Morgunblaðið - 31.01.1915, Blaðsíða 7
MORGUNBLAÐIÐ
7
Brezkir fangar
^eim komnir frá þýzkalandi.
Þann 12. þ. m. komu 3 fyrirliðar
J*erlæknasveitarinnar brezku og 2 brezk-
*r læknar til Englands. Höfðu Þjóð-
Verjar haft þá í haldi um nokkurn
Wma, en alt i einu var þeim sagt það
UPP úr þurru, að nú mætti þeir fara
^e’m til Englands. Engar ástæður
v°ru færðar fyrir þv/, hvéravegna þeim
v*ri fœrt heimfararleyfi, en þeim var
Sagt það, að engum fleirum brezkum
Imknum myndi slept úr Þ/zkalandi,
Uema því aðeins, að Bretar lóti lausa
týzka lækna, sem þeir hefðu her-
tekið.
Læknarnir heita L. J. Austen og A.
Eliiot. Þeir voru teknir höndum
8amtímis. Störfuðu þeir þá fyrir
hjúkrunarfólag Belgja, og höfðu Bret-
ar lánað þá þangað. Þeir fóru frá
Lrussel þ. 16. ágúst, fyrst til Namur
°S síðan til Havelanke, þar sem þeir
œtluðu að útbúa sjúkrahús, fyrir særða
Þölgiska hermenn. Þýzkar hersveitir
v°ru þá á leið til Namur og tóku þá
höndum. Þjóðverjar kröfðust þegar
a® fá að sjá öll skjöl þeirra. Voru
það vegabróf og ýmislegt annað, og
v&r það alt tekið af þeim.
Til Havelanke höfðu þeir komið í
bifreið, sem belgiskur greifi átti. Greif-
*Ul> var sjálfur f för með þeim, enda
átti hann höllina, sem gera átti að
aJUkrahúsi. í þessari bifreið voru þeir
flvittir á fund hershöfðingja í fyrstu
Löfuðdeild Þjóðverja, og vildi hann
helzt láta hengja þá þegar í stað, því
hann þóttist vita, að þeir myndu
Ujósnarar vera. Þýzkur liðsforingi sem
skildi ensku, talaðl þá máli þeirra og
fangamir voru fluttir tll pósthússins,
þar sem þeir voru reglulega yfirheyrð-
lr- Túlkurinn byrjaði yfirheyrsluna
með því að segja: »Þið vitið það sjálf-
sagt að nú er líf ykkar undir tungu
ykkar komið. Það er álitið að þið sóuð
u]Ó8narar«. Eftir það var hver þeirra
yfirheyrður og margspurður í heila
klukkustund. Þegar yfirheyrslunni var
I°kið kom túlkurinn til þeirra og
hún hneig niður á stól og leit
autningjalega til manns síns.
»Auðvitað ekki,« mælti hann. »En
skulum við fara að borða«.
Það var mjög hljótt meðan þau
^ötuðust. Ungu hjónaefnin voru
Ieimin, húsfrúin viðkvæm, en tré-
stniðurinn einn var í ágætu skapi.
Þegar komið var að ábætinum var
tallað á þau Lisu og liðþjálfann.
Ba'le helti Cherry í stsupin og tók
til máls:
Það var fyrir æfa löngu að óþekk-
Ur ‘Itengur sem hét Amor ólst upp
^eðal heiðingjanna i Suðurlöndum.
Bann hafði ekki annað meðferðis
en
^Htinn boga og í honum var nú
fkki mikið stál. En þegar strákur-
lún fann upp á þvi að fara hingað
ttl Norðurlanda, þá dugði honum
, sá klæðnaður, vegna þess að
v°rki lögreglan né veðurlagið leyfir
j • Þess vegna fékk hann sér lag-
® föt og rauða skotthúfu og
Ueíndist þá jólasveinn. En það
^ar aðeins ytra útlitið sem hafði
, eyzt, að öðru leyti var hann.sami
v ekaíalimurinn og hann hafði áður
Hérna í húsinu hefir hann i
u leikið hrekkjabrögð sin og gert
mælti: »Herrar mfnir, þið hafið gerst
svo ótrúlega heimskir að koma ein-
hversstaðar of nærri her okkar og eg
veit ekki hvað gert verður við ykkur.
En það get eg fullvissað ykkur um,
að farið mun með ykkur eins og gentle-
menn«.
Þaðan voru þeir sendir til Kölnar
og yfirheyrðir þar aftur. Enginn skjöl
voru látinn fylgja þangað um að þeir
hefðu verið yfirheyrðir áður, og af því
að skjöl þessi höfðu verið tekin af
þeim, fór þar fram samskouar yfir-
heyrsla og í Belgíu. Borgarstjórinn
sjálfur stýrði yfirheyrslunni. Daginn
eftir voru þeir yfirheyrðir aftur af
lækni hersveitarinnar í Köln með að-
stoð túlks. Læknirinn spurði þá ótal
spurningar, sem enginn leikmaður
myndi hafa getað svarað. T. d. spurði
hann þá um það hvernig einkenni
lugnabólgu lýstu sór, hver væru ein-
kenni taugaveikishitasóttar og um sótt-
kveikjur þær, sem þeirri veiki valda.
Einnig spurði hann þá um líkskurða-
fræði, og hvaða líffæri myndu særast
,ef maður væri stunginn með byssu-
stiug í kviðinn. Eftir að þeir höfðu
vorið yfirheyrðir og frásögn|þeirra bók-
uð voru þeir látnir undirskrifa dómara-
bókina. En dómur þeirra var kveð-
inn upp á öðrum stað eftir upplýsing-
um þeim, sem fram höfðu komið, og
fengu þeir aldrei að vita hvernig sá
dómur var. Hið eina sem þeim var
sagt var það, að með þá yrði farið
sem herfanga. Þetta tók altsaman
hálfsmánaðartíma, og allan þann tíma
voru þeir hafðir í varðhaldi, einn í
hverjum klefa. Klefarnir voru þröng-
ir, óhreinir og ákaflega kaldir. Til
morgunverðar fengu þeir kaffi kl. 5
árdegis og mátti það mjólkurlaust heita,
kl. 11 f. h. fengu þeir 1/i af brauðhleif,
kl. 12 fengu þeir baunaseyðl eða ein-
hverja jurtasúpu og einn munnbita af
keti, vanalega svínsketi, kl. 8 e. m.
voru þelr látuir ganga til hvíldar.
Fangarnir voru sjálfir látnir ræsta
klefa sína.
Síðan voru þeir fluttir til Torzau,
og var þar sæmilega farið með þá.
Þegar veðrið var gott höfðu þeir leyfi
til þess að vera að leikum með frönsk-
okkur öll svo viðutan að við höfum
ekki orðið þess vör að grauturinn
var sangur og steikin brunnin. En
litli hrekkjalimurinn hafði meðferðis
krydd, sem hann lætur í sósuna og
það heitir ást, og þá þykir mönnum
allur matur góður. Við hjónin höf-
um oft lifað fátæklega, en okkur
h?fir aldrei vantað ástarkryddið, og
þessvegna hefir mér ætíð þótt mai-
urinn beztur heima, einkum þegar
eg hefi sjálfur farið fram í eldhúsið
til að bragða á honum. Látið þvf
þá von mína rætast að ykkur þyki
vænt hvoru um annað börnin góð.
Því ef þið hafið bara ást með brauð-
ine, þá óska eg af hjarta: verði
ykkur að góðu 1«
Hann klingdi staupinu við alla sem
inni voru, tæmdi það í einum teig,
þurkaði sér um munninn og kysti
svo konu sína að small í.
Nýju hjónaefnin gengu inn í dag-
stofuna, til þess að óska þess að sér
yrði að góðu, og liðþjálfinn og Lisa
gerðu að líkindum það sama fram i
eldhúsinu.
Frú Balle togaði blúnduskúfinn
sinn og þurkaði sér um augun með
hvítu svuntunni.
um fyrirliSum sem einnig voru í varS-
haldi í Torzau, og leyft var þeim aS
kaupa alt þaS er þeir vildu annaS en
áfengi. ÞaSan voru þeir fluttir til
Magdeburg og þar voru allir pening.
ar teknir af þeim. í staS þeirra voru
þeim fengnir þýzkir brófpeningar. í
Magdeburg dvöldu þeir fram yfir ára-
mótin og þaSan var þeim levft aS fara
yfir Holland til Etiglands. í Hollandi
átti aS kyrsetja þá, því þeir höfSu
engin skilríki meSferSis, er sýndi þaS
að þeir væru frjálsir ferða sinna. Þótti
Hollendingum ólíklegt aS þeir færu
meS góSu leyfi ÞjóSverja burt úr land
inu, en komust samt fljótt aS raun
um, aS svo var og leyfSu þeim þá aS
halda áfram för sinni.
----------------
Ofríðarsmælki.
F r a n s k a þingiS var sett þann
12. janúar.
B r e t a r hafa náS alls um 100 fall-
byssum frá ÞjóSverjum. Allar fallbyss-
urnar hafa veriS fluttar til Bretlands.
Þýzkir fangar, sem Frakkar
nýlega tóku, báru þaS fram, aS þeir
hefSu skotiS fyrirliSa sinn vegna þess
aS hann hefSi ætlaS aS hindra þaS aS
þeir legSu niður vopn.
Tvö sænskskip, »Carmen« og
»Anna-Greta«, hurfu í Norðursjónum
um sama leyti og Ingolf. Yoru þau
bæSi á leiðinni frá Bretlandi til Svíþjóð-
ar. Menn álíta að þau hafi rekist á
tundurdufl og .sokkiS meS skipshöfn
allri.
Tundurdufl rak nýlega á land
rétt hjá Stokkhólmi og sprakk þar í
klettunum. Atvik þetta hefir orsakað
afarmikla hræðslu í Stokkhólmi og
skipasamgöngur þaSan til Finnlands
og ltússlands eru nær hættar.
»Þakka þér fyrir þessa fallegu
ræðn Péturc, sagði hún, »þakka þér
fyrir hvern dag, sera við höfum lif-
að saman og — þakka þér fyrir mat-
inn«.
»Verði þér að góðuc, sagði Balle
trésmiður og faðmaði konu sína.
Jólasveinninn sat uppi á ofninum
með steikt rif í hendinni og alt and-
litið var eitt sólskinsbros.
»Verði ykkur að góðu«, sagði hann
og kinkaði kolli til gömlu hjónanna,
og' um leið hrundi skært tár niður
á handlegg hans.
Endir.
Smekkbætisbúðin
— Hverfisgötu 34 —
Margar teg. af:
Kexi og KafQbrauði
— með lægsta verði í bænum. —
Hermálaskrifstofan brezka
hefir tilkynt það, eigi alls fyrir löngu
að sendibróf til fjandsamlegra ríkja,
fái ekki framvegis að fara út lir land-
inu, nema þau sóu opin og það þótt
þau séu innan í brófi til viðtakacda
í hlutlausu ríki.
S a m k v. Journal of Commerce hafa
Ameríkumenn nýl6ga keypt þrjú skip
af Hamburg-Ameríkugufuskipafólaginu
þýzka. Eru það skipin Nassovia og
Georgia sem bæði eru í New Orleans og
Constantia, sem liggur í Cienfuegos.
Er það ætlan þeirra, að tiota þessi
skip til bómullarfutningar til Bremen.
Þjóðverjar hafa lagt sórstakan
skatt á alla Belga, sem flúið hafa
landið og er hann mun hærrri en
skattur hinna, sem enn dvelja í Belgíu.
Nú hafa Þjóðverjar látið það boð út
ganga, að eignir þeirra efnamanna sem
ekki hverfa heim til Belgiu fyrir 1.
marz, muni gerðar upptækar.
Framtíð Póllands. í rúss-
neska Póllandi eru 8.700.000 íbúar. I
Austuríska Póllandi 4.030.000. í prúss-
neska Póllandi 3.530.000. Auka þessa
eru nú sem stendur nær 2 miljóttir
Pólverja í Bandaríkjunum. Þegar öll
kurl koma til grafar, verða Pólverjar
næstum 19 miljónir. Þegar ófriðnum
er lokið segja bandamenn að Pólland
eigi að rísa úr rústum. Þá eigi að
sameina alla þjóðina undir einn kon-
ung.J |En þá vetðxir Pólland stórveldi,
hið 6. í röðinni.
Þýzku blcðin. Dr. Dietz for-
stjóri Wolffs fróttastofunnar, lýsti ný-
lega yfir því á fundi í Berlín, að 1000
þýzk blöð, þar á meðal 120 pólitisk
blöð, hefðu hætt að koma út vegna
ófriðarlns.
Brauðbann f Belgíu. Þýzki
borgarstjórinn í Briissel hefir bannað
að baka sætabrauð þar í borginni,
nema á miðvikudögum og laugardög-
um Þetta er gert til þess, segir hann,
að koma í veg fyrir óhóf (!) og til þess
að spara hveitibyrgðirnar.
»Eg man vel eftir því, þegar fyrsta
Zeppelínsloftfarið flaug í Þýzkalandi«
segir Mr. Auster Harrison í »Standard«.
»Það var í júní 1907. Eg var þá á heim-
leið frá Belgíu, og fór með járnbraut-
arlest. Við vorum komnir í nánd við
Rín. Alt í einu lenti alt í uppnámi
í lestinni, og hver maður talaði í munn-
inn á öðrum. Fregnmiðar gengu þar
á milli manua og fluttu hin miklu tíð-
indi. Eg náði í elnn þeirra og las:
»Zeppelínsloftskip hefir flogið nær 400
mílur niður með Rín og er enn á flugi.
Hver einasti þjóðverji mun innilega
þakklátur fyrir frægðaverk þetta«.
»Þetta er dauðadómur Englands«,
mælti Bayernsmaður sem sat gegnt
mór. »Hvaða gagn verður nú að
enska flotanum«.
Kongurinn tekinn fastur.
Danskur maður sem á heima suður
í Egiftalandi ritar ættingjum sínum f
Kaupmannahöfn um ófriðarfróttir þær
sem breiðast út þar í landi. Þar á
meðal er þetta: Þýzk flugvól tókst
þá hættuför á bendur að fljúga til
Lundúna í náttmyrkri. En elgi fór
hún erindisleysu. Hún flaug beint
inn um gluggann á Buckingham Palace
tók hans hátign Georg konung V.
höndum og flaug á brott með hann
til Þýzkalands. Afleiðingln af þessu
verður sú, að England verður bráðlega
að biðjast frlðar.