Morgunblaðið - 15.12.1913, Page 1

Mámidag
1. árgangr
15,
des. 1913
MORGUNBLADIB
tölublað
Ritstjórnarsími nr. 500 | Ritstjóri: Vilhjálmur Finsen.
ísafoldarprentsmiðja
Afgreiðslusími nr. 48
í kvöld kl. 9-10:
Kí na-vínió
Max Linder leikur.
Gatnanleikur sem er eins skemtilegur og: Gættu Amalíu-
^ 11 i r mega sjá myndina.
I. O. O. F. 9512129
Biografteater
Reykjavíknr.
Leyndardómur
Kador-klettanna.
Leikrit í 4 þáttum,
ákaflega »spennandi«.
Bio-haffií)úsið
(inngangur frá Bröttugötu) mælir með
sínum á la carte réttum, smurðu
brauði og miðdegismat,
Nokkrir menn geta fengið
fult fæði.
Jíarívig Tlielsen
Talsími 349.
Heijkið
Godfrey Phillips tóbak og cigarettur
sem fyrir gæði sín hlaut á sýningu
i London 1908
sjö gullmedaliur
og tvær silfurmedalíur
Fæst í tóbaksverzlun
H. P. Leví.
Má eg minna
yður á sælgætis-
kassana í Land-
stjörnunni fyrir
jólinl Simi 389.
Shrifsfofa
Eimskipaféíags íslands
Austurstræti 7
Opin kl. 5—7. Talsími 409.
TffffffFffTVjuiifjriiij;
YacQnm Oil Company!
hefir sínar ágætu oliubirgðir
handa eimskipum hjá
H. Benediktssyni.
Kaupmenn og útgerðarfélög
munið það,
Símar: 284 og 8.
Notið sendisvein
frá sendisveínaskrifstofunni.
Sími 4 4 4.
Umboösverzlun. — Heildsala,
Magnús Th. 8. Blöndahl.
Skrifstofa og aýnishornaaafn
Lækjargata 6 B (uppi).
Selnr að eins kaupmönnum og kaupfélögum.
Bitur.
Eg fór í kirkju á sunnudaginn til
að hlýða á síðdegismessu síra Bjarna.
Eg sat uppi á lofti.
Andspænis mér sat maður rosk-
inn með dökt alskegg. Hann hafði
hósta — eins og margir góðir menn
í kirkju — og hrækti í sífellu út úr
sér á gólfið — auðvitað.
Eg fór að líta í kringum mig,
hvort eg sæi ekki fleiri er gerðu sig
seka i því sama. Jú, þarna rétt hjá
mér sat maður, hann hóstar líka,
ræskir sig og hrækir út úr sér.
Menn vilja ógjarnan renna niður
hrákum sínum og er það eðlilegt.
í kirkjunni er heldur ekki hægt að
koma hrákadöllum við — það yrði
þá blátt áfram að vera renna með-
fram öllum bekkjum, en það væri
miður þrifalegt.
En hvað verður svo af hrákum
þeim, sem látnir eru á kirkjugólfið
um hádegið?
Þeir þorna og eru komnir upp í
andrúmsloftið kl. 5. Svo laumast
þeir, svo lítið ber á, ofan í lungun
í þeim, sem í kirkjunni sitja frá kl.
5—6.
Þó kirkjan væri nú þvegin milli
þess að messað er á sunnudögum,
kæmist samt nokkuð af hrákunum
upp í andrúmsloftið, þeir byrja strax
að þorna þegar þeir eru komnir á
gólfið, sumir þeirra komast i pilsa-
falda kvenfólksins og alla leið heim
í klæðaskáp. Margar eru leiðir gerl-
anna.
En hættan er víðar en í kirkjunni.
Eg byrjaði í kirkjunni af því eg
sá þar síðast svona hryllilegan sóða-
skap.
í Bíó er líka tækifæri fyrir hrák-
ana til að þorna.
Þar byrja sýningar á sunnudögum
kl. 6 og standa til kl. 10.
Auðvitað hræka menn á gólfið
þar líka.
Þá eru göturnar.
Flest-allir sem þurfa að hrækja út
úr séi láta það fara á götuna, án
umhugsunar. Þar er hættan ekki
svo lítil heldur. Göturnar þorna og
hrákarnir með, og menn anda ofan
í sig rykinu.
Menn ganga um göturnar skóhlífa-
lausir beina leið inn i danssalinn;
slíkt viðgengst iðuglega á ýmsum
dansskemtunum hér, þó ekki sé á
þeim betri. Það er hörmulegt hvað
lítillar varúðar er gætt við að hafa
andrúinsloftið hreint þar sem dansað
er. I dansleik anda allir mikið, allar
sogpípur lungnanna eru þá starfandi
— þær sem annars geta starfað —
en þá er svo afar áriðandi að loftið
sé hreint.
Fyrir nokkrum árum reis hér alda
á móti tæringunni — þessari ægilegu
plágu, setn óðum er að sjúga þrótt-
inn úr þjóðinni. Heilsuhælið var
reist og það stendur nú enn. Aug-
lýsingar voru festai upp í samkomu-
húsum og sölubúðum um, að nota
hrákadallinn en hrækja ekki á gólfið.
Nú eru þær horfnar. Þá var brýnt
fyrir mönnum banvæni hrákanna.
Nú er því hætt.
Fáir munu þeir vera, sem ekki
hafa hcyrt 'um hættu þá er af hrák-
unum stafar, en þeir eru margir sem
trúa þvi ekki, og þeir eru líka marg-
ir sem hafa heyrt það 0% trúa pví
en gera sig pó seka i þessum glæp
— að hrækja á gólfið.
Hvað á þá að gera?
Allir eiqa að haýa með sér hráka-
ílát hvert sem þeir fara.
Það er ekki nóg að gæta varúðar
pegar maðurinn er kominn á heilsu-
hælið.
En par verður hver maður að bera
á sér ílát til að hrækja í.
Enginn maður, sem latur hráka
slna á pann stað par sem peir geta
pornað uþp og komist með önduninni
ojaní aðra menn, getur ábyrgst að hann
sé ekki að byrla náungum sínum eitur.
Eg býst við að sumir felli sig
illa við þessa kenningu, að hver mað-
ur eigi að bera á sér hrákailát, en
þetta ilát er litlu fyrirferðarmeira en
tóbaksdósir og með timanum myndu
menn eins fúsir að bera það á sér
eins og vasaklút og eins tamt að
nota það. Aðeins þetta: Að byrja
á því.
Eg sný mér til landlæknisins með
þessa uppástungu.
Honum er treystandi til að hafa
á’nrif á lýð og löggjafarvald vegna
stöðu sinnar, auk þess er hann mælsk-
ur og ritfær vel.
Eg vii að löggjafarvaldið geri hverj-
um manni að skyldu að bera á sér
hrákailát og koma hrákum sínum i
eldinn og há sekt liggi við ef útaf
er brotið.
Eg vona að landlæknir og lög-
gjafarvald gefi þessu gaum.
Það er mín fulla vissa að í fram-
tiðinni verður þetta eitt af lagaákvæð-
unum i öllum hinum mentaða heimi
Getum við ekki gert það að lög-
um strax?
Getum við ekki byrjað einu sinni,
íslendingar.
Þ.
Nýkomið mikid úrval
af nýjum vörum í
Nýju verzlunina
í Vallarstræti.
19* Afsláttur geflnn af
öllum vörum til jóla.
demantshringana hjá Magnúsi Er-
lendssyni gullsmið. Þeir eru feg-
ursta og haldbezta j ólagjöfin.
Sími 176.
Af sérstökum ástæðum
selur verzlunin Edinborg talsvert
af góQu Export-kaffi fyrir hálfvirði.
Komið sem fyrst.
l,r~
Spánskar cigaretlur,
eru þær lang-beztu í bænum; kaup-
ið einn pakka til reynslu.
Appelsinur 6 aura.
Epli, 2 ágætis teg.
H. f.
P. I. Thorsteinsson & Co.
(Godthaab).
1— m I
Egg! Egg!
Bezta varpfóðrið handa Hænsnum
eru Hafrar. Þeir fást beztir og
ódýrastir hjá
Verzl. Edinborg1.
Símfréttir.
Haýnarý. kl. 6 sd. í gær.
Vígsluhátíð Fríkirkjunnar fór fram
kl. iVa i dag, og hélt þar sr. Ólaf-
ur Olafsson óvenju snjalla ræðu;
annari athöfn varð að fresta vegna
óveðurs. Um 500 manns voru við-
staddir.
Kirkjan er mikið snotur. Hefir
Guðmundur Einarsson og Jóh. Reyk-