Morgunblaðið - 08.11.1919, Síða 2

2
M OJ? *i V v ! • t Á f» í I)
itlato '1'
HOH QUNBLAÐIÐ
Sitstjóri: Vilh. Fiman.
Stjórnmálaritstjóri: Einar Arnórsson.
Bitstjórn og afgreiCsla í Lœkjargötu 2.
Sími f>00. — Prentsmiðjnsími 48.
Kemur út alla daga vikunnar, að
mánudögiíw nndanteknnm.
Ástaodid i Pýzkaiandi.
R i tetjórn ■) rskrifstofan opin :
Virka daga kl. 10—12.
Heigidaga kl. 1—3.
Afgreiðslan opin:
Virka daga kl. 8—5.
Helgidnga kl. 8—12.
Auglýsingum sé skilað annaðhvort
4 aígreiðslnna eða í ísafoldarprent-
SEtiðju fyrir kl. 5 daginn fyrir útkomu
•?&3S blaðs, sem þœr eiga að birtast í.
Anglýsingar, sem koma fyrir kl. 12, fé
að öllnm jfanaði betri stað í blaðinu
(ú lesmAlssíðnpi), en þær sem síðar
koma.
Anglýsingaverð: Á fremstn síðn kr.
2,00 hver cm. dálksbreiddar; á öðmm
aíðum kr. 1.00 em.
ekki aðeins spilað á kvöldin. Frá
því í býtið á morgnana og þangað
til seint á kvöldiii hanga heilar
f.iölskyldur, menn, konur og hörn,
yfir hamingjuhjólinu eða spiia-
borðinu.
I’að er auðskilið, að mönnum,
sem lifa slíktt lífi, bliiskrar ekki
dýrtíðin, Hvað er það, þótt maður
þurfi að borga fimtíu mörk fyrir
að komast inn í veitingahús, hundr-
Það getur þó alls ekki Ia^rjj fyrjr «kelfisk, huudrað og
Veið blaðsins er kr. LðO & mánuði.
rpr -VIV ■-,—-Vf.- -IJS- 7 -sis- ■ -ÍT'VT- -?rí -rr*
Höfnin.
Vér birtuut iiér áætlun yfir tekjur
°g gjöld Hafnarsjóðs Keykjavíkur ár-
ið 1920, og er hún á þessa leið:
T e k j u r: Kr.
1. Eftirstöðvar frá f. á. . . 70000.00
2. Vextir af skuidabréfum
og handbæru fé ......... 3000.00
3. Vörugjald ........... 140000.00
4. Föst skipagjöld:
a. Lestagjald ........ 24000.00
b- Br.yggjugjald ........ 42000.00
c. Bátabryggjugjald . . 2000.00
d. Festargjald .......... 20000.00
c. Fjörugjald ............ 4000.00
f. Vitagjald ............. 2000.00
g. Kjölfostugjald ......... 000.00
5. Leiga uf lóðum hafnar-
innar ....,............. 45000.00
6. Iæiga af húseignum . . . 10000.00
7. Tekjur af Örfirisey .... 1000.00
8. Tekjur af vatnssöJu .... 28000.00
9. Tekjur af skipalieiSsögn HiOOO.OO
10. Tekjuraf hafnartajkjuni 55000.00
11. Ovissar tekjur .......... 2000.00
Sauitals ..., ■ 464600.00
0 j ö 1 d: Kr.
1. Fastir starfsiuenn .... 46000.00
2. Skrifstofukostnaður ... 8000.00
3. Hafnarvitarnir 3000.00
4. Lýsing við höfnina .... 4090.00
5. Til sæigerkja 1000.00
6. Viðhald húseigna 1500.00
7. Viðhald hafnarvirkja . . 24000.00
8. Til bátavara 1000.00
9. Kostnaður við skipaleið-
sögu 18000.00
10. Kostnaður við vatnssölu 25000.00
11. Til gatna-gerða og hol-
ræsa ;. 37000.00
12. Vextir af lánum:
a- 4V2% láu 1912 .... 45900.00
b. 5%% lán 1917 .... 30250.00
c. 5% lán 1917 .... 4050.00
d. 6% lán 1918 . 1080.00
e. Víxillán 15600.00
13. Afborganir 70500.00
14. Blysatryggingar 1000.00
15. Til eyðingar á rottu og
ýmsra gjalda 10620.00
16. Varasjóður 47100.00
17. Eftirstöðvar til næsta
árs 70000.00
Samtals .... 464600.00
í tímarit sitt „Die Zukunft“ rit-
ar Maximilian Harden hinn 27.
september grein um ástandið í
Þýzkalandi, og er þetta útdráttur
þar úr:
— Lítil stúlka kemur hlauj>andi
inn til mömmu sinnar og hrópar:
„Veiztu livað eldabuskan er að
reyna að telja mér trú um, matnma ?
Hún segir, að áður hafi hver maður
getað fengið eins mikla mjólk og
hann vildi
verið satt..“ Sex ára gamait
stúlkubarn kemst í sjöuuda himin
af gleði út af því, að hún ríka
frænka liennar hefir gefið lienni
eitthvað „gott“ frá Ameríku. O
þegar litið er cftir hvað þetta er,
þá er það súkkulaði. Það liefir
lítla stúlkan auðvitað aldrei séð
fyr og heldur að það sé hvergi til
nema í Ameríku af því að það er
amerík.skt firma sem flytur það
iiui. Þegar f.yrst var hakað hrauð
úr hveiti, sem flutt var inn, hófst
deila um það, hvort nokkuru sinni
hefði séy.t svo hvítt brauð fyrir
stríðið. Þei-r baðstaðir, þar sem
menn geta feugið einn lítra af
mjólk, eru taldir á horð við Para-
dís. Hn ef maður nú getur fengið
sykur þar líka, sem nú er orðinn
jafn sjaldgæfur í stórhorgum, vor-
um eins og rússncskur kaviar var
áður í ágústmáuuði, þá lieldur su
sem heyrir |>að, að sagan í bihlíiuini
mn nmnnareguið endurtaki si
aftur á vorri syndugu jörð. Þetta
ber vitni um |>að, hverju lít'i við
höi'um liíað nú í nokkur ár. Föt
og stígvél og öll húsgögn eru upp
slitiii og Iélegar eftirlíkingar fást
aðeins fvrir það verð, sem mestur
þorri þjóðarinnar getur ekki greitt.
Og fy . ir hiua, „þá ríku“, væri verð
ið oi' liátt ef hiuar gömlu reglur
i:m kyiisamlegan sparnað væru
eun í gildi. Long, long ago! Ti
hvei's er að sþara ? Það sem handa
menn taka ekki af okkur, það tek
ur stjórniii eignarnámi og með
sköttum. Hvers vegna ætti maður
þá að spara? öá sem er hyggiun,
bruðlar öllu því sem hann á.
Allir vilja vera bygnir. Allirvilja
njóta lífsins áður en heimurinn
gengur undir. Oag og nótt snýst
pappírspoiiinga-hringekjan eftir lé-
légum hljóðfæraslætti. Og eru
ekki margir seðlarnir falskir ? Einu
sinni var sérstök tegund 50 marka
soðla, ur höfðu verð út gefnir í
miljómiiu, kaljaðir iun vegna þess
að þeir voru verðlausir. Þá hefir
stórkostleg fiilsun átt sér stað. O'g
binir oföisnðu seðlar rýma stöðugt
í gildi. Hundrað svissnesk mörk
kosta fjögurhundruðmörk. Hundr
að hollenzk gyllini kostaníu lmndr
uð mörk.
fim-tíu fyrir,eiira flösku af lélegu
kamjmvítii, þr.játíu og finnn fyrir
ódýfasta þorðvín og fjmtíu fyrir
steik. Það jiýðir lítið að ioka þess-
uni fími klúbbuin, að minsta kosti
ekki til lengdar. Þjóðin er frjáis.
Iútið á hvað henni líður vél. Er
verið að halda hátíðlegan ósigur-
;inn og lrrun ríkisins? Hvað kost-
'ar Imisinn? Verst, að ekki skuli
vera meira til að kaupa.
Síðustu vikurnar hofir jjó /erið
hóg að kaupa. Hjá Rín, þar sem
setulið bándamann er, hafa verið
gerðar hafnir, þar sem óhemju
birgðum af vörum ér skipað á laud,
œiklu meira en áður kom til Brem-
en og Hamhorg. Það er ekki ver-
ið að liugsa um sparnað. Enginu
hugsar mn jvað, að fátæk og stór-
skuldug jjjóð hiá ekki kaupa ann-
að en uauðsynjavörur, að húu iná
ekki fleygja peniugum sínum í
silkisfáss og dýrt sælgæfi. En alt
>að, sem er á boðstólum, er selt og
kemst inu á hvert heimili eftir far-
vegum launverzlunar. Hver sá,
sjtm hefir nóg af seðlum, jiarf ekki
að neita sér uin neitt. Og eftir
ntargra ára þurrabúð teygja froist-
ingaruar nú armana á móti manni.
S ka tt a f r um varp j af n a ðarma nua
sem hefir þann tilgang að afnema
tóreignir og hækka tekjuskatt
fram úr öllu valdí, hræði’r veikar
sáiir til enu meiri hruðiunar. Sá
f.jármáia-barnaskapiir, að hóta
tjinstimpiun eða innköllmi allra
lieuingaseðla, hefir þau áhrif, að
rýra giidi peninganna.
Önnur leið tii höls er það, Jivað
stéttahatrið hefir aukist mikið. Al-
þýðan sér menn eyða og sóa fjáv-
nmimm sínum og lifa í sukki og
svalli. Hún ber það samau yið sín
etgin kjör og getur ekki skilið í
öðru en að gagngera byltingu þurfi
til þess að bæta úr þessu rotna
þjóðskipnlagi og skapa betri lieiin.
Fróðir menn hafa reiknað út, að
,,ankaeignir“ (surplus), sem ekki
eru nauðsyniegar sem rekstursfé,
se ekki meira en 25 mörk á Jivern
mann og að iðnaðarverkamenn geti
ekki fejigið meiri kauþhækkiin á
ari en 270 mörk — ekki oinu sinni
eitt mark á dag — euda þótt vinnu-
veitendui' fái ekki eins eyris ágóða.
Peningar okkar hafa fyrir löngu
mist gi'ldi sitt. Bá sem enn hefir|En slík röksemdafærsla kveður eigi
getað geymt vit sitt í þessu stóra |niður í einum svip, það
vitfirríngahæli, kaupir fasteignir, |hat‘a einu sinni tekið í sig
jarðir og liús í borgunum, eða |valdið skapast af því, segja menn,
lausamuni, sem ekki rýrna svo
menn
Auð-
fljóft að verðgildi. Margir bænd-
nr liafa keypt sér fleiri ljái helciur
en j>eir Jiurfa að nota á fimtíu ár-
um, og aldrei hefir fyr verið greitt
jafn hátt verð fyrir perlur og gim-
steina og gömul og ný húsgögn.
En al't or á öðruiii" endanum, eigi
síður í háust euí vor. Jafnvel umhiautnaliafið
mitt sumar voru skemtistaðir og Jáhyggjufujliu
að það er stolið af því kaupi, sem
verkamönnum ber, og af þessu ráns-
fé lifa auðkýfingarnir i „vcllyst-
ingum praktugiega“. Eða sjáið jiið
ekki óiióf þeirra? \’ið eiguin ekki
annað bjargráð, en að jafna eig’ir
manna, skifta jafnt á miili alira.
En sá sem ekki hefir sökt, sér í
kærulevsið, verði r
Ilver vérður endi
dýrustu veitingahús Berlínar alveg
full af fólki, og á baðstöðum var
tæplega hægt að fá inni. Fjár-
hættuspiiasýkin breiðist frá borg-
unurn upp til fj'álla ogúttilstranda.
Þúsundir fjárhættuspilastaða hafaj
sprottið upp á einni nóttu og marg-
ii Jicirra eru svo skrautlegir, að
maður hlýtur í þessu einangfaða j
lc'ndi að eigna jiað ránum og Jjjófn-
aði. Hjá vatni eiuu í grend við
inn á öllu þessu ? Bú tilraun, að ná
inn mestuin liluta af þeim 24 ín' -
jörðuin marka, sein vér verðuui ao
greiða árlega, með beinum sköttui’ .
sem ekki koma niður á alþýðunui,
getur aldrei gert annað en tjón,
vegna þf’ss að ekkert annað en skatt,-
ar af alþjóð geta trygt stórar upp-
hæðir. Það mætti lækka rentur af
öllum lánum og leggja skatt á öll
verðbréf, svo sem pantbréf, hluta-
Reykið
’ •
Kings’ Own
cigarettur.
Tilbtinar að eins af Teofani,
I Berlín er daglega spilað um milj-lhréf, skuldbindingar og viðurkenn-
ónafjórðung eða hálfa miljón. Bif-1 ingarhréf. En lengra má ekki
íeiðar og skemtibátar eru þaráreið-Iganga, cf maður á ekki að vcrða
juin höndum lianda gestunurn fram verri en sjálftir Leniu. lliu hataða
| a ijósan clag og heztu drykkjai'föug Islétt, sem nefnist auðmenn, þar seui
| c>g fínusti matur fæst þariangtund-Iþó oru ekki eiugöiigu ræuingjar og
ir innkaupsverði. Ug hjá hverjum Jþjofar, mundu þá í'ijótt líða undir
baðstað og heilsuhæli eru opnuðjluk. Eignarnam atóxeigua, óhæfi-
I útibú þéssa óþverrahúss. Það erllega háir skattar, hraðfara kaup-
hækkun og lágt peningagildi, sem
hækkar verð liverrar hrávöru fram
úr hófi, og lætur útlenda kaupmenn
fá beztu þýzkar iðnaðarvörur fyrir
fjórða hluta sannvirðis: Hvar encl
ar þetta?
Fyrir stríðið framleiddi Þýzka-
land nær 200 miijónir sinálesta af
steinkolum á ári, flutti inn 30, flutti
úl 10 og hafði sjálft ráð á 170 mil-
jónum að minsta kosti. Nú verður
í ð draga frá framleiðslu Baar-hér-
aðsins, Aachen og Efri-Blésíu. Ætti
Þjóðverjar þá að Iiafa eftir 120
íriiljónir smálesta. En það eru að
eins 70 miljónir smálesta. Þetta lief-
ir framleiðsluinagnið rýrnað. Jafn-
vel eftir breytiugar friðarskilmál-
anna liefir þýzka þjóðin ekki eftir
nema 50 milj. smálesta af koluin
handa sjálfu sér og það er ekki nema
fjórði hlutinn af því, sem hún Jiat'ði
fyrir stríðið. Nú jiegar eru heztu
fyrirtæki hætt eða að liætta, járn-
brautarsamgöngur minka dag frá
degi og gas og lieitt vatn getur mað-
ur ekki fengið f'yr en eftir hádegi.
Og veturinu er að ganga í garð.
Hvernig á að i'ara að því að liita
u pp ofná og eldavélar og hvernig á
að fara að því að sjá hinum sí-
vaxandi skará vinnuleysingja fyrir
viðurværi, fötum, hita og lialcla
þeim í skefjiun ? Þaó er ekkert
bjargráð að prenta miljóuir papp-
írsseðia.
Hið ljóta öngþveiti og liræðsla
við yfirdynjandi óliamingju er nú
notað á lævíslegan hátt af hinum
óánægðu keisarasinnum. þetta liat'ið
þið upp úr kral'sinu, segja þeir,
þi’tta er áraiigurinn af f’relsinu og
lýðveldinu sem þið liaíið fagnað.
Lítið í kringum ykkur og dæmið svo
um livort ekki var hetra meðan IIo-
henzollarnir sátu að völdum. —- En
þár sem enn er ekki nóg fylgi við
einveldið er byrjaða á því að æsa
Oyðingahatur og til þess notað fé
sem enginn veit hvaðan kemur. Yf-
irieitt voru Gyöingar góðir ættjarð-
arvinir í stríðiuu. Hinu alkunnasti
og þjóðþektasti ófriðarsöngur, ,Hass
gesang gegen England1, er kveðinn
af Oyðingi, hinu fjörgáfaða ijóð
skálcli Lissauer. Anuar Oyðiugur,
prófessor Ilaher, liefir fundið upp
i ið tilbúna köfnunarefni, sem land-
hnnaðinuin hefir orðið til ómetan-
egs gagns. Hann fann líka upp
(’iturgasið. llinn þriðji, Ratlienau,
hefir sett á stofn hrávörudeildina í
síjórnarráðinu. Margir Oyðingar
því má ekki gleyma að tieplega emn
niaður af lnmdraði í pýzkalandi er
aí Oyðingaætttum) hafa látið líf
sitt í stríöinu og stóriðnaðurinn hjá
Rín og í Vestfal og Slésíu liefir
dregið inn þau auðæfi að lijá því
eru tekjur allraOyðingakaupmanna
eiins og sandkom lijá HSmalayia
En dag eftir dag er ausið út pésum
og flugritum, fjandsamlegum í garð
Gyðiuga. Og aldrei fyr liefir ofsókn
um gegn þeim vorið heitt með jafn
svívirðilegum vopnum sem nú.
Margir Oyðingar eru ófríðir sýnum
og margir liafa fengist við miður
góðan atvinnurekstur; og meðal
Kommúnistanna, Bolzhewikkanna
og Spartakistanna í Moskva, Buda-
pest, Miinehen og Berlín voru marg-
ir Oyðingar. En það voru ekki J?eir,
som ldeyptu stríðiuu á stað. Og ekki
voru það liéldur þeir, sem töpuðu
j’VÍ. i’oir hafa ekki lieldur gert
stjórnarbylting'uua, sem í rauninui
var að eiits lu’ruppreist sem tókst
vei.En þegar á að balda því framað
Þýzkaland liat'i ekki liiðið liernaðar-
legan ósigur, helclur hafi „herinn
vegua svika þjóðarinnar verið myrt-
ur er hann átti að eins hárbreidd
að lokasigri“, og þegar menn liat'a
hylt Jiershöfðingjana, sem ráku ó-
friðinn éftir eigin geðþótta og telja
þá almáttuga, þá verður að iáta ó-
sigurinn bitna á einhverjum. Og svo
er sagt: „Það er Oyðingum að
keilna“.
Þétta er sú gæra, sem Jiefnigirni
einvaldssinna skýlir sér í. En hve
lengi getur þetta gengið ? Nafukunn-
ur verkfræðíngur í Hohenzollern-
strasse í Kassel tilkyimir „komu h'ins
verðandi liefnanda heiður Þýzka-
lands.1
Frá bæjarstj.fundi
i fyrradag.
Byggingarinál. Samjiyktar fund-
argerðir bygg'ingarnemdar um sölu
á lóðum undir hús.
Fasteignamál. Var rætt um í'und-
argerð fasteignanefndar.. Gaf borg-
arstjóri jiær upplýsingar í þessu
máli, að lóðir við Þórisgötu hefðu
verið hækkaðar um 3 kr. mt. Og
mundi það nema 15—16 þús. kr.
tekjur fyrir bæinn. Væri það svo
mikið, að hærinn í'engi greicldan
kostnað við götu og skolpræsagerð
á jiessum stað. En jiað hefði altaf
verið stcfna fastegnanefndar, að
gera alt til að laða menn til að
hyggja og gera j»eim sem þægi-
lcgast fyrir að fá sér lóðir. Olafur
Friðriksson kvað þetta „vitlausa
politik“. Þetta væri að gefa þeim
undir fótinn, sem vildu „speku-
lcra“ með hús. Með þessu fengju
einstakir menn 'ódýrari; lóðir en
annarstaðar og gætu braskað með
>ær. Og engin trygging fyrir því,
að hygt yrði á jiessum lóðum strax.
Kvaðst .þekkja hæjarstjóm Rvíkur
svo vel, að jieim mönnum sem eitt-
hvað „ættu unclir sér“ mundi ekki
verða mikið fyrtr að draga bygg-
ingu, þó þeirn hefði verið gert slíkt
að skilyrði við afhendiugu lóðar-
inuar. Og bæriim mætti ekki selja
óðir ódýrara en einstakir meun.
Borgarstj. gaf þær upplýsiugar, að
i'sal færi ekki fram á ióðunum fyr
eii hygt vtt’ri á jieim. Var fundar-
gei-ð fasteignancfndar samþykt.
starfsmönnum hæjarins, þeim er
hafa föst laun, svo og stundakenn-
urum bæjarins, dýrtíðarupphót a
lacmum þeirra fyrir síðara missirið
1919 eftir þeim reglum, er gilda um
emhætitismenn ríkisins samkvæmt
lögmn um laun emhættismanna sein
samþykt voru á alþingi 22. sept. þ-
á. Dýrtíðina má greiða 1. desember
þ. á.
Erindi lögreglustjóra viðvíkj-
andi skipun tveggja lögregluþjóna
til bráðabirgíða. Bæjarstjórnin sam-
jiykkir að lögreglustjóra veitist
heimild til að setja tvo nýja lög-
regluþjóna, er starfi fyrst um siim
eða ineðan lögreglustjóri áiítur
þörf.
Vinnan
og framleiðslan
litsskilyrðið.
Laugaþvottur. ltætt um að bær-
inn léti kaupa aöa leigja bíl til
fiutnings á jivotti í og úr laugunum
Juir sem vantlræði væru orðin að fá
til J>ess fasta inenn eða vissa. Taldi
Ólafur Friðriksson þesas aðferð ó-
mögulega og mundi hún aldrei geta
blessast. Briet kvað flutningsgjald-
ið of' hátt. Kvað liúu liorgarstjóra
ékki mundi gera sér grein fyrir
livað meðalstór jivottur væri Jmng-
ur. Ojí með ]>eim kosituaði sein uú
yæri' við þvottiiin, þá væri flutn-
ingsgjaldið „góður skerfur í ofaná-
lag á alt hitt“. Borgarstjóri kvað
þetta gj.ald ekki tilfinnanlegt, þar
sem gjald undir 50 pund yrði ekki
nieira en 1 króna. Nefndi hann Jiá
staði þá, er ákveðið væri að bíllhm
kænii við á í föstum ferðuni um bæ-
inn, voru það: í Vesturhænmn,
Garöastræti, miðbænum haðhúsið.
á meðan j>að yrði opið og yrði þá
tekið á móti þvotti allan claginn,
eninig þar sem inættust Baldurs-
o'ata o-g Óðinsgata, hjá Buðurpólu-
um, á svoköiluðu Vregamótatorgi, á
Káratorgi, Vitatorgi og loks h.já
vatnsmiminni hjá Gasstöðinni. Og
á engan jierman stað yrði meira en
7 mín. gangur.
Brunamál. Yar þar samþykt svo-
hijóðandi tiliaga frá brunamála-
nefnd: „Nefndin ákveður, að fela
varaslökkviliðsstjóra Kr. Si’gnrðs-
syni, að haí'a fyrir hennar höncl um-
sjón með skoðun eldfæra og reyk-
háfa, og veiitir honum fult og ó-
skorað umboö til þess uð koma
f'ram fyrir hönd heunar í öliu þeim
málum, er snerta viðgerðir og cnd-
urhætur á eldfærum og reykháfum
í hamum og lireinsun reykháfa.
Hafnarmál. Var samþ. fuudar-
gerð frá hafnarnefnd. Gat borgar-
stjóri |>ess, um þann lið útgjald-
anna, er ætlaður væri til þess, að
eyða rottum, jiá stæði þannig á
honum, að hafnarstjóri sæi ekki
aamað’fært, en verja einhverju til
þess að eyða rottum jm þær skcmcl-
ir sem J>ær væru farnar að valda
við höfuina væru orðnar tiifinn-
anlegar. En hún vonaðist jafn-
framt eftir að bærinn og einstakir
menn létu eitthvað af hönclum
rakna til þess að verja og eyða í
óðrum hlutum hæjarins.
i erlendum hlöðum lieyrist nú
mjög talað um hina ískyggilegti
vöutun á lífsnauðsynjum. Og þeir
sem bezt hafa rannsakað ástandið
í lieimiiuun, og kuunugastir eru
horfum nú á ýmsum sviðum, spá
J>ví, að ef ekki finnist ]>ví fyr ein-
liver Jijálparmeðul og ein'hverjar
leiðir út úr þeim myrkviði, sem
mannkynið sé nú statt í, j>á muni
álfan sökkva ofan í það djúp cynnl-
ar og hörnnmga, sem hún þafi al-
drei áður komist í. Haldi þessu
áfram, þá liggi fyrir henni sulturog
farsóttir og öll sú siðvöntun, sem
jafnan fylgi í spor þcirra, og sem
eyðileggi siðmenninguna að lok-
um. Fólkið muni svelta í hel á
rústum þess, sem einu snni hafi ver-
ið fjöhuennar borgir. En ástæðan
til jjess sé sú, að alstaðar skorti
f r a m l e i ð s I u. Því Evrópa
vinni ékki. Það sé eins og álfan
liafi gleymt, hvers virði vinnau
sé. Og eiiginn sýnist skil ja, á hvern
hátt eigi að hyrja og á hverju eigi
að liyrja. En framleiðsla sé eina og
heilagasta krafa tímans til allra.
Og þetta ætti að vera prédikað
seint og snemma. Vinuan skapar
alt. Sé ekki unnið, ber sulturinn,
sjúkdómamir og dauðinn að dyr-
um. Viiman er cina meðalið. Og
spanieytni. En versta eyðslusem-
in cr að sóa krafti og framkvæmda
jji'ótti og vinna ineð hangandi hendi
í staðinn fyrir að vinna af alefli.
Verstu óvinir starfsins og fram-
leiðslunnar eru þeir, sem vinna að
eins helminginn af j>ví,semþeir geta
gert. Öil vinna er vél horguð, scm
mmin er vel og samvizkusamlega.
Eu sá sem vinnur með hangandi
liendi, spillir bæði fyrir sér og
oðrum.
Svona er það nú og hefir altaf
verið. Mannkynið lifir á sjálfu
sér — á krafti sínum. Noti það
ekki þann lcraft, hrynur það í rúst-
ir eða minkar að mætti- Framleiðí
það ekki sinn eigiu lífsmerg, þá er
vöxtur J>ess þrotinn. En ím er svo
ástatt, að mannkynið er hætt að
framleiða. Og þá cr sýkin komin í
a 11,
Framleiðsian liggur í sárum.
A meðan }>au sár eru ekki læknuð,
liggur maimkynið líka í sárum.
Hið fyrsta, sem gera. j>arf, er því að
auka framleiðsluna. Því fyr, sem
hafist er hauda til að auka hana,
jjess f'yr kemst skipulag á það hylt-
inga- og óregluihaf, sem nú æðir
inn veröldina.
Knut H smsun
fær Nobelsverðlaunin.
Tillaga borgarstjóra um aukning
ádýrtíðaruppbót handa starfsniönn
um bæjarms. Þar var samþykt svo-
látandi eriudi frá borgarstj. Bæj-
I arstjórnin álýktar aö greiða öllum
Bi'ensk, þýzk og norsk blöð telja
nu fuliráðið, að Kuut HauijUU ±’ái
Noheísverðlaunin uæst fyrir hók-
mcntastaxfsemi. Geta þýzk Diöö