Morgunblaðið - 25.04.1916, Blaðsíða 2

2
MORGUNBLAÐIÍ)
Erl. símfregnir
Opinber tilkynning frá brezku utan-
ríkisstjórninni i London.
London 21. apríl.
Brezka ráðuneytið hefir komið sér
saman um nýtt frumvarp til laga
um herskyldu, sem fullnægir öllum
hernaðarkröfum. Frumvarp þetta
aðhyllast allir ráðherrarnir. Frum-
varpið verður lagt fyrir leynifund
þingsins á þriðjudaginn (í dag).
Vegna ýmsra hernaðarupplýsinga,
sem ekki mega vitnast, verður frum-
varpið rætt fyrir luktum dyrum.
Hringferð Hringsins.
Ollum þeim skemtunum, sem
Hringurinn efnir til, er vel tekið,
enda eru þær ætíð haldnar í því
skyni, að safna fé til bágstaddra. Og
vér efumst um, að nokkurri ný-
breytni hafi verið tekið eins vel hér
í bæ, eins og »hringferð« (Rundskue-
dag, sem Danskurinn kallar það)
Hringsins í gær.
Fimtán hundruð aðgöngumiðar
voru prentaðir og flagu þeir svo út,
að um miðjan dag á laugardag var
enginn einasti eftir. Voru þá enn
eftir margir menn, sem gjarna hefðu
viljað kaupa, og má óhætt gera ráð
fyrir þvi, að þriðjungi fleiri aðgöngu-
miðar hefðu selzt.
Nú var alt undir því komið, að
veðrið yrði gott. Undafifarna daga
höfðu verið rosastormar og kalt veð-
ur. En í gær brá til batnaðar. Var
þá bezta veður, logn og sólskin með
köflum. Það er því óþarfi að geta
þess, að uppi var fjöður og fit í
bænum.
Skemtanirnar hófust kl. 2 síðdegis.
Var þá opnaður veitingasalur í Good-
templarahúsinu og voru þar 20
blómarósir á þönum allan daginn
við það, að stjana undir gestina.
Klukkan 2 skemtu þær Stefanía Guð-
mundsdóttir leikkona og Emilía dóttir
hennar með upplestri í Bárubúð, en
í K. F. U. M. flutti fón Jakobsson
landsbókavörður erindi og frú L.
Finsen söng. Kl. 3 skemti frú Elin
Laxdal með upplestri í Bárubúð, en
karlakór söng. Um sama Ieyd flutti
Arni Pálsson bókavörður erindi í
K. F. U. M. og þar söng frú Her-
dís Matthíasdóttir einsöng.
Kl. 3^/2 voru kirkjuhljómleikar, en
kl. 4—3 voru sýningar í báðum
kvikmyndahúsunum.
Kirkjuhljómleikar (Páll ísólfsson
og Valborg Einarsson) voru aftur
haldnir kl. 7—8.
Að öllum þessum skemtunum
áttu menn aðgang eftir eigin vild,
þ. e. a. s. þeir, sem voru svo hepnir
að ná sér i aðgöngumiða, og auk
þess áttu þeir og frían aðgang að
Málverkasafoi íslands i Alþingishús-
inu kl. 12—2.
Það má nú nærri geta, að allur
fcinn mikli mannfjöldi mun eigi hafa
---------------------------p--------
komist fyrir i einum stað í senn,
en það bætti nokkuð úr, að víðar
en í einn stað var að að hverfa. Þarf
þó eigi að geta þess, að alstaðar var
húsfyllir og urðu hinir síðustu frá
að hverfa. Mun þeim ef til vill
hafa þótt súrt í brotið, en enginn
gerir svo öllum liki og ekki heldur
Hringurinn. Allir munu þó hafa
verið ánægðir með daginn, en þá
er bezt, ef Hringurinn hefir líka
verið ánægður.
■ ■ ■ msXrO*
D A (•) B Ó I N. C=3
Brnnarústirnar. Lítill dengur, á
að giska 6 ára fóll niður um ísinn í
kjallara brunarústanna við Austur-
stræti á laugardaginn. Var barninu
hjálpað upp aftur, en vel hefði það
getað drukknað þarna. —
Gæti þetta ekki orðið til þess, að
lögreglustjóri lóti ausa vatninu úr rúst-
unum og sæi um að holræsin sem liggja
neðan úr sjó, væru stífluð? Það er
megnasta skömm að láta rústirnar vera
lengi í þessu ástandi.
Þilskipin Björgvin og Keflavíkin
komu inn og höfðu aflað um 8000
hvort,
Earl Hereford kom af fiskveiðum
þessa dagana með fullfermi.
Þ6r kom inn á sunnud. með ágæt-
an afla.
j>KoI og salt« á von á kolaskipi
hingað þessa dagana
Goðafoss fór frá Akureyri í gær á
leið hingað.
Ragnar Ásgeirsson garðfræðing-
ur kom frá Danmörku með »Botníu«,
héfir hann stundað þar jurtarækt í
gróðurhúsum í vetur. Ætlar hann nú
að vinna að garðrækt í gróðrarstöð-
inni í vor, og víðar hór í bænum.
Aðalfundur íslandsbanka verður
haldinu 1. júl/ næstkomandi.
Gistihúsleysið í bænum er orðið
mjög tilfinnanlegt, ekki sízt fyrir sjó—
menn. Áður gátu þeir fengið inni í
Herkastalanum, en síðan hann var rif-
inn, er enginn staður í borginni, sem
getur gefið þeim gistingu. Á laugar-
dagskvöldið voru margir færeyskir sjó-
menn í landi úr skipum, sem ljór
liggja á höfninnl. Þá um kvöldið hvesti
skyndilega af norðri og það var ekki
unt fyrir þá að komast aftur út i
skipin. Menn þessir urðu að ganga
um göturnar alla nóttina — flestir
þeirra að minsta kosti — af því þeir
gátu hvergi fengið gistingu.
Þetta er ótækt í bæ sem Reykjavík.
Hór verður að koma upp sjómanna-
hæli með líku sniði og tíðkast alstaðar
erleudis í hverjum hafnarbæ. Heyrst
hefir, að Hjálpræðisherinn hafi í hyggju
að koma upp sjómannahæli i hinum
n/ja kastala. Væri það mjög æski-
legt og þess vert, að það væri styrkt
af opinberu fé, aðminsta kosti fyrstu
árin.
Ullarmatsmenn hefir ráðherra skip-
að þá Jón Þorbergsson (frá Víkí M/r-
dal til Borgarness) Ingimund Magnús-
son í Bæ (frá Búðum til Hvamms-
tanga) Stefán Stefánsson á Varðgjá
(frá Blönduósi til Þórshafnar) og Jakob
Jónsson á Seyðisfirði (frá Bakkafirði
til Hornafjarðar).
Sókn Rússa
Um síðustu mánaðamót gáfu
Þjóðverjar út svolátandi tilkynn-
ingu:
Á austur-vígvellinum hefir ekk-
ert markvert borið til tíðinda.
Það virðist því ljóst að Rússar
hafa heykzt á sókninni. Sóknin
var hafin 18. marz með 30 her-
deildum (rúmlega 500,000 mönn-
um) 0g stóð til 28. marz. Eyddu
Rússar á þeim tíma óhemju ósköp-
um af skotfærum. Þeir hafa þó
ekkert unnið á, og er það að
þakka hreysti og þrautseigju her-
manna vorra.
Það sést bezt á eftirfarandi
ávarpi, sem er útgefið 17. marz,
hvað Rússar hafa ætlast fyrir þá
er þeir hófu sóknina:
— Hermenn á vestri vígstöðv-
unum! Fyrif hálfu ári hafið þér
stöðvað framsókn óvinanna þrátt
fyrir það þó þér væruð mjög að-
þrengdir og hefðuð lítt skotvopna.
Þegar þér höfðuð komið í veg
fyrir það að óvinirnir brytust i
gegn hjá Molodetschmo þá tókuð
þér yður stöðvar þær, er þér nú
hafið. Hans hátign, keisarinn,
og föðurlandið vænta nú nýrra
dáða af yður: að þér hrekið óvin-
ina út fyrir landamæri ríkisins.
Eg treysti svo vel hugrekki yðar,
hollustu við keisarann og föður-
landsást yðar, að eg er þess full-
viss að þá er þér á morgun
hefjið hina miklu sókn, þá munið
þér eigi gleyma hinni heilögu
skyldu yðar við keisarann og
föðurlandið, en frelsa bræður yð-
ar, sem nú stynja undir oki óvin-
anna. Guð styðji vort heilaga
málefni. Ewert.
Að vísu mun hverjum þeim
manni, er nokkuð er kunnugur
þarna eystra, blöskra það að slík
sókn skyldi hafin um þetta leyti
árs, þegar þess má vænta á
hverjum degi að alvarlegir örðug-
leikar skapist vegna leysinga.
Það er þvi sennilegast að Rúss-
ar hafi ekki bafið sóknina af
frjálsum vilja, heldurhafi banda-
menn þeirra, sem nú eru nauðu-
lega staddir, neytt þá til þess að
hefja sókn. Rússar tilkynna það
nú opinberlega, að þeir hafi orð-
ið að hættasókninni vegna breyttr-
ar veðráttu, en það er áreiðan-
lega ekki satt nema að hálfu
leyti. Manntjón þeirra hefihr knúð
þá til þess eigi síður en ófærðin.
Það er talið að Rússar hafi að
Vinum og vandamönnum tilkynnist
hér með, að okkar kæra méðir og
tengdamóðir, ekkjufrú Fredrikke Hem-
mert, fædd Möller, andaðist á heim-
ili okkar laugardagsnóttina 22. þ. m.
eftir langvinnar þjáningar.
Reykjavik 23. aprfl 1916.
Björg og Halldðr Gunnlögsson.
minsta kosti mist 140 þúsundir
manna í sókninni. Herstjórn
þeirra mundi því kveða réttara
að orði ef hún segði að sóknin
hefði druknað í "leysingum og
blóði.
Óriðarsmælki.
Amturríkskir kafbátar hafa nýlega
sökt tveimur skipum fyrir Dönum
suður í Miðjarðarhafi. Hét annað'
þeirra Caledonia, eign gufuskipafél-
agsins Hafnia, en hitt hét Stjerne-
borg. Var skipverjum á því gefiu
fjórðungs stundar frestur til þess að
komast í bátana, en skipverjum á
Caledonia hálfrar stundar frestur.
Björguðust því menn«allir. Austur--
riksku kafbátarnir láta sér ekki al-
veg eins óðslega og hintr þýzku.
Frakkar hafa ákveðið að flýta
klukkunni um 60 mínútur (eina
stund), og hafa hana svo fljóta
þangað til ófriðnum er lokið.
Medusa, skipið sem Bretar mistu
í árásinni á Sylt sökk eigi, heldur
strandaði það á Noordgronden fram
undan Ymuiden ) Hollandi. Ætlaðt
það að leita þar hafnar, því að
það var skemst. Hollendingar eru
að reyna að ná skipinu af rifinu.
Frá Saloniki. Þjóðverjar tilkynna,-
að í seinustu loftárásinni, sem þeir
gerðu á Saloniki hafi þeir lagt þar
í rústir tvo enska hermannaskála.
Þjóðverjar hafa nýlega mist kaf—
bát. Var hann skotinn i kaf suður
í Ermarsundi af frönskum og brezk-
um herskipum.
Misgrip. Þess var getið í Morg-
unblaðinu hérna um daginn að
þýzkir flugmenn hefðu varpað sprengi-
kúlum á borgina Pruntrut í Sviss.
Svissar mótmæltu þessu þegar og
hóf þýzka stjórnin þá ransókn í
málinu. Kom það þá í ljós að flug-
mennirnir höfðu verið viltir. Héldu
þeir að þeir væru yfir frönsku kast-
alaborginni Belfort.
Þýzka stjórnin hefir afsakað þessi
misgrip með mörgum fögrum orð-
um og harmar það mjög að svona
illa skyldi til takast. Hefir hún auk
þess látið hegna flugmönnunum.
í sambandi við þetta hefir þýzka
stjórnin beðið svissnesku stjórnina
að íhuga hvernig hentast mundi að
gera landamerki Þýzkalands og Sviss
svo glögg, að eigi þurfi framar að
óttast það að jafn leiðinleg atvik -
komi fyrir.