Morgunblaðið - 30.10.1919, Blaðsíða 2

a
MOBGÚNFlAÐIfi
jta. ■atfi.ata.sl<..st«.afe._l jOs.atg. -afas..atg-síg- jú.
MOEOUNBLAÐIÐ
Eitstjórí: Vilh. Finsen.
Ritstjórn og afgreiðsla í Lækjargötu 2.
Sími 500. — Prentsmiðjusími 48.
Kemur út alla daga yikunnar, að
mánudögum undanteknum.
Ritstjórnarskrifstofan opin:
Virka daga kl. 10—12.
Helgidaga kl. 1—3.
Afgreiðslan opin:
Virka daga kl. 8—5.
Helgidaga kl. 8—12.
Auglýsingum sé skilað annaðhvort
á afgreiðsluna eða í ísafoldarprent-
smiðju fyrir kl. 5 daginn fyrir útkomu
þess blaðs, sem þær eiga að bktast í.
Auglýsingar, sem koma fyrir kl. 12, fá
að öllum jfanaði betri stað í blaðinu
(á lesmálssíðnm), en þær sem síðar
koma.
Auglýsingaverð: Á fremstu síðu kr.
2.00 hver cm. dálksbreiddar; á öðrum
síðum kr. 1.00 em.
Verð blaðsins er kr. 1.50 á mánuði.
Vinnubrögð,
dýrtið o. fl.
Eftir
Sveinbjörn Egilson, ritstjóra.
IV.
Vinnutaxtinn.
Eg býst við, að mörgum muni
virðast svo, að eg sé að reyna að
spill'a fyrir gamalmennum og ung-
língum, með því að minnast á vinnu-
taxta. Sú er nú ekki meining mín,
en þar eð eg hef í þessum skrifum
mínum farið ýmsum orðum um
dýrtíðina, þá varð eg einnig að
minnast á hann.
Við hljótum að kannast við að
fullþroska erfiðismaður afkastar
meiru, en gamall lúinn maður eða
drengur 15—16 ára. Dæmi það er
eg hér set vona eg að verði öllum
ljóst: 30 fullþroska menn skipa upp
úr skipi t. d.100 tonnum af kolum á
10 tímum; sú vinna kostar 300 kr.
30 manns, þar af helmingur þrosk-
aðir menn en hinn helmingurinn
lúnir menn og drengir, eru að því
i 15 tíma, allir liafa krónu um tím-
ann.pá verða það 450 tímar á krónu
tíminn eða 450 krónur. pað eru 150
krónura meira, sem sú vinua kostaði
og hún verðu að leggjast á þau 100
tonn, sem upp komu þann daginn.
p. e. varan liefir liækkað í verði.
J?au 6 ár, sem eg var í Viðey kynt-
ist eg vinnulagi manna og sá þá
bezt, að hér eru menn, sem bæði
hafa þrek og getu til að vinna. par
sá eg unnið svo, að eg trúi því ekki,
að hér sé um sömu menn að ræða,
sem viðkvæðið er um nú: ,,pótt ein- -
hver fáist í vinnu, þá hreifir hann
sig ekki. Menn hanga og dunda við
alt og gjöra með því alla vinnu dýr-
ari og um leið liækkar vöruverðið“.
Sé nokkur liæfa í slíkum dómum, á
hún rót sína að rekja til þess,.að héi
er enginn taxti. Allir hafa sömu
laun, hvort sem þeir eru vinnugarp-
ar eða liðléttingar, hvort heldur á
sjó eða landi. Enginn þarf að sýna
meiri áhuga en hinn því allir eru
jafnir og hinn almenni dómur verð-
ur: „Hér er ekki dugnaður til“.
pað hlýtur einnig að verða svo þar
sem uppörfun er óþekt, en uppörf-
un á liver sá dugnaðarmaður skilið,_
sem sýnir þeim ýngri bæði gott
vinnulag og að áhuga þarf að hafa
við vinnuna. þessi uppörfun, sem á
að vera hærra kaup er hans rétt-
mæta kenslukaup. Hann verður
með því kennari hinna yngri, sem
svo með því góða dæmi, sem þeir
liafa fyrir augum, verða áhuga
menn óg vinna þannig að orðstír
íslenzkra verkamanna, sem ef á alla
aðhlynningu er litið, eru ef til vill
sá harðfengasti verkalýður, sem til
er. Djóðið öðrum Norðurlanda
þjóðum að vina þrælavinnu í hörð-
Uffl vetrum votum og köldum og
nærast á svörtu kaffi (ef olía er til
ji prúnusiuh) kaidri (máske fros-
inní) soðningu og óbættum .graut,
sem etið er úti í slagviðrinu og
gjöra þetta dag eftir dag og viku
cftir viku og sjáum hve lengi þær
dygðu til vinnu. Eg er enginn jafn-
aðarmaður, er hvorki í þeim flokki
né öðrum, en sé það stefna jafnað-
armanna, að allir eigi jafnt kaup,
]>á færi eg ekki í þann flokk, því til
þess yrði of lengi verið að koma
mér í skilning um að nokkur jöfn-
uður geti verið í því, að fátækur
duglegur fjölskyldumaður, eigi ekki
skilið hærra kaup, en einhverjir lið-
léttingar, sem vinna þegar þeim
sýnist, skemta sér á milli og spila
greifa, þegar fjölskyldumaðurinn,
sem þræla verður alla daga og
spara verður á allar lundir, fer að
enduðu dagsverki heim, til þess þar
að hafa enn meiri áhyggjur en við
hina örðugu vinnu sína, er hann lít-
ur á illa haldið heimili sitt og
barnahópinn svo klæða og skólaus-
an, að varla er hægt að koma hon-
um á fætur. Er hér um jöfnuð að
ræða?
Að einu verður að gá, sem í þessu
sambandi hefir áhrif á vöruverð og
það er: pví lengri thni,. sem fer til
þess að vinnaeitthvertverk því dýr-
ara verður það, og eins og hér er á-
statt þá legst sá mismunur á vöru
þá, sem sjálfir verkamenn verða að
kaupa. Með það fyrir augum verður
að semja taxtann.
pegar stungið var upp á því í
blaði hér, að skýli yrði komið upp
við höfnina, til þess að verkamenn
þyrfti ekki að borða fátæklegan mat
sinn í kuldamun og börnin sem
færðu verkamönnum matinn, gætu
þó í það minsta staðið í skjóli, með-
an þau biðu, stundum langan tíma,
eftir mönnum eða ílátum, var þess-
ari þarflegu tillögu enginn gaumur
gefinn því enginn studdi það mál.
Eg hefði reynt að vinna eitthvað
að þessu, hefði nokkur afforsprökk-
um verkamanna lagt tillögunni lið,
en enginn kom. peir voru víst annað
að liugsa.
Nú erum við í orði kveðnu sjálf-
stæð þjóð og við verðum að verða
það í verki líka. pað getum við að
eins orðið með því að við reynum
að skilja og athuga, hvernig
hver stétt geti sem bezt hjálpað
annari. Yið vinnum ekkert við að
slá í borðið liver fráinan í annan,
Verkalýðurinn verður að heimta af
þeim sem taka að sér að stjórna
honum, að þeir útskýri alt, bæði
það, sem er með eða móti í öllum
alvarlegum málefnum, svo að hver
og einn skilji hverju fram fer og
skilji atkvæði sitt. Að verkamenn
séu hér á 5—6 árum orðnir svo, að
með réttu sé kveðinn upp sá dóinur,
sem alment lieyrist :„Engiun nennir
að herða. sig“, því trúi eg ekki um
þá menn, sem eg í 6 ár virti og dáð-
ist að fyrir vinnubrögð þeirra og
þrek, nema að svo sé, að eitthvert
herfilegt ólag sé við þá haft. Taxt-
inn lagar margt og um að gera að
reyna að laga alt.
Heyrt hefi eg, að eitt af því, sem
vinna á að á meðal verkamanna sé
mentun þeirra og að allir verði vel
stæðir mennn. petta liafa Frakkar
gjört, og því þá ekki við. Frakkar
þektu raunar peningagildi, sem við
erum að læra nú, en það kemur, þó
aldrei með því móti, að grundvallar-
atriði sé lialdið levndu fyrir mönn-
um, en það er útreikningur á öllu
og hvernig peningar muni verða
það afgangs, að inentun sé- fram-
kvæmanleg.
Vöruflutningar hingað til lands
verður á skipum. pau eru leigð og
vanalega tiltekið, hve marga daga
þau megi vera í höfn, þá þegar þeir
eru liðnir, koma legudagar og þeir
kosta peninga og leggjast á vorur,
sem við með þurfum.
8 tíma vinna hlýtur að gjöra alt
dýrara, þar af leiðandi gjalda menn
peninga fyrir þá 2 tíma, sem þeir
eiga frí, skipin þurfa að vera leng
ur í höfn og þótt yfirvinna væri eft
ir þessa 8 tíma, legst tveggja tíma
yfirtíð einuig á vörurnar, sein við
þurfum að kaupa. petta væri þarf-
ara að skýra fyrir verkamönnum,
en að gefa þeim óljósa liugmynd
um Bolzhewikka, sem þeir, sem
taka að sér að útskýra framkvæmd-
ir þeirra manna, hafa enga hug-
mynd um, Eru það hlunnindi fyrir
kjarna þjóðar sem telur 25000 vinn-
andi karlmenn að vera Bolzhewikka
ar? Ilvað eru annars Bolzhewikkar ?
Geta þeir átt heima hér?
Verkamenn landsins eru alt af
mikils virði til þess að forsprakkar
félaga þeirra haldi þeim í villu og
svíma um það, sem þeir vegna sjálfs
sín og heimila sinna eiga heimtingu
á að vita. Eg á alt of marga góða
vini og kunningja frá fyrri tímum
í þeirri stétt, til þess að mér sárni
ekki sé ineð hana hringlað og stétt-
in er of harðgjör og velgefin til þess
að hún sé leidd út í nokkur mikils-
varðandi mál, án þess að fyrir öll-
um sé útskýrt alt bæði það, sem tal-
ar með eða mót framkvæmdum, það
er fyrsta stigið til mentunar, og að
því verður að vinna. Alt krefst nú
að hver og einn vinni að sameigin-
legri heill þjóðarinnar og æsinga-
menn ættu ekki að eiga Jiér lieirna,
hafi nokkur alvara fylgt athöfn-
inni 1. des. 1918.
Atkvæðagreiðslan
í Suður-Jótlandi.
Allar horfur eru á því, að þjóð-
aratkvæði geti farið fram í Suður-
Jótlandi um það, hvort sameinast
skuli Dönum eða eigi, seinni hluta
nóvembermánaðar .Hafa Þjóð-
verjar undirbúning mikinn undir
kosniugarnar og „agitera“ sem
harðast fyrir því, að Suður-Jótar
fylgi Þýzkalandi. Hafa þeir nú
upp á síðkastið dreift miklu af flug
ritum um landið, og eru það áskor-
anir um að fylgja Þjóðverjum.
Ein ástæðan er æði einkeiinileg,sem
sé sú, að skattar og skyldur rnuni
verða iniklu léttari í Þýzkalandi
en í Danmörku.
Danir búast til gagnsóknar í mál-
inu. Hafa þeir sai'nað miklu fé tiJ
baráttunnar um atkvæðín og stór
skrifstofa hefir verið sett á laggirn-
ar, sem á að stjórna undirbúningn-
um. í þýzkalandi er f jöldi manns
sein er fætt í Suður-Jótlandi oghef-
ir því atkvæðisfétt. Ætla Þjóð-
verjar að sjá þeim fyrir ókeypis
ferð til Suður-Jótlands til þess að
þeir geti tekið þátt í atkvæða-
greiðslunni, því við þaðbætast þeim
um 30 þúsund atkvæði.
I Danmörku er einnig fjöldi
fólks, sem hefir rétt til að greiða
atkvæði, og verður einnig reynt að
sjá til þess, að þeir geti neytt at-
kvæðisréttar síns. En flest þetta
fólk er úr Norður-Slésvík, þeim
hlutanum, sem talinn er viss með
að sameinast Danmörku. Þjóð-
verjar leggja mcst kapp á að Flens-
borg gangi ekki úr greipum þeirra,
o^ mikill hluti þeirra atkvæðis
bærra manna, sem seudir verða frá
^Þýzkalandi, eiga einmitt að greiða
atkvæði í Flensborg. ,
Fréttir þessar eru óneitanlega
nokkuð á annan veg en tíðindin
sem bárust í vor: að Þjóðverjar
ætluðu að greiða atkvæði með
sameiningu við Danmörku, sum-
part til þess að losna við hina erf-
iðu tíma, er biðu.Þjóðverja, og sum-
þart til þess, að þýzki flokkurinn
yrði svo sterkur í landinu, að 'hann
gæti boðið dönsku þjóðerni byrg-
inn. En nú horfir öðruvísi við.
Þjóðverjar ætla að bjarga því, sem
bjargað verður. Bendir það á, að
þeir séu farnir að jafna sig aftur
eftir áfallið mikla, og ætli ekki að
láta hugfailast.
Estey heimsfrægu sjálfspilandi
Piano.
Að eins tvö óseld. Kassar: annað
ekta mahógní, hitt ekta hnottré.
Til sýnis hjá
G. Eiríkss, Reykjavík.
Einkasali á íslandi fyrir E s t e y.
NotiO
DELCOLIGHT
Islenzk ástaljóð
Steindór Gunnarsson liefir gefið
út kver, raunar rúmar 200 bls., í 16
blaða broti, „íslenzk ástaljóð“.
par er saman komið lítið úrval af
kveðskap íslendinga í þeirri grein,
alt frá fornöld og fram á síðustu
tíma, byrjar á Ilávamálum, og end-
ar á Davíð í Fagraskógi. Arni bóka-
vörður Pálsson hefir valið kvæðin.
Ekki eru mankvæðin sú tegund
ljóðagerðar, sem okkur hefir bezt
látið. En ástaguðínn er sá farserk-
ur, sem allra bygða vitjar, og sá
guð hefir stundum „talað skálds-
ins raust“ einnig á þessu landi.
Niðri í leirjörð mansongva, afmors-
vísna og ámátlegs ástarvolgurs eru
þó til göfgir máimar hér og hvar,
cf vel er leitað. Bókin ber það ineð
sér.
pað er sýnilegt, að vandað hSfir
verið valið á kvæðunum og talsvert
fyrir því haft. En um einstök kvæði
má lengi deila. Einn mun segja, að
þetta vanti, og annar hitt, og enn
aðrir, að þessu og þessu hefði átt
að sleppa. par hefir oft verið úr
vöndu að ráða, og stundum naum-
ast mátt í milli sjá, hvað taka skyldi
og hverju hafna. Stærð bókarinnar
mun og hafa verið nokkuð afskömt-
uð, og vandinn þá þeim mun meiri
og aðfinsluvon fleiri manna um hitt
og þetta. En vel flest mun þarna á
einn stað komið af því, sem bezt er
hér kveðið í þessari grein skáld-
skapar.
Að öðru leyti skal hér ekki lagð-
ur dómur á bókina, en að eins skýrt
nánara frá efni liennar og tínd til
stöku erindi á víð og dreif, helzt
meðal þeirra, sem ekki eru á livers
manns vörum.
Uin röð kvæðanna er fylgt aldri
skálda, eftir því sem næst hefir ver-
ið komist.
Bókin hefst með Eddubrotum,
þrem vísum úr Hávamálum og er-
indum úr llelgakviðu Ilundings-
bana.
pá koma fornskáld. par eru vís-
ur eftir Kormák, Ilallbjörn Odds-
son, Björn Breiðvíkingakappa,Hall-
freð vandræðaskáld, Gunnlaug
ormstuugu og ókunnan höfund.
Næstar eru vísur úr Víglundar-
sögu og síðan brot úr háttalykli
Lofts ríka, forföður okkar flestra.
par er ein vísan svo:
Kyssumst, kæran, vissa
kenrr ein stund sú er nieinar,
sjáum við aldrei sí'ðan
sól af einum hóli.
Meinendur eru mundar
mínir frændr og þínir.
Ollum gangi þeim illa,
sem okkur vilja skilja.
pjóðkvæði eru næst, Harmbót og
Tristramskvæði, uin Tristrain og
isodd, sem meinað var að njótast
lífs og liðnum og grafin voru hvort
sínu megin kirkju, en:
Runnu upp af leiSum þeirra
lundar tveir:
upp af miðri kirkjunni
mættust þeir.
pá eru viðlög og brot, og þar ei
margt fallegt. Ef velja á úr, verðui
eiuna fyrst fyrir þetta gullfallega
erindi, sem kvað vera í einni Snót-
arútgáfunni, en ókunnugt um höf-
und og aldur:
Svo er um ástir
okkar tveggja,
sem hús standi
halt í lirekku,
svigni súlur,
sjatni veggir,
sé vanviða'ð,
völduin bæði.
Ein vísan er þar öðruvísi en flest-
ir liafa lært, og betri:
Úti’ ertu við eyjar blár,
en eg seztur aö dröngum.
Kalla eg til þín,
kalla eg til þín lönguin.
Síðan er alt eftir nafngreind
skáld seinni tíma.
Tvö kvæði eru tekin eftir Stefáu
Olafsson („Raunakvæði“ og „Meyj-
armissir“), fimm eftir BjarnaThor-
arensen („Sigrúnarljóð“, „Freyju-
kettirnir“, „Kystu mig“, „Kystu
mig aftur“ og „Eftir Saffó“),
fimm stökur Vatnsenda-Itósu, al-
kuuuar, uokkrar stökur eftir tíigurð
Breiðfjörð. par er þessi, úr V’íg-
lundarrímu:
Hver má skilja flóð við fló'ð,
farveg einn ef hitta taman,
og skilja vilja blóð við bló'ð,
sem blæðir tveiinur æðum saman.
Og þessi staka: .
Ástin hefir hýrar brár
og hendur sundurleitar;
ein er mjúk, en önnur sár,
en þó báðar heitar.
Næstur er Jónas Hallgrímsson,
allra skálda innilegastur og „feg-
urst talaður14, þeirra er liér hafa
um ástir kveðið. par er „Söknuð-
ur“, „Asta“; „Jeg bið að heilsa“,
„Ferðalok“ og „Stökur“.
pá er „Ölteiti“ eftir Grím Thom-
sen, sjálfsagt eina kvæði hans, sem
hér gat koinið til rnála.
Eftir Benedikt Gröndal Svein-
bjarnarson koma þessu næst þrjú
kvæði, en þeiin liefði að skaðlausu
mátt sleppa.
pví ufcst eru nokkur kvæði og
stökur eftir Pál Olafsson, livað öðru
fallegra. par er þetta erindi:
Læt eg fyrir Ijósan dag
ljós um húsið skína,
ekki til að yrkja brag
eða kippa neinu í lag,
heldur til að horfa á konu inína.
Og þetta í „Lífsstundirnar líða
fljótt“ :
Kærastur eg þá er þér
þegar heilsan dVínar.
Hverri báru sem þú sér
og sýnist ætla a'ð skella á mér
berðu á móti brjóst og herðar þínar.
Gísli Brynjólfsson er næstur,
ástamaður, sem átti það til að'geta
ort. par er þessi vísa m. a., úr
„Kolbrún“ :
Ó, augu dökk, eg yður sá
og aldrei síðan gleyma má —
eg nötra eins og nakið strá,
en næturvindar soga.
pá eru finnn kvgsði eftir Stein-
grím („Hinn fyrsti ástardraumuf“,
„Draumsjón“, „Ástin í nálægð“,
„Ástin í fjarlægð“ og „pið sjáist
aldr'ei framar“) og tvö eftir Matt-
hías, „Jeg miunist þín“ og „Brúð-
lcaupskvæði“, hið fyrra saknaðar-
ljóð, en hið seinna gamankvæði,
enda er Matthíasi um amiað sýnna
en að yrkja um ástir, og kvæðin
virðast hafa verið tekin til þess að
sleppa honum ekki ineð öllu úr
þessu skáldatali.
pá er kvæði og ,vísa eftir Olöfu
á Hlöðum, fjögur kvæði eftir por-
stein Erlingsson („Mig hryggir svo
inargt“, „í leyni“, „Nótt“ og
„Álfar1 ‘), sex eftir Ilannes Haf-
stein, „tíórgardans“ eftir Gest,
þrjú eftir Einar Benediktsson,
„Vökunætur* ‘ Guðmundar Frið-
jónssonar, þrjú eftir Guðmuud
Guðmundssou (þar vautar „Kom-
um, tínum berin blá“, úr títreng-
leikuin), eitt _af llrefnukvæðum
Sigurðar Sigurðssonar, „Vikivaki“
og „Slagfiður“ Huldu og „Fund
urinn“ og „Óráð“ eftir Jóhann
Gunnar Sigurðsson, hið síðara á
takanleg kveðjuorð til koiiu fró
deyjandi manni. par eru þessi er
indi:
Vinduriun þýtur og veggina ber.
Komdu til hemiar Hervarar kveðju
frá mér.
Ef Hervör mín var draumsjón og hún
er ekki til,
kastaðu þá kveðju miiini í kolsvartan
hyl.
Vindurinn þýtur og veggina bor. —
Finni'ð þið ekki kuldann á í'ótunum á
mér?
Loks eru yngstu skáldin, Sigurð-
ur Nordai með tvö kvæði, „Sólar-
lag“ og „Ást“, liið síðara nýtt og
hvergi prentað fyr, „Hún kysti
mig“ eftir Stefán frá Ilvítadal og
nKomdu“ og „Eirðarlaus“ eftii
Davíð Stefánsson. I „Komdu“ er
þetta erindi:
Ekki skal þa'ö kvclja þig
skóliljóðið rnitt,
eg skal ganga berfætt
um blessað húsið þitt.
Yms pjóðkunn skáld, svo sem
Bólu-Hjálinar, Jón Thoroddsen,
Kristján Jónsson o. fl., liafa ekki
koinist að, fyrir þá sök, að ekkert
hefir þótt tækt til eftir þá í þessari
ljóðagreiu, og er það rétt að sleppa
heldur skáldi með öllu eu að tíya
til eitthvað eftir hann óboðlegt,
sem að efni til gæti fallið í flokk-
inn.
En kjörinanni kvæðanna liefir
orðið á ein meinleg vanrækslusynd.
Ilann hefir slept Theódóru Thor-
oddsen. Eftir hana eru þó til ljóm-
andi ástaþulur (Fuglinn í fjör-
unni“ o. fl.) og ferskeytlur, á horð
við það, sem bezt er í kverinu.
pessi ágalli hefir orðið fyrir hand-
vömm, og veit eg, að úr verður
bætt. þegar bókin verður gefin út í
annað sinn.
Leitt var, að Jóhann Sigurjóns-
son skyldi ekkLgeta orðið liér lielck-
ikrautuður. Ilann má þó öllum öðr-
um fremur nefna íslenzlrt ástaskáld.
En það verður ekki átalið, að hon-
um var slept. pó að eitthvað sé til
eftir liann af þessu tæi stuðlað á
íslenzku, þá mun það ekki liafa ver-
ið í neins manns höndum hér.
Bókin er laglega gefin út, brotið
þó helzt til lítið eftir þyktiuui. Bet-
ur lieí'ði farið á því að liafa hana
mcð líku siriði og ljóðakver Gylden-
dals.
Efnisyfirlit fremst í bókinni sýn-
ir höfundana í tímaröð með til-
. ^
greindum blaðsiðutölum, en fyrir-
sagnir kvvæða og vísna vantar og
sömuleiðis upphöf. Prentvilluskrá
er og framan við og mun þar flestu
til skila lialdið. pó er óleiðrétt villa
á bls. 84, 3. 1. a. n., í kvæði eftir
Pál Olafsson. par stendur „jeg“, en
á að vera „eg“ (e-ið stuðull með
öðrum hljóðstaf) ; j-ið veldur rím-
galla eftir nútíðarframburði.
Askell.
Jafnrétti
þpgoa á Norðurlöndúin.
Tvent er það sem gefið hefir til-
efni til þess að jafnrétti allra þegna
Norðurlandaríkjanna hefir lvomist
á dagskrá.
1 fvrsta lagi er þ«ið samvinna sú
er skapaðist af, stríðsástandinu og
hinn sameiginlegi áhugi á því að
frændþjóðirnar stæðu sem einn
maður gagnvart hættum utan að.
petta nána samband koin rnönnum
til að ræða um það hvort ekki
mundi mega styrkja sambandið enn
betur með því að lögleiða fullkomið
þegnajafnrétti.
pað sem í öðru lagi gaf þessum
umræðum byr í seglin, var það
að Danir og' Islendingar höfðu lög-
leitt þetta jafnrétti sín á meðal með
sáttmálanuin 1918. par með var gef-
ið fordæmi, sem inörgum áhangend-
um samnorrænu stefnunnar fanst
fýsilegt til eftirbreytni.
Hér skal minst á umræður um
þetta efni sem fram hafa farið í
tímaritinu „Det nye Nord“.
Próf. Knud Berlín ríður þar á
vaðið og lýsir því að kenningin um
þessa jafnréttishugsjón liafi ýmis-
legt aðlaðandi við sig. En í reynd-
inni muni hún að líkindum að svo
komnu mæta óyfirstíganlegum erf-
iðleikum og mundi tilraun til að
bræða þjóðirnar saman á þann hátt
hættulegri fyrir samhug þeirra,
heldur en hún yrð líkleg til að
tengja þær nánar saman. Jafnréttis-
lög Islendinga og Dana séu ekki til-
orðin af því að fylling tímans og
samúð beggja aðila hafi l'ramkallað
þau, heldur sé það ákvæði frekar að
skoða sem naflastreng sem ekki sé
enn búið að klippa sundur milli
móðurríkisins Danmerkur og hins
nýfædda íslenzka ríkis. Virðist pró-
fessoriim ekki trúaður á að þessi
strengur lialdi lengur en þcssi 25
ár, sem ákveðið er nema kringnm-
stæðurnar verði þá breyttari. Aftur
mælir liann með því að norrænu
ríkin reyni að nálgast livert annað
með því að veita þegnum livers aun-
ars ýms forréttindi fram yfir þegna
fjærskvldari ríkja. Muni sú aðferó
\ era varkárari, Sem dæmi þess liVilð
jafnréttið geti orðið einni þ.K)<')
bættulegt neí'nir liann ísland nu’ð
sína fáu íbúa, er gætu orðið alger-
lega yfirbugaðir og pólitis^u ofur-
liði boruir aí útleydum iunflýtjeyU'