Morgunblaðið - 28.05.1922, Blaðsíða 3

MORGU NBLAÐIÐ
Vlð að skoðanir þeirra væru ekki
8era hest fallnar til atkvæðasmöl-
11aar- það «r einmitt það sem
Sert hefir þá fasta í sessi og vel
°a af kjósendum sínum, og ber
Pa® vott um meiri þroska kjós-
^ida hjer en víða annarstaðar.
æri þess nú óskandi, að þessi
B1^asta kosning væri ekki vottur
Uttl aftturför í þessum efnum.
, T í ð i n hefir verið frekar
0 hjer eystra í vor, og gras-
8Pretta því fremur lítil. En nú
^ ttenn alment farnir að von-
eftir meiri hlýjindum, enda
er þeirra full þörf. — Sauðburður
8 endur nú sem hæst víðast hvar.
Qeu
er.
fí'ir hann vel enn sem komið
v e r t í ð var hjer með besta
*Ö°ti 1 vetur, og kemur það sjer
rei fyrir menn, að þurfa ekki að
ailÞa fisk að. Ekkert hafa menn
^ðið varir við skip það, sem á
S hafa strandað við Mýratanga,
i’ykir það furðu sæta.
, 11 n d i r. Nýlega er afstaðinn
^'i'dundur og gerðist þar fátt
Jtark
Hxin hefir ekki lagst þá áminn- þurfi ekki að iðrast eftir að hafa
ing hans undir höfuð, enda veit ráðist í að sýna svona vandað
hún nú meira um hið furðulega og frægt leikrit. Raunar er tím-
fyrirbrigði líkamninganna en fræg inn óhentugur — nú komið vor.
ustu vísindamenn heimsins. . Þá er að taka það aftur upp
Skáld og rithöfundar í mörgum næsta vetur.
löndum hafa verið manna fyrstir Bn fyrir því hefi jeg ritað
til þess að opna augun fyrir þessar línur, að mjer finst alt vel
mlkilvægi rannsóknar sálrænna unnið verk þakkarvert. Og þegar
fyrirbrigða. Einn þeirra var Al- vjer athugum, hver kjör leik-
exander Bisson. Nú átti að leika listin á hjer við að búa, þá er
hjer í Reykjavík frægasta leik- öll sú elja, vandvirkni og á'hugi,
rit hans. Mjer fanst jeg verða sem leikendumir sýna í annari
að sjá það. eins leiksýning og þessari, einkar
Mjer varð það óblandin ánæg- virðingarverð. Drýgsta þáttinn
ja bæði kvöldin.Síðara kvöldið leggur frú Stefanía til, eins og
fór jeg til að athuga leikinn ná- oft áður. Hvaða þjóð sem væri
kvæmlega. Efnið er háalvarlegt. gæti verið lireykin af leik henn-
Svo snildarlega er með það farið ar. Hún mundi sóma sjer vei á
frá höfundarins hálfu, að hugur leiksviðum sumra stórborganua
áhorfandans verður fanginn þeg- og ætti það skilið að sjá „mann-
ar í byrjun, og á þeim ítökum haf“ fram undan leiksviðinu.
ei ekki slakað alt til enda. Fyrsti Mjer er kunnugt um, að það
þátturinn er óvanalega góður. er og henni að þakka, að þetta
Alt meginefni leiksins lýkst upp leikrit var valið, og hafði hún
á skammri stundu. Ákafar geðs- mikið fyrir ;vð ná í það.
þræringar komaj þegar í ijós. J'eg spái, að mörgum fleiri
Af þeim leiðir alt hitt og eru fari eins og mjer: Þeir gleymi
eiulKV?rt' Fyrir fundlnn kom korn! þó atvikin óvænt og furðuleg, hörðu bekkjunum, meðan þeir
eínn,
asÖlufrumvarp stjórnarinnar,
neitaði fundurinn því fylgi
s„ Kaupf j eliagsað alfundur er
^^tleiðis nýafstaðinn, og fanst
^tun hann vera nokkuð á ann-
, Veg en hjer hefir verið venja,
ookkrir af bestu forkólfum
^lagsskaparins sögðu sig úr fje
'a,—
agmu
Þ
yrir skömmu andaðist merkis-
Jón dannebrogsmaður Ein
arsson
í Hemru í Stoaftártungu.
^erður hans eflaust nánar getið
íaðlega í einhverju blaðanna.

8t " siói'borgUnum erlendis getur
t,^U(illln Verið gaman að því að
bá;
mannfjölda, og láta áhrifin
lra tv,____-
átákanleg harmsaga konu, horfa á leikinn.
sem ekki fjekk fyrirgefning
manns síns, er hún snjeri heim
með iðrun í huga og hjartað
logandi af elsku til barnsins síns.
Eftir 20 ára flæking á verðgangi
ástalífsins situr hún loks náföl,
þögul og öllum ókunn, sem fangi
í rje'ttarsalnum, eftir að hafa
|myrt isíðiasta ,junnulstann“.
uppgötvar hún, að ungi lögmað-
Har. Níelsson.
Stranöferöir.
Það mun alment viðurkent,
greiðar samgöngúr á landj
að
og
sjó sjeu eitthvert fyrsta þjóð-
urinn, sem skipaður hefur verið þrifaskilyrði í hverju landi. En
verjandi hennar, er sonur henn- þegar Utið ,er 4 samgöngutæki ís-
ar - elskaða bamið, sem hún lendinga 4 sjó innan liandS) hlýt-
g(at aldrei gleymt í hörmung- nj, hverjum heilvita manni að
um sínum og niðurlægin . blöskra hversu hörmulegt núver-
hræringarópið, sem þá brýst frá andi ástand er. Sterling er nú
þjáðu hjarta hennar, gagntekur jcominn j sj0inn og þótt það væri
alla. Konur fá naumast horft á ajis ehl£Í hentugt strandferð'askip
síðasta þáttinn án þess að flóa
í tárum. Heitasta þrá hennar þesg að það var eitt um ferðirnar,
hafði verið sú, að fá að sjá son þ4 m4tti þag gott heita á móti
þ leikhúsið, til þess að sitja s™n> á.ður en hún dæi. En að ghipi því; Yillemoes, sem nú er
. 1 góðu sæti innan um skraut- yr®' með þessum hætti, kom haft í förum. Þar vantar alger-
jefnvel flatt upp á liana hvað lega r4m ,og þægindi fyrir far-
þá heldur aðra. Mann sinn hafði þega þag aVo> a8 hreinasta
hún hatað frá þeirri stundu, er neyg ,er ag ver8a með því a8 f,ara
hann rak hana út en jafn- hafna á milli. Og svo er nú þetta,
vel það hatur dó, er hún hvíldi að s8knm þess að skipið er að.
í faðmi sonarins, er þráir það eitt.' eins eitt þ4 ,ern ferðirnar afar-
að hugga hiana. Og nú vill hún 8hentugar fyrir þá, er á milli
«ál
manngrúanum streyma yfir
mannhafið sem dropi inn
sina og hverfa sjálfur um
fhnd í
^giðu undir fossi.
hjer i Reykjavík fer eng-
>,leikhúsið“ í þeim tilgangi.
j. ' er ekkert leikhús til í eigin
■^Jer
Um skilningi. Vistin á hörðum
jj,a ausUm trjebekkjum Iðnaðar-
°ahússins er ekki aðlaðandi,
þarf þol til að sitja á þeim
,IUuai saman. Húsið er einnig
iflb, að þótt hvert sæti sje
„ ’ 'kyndast ekkert mannhaf.
leik • tara nienn í „leikhúsið“
leiþu n.S VeSna. Jeg hefi farið tvö
þet Volcl'n síðustu, til þess að sjá
a nýja leikrit „frú X'
°.§
Vi]
%
sem
hú „ .
aði ^.Vei'1ð að sýna. Og jeg furð-
bekk. ^ a, hve jeg gleymdi hörðu
k^ura sinnið fór jeg af ein-
lei^j,. egri forvitni. Jeg vissi að
úpdi var eftir franska rithöf-
líjjg,11 ^lexandre Bisson (dáinn
íyrþ Sena og er kunnur orðinn
i sálaíllt<^eiid Þa> sem kann atti
•^kkja íannsóknum nútímans. —
ef jlþ ans, frú Juliette Bisson,
^kajjj^. a in frægasti rannsóknari
Vfðj : r^a'fyrirbrigðanna. Hana
^ihgj ^eg kitt í sumar á alþjóða-
ír‘annah"trrarinsóknam:anna 1 -^auP
\ehgi r . n' T’au hjónin höfðu
^ (W • 1 rannsóknirnar saman.
Vi® a^egl hafði hann sagt
0r / . ai tu áfram rannsókn
u munt komast til við-
a -mMkw.
landsfjórðunga þurfa að komast
og svo verður tíminn óhæfilega
langur er gengur í ferðalagið,
fúslega fyrirgefa manni sínum.
En meðan sonurinn sækir hann
í næsta herbergi, til þess að hann
fái iað sættast fullum sáttum við < ank þ,ess sem það verður mjög
dýrt. Það er einnig mjög ilt fyrir
greiða vöruflutninga hjeðan frá
Reykjavík, þar sem mest af stór-
sölu landsihs á heima, að láta
saipa skipið fara allan hringinn
umhverfis landið og gerir ferð-
irnar langtum strjálli en vera ætti.
Þetta vandræðaástand sem nú er
þarf því landsstjómin sem fyrst
að laga. Nú um alllangt skeið hafa
strandferðimar verið í mesta ó-
lagi og þær komast ekki í gott
lag aftur, fyr en þær eru settar í
sama lag og var þegar Skálholt
og Hólar gengu sitt hvom megin
við landið milli Reykjavíkur og
Akureyrar og ferðum þeirra var
sem best fyrir komið, því undir
eins og Vestri og Austri tóku að
ganga versnuðu ferðirnar stórum
og fækkuðu fyrir margar smærri
bafnimar, sem þó er mest nauð-
syn á að veita hjálp og hlynna
að. Leitt er það jafnan og skað-
legt, þegar einhverju fer stórum
aftur, en svo er það þó með þetta
stómytjamál, strandferðirnar. En
nú vill svo vel til, að skip það
ihaha, hnígur hún örend eftir |
allar geðshræringamar. ,Of seint* !
— það er hin þunga játning
föðursins í leikslok.
Frú Stefanía ieikur aðalhlut-
verkið fráhærlega vel; henni fat-
ast aldrei listin frá upphafi' leiks
ins til enda. Sonur hennar Ósk
•ar leikur unga lögmanninn sjer
lega vel, og líklega verður sam
leikur þeirra enn þá fegnrri og
innilegri vegna samúðar móðnr og
sonar. Helgi Helgason leggur
mikla alúð við hlutverk sitt. Og
yfirleitt finst mjer flest allir
leikendurnir leika alve0 ótrúlega
vel, þegar þess er gætt, að þeir
verða að hafa leiklistina alveg
í hjáverkum.
Sjaldan hefur jafngott leikrit
verið boðið hjer. Vonandi er að
fólk kunni að meta þá viðleitni
leikfjelagsins, að það vill bjóða
bið besta, sem á þess færi er
að sýna. Sme*kkur almennings,
þroskast einnig í þessum efnum.
Vjer vöxum óðum frá ruslinu.
Jeg trúi ekkj öðm en að aðsókn-
m
verði svo góð, að leikfjelagið sem fórst, var svo hátt vátrygt,
að vel er hægt að fá 2 (ef ekki
3) skip í staðinn, fult svo stór og
góð sem Skálholt og Hólar voru.
Þetta ætti því landsstjómin sem
fyrst -að gera. Hjer liggur þá næst
fyrir að kanpa tvö hentug skip,
sem til eru nú eða þá að láta
smíða þessi skip til strandferð-
anna, sem líklega væri ennþá
betr-a. Þessi skip þurfa svo að
ganga eftir hentugri áætlun alt
árið, sitt hvoru megin landsins,
hjeðan frá Reykjavík, og mætast
á Akureyri. í þeim þurfa að vera
góð farþegarúm og sjerstaklega
þó 2. farrými. Kostnaður við þess-
ar strandferðir yrði vitanlega all-
mikill, en í það má ekki horfa, því
gagnið af þeim, bæði beint og
óbeint fyrir þjóðina, er svo feikna
mikið og raunar ómetanlegt. Það
er miklu nær að kosta miklu fje
úr ríkissjóði til þessara góðu
strandferða, en hætta aftur að
fleygja út stórfje í flóahátana til
og frá við landið, þessi andvana-
fæddu fyrirtæki, sem aldrei bera
sig og altaf eru fjárþrota, hversu
miklu sem þar til er ausið, eins og
t. d. Breiðafló-abáturinn. Ferðir
þeirra koma fó'lki heldur -eigi að
hálfum notum og því verður oft-
lega að senda þá alla leið hingað
til Reykjavíkur, og skaða þeir þá
vitanlega aðalstrandferðimar með
því að taka flutning frá þeim
skipnm, án þess þó að verðahjer-
uðnnum að fullu liði. Flóahátin-
um milli Reykjavíkur og Borgar-
ness verður þó, af mörgum alveg
sjerstökum ástæðum, að halda,
enda vinnnr bann fyrir mestalt
landið sökum afstöðu sinnar við
höfuðstaðinn og póstferðimar, en
þá þaxf að taka til ferðanna vel
yfirbygt skip líkt og Ingólfur var,
en hætta að nota alóhæfa d-alla,
líkt og fl-eyta sú er, sem nú er
höfð til þessara ferða, því hún -er
eigi ferðamönnnm hjóðandi og er
sjerstök mildi, ef enginn a? öllum
þeim ferðamannasæg, sem nota
verður skipið, hefir -eigi fengið
lungnabólgu og síðan bana, við
það að standa og liggja þama á
þilfari veikir og ískaldir í hunda-
ágjöfum. En þegar jeg sný mjer
aftur að strandferðunnm, þá ber
mönnum að gæta þess, hversu
erfitt er með allar fergir og flutn-
inga landveg á þessn landi, en
aftnr auðvelt -að hæta mjög úr
því með 2 góðum strandfer&a-
skipum sem fara eftir viturlega
samdri áætlun.
, Reykjavík 25. maí 1922.
Ferðamaður.
-o-
Allskonar
skófatnaður
bestur* og ódýrastur hjá
Hvannbergsbræðrum.
I. O. O. F. — H 1045308 — O.
Úrslitakappleikur III. flokks móts-
ins verður háður kl. 4 í dag á
Iþróttavellinum. Verða það 2 kapp-
leikir fyrst milli Fram og Vals kl.
4—5 og svo milli K. R. og Vík-
ings kl. 5—6. Á kappleikjum þeim,
scm búnir eru hefur K. R. unnið
bæði Fram og Val svo aðalúrslitin ■
verða milli Víkings og K. R. Ef
Iv. R. vinnur þennan bikar nú,
verður hann eign fjelagsins, því það
hefur unnið hann tvisvar áður. Má
því búast við fjörmiklum leik hjá
fjelögunum, því þau yngri hafa sýnt
að þau gefa ekki hlut sinn fyr
en í síðustu lög, engu síður en þeir
eldri. Á þessu móti hefur K. K. þótt
skara mikið fram úr í samspili og
sókn og telja margir þVí sigurinn
vísan. En það sjest nú -kl. 4 í
dag og verður eflaust mannmargt
á vellinum.
íslandsbanki. Fyrir aðalfund bank
ans nú í sumar mun verða lögð til-
laga um, að hluthafar fái í arð
síðastliðið ár 6%.
Ekki messað í dag í fríkirkjunni
í Reykjavík kl. 2. Kl. 5 prófessor
Haraldur Níelsson.
Sjötugur varð Sigurður Jónssoa
á Ystafelli, fyrrum atvinnumálaráð-
herra í gær.
Frú X verður leikin í sjötta sinn
í kvöld. Láta allir sem sjeð hafa
hið besta af leiknum og þykir hann
taka fram flestu því, sem sýnt
hefur verið á leiðsviði áður hjer
í bæ.
Prestkosning Fríkirkjusafnaðarins
var lokið kl. rúmlega 10 í gærkvöldi
og voru atkvæði talin strax að lok-
inni kosningunni. Alls voru greidd
rúm 1660 atkvæði, en um 4000 voru
á kjörskrá. Kosningu hlaut Árni
Sigurðsson eand. theol. og fjekk 1248
atkvæði. Síra Eiríkur Albertsson á
Hesti fjekk 401 atkvæði en 14 seðl-
ar voru auðir. Síra Ólafur Ólafsson
hafði sagt upp prestsþjónustu frá
30. júní næstkomandi, en hefur lof-
að safnaðarstjórninni að gegna em-
bættinu til 1. september. Tekur nýi
presturinn því ekki við embætti fyr
en þá.
Siglingar. Borg á að fara frá Aal-
borg í dag til Leith og þaðan til
Reykjavíkur. Lagarfoss er að leggja
á stað frá Seyðisfirði til Grimsby
að sækja kol, Gullfoss fór frá Norð-
firði um miðjan dag í gær, Goða-
foss fór frá Kaupmannahöfn í gær-
morgun. Haukur fór frá Lissabon í
fyrradag, hlaðinn salti sem skipið
flytur til Siglufjarðar. Leið skip-
verjum öllum vel. Nyhavn fór í gær-
kvöldi til Englands. Tordenskjold
fór í gærkvöldi til A-kranes og kem-
ur aftur í dag.
Að al-s afnað ar fundur dómkirkju-
safnaðarins verður haldinn kl. 5
í dag í kirkjunni.
Uppboð á búsáhöldum, húsum og
fjenaði verður haldið í Breiðholti
á morgun.
Um 200 farþegar fóru með Ville-
moes í fyrrakvöld, en legurúm er
í skipinu handa 24. Auglýst var að
skipið færi kl. 9 en ófarið var það
kl. 11. Er leitt að skip skuli ekki
geta farið af stað á þeim tíma,
sem auglýstur er fyrirfram, og eink-
anlega kemur það sjer illa þegar
farþegar eru margir.
Botnvörpungarnir. Nýkomnir eru
Jón forseti, Þorsteinn Ingólfsson og
Egill Skallagrímsson.
Til pingvalla fór fyrst bifreið á
þessu vori á fimtudaginn var. Er
það miklu fyr en venja er til, því
vegurinn á vanda til að vera seinn
að þorna á vorin.
Hljómleika heldur Páll ísólfsson í
Dómkirkjunni á miðvikudaginn kemur
Úr Vestmannaeyjum. Þar varð
fyrir nokkrum dögum ágreiningur um
vinnukaup við hafnargerðina og
lögðu flestir niður vinnu. peir fje-
lagar Ólafur Friðriksson og Hendrik
Óttosson komu til Eyja með Gull-
fossi nú síðast og höfðu fund með
yerkfallsmönnum. Ó. Fr. var á ferð
til Austfjarða, en H. Ó. fór aðeins
til Eyjanna. Eftir því sem sjá má
af Alþbl. hafa verkfallsmenn, fleiri
eða færri, byrjað vinnu aftur á
föstudaginn, er í kaup var boðin
kr. 1.10 um tímann. En það vekur
alment hneyksli, eins og eðlilegt er,