Morgunblaðið - 04.02.1925, Page 3

MORGUyBLAPIfr
MORGUNBLAÐIÐ.
Stofnandi: Vilh. Finsen.
Útgefandi: Fjelag í Reykjavík.
Rttstjórar: Jón Kjartansson,
Valtýr Stefánsson.
Auglýsingastjórl: E. Hafberg.
Skrifstofa Austurstræti 5.
Símar: Ritstjórn nr. 498.
Afgr. og bókhald nr. 500.
Auglýsingaskrifst. nr. 700.
Heimasímar: J. Kj. nr. 742.
V. St. nr. 1220.
E. Hafb. nr. 770.
Áskriftagjald innanbæjar og 1 ná-
grenni kr. 2,00 á mánutSi,
innanlands fjær kr. 2,50.
^ tausasölu 10 aura eint.
JÉWII
it
tim ráðsmenskuna árið 1922. En 1 mp-f fram fjeð. Og þnr sem banka- jbyg-gja flugvjelar, og yfirleitt á
hvernig var hin raunverulegu út- stjórnin benti á, að ef bankinn því sviði.. Framleiðsluna kveður
koma ársins’? Hve miklar voru yrði knúður til þess að stofna hann afarmikla. Flugæfingar og
lausaskuldirnar, sem söfnuðust á deildina, mundi hann, undir flugkensla fara þannig fram, að>
árinu ? Og hver var t-ekjuhallinn kringumstæðum þeim er nú eru, 'sögn varaforsetans, að likast sje
á árinu? Vill ekki Tr. p. skýra frá ..neyðast til þess að nota sjer það, 'kenslu þeirri og æfingu, er flug-
þessu ? , að lögin væru þannig orðuð, að hermenn fái.Tilbúningur vjelanna
-------- þeir rjeðu hversu mikið þeir lán- sje að vísu fyllilega leyfilegur, en
úðu,“ eins og atvinnumálaráð þannig sjeu þær geTðar, að hægt
pjóðin heiir nú lært að þekkja y,(,rrann so<riu í „Verði“ 17. jan. sje að gerbreyta þeim á skammri
skril ykkar „leiðtoganna . Hún þ á Geta allir sjeð, hvert gagn stundu. Hefir þessi grein vara-
af þessari forsetans vakið að nýju hræðslu
og tortryggni manna um þvert og
En 'hvernig í ósköpunum getur endilaugt Frakkland í garð pjóð-
Bændunum íslensku gagnar það Tr p talað um .)brigsyrði“ tu'verja.
ítið, þó þið „leiðtogarnir*‘ látið st;órnar Landsbankans í þessu'
blað ykkar flytja lygar um kjöt- m41i_ pví snýr hann sjer ekki
tollsmálið. peir þurftu að fá liag- beint að bailkastjórninni, o~ “....
kvæm úrslit á málinu, án þess að
horfist í augu við veruleikann, og bændnr hefðu þá haft
hirðir ekki um stóru orðin ykkar jánadejld
og blekkingarnar.
lítið, þó þið „leiðtogarnir“ látið
j Vert er að taka eftir því, að nú
er hinn víðfrægi Zinovieff orðinn eft-
irmaðnr Trotsky, sem æðsti valds-
maður yfir heimálum Bolsanna. —
Undanfarið hefir hann verið aðal-
maðurinu í stjórn 3. internationale,
nafn hans verið á hvers manns vör-
I um, vegna undirróðurs- og æsinga-
starfsemi hanis, sem náð hefir til
ýmsra landa. Brjef hans til enskra
og þýskra verkamanna, eru mönnum í
fersku minni.
«»•!“, því ef svo væri. væri blaðið'virða þinghelgina, með því að teggja fram y. milj. kr. á ári sant- pC{ÍM' RolsastJór‘un hei'TJeT1* að
fnllkomið, — „hver silkilnifan upp s€^a ósatt um 'Plál- sem afgrcid<1 ^ lög1un j,essum.“ (Alþt. 1924, Vl8*a h)e ? . *!*
af annari“. _ \*™ á lokuðum einka-þingfundi. B bls. 3,30.) m-Evropu, heftr það stfelt klrngt vtð,
Tryggvi veðttr nú elginn upp í sRlí usvll?lli vlst aldreiþekst; Lril þetta brigslvrði til stjórnar ! ,
00 I r nationale sje Bussastjom oviðkom-
Landsbankans, Tryggvi? I - - , ,,
- ’ . andn Allir hafa vitað, að þetta væn
komtö Mlja, ý þessu geta bændur sjeð, hvað; i - Q
„jc r B .ekki annað en fynrslattur, þvi 3.
ao -u„s pr j raun og veru, sem skilur
Pað fer vel á því, að þeir sjeu,K'æm UIS11T a maunu, an Pess ao skammar hana fvrir ummælin? Of
‘'atnferða í „Tímannm“, Tryggvi she1^'' <t>rniætustu rjettindi þjoð- hvað verður svo úr öllum „brigsl-
í’órhallsson og Guðbrandur Magn- aiinndt, eins og þið vilduð gera.pau yrðunum,“ sem Tr. p. er að stag-i
'össon. peir eiga svo marga eigin- kagfeldu urslit fengust, og þið ast & ef jlann lítur á sín eigin
leika sameiginlega, en mest berjte,1"u^ elcltl a^ homa Vllía ykkar.umm8eli á Alþingi síðastliðinn vet-|
a þessurn tveimur • fljótfærninni ,traiu- Pess vegna eruð þið reiðii ur_ nmmæli sem lúta að þessu
°g lítilsvirðingunni fyrir sann- (11U> (,g látið blað ykkar flytja sama. Tr. p. segir þar;
ieikanum. J?ó sakna menn eflaust;ar 11111 malið, og þið svífist einskis. nLoks vil jeg undirstrika þau orð
Tónasar frá Hriflu, að liann skulij1 þelrrl lygaherferð; meira f)ð. háttv. frsm., að hjer er ekki um að
ekki einni» skrifa í síðasta „Tím-! ^Pja, gangið svo langt. að sví- ræða beina skipnn til hankans um að
með því að
aXlir, og virðist engan botn finna1 þingsögunni áðnr.
1 blekkingunum, þegar hann Máske getið þið
skrifar um Búnaðarlánadeildina. J'kkar í framkvæmd. Með því ao það
Hann minnist á fyrri ritdeilur sín- kalda áfram herferðinni, tekst milli baoida,,leiðtoganna“ og nú-
'T'' við Magnús Guðmundsson, núv.; ykktir ef til vill að fá Norðmenn verandj stjórnar í þessu máli. —.
atvinnumálaráðherra; minnist á 111 Þess að segja upp kjöttolls- )Lel,ðtogarnir“
»fjáraukalögin mi;klu“ — þegar (samningnum og hækka aftur tr,H ' arlánadeildin
á íslensku saltkjöti. Mega íslensk-! gem að bankjnn vildi leggja fram
kann varð sjer mest til skammar, |
Svo að jafnvel tryggustu flokks-
vildu að Búnað-
vrði stofnuð, hvort
bændur þá þakka vkkur fvrir
me«n hans, eins og Magnús Krist- vel 1111 nið «tarf !!
jánsson, forstjóri Landsverslunar- j ------
lnnar, þurftu að gefa honum harða
■ofanígjöf.
Ekki minnist Tr.
^uldirnar
]fl'-> sem Klemens „týndi“, þegar
kann var fjármálaráðherra þeirra
Títnamanna — sællar minningar.
®r það þó undarlegt að Tr. P-
^kuli ekki minnast á
^henn muna það ekki. að .Tíminn1
hafi nokkurn tíma miiíst einu orði
a skuldir þessar.
Ekki minnist Tr. J>heldur á
Landhelgissjóðinn, þessar 840 þús.
kr-, sem f jármálaráð'herrar ,Tíma‘-
um
fjeð, eða ekki. Ríkisstjórnin sá
engan hag í því fyrir bændurna, að
stonfa lánadeild við bankann, ef
ekkert fje fengist til þess að lána
út úr þeirri deild. Hún kaus þá
S'krif ykkar „leiðtoganna
j Búnaðarlánadeildina er alveg á
V- á „týndu 1 sama veg 0g skrifin um kjöttolls- heldur að reyna að bæta úr þessu
þessar ca. 3 miljónir málið pbð reynið að rugla þjóð- jvelferðarmáli á annan bátt. Mun
ina með blekkingum og lygum um J það mál nú vera vel á leið ikomið.
kjarna málsins. 1 Er mál þetta nú þann veg kom-
Hvað gagnar íslenskum bæiul- ið, að Búuaðarlánadeildin er stofn-
um að fá lánsstofnun, ef hún . - uð með góðum vilja Landsbanka-
þetta, þareð ekkert. aúnað en nafnið? Hvað
gagnaði þeim að fá lög- um ríkis-
veðbanka, aðeins til þess að horfa
á þau í stjórnartíðindunum ?
Nei, „leiðtogar“ góðir. Stóryrð-
iu ein gagna lítið til þess að bæta
úr ranglæti því, sem bændurnir
stjórnarinnar. Á him að starfa að
eins til bráðabirgða, meðan verið
er að koma á endanlegri skipun
á, þetta mál, en það verður von-
andi gert á næsta þingi.
Kíkisstjórnin liorfir í þessu máli
beint framan, í veruleikann, og
internationale fær fje sitt til æsinga-
starfsemi sinnar frá Bolsastjórninni.
Nú þykir þeim ekki lengur þörf
á, að við hafa Iþessi látalæti. Zinovieff
er tekinn við stjórn hermálanna. Mun
mega skoða það sem plgerða viður-
kenningu á því, að 3. internationale
og Rússastjórn, sje í raun og veru
eitt og hið sama.
-o—*“
Innlendar frjettir.
(Eftir
Töanua, Magnús og Klemens, hjá'lp- hafa undanfarin ár orðið við a'ð jhugsar fyrst og fremst um það,
úðust að að eyða. Enn undarlegra |búa, hvað lánsfje snertir. Úr
f1' Það, að Tr. p. skuli þegja yfir|þessu verður að bæta á annan
þesí
Ssu, þar sem vinur hans, Jónas,
®r altaf að hæla Framsókn fyrir
ahugajjn á landhelgisgæslunni.
þá hefir Tr. p. alveg gleymt
aí5 feikna út tekjuhallann á árun- aðarlánadeildina þegar 1. júlí f. á.
hátt.
— pið, bænd%,-„leiðtogar“ látist
vera reiðir við ríkisstjórnina, fyr-
ir þáð, að hún stofnaði ekki Bún-
að
U)l1 1920—1923,
•að
svo menn fengju
og það enda þótt stjórn Lands-
vita hvar hann lægi milli öl/2!bankans kvæðist ekki geta lagt
milj. kr., því Klemens var j
Vlst aldrei á því hreina með það.
.A- P. hefir einnig alveg gleymt
la Sk'^ra fra, hve miklar þær voru
Saskuldir ríkissjóðs, sem mynd-
IqoT íl arunum 1922 og '23. Árið
var Magnús Jónsson fjár-
alaráðherra ykkar Tímamanna,
. ^ ^ann lýsti því svo átakanlega yrði
Þinginn 192.3, hve vel
íorst
Í1
sú ráðsmensika úr hendi. —
m. a.:
höfum komist
yfir árið;
Þvi afkoma.
fram fjeð. En hvaða gagn hefðu
bændur haft. af því, að sjá það í
blöðnm, að deildin væri stofnuð,
ef þeir gátu ekki fengið neitt fje
að láni úr henni ? Ekki er það
sjáanlegt, gagnið, sem þeir hefðu
af því haft.
Tr. p. verður tíðrætt um ,brigsl-
garð bankastjórnarinnar;
honum te]ur hann, að ráðherrarnir, fjár-
91111 segir
»,Við
mála- og atvinnumalaráðherrann,
hafi látið slík „brigslyrði“ frá
, klaklítið I sjei, fara, með því a^ telja þýð-
1 stuttu máli er ingai-liuist að stofna Búnaðarlána-
(1022)
landsjóðs þetta, ár!
sn, að okkur hefir tekist
deildina, ef stjórn Landsbankans
bændur hafi gagn af málinu.
Bænda-„leiðtogarnir“ hugsa ekk-
ert um það, heldur um hitt, að
sýnast fyrir þjóðinni.
í hvorum staðnum mun betur
vera haldið á málstað bændanna?
FRA AKUREYRI.
símfregnum til Morgunbl.
1 gíer).
Yeðráttan er umhleypingasöm,
stormasamt og úrkomur alltíðar.
Reitingsafli er í Eyjafirðinum,
og á Húsavík er ágætur afli, sem
er óvanalegt um þetta leyti árs.
Er það búbót hin mesta,
Heilsufar manna er gott.
Nú er kyrð komin í „pólitík-
ina“ um stund, eftir þingmála-
fundina. Nokkur kurr er þó í
þeim ,,leiðtogum“ „Tima“- og
jafnaðarmanna eftir ósigurinn á
funduuum.Allir gætnari menn þar
nyrðra eru mjög ánægðir yfir
hvernig fundirnir fóru.
— Björn Líndal alþingismaður
kemúr ekki fyr en með ,Islandi.‘
og fátækt sönglíf bæjarins.
Márgt af því fólki, sem E. Th.
hefir þegar feúgið í flokk sinn,
hefir sungið í kórum Páls ísólfs-
sonar, og er það margt af besta
söngfólki bæjarins. En þó vantar
enn nokkra í sopran- og alt-raddir
— er vanir eru að syngja í kór,
og væri æskilegt að þeir, sem þær
raddir hafa, og hafa tíma og tæki-
færi til að verja nokkrum kvöld-
stundum í þágu sönglífs bæjarins,
gæfu kost á sjer.
Stofnandi og stjórnandi flokks-
ins ætlast til, ef floikkur þessi
kernst upp, að ekki leysist hano.
sundur jafnskjótt og hann hefir
látið til sín heyra nokkrum sinn-
um, heldur starfi hann áfram,
eflist, og aukist, og taki fyrir ný
og ný viðfangsefni. Ætti það áð>
vera hægðarleikur, að hafa jafn-
an hjer einn góðan kór, og er
raunar ekki vansæmdarlaust fyr-
ir svo stóran bæ og Reykjavík er,
að hjer skuli ekki vera til að
staðaldri einn góður kór, firvals
söngfólks bæjarins. Er nú þess
að vænta, að |E. Tli. takist að
stofna hjer til varanlegs söng-
flokks, sem eigi lengri lífdaga en
fáeina mánuði, því- hlutverk slík9
kórs er mikið.
í ráði er, að flokkur þessi, ef
alt fer vel um stofnun hans og
starf, syngi i Dómkirkjunni um
páskana, með aðstoð um 15 manna
hljómsveitar.
peir, sem kynnu að vilja kom-
ast í söngfloklc þenna, gefi sig
fram við Emil Thoroddsen hið
fyrsta. Heimili hans 'er á Lindar-
götu 43 B.
I BllPl
SOHQIIDKKIir.
I p^a!ta vili> eða vel það, okkur
ÁJr tel<ist flð stansa á þeirri
13ga (erð njöur í glötun fjár-
hagsle.
j vildi ekki leggja fram f.jeð, því Uin'
Eri. simfregttir
Khöfn, 2. febrúar. FB.
Trotsky rekinn suður í Kákasus.
Aðalforingi 3. internationale, Sino-
vieff gerður að hermálafáðherra.
Símað er frá Berlín, að Trotsky
hafi verið sendur suður til Káka-
sus, sjer til heilsubótar. Eftir-
manni hans í hermálaráðherra-
stöðunni, Frumse(?), hefir þegar . , . , . <,111
’ . „ , flokki. Er nu engmn slikur flokk-
verið vikið úr embætti. Var hann fc!
. ur hjer starfandi, siðan Pall Is-
ekkr ahtmn f okknum nægilega; ^ gf ^ þes.s
10 ur. Sinovief tekur vi a on"|ekki að vænta). að hl0num hefðrvart Evrópu framvegis, og er því
Nú fyrir stuttu hefir hr. Emil
Thoroddsen áformað^ að koma upp
hjer í bæ allfjölmennum blönduð-
um kór, eða alt að 30 manna
pað vekur ætíð mikla eftirtekt,
þegar utanríkisráðherraskiftiverða
í stóru rí'ki. Sjaldan hefir orðið
tíðræddara nm samskonar atburð,
en þegar það frjettist, að utan-
ríkisráðherra Bandaríkjauna., Hug-
hes, hefði sagt af sjer, og færi
bráðlega frá. pað liggja þó eðli-
leg rök að því, að einmitt þessi
ráðherraskifti vöktu svo almenna
athygli., Evrópa er háð Ameríkn
á ýmsan hátt. Bandaríkin eru sig-
urvegarar styrjaldarinnar miklu.
— petta verður ekki hrakið. —>
Bandaríkin auðguðust á styrjöld-
inni og bundu samherja sína, og
síðan aðra, á sknldaklafann, með
stórkostlegum lánveitingum. —■
Nú er komið að skuldadpgunum
fyrir suma. Ameríka hefir ein-
angrað sig í veldi sínu síð-
ustu árin. Níina upp á síðkastið
hafa Bandaríkjamenn skift sjer
talsvert af þeim stórmálum Ev-
rópu, er að styrjöldinni lúta. —
Sumum finst þetta, góðs viti, öðr
um virðist tilgangurinn vera af
miður góðu tægi. pað er að mikhi
leyti undir utanríkisráðherra
Bandaríkjanna komið, hvaða af-
stöðu Ameríka velur sjer gagn-
s egs sjálfstæðis, og við hiifum
engið svigrúm til þess að snúa
Við,
Þan:
>-°g reyna að halda upp iá við
ur“. *
1111 g fórust ráðlierranum orð
bankastjórnin hefði það á valdi
sínu, að lána hvort heldur var
mikið' eða lítið úr deildinni.
fverið haldið saman, eða hann
Frakkar smeykir við flugher pjóð- starfað, fvr en Páll kemur aft.ur
verja. heim. Er það því hið mesta þarfa-
Símað er frá París, að varafor- verk, sem E. Thoroddsen hefir
' Stjórnin vildi ekki stofna Bún-'seti neðri deildar hafi skrifað unnið, ef honum tekst að koma
aðarlánadeildina þvert ofan i ský- .blaðagne-in um herbúnað Pjóð- þessum flakki upp, og hann getur
lau-sa yfirlýsingu bankastjórnar- verja. Bendir hann á, að þeir sjeu látið til sín heyra hjer, og með
innar um það, að þeir gætu ekki allra þjóða færastir í því, að því aúðgað ofurlítið fábreytilegt
jengin ;furða að ráðherras'kiftin.
hafa orðið að nmtalsefni.
í þinginu í Washington er sjer-
stök nefnd, sem að staðaldri fer
með utanríkismál. Formaður þess-
arar nefndar á seinni árum, sena-
tor Lodge, ©r nýlega dáinn, og
í stað hans kom Senator Borah,