. Hafn
r bátar hafa aflað vel og mun
hæsti hásetahluturinn vera
r:\mlega 20.000 krónur. Br það
r bát, sem hóf veiðar í janúar.
f nnars hafa bátamir aflað
jafnvel, þannig, að mismunur á
hásetahlut stafar eingöngu af
nismunandi löngu úthaldi.
Kartöflubirgðir eru miklar m.
a eru erm á boðstólum Hcrna-
fiarðarkartöflur sem frægar
f • u fyrir gæði. Hafa margir
bændur svo góðar geymslur að
t'-'Ija má, að kartöflumar séu
■sem nýjar eim.
þá um svæðið og kynntu sér
aðstæður allar.
Prófessor Sehv/arízbach fra
Þýzkaiandi hefur fengið leyfi
til þess að rannsaka steingerv-
inga hé: á landi í sumar.
Þýzk kona, dr. E. Todtmann,
sem dvalið hefur hérlendís
nokkur undanfarin sumur,
kemur enn í sumar til þess að
rannsaka jökulruðrdnga við
norðanverðan Vátnajökul.
Fjórir brezkir stúdentax frá
Oxfordháskóla hafa fengið
leyfi til jarðfræðilegra athug-
ana á Snæfellsnesi.
Loks hafa tveir Bandaríkja-
menn, próf. Baxter og Richard
Zusi fengið leyfi til þess að
safna sveþpum og til þess að at-
huga fuglalíf.
Fyrsti leíðangurinn er þegar
kominn til landsins, en flestir;
hinna munu væntanlegir upp
úr n. k. mánaðamótum.
•26 átlendingar
við rannsóknlr
hér í fyrra. —
í fyrrasumar voru hér 26 út-
lendingar við jöklarannsóknir,
þar af 24-Bretax Qg 2 Þjóðyérj-
ar. '
í yfirlitsgrein sem.formaður
Rannsóknarráðs, Þorbjörn Sig-
urgéirssón. hefur skrifað í
.,Jökul“ ársrit Jöklarannsókna-
félagsíslands.ségir-hann í stuttu
máli frá þessum rannsóknum.
Einn hópúrinn, serh í voru '6
stúdentar frá Durharn háskóla,
vann . að rannsóknUm á. Tind-,
fjallajökli
Jón Eyþórsson . og Sigurður
Þórarinsson skípulögðu. rahn-
sóknirnar ðg vom: þær miðað-
ar við að ákvoða stærð jökuls—
ins, þannig að framvegís yrði
hægt að fylgjést' meS.breyting-
um á- honum. Er þetta 'liður í
■milliríkjasamvinnu um áthug-
anir á jöklum á norðarhveH
'jarðar 1 næstu 10 : ár. Frum-
kvcðull að samvihnu þessari ér ’
préfessor H. Ahlmann í Stokk’
hólrni og er áðal markmið at
hugana þessara að afla heírn-J
ilda -af.m veðurfsrsforeytingar.
'TindfjallajökiaM
:koríIa»ðui'. —
Leið'ang-iirsfárar unnu a3
mælingum á jöklinum, ífyrst og
fremst áð landmáeliiigu og
kortagerð í mæiikvarðanum
1:25 000 og 1.11 000. Á nokkr-
um stÖSuni voru gerðar ná-
kvæmar mælingar á sniðum
yfir ■jcknlínn á milli merktra
staða, cg ar áfcrmað að endur-
taka bær mælingar árlega. Auk
þessa -var mæ-ld þykkt á snjó-
lagi frá síðasía vetri og fylgzt
með bráðnun þess.
Rarnisáknir á
Morsár-JeklL
Ánnar hópur, 10 manna, frá
Nottinghamháskóla vann að
rannsóknir við Morsárjökul;
GeijSar voiu veðurfræðilegar
athugasúr á jöklinum og í
Morsárdal.’ Grafin var .6 metra
djúp gryfja í jökulinn og at-
huguð lög frá sumrinu 1951 og
Frarnh. á 4. síðu.
Örlyg-ur Sigurðssem Iistmálari hjá málverki sínu „Á reitunum“,
en það hefur vakið mikla athygli á sýtogú-hatas í • Listvmasalnum
á Freyjugötunffláv
1«
9 AcMlla Vam Acker, sem
myiadaði samsteypustjöm í
Belgíu á dögimum, hefir
eitt sinn áður verið forsáét-
isráðhería (1945—‘46). —
Þar sem Spaak ©r manrikis-
ráðherra- hinnar nýu stjóm-
ar er íalið víst, að Belgía
munl áfram fylgja ólb.reyttri
stefmu om alfjjóðlega -sam-
- viitmu. Stjómarflokkarmir
tveir fiafa 111 S8etí' £ ffull-
tráádeildinni, 'eir andsíæð-
Ingar 101. Nýja síjómin
hyggst lækka skatta-, ; ag
-koma-'á fót -mýjum iðngrein-
nm. -Engin breyting verður
á afstöðunni til Nato.
@ Aðildarríki varitarsamtaka
Vesfcur-Evrópu ;og Séfeu-
manjissíófnunarimtá*. hafa
'náð samkómuiagi tm síjóm-
málasámkuudú, er ffari 'með
mál varðamdi landvamir,
stál og kolaframleiðslusia,
em eigi-verðuf siík stofmum
sett -á laggtenar fyrr- eta öll
aðiMarríkm 6 hafa staðlest
EvrópuvamarsáttmálBnn.
$ "New T«rk Titnes. hírtir.
•fregta, sem ’það telur mtím
koma óvæní japönskum
'kómmúiiistiitai, sém feafa ‘ál~
veg ætlað að ærast 'út af
jþví-áð fiskatr, sem. jaþanskir
frsMmenn véiddu efftir
sprenginguna 1. marz,
reyndist geislavirkur. Rúss-
ar, segir MaðiS .haffa gert
víðtæ.kar tilraunir með að
íáta fisk verða-fyrk geisla-
vjerkranum; 0g sleppá homíim
þír 'næst •£ sjó, -ár og stöðu-
vötn. Þetta er hafft eftir A,
M. Kuzin, feumarn náttúru-
fræðiagi rússneskum, seih
skrifar um rs-álið í Rt»m-
somolskaya Pravda. Hann
segir, að rússneskir vís-
indamenn- hafi sleppt mill-
jónum geislávirkra smá-
fiska í ííjót og kunnugt sé
að géislavci'feananna gæti í
3—4 raíánuði eSa lengur.
Tilgangurmn. er að komast
a'S raun um hve mikið af
þessum seiðúm Seitar eða
kemt til sinnar náttúrlegu
stöðva í sjónltm. Nökkrum
manuðum 'efftfar að fiskunum:
var slepþt fór fram víðtæk
athugun á -aflh fisfcimatína,
en ekkert va'r sagt - í grein
Kuzins, hvað gert var við
þann fisk, sem réyndist
geislaverkaður.
Q Fregn frá Kairo feermir. að
í Aratealöndum hafi meiin
.S.aH.gJiiL6*vy’ fiMtvuJiwiMuui |
ríkjamtiia, -áð láta Iraþ í té
vopnafeirgðlr, en jafmframt
feefúr ákvörðiuunmm vakið
nokkra furðu. Hafí ér eftir
talsmafflifflá egypzku stjórn-
arimmar, að Egj/ptar vildu
gjarmam £á vopn með sömu
sMImálunm ■■— $».- e. skul'd-
toimdingálausfc, éta svo, feafði
síjómm i Iraíj: fcilkynnt. En
í WasMngton var raunar
sagfc, áð feán 'feefði HöffáfS að
nofca vopiain aðeins fcil -þess
að varðveifca innamlandsör-
yggi og £ sjálfsvöraiL
Tímaritið „Iiljómplötunýj-
ungar'1 gekkst fj/rir skemmstu í
Austurbæjarbíó s.L sunnudag
og komu þar fram márgir ágæt-
ir skemmtilcraftar. Urðu marg-
ir frá aö hverfa. Verður nú
skerhmfcunin endurtekin í Aust-
urfoæjarbíó kl. 11.15 annað
kvöld, meS breyttri efnisskrá.
Kynut verða tvö ný lög eftir
Sigfús ”öfalldórsson með undir-
leik höfúndar og 4 dægurlög.
Söngvarar verða Ingibjörg
Þorbergs, Sigurður Ólafsson,
Alfreð Clausen, Soffía Karls-
döttir og Sigurveig Hjaitested,
Alfred Clausén og Köxmi o. s.
frv. HLjómsveit Aage Lorange
og Trío Jan Moravek aðstoðar.
Ársþing Sridge-sambands fs-
lan'ds var Iraldið í' TjamwafS
7. og 8. jþ. m. Á þinginu vtípt
m8etti!r fuíltráair frá 11 sa’A-
bandsfélögum, en aíís eru ÍS
feíiðgéféíög í sa'mbandim-.
Þingíð ákvað, aS landsmótið
færi að þessu sinni fram' á
Siglufirði, og vefður þáð háð
'þar um Hvítasunnuna. Þingið
samþykkti að leggja áhefzlu á
þátttöku fslands í meistara'móti
Norðurlanda, þar se-tr. vonir
standa til, að það verði þá
haidið hér á landi, árið 1959.
Á þ-irtginu var ’ kosin sam-
bandsstjórn fyrir næsta starfk-
ár, og er h.ún þanhig skipuð:
Forséti: Zóphónías Pétursson,
Rvik. Varaforseti: Bjöm Sveia-
bjömsson, Hafnarfirði. Gjald-
keri: Rannveig Þorsteinsdóttir,
Rvík. Ritari: Eggért Bénónýs-
son, Rvík. Méðstjórnendur:
Sigurður ’ KriStjánsson, 'Siglu-
firði, Karl Friðriksson, Akur-
eyri, og Torfi Jöhannsson, Vest-
manitaeýjum. ’f varastjóm voru
kosnir þeir Óláfur Þorsteinsson,
Rvík, Jón Magnússon, Rvífc,
Grímur Thorarensén, Seífossi,
og Sigurður Guðbrándsson,
Borgarnesí.
Að þinginu ioknu bauð sam-
bandsstjómin þmgfuiltrúum
til s ameigmlegrár -káfiidrýkkj u
í Tjarirárcafé. Við þáð tæki-
fáéri afhenti forsétl sambands-
ins Jöni Guðlaúgssyni, forstj.
Sáelgætisgérða'rinnar ' Ó'pal,
fírmakeppnisbikar -sa-mb. 'En
s.l. vetur -bar sðéi'gætisgerðin
Öpal sigur úr'býtúm, í -hínni ár-
legu firmakeppni Bridgesam-
bandsins.
WASHINGTON <ÁP). —
Kjárnorkúpréfua'lim jþessa árs
á Kyrrahafi er loMSýað því -er
hermt er í sameiginlégri til-
kynaingu Kjarnorkuráðs Banda
rikjamanna og landvarnarráðu
neyíisins,
Tvær sprengingar voru gerð
ar þar í marz Og ein í apríl. í
tilkynningu, sem er undirrituð
af Strauss flotaforingja, sem
hafði yfirumsjón með prófun
' unum og Wilson landvamaráð
herra, segir að þær séu mikil
vægar með tilliti til öryggis
Bandaríkjanna og frjálsra
þjóða, setn þau hafa samstarf
ivið.
Frarnh. af 1. síðu.
ber á þessari smekklegu sýn-
ingu, énda sjón sögu ríkarx,
Ókeypis kvskmyndasýningör.
Géta má þess, að hver sýn-
ingargestur fær ókeypis merki
sýningarinnar, en húsmæður fá
eitthvað smávegis til minja -uín.
hana, servíettupakka o. þ. h. Þá
verða þar ýmsir munir til sölu,
svo sem finnskir skeiðahnífár,
súkkulaðí frá fazer-verksmíðj-
unum óg sitthvað fleira. Loks
verða í sambandi við sýninguna
kvikmyridír daglega í Tjarn-
arbíó, kl. 2.30 og 3.30, er ó-
keypis aðgangur að þeim. Kvík
myndir þessar eru frá Finn-
landi, eins og að líkum lætur,
hin bezta landkynning. Sý’n-
ingin verðúr formlega opnuð í
Tjarnarbíó í dag kl. 4. Þar mun
Vilhjálmur Þór kynna þá, seih
taka til máls, en þeir eru for-
seti íslands, herra Ásgeir Ás-
geirsson, Eggert Kristjánsson
stórkaupmaður, verzlunar- og
iðnaðarmálaráSherra Finria,
Penna Tervo og að lqfeum dr.
Kristinn Guðmundsson utanrik
isráðherra, sem opnar sýning-
una. Loks syngúr DómkirkjU-
kórinn þjóðsöngva beggja láriii
anna. Síðan verður kvikmyníia.
sýning' og þá sýnd m. a. mýníi
frá móttöku xorsetahj ónanna 'í
Finnlandi. Sýningin verður svb
opnuð almenningi kl 6 í clag.
Hún verður opin út þennán.
mánuð icl. 2-- ;0 yifka daga og
Itl. 10—-Í'O -á ■ 5«ari:fttíáögam,