Morgunblaðið - 04.01.1920, Blaðsíða 1
V
MORGUNBLAÐSINS OG |VISIS.
I. tðlnblað, sunnudaginn 4. janúar 1920
■ Gamla Bíó w
LIBERTY
^hinajmikíu' mynd frá2Kino-Palæet|í|Kaupmannahöfn.
H'Mwiiii ijiii i ii i hili
(1 Aðalhlutverkið*leikur|hinpfræga amenská leikkona
kl'fi 7.7 " 0UBEÍTI ''“5®«ndur;onnpa . .
Pvlei'ð rf3 a°^ ■ 1 etn mynd heflr ekki sézt hér
■Kylgið með frá byrjun.
sýndur á mánudag kl. 8>/a og 9i/a.
Erl. simfregnir
Khöfn, j
Frá London er símað, ’
verði ekki endanlega samij
táðherra, stórveldanna haf
saman i París. Er búist v
▼erði binn 7, janúar.
Hotfurnar með friðarsamninga
Litvinoffs eru nú betri en áður.
Frá Stokkhólmi er símað, að
Bolzhewikkar hafi tekið Ktev, vestri
bakka Dnjeper, Donhéraðið og að
hætta sé á, að þeir sundri her Denik-
ens algerlega.
Vilhjálmur fyrverandi keisari ætl-
ar að semja varnarrit út af birtingu
Kautsky á hinum sakfellandi eigin-
handar athugasemdum þeim, er hann
ritaði á ýms diplomatisk skjöl.
mmmmmmmmmm^ Nýja mmmwmm^mm^mmmmm
Æfintýri Macistés I
1. kafli sýndur i kvöld í síðasta sinn kl. 6, 7% og 9.
II. kafli sý dur á mánudag:.
-------------------------------------
Frá Bryssel er simað, að Hnys-
mann utanrikisráðherra hafi tilkynt
að Belgia sé algerlega óbundin af
varnarbandalaginu sem gert var við
Frakka og Breta 1839 og hafi gefið
upp hlutleysi sitt.
Khöfn, 1 jan.
Frá Berlin er simað, að prins Al-
exander, rikisstjóri i Serbiu hafi beð-
ið bana við dynamitsprengingu sem
varð í Belgrad 26. desember.
WolfFs fréttastofa tilkynnir að 3.
janúar skiftist stórveldin á friðarstað-
festingarskjölnnum.
Talsímaverkfall i Kaupmannahöfn
siðan á nýársnótt.
»Berlingske Tidende* hafa fengið
einkarétt til þess að birta siðnstu
«privat« bréf hinna fyrverandi keis-
ara Vilhjálms og Nikulásar.
Khöfn, 2. jan.
Frá París er opinberlega tilkynt
að undirbúningi friðarstaðfestingar-
innar verði lokið 6. janúar.
Frá Riga er símað, að Eistar og
Bolzhewikkar hafi samið vopnahlé.
Frá London er simað, að Japanar
hafi tekið að sér umsjá bandamanna
1 Síberíu vegna þess hverjar hrakfar-
ir Koltschak hefir farið fyrir Bolzhe-
wikkum.
Grey lávarður, fyrverandi utanrík-
isráðherra Breta sem verið hefur i
Washington um skeið, er nú alfarinn
þaðan.
Prentaraverkfall.
Svo sem áður heflr verið getið
um í Mbl. voru gildandi samning-
ar milli prentara og prentsmiðju-
eigenda hér í bæ útrunninn 1.
jan. í nóv., barst prentsmiðju-
eigendafélaginu frumvarptilnýrra
samninga milli félaganna, er
ganga skyldu i gildi 1. jan. Var
um hrið ekkert aðhafst í málinu,
sumpart vegna anna prentsmiðju-
stjóranna, sem ætíð eru miklar um
þetta leyti árs, en þó aðallega
vegna. þess að nefnd sú er að-
iljar höfðu kosið til þeBS að ákveða
tölu nemenda i prentsmiðjunum,
hafði eigi lokið störfum sínum
fyr en 30. des., eða tveim dög-
um áður en krafist var af prent-
urum að nýir samningar yrðu
fullgerðir.
Aðalefni frumvarpsinssemprent-
arafélagið sendi prentsmiðjunum
er sem hér segir:
1. 40% kauphækkun á nú-
gildandi lágmarkskaupi, sem er
71 króna á viku.
2. 8 stunda vinna á dag í
stað 9, sem nú er.
3. Aukavinna hækki ur 30%
upp í 50% á timanum fri kl. 6
á kvöldin til kl. 10, og úr 50%
upp í 75% fyrir næturvinuu og
helgidagavinnu.
4. Sumarleyfi með fullu kaupi
aukist úr 3 dögum upp í 6 daga.
5. Lágmarkslaun vjelsetjara,
sem voru kr. 81,80, hækki upp i
kr. 114,52 á viku.
6. Kaup prentara, er eigi vinna
að staðaldri í verksmiðjunum,
skuli hækka úr kr. 9,18 upp í
kr. 18,00 á dag.
7. Prentarar krefjast þess að
samningar gildi eigi lengur en
hálft ár, eða til 1. júlí 1920.
8. Kaup kvenfólks, er vinnur
prentsmiðjunum, hækki um 40%.
9. V.nnuveite^dur gjaldi prent-
urum fult kaup fyrir alt að 12 veik-
indadaga á ári: —
Við samninga þá, er hófust milli
aðiljá i lok mánaðarins, gékk prent-
smiðjueigenda félagið að fullu inn
á kauphækkunarkröfu prentara. —*
Viðvikjandi 8 stunda daglegri vinn-
unni, treystu prentsmiðjueigendur sjer
ekki til þess að ganga að styttingu
vinnutímans að svo stöddu, en til-
kyntu prenturum með bréfi dags. 30
des. «að þeir aðhyltust hugmyndina,
en að ógerlegt væri að verða við
þeirri kröfu á komandi ári (1920)
vegna vaxandi verkafólkseklu í prent-
smiðjunum, er orsakast hefir af of
takmarkaðri nemendatölu eins og
nú er sýnt og sannað « —
Prentsmiðjueigendur vildu ganga
að því, að þrátt fyrir það, þó
fasta kaupið hækkaði nú um 40%
þá skyldi goldið sama hundraða-
gjald i hækkun fyrir aukavinnu.
En með því mundu prentarar fá
sína aukavinnu mun betur borg-
aða en nú. Þó gengu þeir auk
þess inn á að hækka borgun fyr-
ir sunnudagavinnu úr 40%upp i
50%.
Prentsmiðjueigendur gengu að
fullu inn á kröfuna um 6 daga
sumarleyfi i stað þriggja daga
sem hingað til hefir tíðkast.
Ennfremur að kaup vélsatjara
hækki upp í kr. 114.52, eini og