Morgunblaðið - 19.10.1923, Side 3

MOR(i UJN BLA010
Mustads önglar
líka langbest allra öngla. — Fengsælastir, best
gerSir, brotna ekki, bogna ekki.
Sendið pantanir til aðalumboðsmanna okkar
fyrir ísland: Ó. JOHNSON & KAABER, Reykjavík.
0. Mustad & Sön,
Verslunarskóli Islands.
Mýjasta tiska frá Berlln!
HandsaumaSir samkvæmig- og dansskór úr lakki. Fást aðeins í
Skóbúð Reykjavíkur.
Aðalstræti 8.
vilja alla lotningu manna fyrir bindiun og verður því stórt rit,
hverju sem vera skal. Guð má hjer um bil 120 arkir eða um
B ekki eiga lotningarfulla tilbiðj- 2000 bls. Yænta Norðmenn sjer
“ endur, en eðli guðstrúarinnar er
þaðN að hún krefst lotningar og
| auðmýktar frammi fyrir hinni
Ákveðið er að hafa 80 stunda námsskeið í þýsku og 80 stunda náms- a?ðstu veru. 1 stjórnarbyltingunni
skeið í bókfærslu ef nægilega margir þátttakendur gefa sig fram fyrir niiklu var kristindómurinn bann-
28. þessa mánaðar. — aður hvað eftir annað, og blóð-
Kenslugjaldið er krónur 40,00 fyrir hvort námsskeið og greiðist ugar ofsóknir liafnar gegn trú-
fyrirfram. — | uðum mönnum. I stað guðs áttu
Reykjavík, 18. október 1923. I menn að tilbiðja eða dýrka vænd-
JÓN SÍVERTSEN. — Símar 550 og 850. iskonu, sem tákna átti skynsem-
jna, 0„ sett Upp ^ ap-_
|T M T H I E L E ';s milJón sterlingspundum minni en arið í hinu göfuga guðshúsi, frú-
" ** * á sama tímabili í fyrra, en hinsvegar aikirkju í París.
hafa gjöldin orðið 4 miljón pundum Og nú spyrst það, að Bolsje-
hærri. Á þessu fyrra missiri fjárhags- vikkarnir rússnesku sjeu komnir
ársins hafa ríkistekjurnar orðið ^ sömu braut opinberlega, en
Lauga-
veg 2,
Ferminsargjafir
Teikniáhöld, Sjónaukar Zeiss
o. fl. Vasaloftvog. Smásjár.
Dugleg
þvottastúlka
getur fengið atvinnu á Hótel Is-
land nú þegar. Upplýsingar á
tt>oiguu milli 2 og 3 á skrif-
®tofunni.
Sími
242.
Box
245.
Mý efni
— með hverri ferð.—
I flokks saumastofa
klæðskeri
Halldór Hallgrimsson.
Anöersen & Lauth,
A'iPtorstræti 6.
Umbúðapappír
selur
Morgunblaðið.
r.iettur snoppmigur þarna í grein-
inni; um leið og skorað er á al-
>ýðu mauna í Vestmannaeyjum,
^ kjósa hann.
2. Einhver „Templar“ segir í
Alþ.bl. í gær, að ýmsir góðir
^’emplarar álíti nú, að bannlögin
faum við aldrei aftur, og ,,um
>að held jeg að jeg geti verið
>eim sammála“, bætir liann við.
-^h svo fylgir þarua á eftir askor-
1111 frá honum til bannmanna um,
a^ standa fast saman og kjósa
€kki aðra en bannmenn á þing.
•^h til hvers eiga þeir menn, sem
hust hafa trú á bannlögunum að
•iésa bannmenn á þing?
Breinin >er, eins og alt, sem í
^iþ-bl. stendur um bannmálið og
°sningarnar, tómt bull og vit-
%sa.
R.
mikils af henni. Þeir hafa hing-
að til aðeins átt eina stóra bók-
mentasögu. Hún er eftir Henrik
Jæger og kom út fyrir nærri 30
árum. Þó hún væri merkilegt rit,
var henni að ýmsu leyti ábóta-
vant, en síðan hún var rituð, hafa
mörg mi'kilvæg atriði í norskri
bókmentasögu verið rannsökuð
nákvæmlega.
Prófessör Paasche ritar fyrsta
bindið af sögu þessari, og er það
byrjað að koma út. Það er um
bókmentir Noregs og íslands á
raiðöldunum. Stendur nafn íslands
á titilhlaði þessa bindis, og er það
365,829,949 sterlmgspund, en gjöldin ]en„j bafa menn þekt fjandskap í fyrst sinn, að Norðmenn setja
362,832,(62 sterlingspund. ! þeirra gegn Irirkju og kristindómi.
Ef til vill mætti nú bugga sig
við það, að þetta væri ekki annað
en liður í rússnesku brjálsemmni,
Erl. S$ fflfltt* |eT1 svo er elílli- Það inuu vera
unnið að því ósieitilega að koma
frá frjettaritara Morgunblaðstns. því út um veröldina, að sannir
----------------- kommúnistar eigi einnig að vera
Khöfn, 18. okt. 1923.
Frá Ruhr.
guðníðingar, því að annars geti
'’þeir ekki heitið góðir flokksmenn.
nafn Tslands á titilblaðið á bók-
mentasögú sinni. Siður þeirra hef-
ir verið sá, að nefna ísl. bók-
raentir á miðöldunum norskar, en
próf Gustaf Storm kvað fjrrstur
Norðmanna upp, að það væri
rangt; fetar prófessor Paasche í
fótspor hans, en það gerði hvorki
Henrik Jæger eða ýmsir aðrir
Norðmenn, sem hafa ritað ágrip
Frá París er símað, að jafn- Nýlega hafa horist blöð af aðal- af sögu norskra, bókmenta.
framt og styrrkur hætti að koma málgagni jafnáðarmanna í Dan-
frá Berlín hafi 30 þús. þýskir mörku „Socialdemokraten", sem
jámbrautaverkamenn í Rulir tek- hú hefir um fnlla hálfa öld verið
ið til vinnu aftur undir eftirliti frumherji þeirrar stefnu í Dan-
bandamanna, og hafi skrifað und- mörku, þar sem þetta mál er rætt.
ir yfirlýsingu um undirhyggju-
lausa samvinnu.
Frakkar og Rússar.
Hefir það blað ekki þótt mjög
hörundsárt fyrir kirkju og krist-
indómi, en þó ófbýður því nú
frekjan svo, sem sjá má af grein-
Rússneski ríkisbrautastjóriim, unum. sem lijer skal birtur út-
Sckeinmann, er að semja við d’-áttur úr. Er vert að hafa það
franska hankamenn um lán, stofn- hugfast, að þessar greinar eru
un rússnesks bankaútbús í París 'ekki teknar úr neinu „auðvalds“-
og sölu á 20 milj. pd. af korni til blaði nje xútaðar af andstæðing-
Frakklands. Rússar hjóðast núíum sócialistastefnunnar, heldur
til að viðurkenna ríkisskuld sína' þvert á móti ritaðar af sócialist-
við Frakkland fyrir stríð, 15 mil- um í socialistablað eitt hið belsta
jarða franka, gegn því, að Frakk- á Norðurlöndum.
ar viðurkenni Rússland de jure.
1.
- Ríkistekjur Breta.
] ^yrra lielmingi yfirstandandi f jár-
rS' ne^nilef?a 1- apríl til 30 sept-
er’ ^afa ríkistekjur Breta orðið
Oft hefir það heyrst, ckki síst
frá útlendingum, sem hjer hafa
komið, og’ ekki kvnst þjóðinni til
hlítar, að íslendingar væru litlir
trúmenn.
Varhugavert mun þó, að dæma
um slíkt. Ilitt er satt, að Islend-
ingar hafa jafnan verið með því
marki brendir, að þeir hafa lítt
flíkað tilfnningum sínum, hvort
sem er í trúmálum eða öðru. þeir
mega miklu fremur heita skyn-
seminnar en tilfinninganna menn.
Æsingastefnur hafa átt hjer lít-
inn jarðveg, og t.aka það svo
ýmsir fyrir kulda og áhugaleysi.
En reyni á, þá mun sýna sig,
að íslendingar munu ekki láta
trú .sína mótspyrnulaust, nje þola
neinnm að traðka henni að ósekju.
Ýmsum mun það kunnugt, að
æsingamenn í stjórnmálum hafa
hvað eftir annað gert sig seka í
því, að hefja árás á kristindóm-
Nú í haust hefir Aschehougs
bákaverslun í Kristjaníu byrjað
að gefa út sögu norskra bókmenta,
i-it, sem vert er að vekja athygli
íslendinga á. Bókmentasaga þessi
er eftir tvo kennara við háskól-
ann í Kristjaníu. Francis Bull og
Frederik Paasclxe.. Þeir eru báðir
nafnkunnir menn og mjög v?l að
sjer bæði í bókmentnm Norð-
manna og annara þjóða, sjerstak-
lega þó í bókmentum Norðurlanda
þjóða og Þjóðverja. Prófessor
Paasehe er þjóðkunnur á íslandi
síðan hann ferðaðist um landið
í fyrrasumar, og eru sum rit hans
íslendingum kxuin. Prófessor Bull
hefir meðal annars ritað tvær
bækur um efni úr norskri bók-
mentasögu, er önnur þeirra um
Holberg sem sagnaritara, en hin
um aðalþættina í norskum bók
mentum á 18 öld, og hefir þeirrar
bókar verið getið í Ársriti Fræða-
fjelagsins, 5. ári. Báðir þessir
menn hafa í mörg á verið að búa
j S1S undir að sémja bókmentasögu
inn og yfirleitt guðstrúna. Er það
í anda þeirra, sem niourbrjóta þessa. H.ún á að vera í fimm
Fyrirliggjandi a
FiSkilínur,
Trawl-garn,
Bindi-; arn.
Hlaltl BlörnssonBGb
Lsakjargötu 6 B Simi 726.
Þvottapottar
65 1. kr. 122,00
50 1. kr. 108,00
Ennfremur nokkrir
OFNAR,
Ventlar9
Sóthurðir
O g
Eimspjöld.
Isleifur Jónsson
Hafnarstræti 15.
, Fyrsta bindið byrjar á rúnun-
um og hinum elsta kveðskap Norð-
rnanna og íslendinga, Eddukvæð-
unum og skáldakvæðunum; er það
eigi ætlun liöfundarins að telja
lt, heldur einungis hið merkasta,
lýsa því rækilega og tíðarandan-
um og þróun bókmentanna. Annað
bindið ritar Frencis Bull og verð-
ur það um noi-skar bókmentir frá
siðabótinni fram til 1814; segir
þar ekki af íslenskum bókmentum
r.ema af saguaritun Þormóðs
Torfasonar, er var á latínu. Þriðja
bindið á að ná frá 1814 fram á
miðja 19. öld, og er það eftir
Paasche. Hann lýsir þar andlegu
lifi í Noregi og ástandinu eftir
1814, en mestur hluti þessa hindis
verður um Henrik Wergeland og
Wélhaven, Andreas Munch, As-
hjörnsen og Jörgen Moe, Landstad
og Ivar í Ási og P. A. Muneh
sagnaritara. Fjórða og fimta bind-
ið semur Franeis Bull og er það
um blómaöld norskra bókm. eft-
ir miðja 19. öldina og fram á 20.
öhlina. Þeir Boll ætla eigi aðeins
að segja sögu skáldskaparins,
heldur og sögu vísindanna, blaða
og tímarita í sögn þessari. Þá er
þess er gætt, hve ágæt rit liggja
eftir þessa menn, má vænta þess,
að bókmentasaga þeirra verði
mjög merkilegt rit.
Oll bókmentasaga þessi verður
gefiu út með mörgum myndum;
eftir því að dæma, sem út er kom-
ið, verða myndirnar mjög vandað-
ar. Hvert hefti kostar eina krónu,
og mun alt ritið kosta um sextíu
krónur óinnbundið. Saga þessi
verður einnig seld í bandi! á
Ijereftshand að kosta 3,73 aura,
en band með leðri á kjöl 5,50
fyrir hvert bindi.
B. Th. M.
Nlagasin de Nord
GAROINUR
mesta og besta úrval bæjarins;
einnig allskonar ljereft og sæng-
urdúkar.
lföpuhúsið.
H-fl-T-T-A-R
(harðir og linir).
Enskanhúfur
Egill Jacobsen
Glóðarnet
á King Stormluktir nýkomin.
Daníel Halldórsson
Aðalstræti 11.
Herskip á uppboði.
í lok þessa mánaÖar ætlar stj<5
í Washington að selja á opinberu
boði 21 beitiskip og orustuskip,
eyðileggjast eiga, samkvæmt Wasl
ton-samningunum. Fyrsta daginn,
pktóber verða seld skipin „S
Dakota' ‘, „Indiana", „Monta
„North Carolina*‘, „Constitution'
„United States' ‘.