Morgunblaðið - 14.04.1919, Side 1

Mánudag'
14
apríl 1919
6. árgafigmf
152
tölublað
»«3
Ritstjórnarsími nr. 500
Ritstjóri: Vilhjálmur Finsen
ísafoldarprentsmiÖja
Erl. símfregnir.
(Frá fréttaritara Morgunblaðsins).
Khöfn, 12. apríl.
Fhigsýning Norðurlanda
var opnuð hér í dag, og er hán
stærst.a flugsýning, sem enn hefir
verið haldin í Evrópu.
Friðarskilmáiamir.
„Agence Havas“ segir að nú sé
urðið samkomulag um öll friðarskil-
yrðin, nema landamæri hins nýja
ríkis Czecho-Slava.
Geng'i erlendrar myntar.
100 krónur sænskar .. kr. 105.50
100 krónur norskar .. — 102.70
Pund Sterling ,....... -- 18.56
100 dollarar ...'..... — 399.50
Húsnæðiseklan
Frá fundinms. í gær.
Eins og búast mátti við, varð
moiri en lítil aðsókn að fundinum
í Bárubtið í gær. Mátti svo segja,
að húsið fyltist á svipstundu löngu
áður en fundurinn átti að hefjast.
Einar Helgason, formaður Fram-
farafélags Reykjavíkur, setti fnnd-
inn og síðan var Magnús Einarson
dýralæknir kjörinn fundarstjóri,
en liami tók sér til skrifara Þórð
Bjarnason stórkaupmann og Gísla
Þorbjamarson kaupmann
Gunnar Sigurðsson yfirdómslög-
maður hóf mnræður og taldi upp
ýmislegt sem væri því til fyrir-
stöðn, að ný liús risu hér upp, svo
sem húsaleigulögin, lánskjiir 'rank-
anna o. fl. Benti hann jafnframt á
það, hverja nauðsyn bæri til þess,
að alt væri gert, sem unt væri, til
þess að hvetja menn til að byggja,
og var gcrður góður rómur að máli
hans.
Hófust nú langar og miklar um-
ræður og’ tóku til máls: borgar-
stjóri, Ólafur Friðriksson, Sigurður
Jónsson ráðherra, Sigurður Jóns-
son bæjarfulltjfúi, Sighv. Bjarna-
son bankastjóri, Guðmundur Gama-
líelsson bóksali, Þórður Bjarnason
stórkaupm.j Gísli Þorbjarnarson,
síra Kristinu Daníélsson. Töluðu
sumir tvisvar og þrisvar eða oftar.
Snerust umræður mest um liúsa-
leigulögin, og eftir því sem á leið,
fór kapp yaxandi í ræðumönnum
og hiti í áheyrendum.
Frá Þórði Bjarnasyni kom fram
tillaga um það, að fundurinn kysi
7 manna nefnd til þess að koma
liér á fót byggingafélagi og var
hún samþykt.
Önnur tillaga kom frá borgar-
stjóra um það, að fmxdurinn teldi
Bifreiðin H. F. 4
gengur daglega milli Hafnarfjarðar og Reykjavíkur.
Sími 40 í Hafoarfirði og Síæi 102 í Reykjavik.
Egill Vilhjálmsson.
húsaleigulögin þarfa ófriðarráð-
ráðstöfun og skoraði á þing og
stjórn að sjá um það að þau liéld-
ust óbreytt.
Þá kom enn frani tillaga um það.
að fundurinn teldi till. borgarstjóra
óþarfa og utan við verksvið fund-
arins og var sú samþykt, en till.
borgarstjóra þá eklti borin ixndir
atkvæði.
Var nú eftir að kjósa nefndina,
en þá lenti alt í stappi og gaura-
gangi, svo að nærri stappaði því
sem er' á „fjörugum“ þingmála-
fuUdum. Lauk svo, að eigi var hægt
að kjósa neina nefnd, , hverra
hragða sem í var leitað. Fól því
fmidarstjóri Framfarafélaginu að
leita þeirra manua, sem hæfir væri
í jiefndina og vildti taka að sér
11 efndarStörfin og' boða svo til fund-
ar að nýju.
Og með því var þessum fundi
slitið.
Snjóflöðið mikla
í Siglufifði.
Snjóflóðið mikla, Sem féll í
Siglufirði aðfaranótt laugardags-
ins, mun hafa valdið meira tjóni
en nokkurt annað snjóflóð hér á
landi.
Það hljóp ofan úr háfjalli og
kom fýrst á bæinn Neðri-Skútu.
Heimilisfólkið þar, sjö talsins, mun
dxafa verið í fasta svefni, er flóðið
reið á bæinn með ómótstæðilegu
afli. eu bærinn var þéttari fyrir
heldur en timburhús og sópaðist
eigi brott, heldur fór í ltaf. Óttuð-
ust xnenn að fólkið mundi alt hafa
biðið hana, og því korii sú fregn
fyrst, að um 20 matms mundi hafa
farist. En í fyrradag var þó gerð
tilraun til þess að grafa upp bæinn
og t’anst þá fólkið alt lifandi, en
nokkuð þjakað og meitt, því að nið-
ur hafði bærinn fallið undan snjó-
þunganum.
Blindhríð var á allan laugardag-
inn og því eigi unt að leita þeirra,
sem búið höfðu í timburhúsunum
niður á bakkanum, sem flóðið tók
og bar á sjó út.. Þar áttu heima
10 eða 11 manns. Var það garnall
maður, Sæther, umsjónarmaður
stöðvar Evangers, og kona hans. í
öðru íbúðarhúsi, sem þar var,
bjuggu tveim hjón í þurrabúð:
Friðbjörn Jónsson, kona hans og
fóstursonur, og Benedikt Sveius-
son, kona hans ög 3 eða 4 börn.
Má telja víst, að þetta fólk hafi
alt saman farist. '
Þegar snjóflóðið skall í sjóinn,
varð af svo mikil flóðalda, að hún
gekk langt á land upp kaupstaðar-
megin og braut þar fimm bryggjur
svo að segja íspón,en jakar úr flóð-
inu bárust langt á land og bátum,
sem stóðu uppi í f jöru, fleygði til.
Snjóflóð hafa áður fallið úr
Staðarhólsfjalli. og gert skemdir.
Eftir seinasta flóðið var gerður
grjótgarður uppi í hlíðimii til varn-
ar gegn snjóflóðum framvegis, en
nú lcom liann að engú haldi, því að
snjórinn var svo mikill, að hann var
í kafi.
Ákaflega mikill snjór er nú á öllxx
Norðurlandi. Eru meim víða hrædd-
ir við siijófloð, t. d. í Bolungarvík
og á Seyðisfirði. Er mælt að verzl-
un hf. Framtíðin á Seyðisfirði hafi
verið lokað af ótta við snjóflóð.
J. D16BOI
EDDA 591941S 6'/a — 2-
Lögreglustjóraembættið á Siglufirði
er veitt Guðmundi L. Hannessyni lög-
fræðing frá Isafirði.
„Botnía“. Eins og fyr bei'ir verið
getið liér í blaðinu, er nú langt síðan
að livert einasta farþegarúm með næstu
útferð Botníu var pantað, og bafa
margir fleiri beðið um far. Heyrt Iiöf-
um vér, að nokkrir þeirra, sem loforð
hafa fengið fyrir farrými, muni setj-
ast aftur og verða þeir þá látnir ganga
fyrir, er pantað liafa far í því trausti,
að eitthvað losnaði. I dag verða þeir
að sækja farmiða sína, sem ætla sér
með skipinu, annars verða farmiðarnir
seldir öðrum.
Liverpool hefir nú tesýningu I
skemmuglugganum, og er hún hin
snotrasta, enda gerast margir til þess
að skoða í gluggann. Verzlunin hefir
sent oss sýnishorn af tetegundum sín-
um til reynslu, og getum vér borið um
það, að þær eru ágætar — sérstaklega
Tetleys-teið.
Gestir í bænum. Magnús Torfason
bæjarfógeti á Isafirði, síra Jómnund-
ur Halldórsson.
Ýmsir munir úr dánarbúi Aall-Han-
sens konsúls verða seldir í dag á Hverf-
isgötu 45. I auglýsiugu hér í blaðinu
AfgreiÖslusíini nr. 500
í gær hafði misprentast húsnúmerið,
35 í staðinn fyrir 45.
„Huginn‘ skip h.f. Kveldúlfs, kom
liingað í nótt frá útlöndum.
„Kongedybet“ fer héðan í dag tíl
Hafnarf'jarðar og Vestmanna evja og
þaðan út — hættir við að fara til Aust-
fjarða.
„Geir“ fór héðan í gær til Vest-
mannaeyja tíl þess að sækja seglskipið
„San“.
Vélbátarnir Ingibjörg og Leó eiga
að fara héðan á morgun til VestfjarSa.
Launakjör.
Grein með þessari yfirskrift stóð
í 142. tölublaði Morgunblaðsins og
eru |>y r teknir til samanburðar við
starfsmenn ríkisins ýmsir iðnaðar-
og verkamenn, og þar stendur eftir-
farandi klausa: „Sumir iðnaðar-
rnenn hafa fengið enn meiri kaup-
liækkun; þannig upplýsir t. d.
klæðskeri einn oss 11111, að klæð-
skerasveinar, sem fengu fyrir stríð-
ið 90 kr. á mánuði, fái nú 300 kr.,
og hafa þeir því fengið 233% kanp-
hækkun.“ Þar sem þetta er ekki
rétt, vildi eg leyfa niér að leið-
rétta „klæðskera“, því eg geng að
því vísu, að hann viti livað svein-
um er borgað. Klæðskerasveinar
liöfðu fyrir ófriðinn að meðaltali
90 kr. um mánuðinn, en nú 238 kr.,
sem gerir nálægt 175% hækkun,
og er ]iað hámark frá hálfu klæð-
skeraméistara (fyrir fullkominn
svein), en þesgi hækkrni gekk ekki
í gildi fyr en 1. marz s. 1., en hækk-
unin nam frá 1. maí 1918 til þess
tíma 100%. n
Væri því fróðlegt að vita, að
hvaða ástæðum „klæðskeri“ gefur
svo rangar upplýsingar um kaup
sveina, en máske téður meistari
greiði sveinum sínum 300 kr. um
mánuðinn, sem eg leyfi mér að ef-
ast um.
Jón Björnsson.
Bryggjusalan
í Hafnarfirði.
Það hefir heyrst á mörgum og
einkum þeim, er ekki þekbja til, að
spor það, er Hafnarfjarðarbær
steig þá er bæjarstjómin samþykti
söluna á hafskipabryggjtí bæjarins
i hendur einstaklings, hafi verið
mjög vanhug'sað og um leið illa
ráðjð fyrir hönd bæjarins. Um þetta
má að vísu lengi deila, en hinu
verður ekki neitað, að allálitleg