Morgunblaðið - 29.09.1922, Síða 2

awatsamaps

MOS6UNBLAH9
Enginn »b!ankur sem
hefir T03LER i vasanum.
fá peninga yfirfærða til utlanda,
og af þe'm ástæðum þvi nær ó-
mögulegt eins og sakir standa að
versla við Grikki. Því miður liefi
jeg ekki haft ástæður til að rann-
saka fiskmarkaöinn á Grikklandi,
en eftir þeim upplýsingum sem
jeg hefi fengið frá mönnum sem
þekkja þ@r til, er enginn efi á,
að undir venjulegum kr'ngum-
stæðum er hann mjög góður. Enn-
fremur mun mega vinna talsverð-
an markað í öðrum Balkanlönd-
um, svo sem Rúmeníu, og sama er |
að segja um Litlu-Asíu.
Afríka. Samkvæmt upplvsing-
ingum er jeg hefi fengið, er tals-
verður markaður fyrir fiskíEgifta
landi, sjerstaklegat fyrir fullþurk-
aða ýsu, löngu og ufsa, og selja
Englendingar mikið þangað árlega.
Sama er að segja um alla Norð-
urströnd Afríku, svo sem Tripolis,
Algeiríu og Marokko; þangað selja '
aðallega Frakkar. Sjerstaklega vil'
jeg þó benda á' Vesturafríku J
Liberíu, Nigeríu og Kongoríkinu. í |
þessum ríkjum er mikið notað af
fiski, aðallega hertum, og flytja!
Norðmenn þangað mikið af ufsa.1
’ Argentína og Brasilía. í þessum J
löndum er talsvert mikið notað |
af fiski, og verðið sem fæst fyrir !
hann þar, jafnast fyllilega á við
það verð sem fæst á Spáni. Þar
er aðallega notaður Nýfundna-
landsf:skur og Canada, ennfremur
norskur og enskur. Eflaust mætti
fá þar markað fyrir íslenskan fisk,
ef dyggilega væri að því starfað.
Auðvitað stöndum vjer ekki vel
að vígi með aðflutninga þangað,
samanborið við Norðmenn, og þó
sjerstaklega vegna umbúðanna,
sem verða Norðmönnum að mun
ódýrari. Vegna þess að fiskurinn
verður í flutningnum að fara yfir
miðjarðarlínuna, verður að flytja
hann í tinkössum. Utan um tin-
kassann skal vera annar kass; úr
trje. í kassanum skulu vera 41
kg. af fiski. Nú hefir íslenska
stjómin ráðið mann til að rann-
saka sölumöguleika fyrir íslensk-
an f'sk í Suður-Ameríku, og er
það vel farið, og vonandi að af
því mætti verða einhver árangur.
En stærstu annmarkamir á sölu
þangað eru núverandi greiðslu-
skilmálar, sem kaupmenn þar
syðra krefjast. Eru þeir þannig,
að kaupmenn vilja ekki greiða
fiskinn fyr en eftir komu þangað
og eftir að hann hefir verið skoð-
aður þar af tollvfirvöldunum og
heilbrigðisnefnd, og úrskurðaður
sem góð og heilbrigð vara. Áður
fyr greiddu kaupendur í Suður-
Ameríku fiskinn gegn farmskjöl-
um, en breyting sú sem nú er
orðin á þessu komst fyrst á í
fyrra, og stafar af því, að árið
1920 kom mikið af norskum fiski
til Argentínu, sem hafði eyðilagst
í flutningnum yfir línuna, senni-
lega af einhverjum trassaskap frá
Norðmanna hálfu, fiskurinn lík-
lega ekki verið nógu vel þurkað
ur til að þola hitann. Afleiðingin
af þessu varð sú, að allur þessi
fiskur var af heilbrigðisnefndinni
í Buenos Aires dæmdur óhæfur til
manneldis og öllum fleygt í sjóinn.
Urðu viðkomandi kaupendur þar
yris Fjillslil
Simi 395.
Skrifstofan flutt á Lækjartorg 2.
uppi. Skrifstofutími 1—5 e h.
af leiðandi fyrir stórtjóni, og vilja
j>eir vitanlega ógjarna verða aftur
fyr:r slíkum skakkaföllum. —Tii
þess að vinna bug á þessum erf'b-
xtikum, hvað snertir greiðsiúskil-
málana, væri því nauðsynlegt að
færa Suður-Ameríkumönnum heim
sanninn um það, að okkar íslenski
fiskur sje þannig xir garði gerður,
að hann þoli flutninginn og geti
komist á markaðinn í góðu ástandi
Kunnugt er mjer um, að sýnis-
horn hafa verið send af íslenskum
fisk: til Buenos Aires, og hafa
þau komið fram í góðu ásigkomu-
lagi og fiskurinn líkað ágætlega.
En þetta virðist þó ekki vei-a
nægilegt til að útrýma tortrygn:
kaupendanna og fá þá til að
greiða gegn farmskjölum. Besta
ráðiö til að vinna markað fyrir
fiskinn á, þessum slóðum, eins
og reyndar hvar sem er, hygg jeg
vera það, að byrja með því að
senda smásfatta í „umboðssölu",
svo sem 50—100 kassa. Ef nokkr-
:'r ixtgerðarmenn vildu leggja til
eina 10—20 kassa hver, mundi
slíkt ekki geta leitt af sjer neitt
verulegt tjón fyrir þá, enda þótt
fiskurinn eyðilegSist, þar eð um
svo lítið vær: að ræða. Að fiskur-
ir.n eyðileggist í flutningunum á
enda ekki að geta komið fyrir, sje
þess aðeins gætt, að hafa hann
nógu vel þurran. Væri slík send-
ing síðan endurtekin nokkrum
sinnum með góðum árangri, væri
eflaust takmarkinu náð, markaður
fenginn, og kaupendur mundu þá
ekki lengur draga sig í hlje með
að fullnægja söluskilmálum vor-
um.
Karlm. skór« stígujEl
brúnt og svart
Sjerstakleg uandaöar og fallegar
tegundir nýkomnar til
5tefáns BonnarssDnar,
Þar eð fiskframleiðsla vor fer
altaf í vöxt, verður ekk' hjá því
komist að gera sitt ítrasta til að
fá nýja markaði fyrir fiskinn,
bæði fyrir samskonar ,verkun‘ og
vjer nú framleiðum, og eins með
því að taka upp nýjar verkunar-
aöferð'r, eins og jeg hjer að fram-
an hefi drepið á. Ef hægt væri
með nýjum verkunaraðferðum að
fá markað fyrir þó ekki væri
nema 3—5000 smálestir til að
byrja með, hefir slíkt mjög mik-
ið að segja, því ennþá er fiskfram-
leiðsla vor . Islendinga ekki meiri
en það, að í raun og veru höfum
vjer góðan markað fyrir hana alla
og eigum kost á svo góðu verði,
að sjávarútvegur vor þyrfti ekki
að vera í þe:rri fjárhagslegu nið-
urlægingu, sem hann nú er, ef
aðeins sá markaður sem vjer nú
höfum væri rjettilega notaður, þ.
e. a. s. ef framleiðendurnir sjálfiv
nytu þess verðs, sem markaðurinn
hefir að bjóða.
Frh.
Cuxhafen Tageblatt,
sem byrjaði að koma út fyrir 90
árum, hefir nýlega orðið að hætta,
vegna ástandsins, s»m nú er í blaða-
heiminum þýska. Eru öll blöð rekin
þar með miklum tekjuhalla.
Lágt verð í Edinborg.
Lágt verð í Edinborg.
Kunningjabrjef
frá sjera Fr. Friðrikssyni.
(Prentað án hans leyfis).
--------Jeg kom til Hafnar 2.
ágúst. Var þar á alheimsfundi K.
F. U. M., kyntist þar mörgum af
bestu starfsmönnum K. F. U. M.
úr hinum ýmsu löndum. Oll sam-
bandsstjórn f jelagsheildarinnar
var þar. Þar voru margir þektir
og merkir menn, t. d. Prins Berna.
dotte, Lord Asquith, Des Gouttes
og Dr. John R. Mott, og margir
fleiri. Jeg fjekk hinar bestu við-
tökur og „Extrablaðið“ gerði mig
að prófessor! Geta má næi-ri, hvort
jeg hefi ekki verið xxpp með mjer
af þeim vegsauka.
Fundurinn stóð yfir dagana 2.,
3., 4. • og 5. ágúst Síðasta daginn
fóru fundarmenn í bifreiðum til
Helsingjaeyrar, en jeg fór þann
morgun út í Birkeröd og var fyrri
hluta dagsins hjá Olíert Rieard,
ókum við svo til Hilleröd, og tók-
um á móti bifreiðaflotanum, sem
var á heimleið frá Helsingjaeyri.
Skoðuðum höllina, drukkum te
hjá stiftamtmanninum, og hjeld-
um því næst til Hafnar.
Næsta dag, sunnudag 6. ág.,
tor jeg út í Jægerpris og var þar
þann dag með K. F. U. M. drengj-
um í sumarbústað þeirra. Næsta
dag til .Odense og hjelt þar fund
um kvöldið, þá þriðjudaginn til
Suður-J ótlands, var 4 daga. á
latínuskólapiltafundi, er haldinn
var á Hoptrupháskóla nálægt
Iladérslev. Ricard var einn g á
þeim fundi.
Þá fór jeg sunnudaginn 13. ág.
til staðar, sem he:tir Jels-Vold-
sted, þar var samkoma haldin
undir berum himni; talaði jeg þar,
hjelt svo aftur til Hoptrup um
kvöld'ð. Forstöðumaður skólans
þar er Hans Kildeby, einn af ungu
vinunum fyrrum frá Bethesda-
kjallaranum, frá mínum fyrstu
starfsárum. Mánudag, 14. ágúst,
komu meðlimir klæðsöluf jelagsins
og hjeldu kristilegan fund í Hopt-
rup. Var jeg einn af þeim, er
stjórnuðu fundinum, var jeg á
þeim fundi í 6 daga. Það voru
blessunarríkir dagar. Áður en
fundinum lauk var haldin altar-
isganga, og 19. ág. hjeldu fundar-
menn heimleiðis. Fór jeg þá til
prestsseturs eins á Suður-Jótlandi,
og er presturinn þar einn af Ála-
borgardrengjunum mínum frá
1908; heitir hann Peter Filten-
borg. Um kvöldið var fundur i K.
F. U. M. og næsta dag töluðum
við báðir í kirkjunni. Mánudaginn
þ 20. lagði jeg svo leið mína yfir
Gramby og heimsótti Pastor Zer-
lang, sem um fjölda mörg ár hef-
ir verið hinn mesti tslandsvinur.
Hann les íslensku og fylgist vel
með í íslands málum; hafði jeg
hið mesta yndi af að heimsækja
hann. Þaðan fór jeg í bifreið til
Jels, prjedikaði þar í kirkjunni
Lágt verð í Edinborg.
Tobler samkepni.
Við höfum ákveðið »ð gefa
verðlaun þeim, sem best svara
spurningum þeim sem hjer fara
eftir.
hverjum pakka af Tobler
súkkulaði er smámynd. Svör
víð spurningunum geta þvi að-
eins komið til greina i sam-
kepninni, að fimm slíkar
mýndir sjeu sendar okkur
með svörunum. Hverjum er heim-
ilt að senda svo mörg svör sem
hann vill, ef myndir fylgja hverj-
um þremur svörum.
(Framhald á morgun).
uin kvöldið. Presturinn sem þar
ei, heit'r Christian J'ensen, bjó
hann með mjer á: Garði, 6. gangi
nr. 1, fyrsta veturinn sem jeg
var stúdent í Kaupmannahöfn.
Varð mikill fagnaðarfundur okkar
á meðal.
Næsta dag hvarf jeg aftur til
Hoptrup-háskóla,, og hjelt svo það-
an til Beils, sem er lítill bær
rjett hjá Litlabelti. Þar í grend-
innj er sumarbústaður K. F. U.
M. í Kolding, og voru þar nú sam-
an komnir 60 framkvæmdarstjórar
úr K. F. U. M. Var þar fundur
frá miðvikudegi til laugardags.
Hvíldi mikil blessun yfir þeim
•fundi. Aður en fundi þeim var
slitið var altarisganga í kirkjunni
í Heils, hjelt jeg þar skriftaræðn.
Laugardag 26. ág. fór jeg til
Fredericia og var hjá dr. Wich-
mann Matthiesen til kl. 2 um
nóttina, aö jeg fór áleiðis til K.-
hafnar, og kom þangað kl. 8 um
rrorguninn. Kl. 4 þann dag talaði
jeg á sumarhátíð K. F. U. M.,
var hátíðasalurinn troðfullur.
Mánudagskviildið (28. ág.) fór-
um við Pastor Svend Bögh með
næturhraðlestinnj út yfir Fjón,
og vorum næsta dag á prestafundi
á Nyborgstrand. Þar var mikill
fjöldi presta. Þaðan fór jeg um
nóttina kl. 3, og hjelt með lestinni
til Árósa, kom ar kl. 8, drakk
morgunkaffi hjá Pastor Harald
Jessen; þaðan fór jeg kl. 11 til
Skanderborg, kom um 2 leytið til
Horsens, tók Hálfdán Helgason á
móti mjer á jámbrautarstöðinni.
Var jeg svo það sem eftir var
þess dags, hjá sr. Þórði Tómas-
svni, talaði í kirkju hans um
kvöldið. Var svo samverustund
heima hjá honum til kl. 12y2,
ókum við þá til sóknarprestsins
í Raai’up og vorum þar um nóttina.
Fór jeg þá næsta dag til Hor-
sens, þaðan til Vejle, var þar 2
daga, og hjelt jeg samkomur báða
þá daga, síðari samkomuna fyrir
skólapilta.
Frá Vejle hjelt jeg til Frede-
ricia, talaði þar í K. F- U. M. um
kvöldið, fór svo kl. 2 um nóttina
norður til Randers, þar talaði jeg
á fjölmennum fundi. Gisti jeg urn
nóttina hjá Christensen lyfsala,
er var í Rvík, fjekk þar hinar
bestu viðtökur, flutti Jörgen son-
ur hans mig þaðan í b:freið föð-
ur síns, og hjeldum við ala leið
til Viborgar. Skoðuðum við fyrst
dómkirkjuna, og fórum síðan í
K. F. U. M., þar sem Octavíanus
Helgason er framkvæmdarstjóri.
Það kvöld var latínuskólapilta-
fundur og daginn eftir samkoma
í K. F. U. M. Á þeirri samkomu
var Götzche biskup. Næsta dag
hjelt jeg aftur til Horsens og
hjelt þar fund með latinuskóla-
piltum kl. 3—y>4. Fór þvinæst út
til Endelave, sem er lítil eyja
úti af Horsensfirði. Þangað kom
Lágt verð í Edinborg.
Þórður Sveinsson & Co.
jeg kl. 8, og pi’jedik^ði þar í
dómkirkjuxini. Þar á eynni er ís-
lendingur, Vigfús Einarsson að
nafni, bróðir Karls sýslumanns.
Á hann stærsta búgarð eyjarinnar
ásamt stórum aldingarði. Vigfús
ei 'einlægur trúmaður og höfðingi
þar á eynni. Jeg var hjá honum
um nóttina, töluðum við saman
til kl. 3, fórum á fætur kl. 5%,
lagði jeg svo á stað kl. 7 með
póstbátnum. kom til Hofsens kl.
10, hjelt þaðan til Árósa og talaði
á tveim samkomum það kvöld.
Fór jeg svo næsta dag norður
til Álaborgar talaði í sxinnudaga-
skóla kl. 3, í yngstu deild K. F.
U. M. Kl. 4, og um kvöldið hjelt
jeg sameiginlega sa.mkomu fyrir
allar deildir fjelagsins. Það hjelt
jeg til Hoptrxxp og var þar á
fnndi, sem 100 starfandi menn
innan K. F. U. M. á Jótlandi
hjeldxx. 12. sept. fór jeg til Hader-
slev, og hjelt þar fund með her-
möxmum úr setuliði Haderslev-
borgar. Þar var flaggað meS ís-
lenska fánanum, Sama kvöldið
hjelt jeg samkomu og bjó xxm
nóttina hjá póstmeistaranum, töl-
uðum við um andlegt mál til kl.
3 um nóttina. Að morgni næsta
dags gekk jeg upp að latínxx-
skóla bæjarins og átti þar tal við
fjölmennan nemendahóp- Hjelt
jeg svo aftur á leið til Khafnar.
Kom við í Slagelse og hjelt þar
samkomu.
Er jeg nix kominn aftur til
Hafnar, og sit nú í tui’nherberg-
inu í K. F. U. M. og skrifa þjer
þessa ferðasögu.
Býst jeg við að koma he'm með
Sirius. Jeg finn, að jeg hefi yngst
upp í þessari ferð. Skilaðu kveðjn
til allra vina og kunningja. Jeg
hlakka til að koma heim.----------
Barnavistirnar
i Borgarfirði.
Frá því fyi’sta að Oddfellowar
fóru að taka fátæk hörn í sumar-
vistir upp í Borgarfjörð, hafa
þau verið vigtuð bæði þegar þau
komu og fóru. Af tölum þeim,
sem fara hjer á eftir má sjá, hve
gagnleg hörnnnum þessi sumardvöl
í sveitinni er; bömin hafa þyngst
um alt að 11 pxxndnm sum, þess-
ar vikur, sem þaxx höfðu tæki-
færi til að dvelja í sveitinni. —
Fara hjer á eftir tölurnar frá
því í sumar.
2 börn þyngst um 2 pund
2 — — — 3 —
6 — — — 4 —
4 — — — 5 —
9 —
2 — — — 6
1 barn — — 7
4 börn — — 9
1 bam — — 10
1 barn — — 11