Vísir - 10.08.1957, Síða 4
4
VISIR
Laugardaginn 10. ágúst 1957
\
— Árið 1956 komust við
illan leik til Hong Kong og
Macao, portúgölsku nýlend-
unnar á Kína strönd, nokkur
hundruð kinverskra stúdenta
írá ýmsum löndum Suðaust-
ur-Asíu, sem farið höíðu til
Kina kommúnistanna til
náms. Þeir höfðu flúið þaöan
.— en mikltú fleiri urðu eftir,
af þvi að þeir kornust þaðan
ekki. Allir þessir ungu menn
höfðu verið ginntir til Kina
með fögrum loforðum. Og
þeir höfðu farið, trúaðir á
ágœti kommúnistiskra hug-
sjóna, fullir eldmóði œsku-
mannanna. Flesíir þeirra
áraeða ekki til sinna gömlu
heimkynna. Þeir óttast, að
flugumenn kinverskra komm-
únista muni leita þá uppi og
drepa þá. Margir þeirra hafa
tekið sér ný nöfn í verndar
slcyni. Sumir búa við mikinn
skort. Nokkrir hafa komist
til Formósu og byrjað þar
nýtt líf. Einn þeirra er Cheng
Lim Fei. Hann sagði sögu
sína John Caldwell, sem var
fæddur í Kína, er sonur trú-
boða, og heíur átt heima
mestan hluta ævinnar í Aust-
ur-Asíu, og kynntist Cheng
Lim Fei fyrir nokkru á Form-
ósu, og segir hann söguna,
eins og Cheng sagði honum
hana. —
pore og Maiakkaskaga, en þegar |
ég talaði um þetta við föður
minn, reiddíst hann illa. Hann'
haíði alltaf haft samúð með kín- j
verskum þjóðernissinnum, og
við deíldum harðlega. Að lok- j
um afneitaði faðir minn mér, j
gerði mig arflausan og neitaði
að styðja fnig á nokkurn hátt. j
En ég átti nokkurt fé sjálfur, og ,
hinn 1. maí 1954 lagði ég af
stað sjóleiðis til Singapore, til
þess að komast í skip þar til
Kína. í
Fyrstu erfiðleikar.
Nú kom til. tollskoðunar og
þar urðu fyrsíu erfiðleikai'nir á
vegi okkar, — fyrirboðar annara
og margra, sem síðar komu til
sögunnar. Okkur hafði verið
sagt, að við gætum haft. með
okkur allan þann ílutning. sem
við vildum, og vorum jafr.vel
hvattir til þess að koma með
reiðhjól. Samt var margt af því,
setp við höfðum meðferðis gerí
upptækt. Þegar við héldum fast
fram rétti okkar, eins og við
í Bjóst við að finna
'I sæliu-íki.
1 Þegar ég slapp frá Kína
f kommúnistanna var það eins
f og að vera kominn í paradís
i eftir að hafa fundið klær
'f tigrisdýrs læsast um sig. Ég
1 fór til föðurlands foreldra
! minna og bjóst við að finna
I þar sæluríki kommúnista. Ég
komst að raun um, að vistin
fiar var vitisvist frekar en
paradísarvist.
Saga min hefst í Brezka
I Norðui’-Borneo, en þangað
I höfðu íoreldrar mínir ílutt
i fyrir um það bil hálfri öld.
' Þar eru um 80.000 Kínverjar
f eða 1/4 íbúanna. Heimili mitt
í yar nálægt Sandakan, þar
I sem faðir minn á búgarð og
í leggur stund á piparrækt og
! gúmtrjárækt. Foreldrar min-
I ir höfðu efnast vel eins og títt
í var um margar kinverskar
f fjölskyldur, sem settust að er-
1 lendis.
Ég stundaöi nám á Borneó
f í kínverskum skóla. En það
f eru margir kommúnistar
f meðal kennaranna og nem-
' anna í kínverskum skólum
f erlendis og í okkar slcóla
'í hvöttu þeir nemana stöðugt
T til þess að fara til Kína og
1 stunda þar nám.
Þeir sögðu, að föðurlandið
þarfnaðist ungmenna og þar
væru hin ágætustu afkomuskil-
yrði. Þeir hömruðu á því, að
■ekki væri eftir miklu að slægj-
•ast í brezki’i nýlendu, en í Nýja
Kína myndu við verða aðnjót-
andi ágæti’ar menntunar, í skól-
ixm, sem við gætum sjálfir valið
tim. Það er auðvelt að vekja
áhuga æskumanna og mai’gir
ekkar sannfærðust um, að hið
NTýja Kína væri í sannleika sælu-
Xiki.
Faðir minrt reidílist.
Ég vissi, að þúsundir ung-
menna höfðu farið eða ætluðu
að fara til Kína og setjast þar
að, frá Indonesiu, Borneo, Singa-
ff
Saga Kínverfa, sem
triíði á sögur um
/S ®
Til Hongkong.
Við kínversku stúdentarnir
frá hinum ýmsu löndum Suð-
austur-Asíu vorum um 200 tals-
ins, sem tókum okkur far á
sama skipinu til Hong Kong.
Um okkur alla mátti segja, að
tilfinningarnar risu h’átt, og að
eftirvæntingin var mikil. Við-
ræður áttu sér stað við forystu
kommúnistiski-a áróðursmanna
og við sungum kommúnistiska
söngva. Frá Hong Kong fórum
við í járnbrautarlest til ianda-
mæi’anna, og á landamærunum,
við Shumchum, var mikil mót-
tökuhátíð.
mundum hafa gert i Borneo eða
Singapore, urðu hinir kommún-
istisku embættismenn æfir af
reiði. Og við héldum áfram ferð
okkar til Canton í þungu skapi.
í Canton var engln
móttakii.
1 Canton var engin móttöku-
hátíð. Sannast að segja var eng-
inn embættismaður þar til þess
að taka á móti okkur. Við
hnöppuðumst saman í járn-
brautarstöðinni og vissum ekki
hvað gei’a skyldi, þar til járn-
brautai’starfsmaður nokkur vís-
aði okkur veg til óvistlegs gisti-
húss.
Nú liðu 3-4 dagar og við urð-
um þess ekki varir, að neinn
hefði áhuga fyrir okkur, eða að
fyrir okkur yrði greitt. Það var
dýrt að búa í gistihúsinu og sum-
ir piltanna voru orðnir uppi-
skroppa með fé, enda litið sem
ekkert haft afgangs, er til Kina
kom. Við reyndum að hressa upp
hugann með því ab ræða um
háskólana, þár sem við myndum
stunda nám. Ég hafði hugsað
mér að siunda nám í Canton,
því að íoreldrar mínir komu úr
Kvvantung-fylki, og af því, að
veðráttan í Canton er hlý. Ég
j hafði aldrei vanist köldu ioíts-
; lagi og hafði engan vetrarkiæðn-
j að, meðferðis. — Að lokum kom
j fulltrúi nc-fndar, sem hafði mál
| Kinverja erlendis með höndum.
Iíann boðaði fund i gistihúsinu,
og kom nú í Ijós, að engum
okkar var ætlað að stunda
þegar reglulegt háskólanám.
Fulltrúinn sagði; að þar sem
stjórnmálalega væru Kínverjar
erlendis óþroskaðri en þeir
heima i Kina, vrðum við að
sækja eins konar undirbúnings-
skóla, til þess að öðlast stjórn-
málaþroska og þekkingu á borð
við ungmenni hins Nýja Kina.
Eins og í fangélsi.
Ég-i var sendur i slikan skóla,
Shi Pai skólar.n í Canton, þar
sem um 6000 stúdentar frá
öðrum löndum voru við nám,
og var þessi skóli nánast í’ekinn
sem fangelsi. Þar voru jafnvel
vopnaðir verðir við skólagarðs-
hliðin. Allir virtust gagnteknir
ótta. Fyrsta kvöldið, er við geng-
um um forsai og göng, hvísluðu
sumir þeirra sem fyrir v'oru, að
okkur:
„Flýið, ef þið gstið — flýið
áður en það er orðið um seinan.“
Sumir þeirra höfðu verið þar
18 mánuði. Þótt okkur hefði
verið lofað þvi að við gætum
stundað háskólanám okkur að
kostnaðarlausu; urðum við að
greiða skólagjald í þessari „héila-
Gamli maðurinn á myndinni er Indverji og heitir Bone Bhoop Singh. Hann á heima í þorpinu
Kherakalan, sem er um 20 km. frá Nýju Delhi, og hefur tilkynnt fyrir skemmstu að hann
ætli að arfleiða Nehru að öllum eigum sínum eftir sinn dag — kofanum, sem á myndinni sést,
og akurskák. s
■ þvottar- og rannsóknar-stöð“, og
j við urðum að greiða fyrirfram
fyrir mat og húsaleigu.
Nákvæmar skýrslur.
Hið fyrsta, sem af okkur var
krafist. var að fylla út skýrslur
um sjáifa okkur cg ætt okkar,
og alit, sem við höfðum aðhafst.
„Verið hreinskilnir og óttalaus-
ir“, sagði skólastjórinn. ,.Við
munum ekki láta ykkur gjalda
] þess liðna. Hafi til dæmis ein-
I hver ykkar unnið fyrir þjóðern-
issinnastjórnina, bá segið okkur
það“.
Einn okkar, Wang, hafði únnið
um tíma fyrir stjórn Chiangs Kai
sheks sem túlkur, áður en hann
fiuttist úi’ landi, og gat þessa.
Hann var dæmdur i þriggja
mánaða þrælkunarvinnu. Eng-
1 inn okkar frétti til hans eftir
það. Loks komumsí við að þ\ í,
að aðeins um 10 af hverjum 100
kinverskum stúdentum frá öðr-
um löndum fengu tækifæri til að
stunda háskólanám, —- þ. e. að
eins þeir auðsveipnustu, þeir,
sem gleypa við öilu. Hinir eru
teknir i herinn eða í vinnuflokka,
eða þeir verða að dveljast mánuð
eftir mánuð og stundum misseri
eftir misseri í undirbúnings-
skólunum, en þar eru nám-
skeið haldin í stjórnmálum og
menn verða tiðum að ganga
undir próf. Stúdentar, sem hafa
einhver fjárráð, eða geta fengið
fé sent að heiman, njóta þeirra
forréttinda, að geta búið í svo-
nefndum gestaheimilum fyrir
stúdenta 'frá öðrum löndum.
Snauðir stúdentar eiga ekki
um neitt að velja.
Þeir kunna að komast að þvi
einn góðan veðurdag, að þeir
hafi gerst „sjálfboðaliðar" i hern-
um, eða hafi kosið sér að verða
.„frumherjar" i Tíbet. Hinir kin-
versku embættismenn taka
ákvarðanir um framtíð þeirra.
Hinir snauðu stúdentar eiga
ekki um neitt að velja- og em-
bættismennirnir fara eftir því,
sem þeir telja skýrslu stúdents-
ins gefa til kynna um stjórn-
málalegan hugsar.agang hans —-
og hverra tekna megi vænta frá
fjölskyídu hans. Það, sem þeir í
rauninni hugsa mest um er að
krækja í erlenclan gjaldeyri. Að
því er mig varðar vissu þeir. að
faðir minn var efnaður. Sem
betur fer hafði mér ekki orðið
það á, að geta þess í skýrslu
minni, að hann væri hlynntur
þjóðernissinnum.
Sendur til Mukden.
í undirbúningsskólanum lagði
ég stund á íræði Marx og Len-
ins. Er liðnir voru 2Vo mánuður
var mér sagt, að ég gæti valið
borg til þess að. stunda nám í.
Ég valdi Canton, en var sendur
til Mukden, í Mansjurhi, nærri
3000 mílum norðar. Ég maldaði
í móinn, en það hafði engin
áhrif. ,,Þú ert hér af eigin, frjáls-
um vilja“, sögðu þeir nú. ,,Eng-
inn bauð þér hingað. Þú verður
að læra að hlýða og jijást eins
og við hinir.“
Átfa fiýimdu sjálfsmorð.
Jafnvel í ágúst er kalt á kvöld-
in í Mitkden og er haustaði var
mjög kalt í veðri. Við áttum
heima í gríðar mikilli byggingu
og hverjum nemanda var fengin
ein þunn baðmullarábreiða.
Byggingin var óupphituð. Við
bjuggum við þröngan kost, feng-
Frh á 9. síðu.