Morgunblaðið - 13.01.1914, Blaðsíða 3

MORGUNBLAÐIÐ
TrésmiöaYinnustofa Hjartar Frederiksen, Hverflsgötn 10, Talsími 408,
heldur áfram að starfa, og veitir hr. Schram, sem er æfður og vandvirkur
smiður, vinnustofunni forstöðu meðan eg dvel á Heilsuhælinu. Af téðri
ástæðu er mér brýn þörf á að heiðraður almenningur, vinir og kunn-
ingjar, láti vinnustofu mína njóta viðskifta sinna. — Hjörtur Frederiksen.
I^=i Eríendar símfregnir. i^l
Carí Jacobsen bruggari dáinn.
Kaupmannahöýn 12. jan. kl. ^x/a.
Jacobsen, eigandi Carlsberg ölgerðarhúsanna í Danmörku dó í gœr.
Var nýkga gerður á honum holdskurður og beið hann bana aý afleið-
ingunum.
Með Carli Jacobsen er einn hinna einkennilegustu og að mörgu leyti
merkustu Dana látinn. Jacobsen var hinn rausnarlegasti listavinur, sem
uppi hefir verið á Norðurlöndum. Fósturjörð sinni hefir hann gefið
listaverk fyrir svo miljónum króna skiftir, bænum Kaupmannahöfn sömu-
leiðis fyrir ógrynni fjár. Síðasta stórgjöf hans var turnspíra á Friiarkirkju
í Khöfn, sem mikil deila hefir staðið um í Danmörku.
Carl Jacobsen varð 71 árs. Hann var sonur J. C. Jacobsens brugg-
ara, er stofnaði Carlsberg sjóðinn mikla, þann er margir íslendingar hafa
notið styrks af. Carl Jacobsen gerðist bruggari svo sem faðir hans, og
kepti við hann um hríð. Varð hann brátt vellauðugur maður á Carls-
bergbjórnum og tók nú að safna listaverkum, er hann gaf svo smátt og
smátt hinu opinbera.
Árið 1888 ánöfnuðu þau hjón, hann og kona hans Ottilia, rikinu
alt listasafninu sitt gegn því, að ríkið reisti sæmilegt stórhýsi til að geyma
það i. Þetta varð úr, og reis nú upp á 9 árum hin veglega höll »Ny
Carlsberg Glyptotek«, sem siðan var bætt við árið 1906. Er þar nú
eitthvert bezta safn högginna mynda, að fornu og nýju, sem til er i
Norðurálfu.
Sjóð stofnaði Jacobsen til þess að prýða torg Khafnar og gaf til
hans 250.000 kr. Kirkju lét hann reisa í Valby, forkunnar fagra.
Til að reisa verkmannahús, gaf hann 250.000 kr. Carlsbergssjóð hefir
hann og gefið mikið fé.
Fyrir nokkurum árum lét hann gera við Nikolajkirkju i Khöfn á
sinn kostnað, og svona mætti lengi telja.
En þetta mun nægja til að sýna, að hér hafa Danir mist einn af
sínum mætustu mönnum.
Oft hefi verið um það talað, að gera Jacobsen að heiðursborgara
Khafnar, þótt aldrei muni hafa úr því orðið.
Kærðu þig ekki um það. Feg-
urstu blómin eru baneitruð.
— En hún hefir falleg augul
Kærðu þig ekki um það I Pá-
fuglinn hefir lika falleg augu — á
fjöðrunum — en hann skrækir og
grenjar ver en fjandinn sjálfur.
■---- DAGBÓIflN. C3
Afmæli í dag:
Rannv. Gíaladóttir húsfrú
Chr. Zimsen konsúll
R. P. Leví kaupmaður
Sveinn Guðmundsson prestur Staðarholi
Sólarupprás kl. 10.2 árd.
Sólarlag kl. 3.9 síðd.
Háflóð er í dag kl. 6.15 árd.
og kl. 6.37 sfðd.
Lækning ókeypis kl. 12—1 í
Austurstræti 22.
Tannlækning ókeypis kl. 2—3
í Austurstræti 22,
Þjóðmenjasafnið opið kl. 12-2.
Veðrið í gær:
Rvík, logn, hiti 1.6.
ísaf. 8. v. kaldi, hiti 2.0.
Ak. s. gola, hiti 3.0.
Gr. s. v. kul, frost 2.0.
Sfj. s. v. kul, hiti 3.6.
Vm. s. kul, hiti 2.9.
Þórsh. F. s. v. stinn gola, hiti 8.5.
V ó r höfum verið beðnir um að
geta þess, að eigi hafi það verið heima-
stjórnarmenn sem settu Jóh. Jóhannes-
son á lista til bæjarstjórnarkosningar,
heldur hafi það verið sambandsmenn.
Overland - bifreiðin hefir
verið í gangi nú á hverjum degi síð-
an um n/ár. Hafa verið farnar marg-
ar ferðir til Hafnarfjarðar á dag og
þegar dansleikir hafa verið haldnir,
hafa margir ekið á dansleikana í bif-
reiðum — bæði þangað og heim aftur
Notkun bifreiðanna fer sívaxandi hór
i bænum.
V ó r gengum niður á steinbryggju
í gær og sáum þar marga drengi, sem
voru að leita peninga í fjörunni. Hver
þeirra var með lítið járn 1 hendi, <iem
þeir grófu í sandinum með. Vór
spurðum um hvort þeir hefðu fundið
nokkuð og tjáðu þeir oss, að ©igi hefði
svo verið í gær, en oft hefði samt
fundist peningar þarna í fjörunni.
Hóldu þeir helzt að peningarnir kæmu
úr öskunni úr Glasgowgrunninum sem
flutt var í fjöruna eftir brunann.
Þessir ungu gullnemar voru ákafir
mjög við starf sitt — og áhuginn
skein úr augum þeirra eins og maður
getur hugsað sér um þa, sem koma í
gullönd, til þess að leita auðs. — En
fjaran hór i Reykjavik, er áreiðanlega
ekkert gulland.
Jarðarför Jóns Jónassonar skóla-
stjóra fór fram í gær við mikið fjölmenni
í Hafnarfirði. Allmargir Reykvíkingar
voru þar við staddir. Kistan hafði
verið flutt frá hælinu í barnaskóla
Hafnarfjarðar. Þar talaði síra Bjarni
Jónsson dómkirkjuprestur. Skólanefnd
Hafnarfjarðar bar kistuna úr skólanum
út á líkvagninn. Var siðan líkinu ekið
að Görðum, en fjöldi fólks fygldi á eft-
ir vagninum gangandi. í Garðakirkju
flutti sóknarpresturinn síra Árni Björns-
son ræðu.
Borgaraf undur sá, sem Jóh.
kaupm. Jóhannesson boðaði til, var
haldinn i Goodtemplarahúsinu á sunnu:
daginn og var mjög vel sóttur. Færri
komust þar inn en vildu. Jóhann
hólt þar langa ræðu um veðdeildarlög-
in — hann talaði fulla tvo tíma —
en enginn tók til máls á eftir honum.
B r e z k ur botnvörpungur kom hing-
að í gær af Vestfjörðum og með hon-
um komu Pótur konsúll Ólafsson frá
Patreksfirði og Kristján Torfason kaupm
á Flateyri, og bróðir hans Ólafur. —
Þeir segja afla nógan fyrir Vesturlandi
— einkum fyrir utau Aðalvík og Pat-
reksfjörð.
Að matborði Samverjans komu
178 menn í gær: 146 börn, 18 konur
og 14 karlmenn. 22 máltíðir voru
sendar lasburða fólki úti í bæ. Hefir
hann þvi gefið alls 200 máltíðir þenn-
an dag.
F j órir breskir botnvörpungar komu
hingað í gær. Einn þeirra fór hóðan
aftur í gær til Grimsby og tók póst
kl. 3 síðd.
Vinsælir dansar.
í Morristown í New Jersey í Banda-
rikjunum er aðalhæli ríkisins fyrir
sinnisveikt fólk. Læknar álíta geð-
veikum afar nauðsynlegt að njóta
sem mestrar hreyfingar og glaðværð-
ar. Hefir því stjórn hælisins efnt
til ýmiskonar leika fyrir sjúklingana,
svo sem kvikmynda og dansleika.
Meðan kvikmyndasýningarnar voru
hafðar, var svo mikil aðsókn að þeim
af bæjarbúum, að banna varð þeim
aðgöngu, til þess að sjúklingunum
yrði ekki bolað frá.
Nú var byrjað á því að hafa dans-
ieiki fyrir sjúklingana. En þá fyltist
svo af utanhælis fólki, að engri skip-
un varð ájkomið. Enginn skeytti þvi
við hvað dansað var — fengju menn
að eins að dansa. En við það urðu
pörin svo mörg á gólfinu, að engin
fekk hreyft sig.
Þá stóðst dr. Evans, yfirlæknir
hælisins, ekki mátið lengur, en lét
það boð út ganga, að engu utanhælis-
341
fólki mætti hleypa inn, því þótt hafa
ætti stjórn á því eftir að dansinn var
byrjaður, þá gæti hvorki hann eða
aðrir sagt um, hverjir væru hinir vit-
lausu og hverjir ekki. Hefir þessi
skipunlæknisins valdið mikilli óánægju
í Morristown, og er talið að hann
sé að leggja höft á dansinn!
(Heimskringla).
Spádómar Oscars konnngs.
Það er kunnugt um konungsfólkið
sænska, að það hefir verið trúhneigt
mjög og látið kristindómsmál þar í
landi til sín taka. Átti þetta ekki
sizt heima um hina nýlátnu ekkju-
drotningu Soffíu. Hitt vita færri,
að kunnugir þóttust geta fullyrt, að
þau Oscar II. og drotning hans
voru sannfærðir spiritistar. En nú'
er það ekki neinn leyndardómur
lengur um Óskar konung. Ritstjóri
aðalspiritistablaðsins sænska, majór
Oscar Busch sagði frá þvi í blaði
sinu og ritgerð, er hann sendi Spiri-
tistaþinginu i Gefn síðastliðinn maí-
mánuð (sbr. Efterát, mai 1913);:
getur hann þar um samtal, sem
hann átti við konpng og segir með-
al annars þetta:
»Eg get hér að lokum ummæla,.
er hinn látni konungur vor Oscar
II. lét sér um munn fara; en hann
var bæði hámentaður maður og
elskaður af þegnum sinum. Eins
og margir aðrir af krýndum þjóð-
höfðingjum, sem nú eru uppi, var
hann sannfarður spíritisti og áhuga-
mikill.
* í samtali við þann, er þetta ritár
um spíritismann og einkum um
endurholdgunarkenninguna (reinkarn-
ationen) fórust honum svo orð:
»Já, pað segi eg pér, að pegar
fimtiu ár eru liðin, eða eý til viU
ýyr, verður ekki til neinn mentaður
maður, sem ekki trúir pvi sama og
pú og egr.
Z.
Shrífíur.
Ungur »piano«-snillingur lék eitt:
sinn »Kreutzersonaten« eftir Beet-
hoven, i samkvæmi nokkru. í lag-
inu eru oft langar þagnir. Það þótti
einni gamalli konu athugavert og
hvíslar hún að spilaranum:
— Spilaðu heldur eitthvað sem þú
kant, piltur minn !
Líku líkt.
Hún: Ef þér væruð maðurinn mino
þá mundi eg gefa yður eitur
í morgunkaffinu í fyrramálið.
Hann: Og væri eg maðurinn yðar
mundi eg drekka kaffið enda
þótt eg vissi að það væri eitrað.