Morgunblaðið - 03.04.1917, Page 2
2
MORGUNBLAÐIÐ
setja sig í spor foreldra þessara
barna, þá vona eg að þeir bæðu
frammistöðufólkið að segja við
börn: »Þið eigið að fara heim
að hátta greyin mín, við seljum
ekki börnum neitt þegar svona er
orðið framorðið*. — Eg er nú að
vona, að það þyrfti ekki að gera
þetta atriði að blaðamáli i bráð
aftur, og að kafflhúsin verði við
þessumsanngjörnutilmælum, enda
er velgengni þeirra meira komin
undir vinsældum fullorðinna en
þessara krakka.
En svo minnist þér á tóbaks-
nautn barna. Um hana hefir fyr
verið skrifað og lítið hrifið. Mér
litist bezt á, ef hér væri gerð,
eins og sumstaðar annarsstaðar,
samtök meðal allra tóbakssala
bæjarins um að selja ekki börn-
um tóbak, nema þau komi með
8krifleg skilaboð frá húsbændum
sínum.
Ef eg man rétt, var í einhverju
dagblaðinu um daginn áskorun
til stjórnar unglingareglu templ-
ara, um að gangast fyrir þessari
málaleitun við kaupmenn. — Mér
er nær að halda að hún hafi dauf-
heyrzt við því, en vildu þá ekki
barnaskólakennararnir eða sunnu-
dagaskólakennararnir með bæjar-
etjórn í broddi fylkingar gangast
fyrir slíkri málaleitun?
Það var um tíma í vetur eitt-
hvað stirt samkomulag milli skóla-
nefndar barnaskóla vors og sumra
kennaranna. Væri ekki þetta mál,
sem þeir gætu allir og öll sam-
eina^t um? Því að varla trúi eg
því, að nokkrum skólanefndar-
manni eða nokkrum barnakenn-
ara sé ekki ílla við reykingar
barna. — Og sjálfsagt vita þeir
allir, að það er alls ekki nóg, þótt
börn séu vöruð við tóbakinu, merk-
in sýna verkin í því tilliti svo
greinilega, að ekki verður um
deilt. — Það halda sumir, að það
sé ekki til neins að biðjatóbaks-
sala um þetta. Það.er óreynt, og
er eiginlega 1 jót getsök að óreyndu.
En verði það árangurslaust, verð-
ur löggjafarvaldið að skerast í
leikinn.
S.
Frönsk vfn.
Hinn 17. janúar flutti brezka stór-
blaðið »Daily Mail« ritstjórnargrein
um það, að hvernig sem færi um
flutninga milli Englands og Frakk-
lands, þá mætti alls eigi leggja nein
höft á vínflutninga frá Frakklandi til
Englands. Bretar yrðu nú að spara
við sig vín, vegna þess að áfengis-
verksmiðjurnar gætu eigi fengið nóg
af korni til framleiðslu sinnar. En
vínin værn nauðsynleg. Frakkar
teldu þau jafn sjálfsögð og nauðsyn-
.leg hverjum manni eins og brauð.
Sinum augum lítur hver á silfrið.
Erl. simfregnir
frá fréttaritara ísafoldar og Morgunbl
Kaupmannahöfn, 1. apríl.
Bretar sækja œikiö fram
í Sýrlandi.
Bandamönnum veitir
betur hjá St. Quentin.
Stjórnarskifti í Svíþjóö.
Schwartz háskólarektor
hefir tekiö að sér að
mynda nýja stjórn.
Hermenn og verkamenn
i Petrograd hafa á afar-
fjölmennum fundi krafist
þess, að ófriðnum verði
haldið áfram.
Kaupmannahöfn 1. april.
Bráðabirgðastjórnin í
Rússlandi heitir því, að
sameina alt Pólland að
ófriðnum loknum og gera
það að óháðu ríki.
— Utanríkisráðherrann
hefir lýst því opinberlega
yfir, að Finnlaud sé óháð
ríki.
Rússnesk lög hafa verið
numin úr gildi á Finn-
landi.
1
Hvenær endar stríðið?
Þannig spyrja allir. Sú trú manna,
að heimsstyrjöld mundi ekki geta
staðið lengur en þrjá mánuði, varð
sér rækilega til skammar. Striðið
hefir nú senn staðið í þrjú ár og
er nú rekið af engu minni ákafa og
djöfulæði, heláur en áður. En ein-
hverntíma hlýtur það þó að taka
enda. Það eru takmörk fyrir því
hvað þjóðirnar geta staðið lengi í
þessum eldi.
Það var ætlan margra, að vegna
hmna ógurlegu mörðtóla, sem notuð
eru, mundi mannfall verða svo mikjð
að mannskortur yrði orsök þess að
þjóðirnar mættu til að hætta stríð-
inu. En sú virðist eigi ætla að verða
raunin á. Aldrei hafa þjóðirnar haft
eins mikinn her, eins og einmitt
nú. Það má ef til'vill segja, að þær
hafi skafið innan laggirnar — teflt
öllu því liði fram, sem til var, en
það héldu menn einnig að þær hefðu
gert í upphafi, þótt önnur hafi orðið
raunin á. En hitt mun heldar, að
fjárskortur og matskortur neyði þjóð-
irnar til þess að semja frið.
Kitchener bjóst við þriggja ára
nr=n-=—
0 Leikfélag Reykjavákur: «
Jlýársnóffin
verður leikin í kvöhl kl. 8.
B- Tl fþtjðusý n ing.
Aðgöngum. seldir fyrir helming venjulegs verðs, í Iðnó, frá kl. 10 í dag
stríði. Eftir þvi ætti friður að kom-
ast á í sumar. Og nokkrir hinir
helztu þjóðmæringar hafa lika látið
það ótvírætt uppi, að lengur en til
hausts verði eigi barist. Zimmer-
mann hefir látið það uppi í viðræðu
við spanskan blaðamann, að stríðið
muni enda i sumar, og hið sama
hafa franskir og brezkír stjórnmála-
menn sagt. Það má þess vegra
búast við því, að barist verði af meiri
ákafa i sumar heldur en nokkru
sinni áður, og það verði kollhríðin.
Samsærið
gegn Lloyd George.
Menn munu reka minni til þess,
að sú fregn kom hingað i skeytum,
að komist hefði upp samsæri i Eng-
landi til þess að myrða Lloyd George
forsætisráðherra. Nánari fregnir af
þvi hafa ekki borist nema lítilsháttar
i brezkum blöðum og er sagan af
samsærinu sögð á þessa leið.
Samsærismenn voru Mrs. Wheel-
höfðu þær verið valdar að bruna
Breadsall-kirkju hinn 4. júni 1914.
Frú Wheeldon sagði að Lloyd
George ætti alla sök á þvi að marg-
ar miljónir siklausra manna væru
til slátrunar leiddar og eina ráðið til
þess að stöðva blóðsúthellingarnar
væri það að drepa hann. Asquith
væri ekki alveg jafn vondur, en þó
væri hann hvorki hæfur í himnariki
né helvíti. Henderson hefði svikið
sína eigin þjóð og þess vegna yrði
hann að fara sömu förina og Lloyd
George. Hún sagði líka að það
veitti svo sem ekki af því að stytta
konunginum aldur lika.
Hún sagði að kvenvargar hefðu
áður reynt að myrða Lloyd George
og eytt þá til þess 300 sterlings-
pundum, en illu heilli hefði hann
þá farið til Frakklands svo að fyrir--
ætlanin hefði farið út um þúfur.
Einnig hefðu þær gert tilraun til
þess að myrða Mc. Kenna, fyrver-
andi fjármálaráðherra Breta, en það
hefði farist fyrir vegna þess að þeg-
ar tækifærið gafst, þá hefði orðið að
drepa annan mann lika, en hann
hefði verið saklaus.
don og dætur hennar tvær, Harri-
ett og Winnie og tengdasonur henn-
ar George Mason. Mrs. Wheeldon
átti heima i Derby en Mason í
Southampton. Þau höfðu tekið ráð
sín saman um það að myrða þá
báða LloydGeorge og Arthur Henden-
%on á eitri. Mason var efnafræðing-
ur og átti þess vegna hægt með að
ná í eitrið. Hafði hann útvegað Mrs.
Wheeldon, tengdamóður sinni, fjórar
tegundir af eitri, þar á meðal eitur
það, sem nefnt er »Curare« og Índí-
ánar nota til þess að eitra örvar
sinar. Er það banvænt ef það kemst
i blóð manns, en drcpur eigi þótt
það komi í munn manns. Var það
ætlan þeirra að eitra nagla og reka
þá i skó Lloyd George svo að odd-
urinn rækist upp í il hans þá er
hann færi i skóna.
Samsæri þetta komst þannig upp,
að stjórnin hefir marga menn til
þess að njósna fyrir sig um alt land
og komust tveir þeirra á snoðir um
fyrirætlanir Mrs. Wheeldon og kynt-
ust henni. Hún hafði líka þann starfa,
að skjóta skjólshúsi yfir liðhlaupa úr
hernum og koma þeim mönnum
undan, sem eigi vildu láta taka sig í
herinn. Hefir hún því tvöfaldri sök
að svara. Hún og dætur hennar eru
lika ákafar kvenréttindakonur og
Manr.fjón Þjóðverja.
Enda þótt eigi væri barist af
mikilli grimd i vetur, á móts við
það, sem er á sumrin, þá hefir
þó orðið ærið mikið manntjón í
liði ófriðarþjóðanna. í janúar-
mánuði hafa Þjóðverjar t. d. mist
14.192 menn fallna eða dauða af
sárum. Á sama tíma urðu 1714
sóttdauðir í her þeirra, 1645 voru
handteknir, 11872 hurfu, 10577
særðust hættulega, 4621 særðust
mlnna og 26.778 skeindust meiru
eða minna. 6133 menn særðust
svo lítið að þeir voru eigi látnir
leggjast á sjúkrahús. Fram til
1. febrúar var alt manntjón Þjóð'
verja frá því að stríðið hóf&t
þetta:
Fallnir
Sóttdauðir
Herteknir
Horfnir
Hættulega sárir
Sárir
Skeindir
Sárir en þó i hernum
Á þessari skýrslu sézt Þa
sóttdauðir menn eru rúmlega et
á móts við vopndauða. Uu1 P
929.H6
59.913
247.991
276.978
539.6&5
299.907
1512-27J
233.261
' að