Morgunblaðið - 26.02.1925, Qupperneq 2

iftOR'C UNBLAPIft
NawaMl
óska tilboðs á
góðum mótorbát
35 - 40 tonna,
með góðri og sterkri vjel.
Heilbrigðistíðinði.
í
Frjettir
vikujia 15. til 21. febr.
Mœnusótiar er nú livergi getið
af læknum. Mjer ihafa borist lausa-
fregnir af veikinni, en þær reynst
/tsannai'.
Mislingarnir eru víðast liorfnir
cða þá í rjenun: 4 sjúklingar í
Itvík, 1 heiniili í Rangárhjeraði,
hvergi vart á Norðurlandi. Vantar
fregn af Vesturlandi (símslit). —
Langmest ber nú á veikinni í Vest-
mannaeyjum. Þar sá læknir 37
sjúka vikuna 8.—14. febr. og 28
vikuna 15.—21. febr. og dó einn af
þeim sjúklingum.
Kvefsóttin, — sem sumir læknar
kalla inflúensu, — virðist heldur í
rjenun.
Yfirleitt gott hcilsufar alstaðar
þar sem til hefir spurst.
Frá Vífilsstöðmn. Jeg var þar
staddur 19. og 20. þ. m. Þar voru
þá 150 sjúklingar, 126 fullorðnir
,(44 karlar og 82 konur) og 24
böm (16 stúlkur og 8 piltar). Ár-
ið sem leið komu 132 fullorðnir;
110 fóru; 21 dóu. Á því sama ári
komu 27 börn; 26 fóru; 1 dó. Legu-
dagar sjúklinga urðu samt. 54226.
Meðaltal sjúklinga á dag 148. Nú
sem stendur biðu um 40 sjúklingar
eftir því, að komast á Hælið. Vana-
lega standa á biðskrá 25 til 50 sjúk-
lingar. Ilælið er yfirfult. í hverri
4 manna stofu verður t. d. að hafa
6 sjúklinga. Það getur að vísu
gengið, af því að stofurnar eru
fúmgóöar, húsið á bersvæði og
loftrás í lagi. Bn þetta var þó ekki
tilætlunin, þegar Hælið var reist.
Þá hjeldu allir, að það væri óþarf-
Jega stórt. Nú sjá allir, að það er
of lítið. Hjer er þó á það að Mta,
jað allmargir sjúklingar í Hælinu
'Qcetu verið í góðum heimahúsum,
þurfa ekki hælisvist lengur. Á því
gengur stöðugt. Og ástæðan er sú,
að það reynist tíðum mjög erfitt
að losna við sjúklingana aftur. —
Enginn vill hafa þá. annast þá,
hjálpa þeim, þegar þeir koma úr
Hælinu, ef þeir eru ekki gallfrísk-
1r. Mun jeg síðar gera þessi vand-
ræði að umtalsefni.
Sjúklingarnir, sem voru í ITæl-
inu 20. þ. m. skiftust þannig nið-
ur á kaupstaði og sýslur Jandsins:
Akureyri 7, Hafnarfj. 4. ísafj. 2,
lívík 39, Siglufj. 2, Seyðisf. 0, Vest-
mannaeyjar 4, Árness. 6, Barða-
str.s. 3, Dalas. 3, Eyjafj.s. 11, Gull-
br.- og Kjósars. 10, Húnavs. 7, ísa-
fj.s. 8, Mýra- og Borgarfj.s. 7, N.-
að þessi Jeiö sje fa*r, og hins vcgar
tel jeg ekki opinberar bygginsrar
kjama málsins og heldur ekld þjóð-
leikhúsið. Það, sem alt veltur á,
<111 hversdagsleg menning landsins,
jafnvel líf og heilsa fólksins, eru
íbúðarhús handa húsnæðislausu
mönnunum og lianda þeihi. sem
lifa í aumlegum hreysum.
Thor Jensen, eða Búnaðarfjelagi
íslands, er þetta ljóst. Bændur
fara nú fram á það, að fá 1—2
Irnlilj. kr. ræktunar- og byggingar-
þin og auk þess lagðan nýjan verð-;
toll á allar vörur, sem gangi til
þessa. augnamiðs. 36 milj. segjast;
bændumir þurfa til bygginga sinna ;
næstu 50 árin, en 40 im'illj. til rækt-
unar. Kauptúnunum er ekki œtlað
veitt — nema borga skattinn. Þetta
eru nú þeirra bollaleggingar. *
HVE MIKIL ER ÞÖRFIN OG
HVAR ER HÚN MEST?
Á ámnum 1880—90 verða ein
Miilas. 6, S.-Múlas. 4, Rangárv.s. j'hin ínlerkustu tímamót í sögu lands-
3, Skagafj.s. 2, Snæf. og Hnappa-íins. Þá fer fólkinu að fjölga með
dalss. 0, Skaítaf.sýslur 2, Strandas. j eðlilegum hætti og hefir það held-
4, Þingeyjarsýslur 8. Úrskurður ist síðan. Nú er fólksfjölgunin
ekki fallinn um heimili 1. ■ um 1000 manns á ári. Vjer verð-
En tala sjúldinga úr hverju hjer-ium nú að sjá árlega 1000 ungum
aði er mjög breytileg, eins og vænta mönnum fyrir hrisnæði og atvinnu.
má. Um tíma í fyrra voru t. d. í meðalheimili hjer á landi eru 5
17 sjúklingar úr Húnav.sýslu. Úr —6 menn. Vjer 'þurfum því að
^uður-Múlasýslu eru oft miklu byggja árlega nálega 200 íbúðir, —
fleiri sjúklingar en núna. Aftúr á pingöngu handa unga fólkinu, sekn
móti eru nú sem stendur óvana- þætist við.
lega margir sjúklingar úr Þing-Í Hvar sest nú unga fóllkið að?
eyjarsýslum og Akureyrarkaupstað Því er fljótsvarað. Öll fólksfjölg-
(spítalinn þar hýsir marga berkla- unin lendir í bæjunum og jafnvel
sjúklinga). ; meira en henni svarar. Og þó það rni
Iljer voru taldir 143 sjúklingar, gengi eftir, sem Búnaðarfjelag ís-
en það eru þeir sem itíkið og hjer- lands gerir ráð fyrir, að 2 nýbýli
uðin kosta, samkv. 14. gr. barkla- bygðust árlega í hverri sýslu, þá
laganna. Þá ertt eftir 7 sjúklingar, bætti það lítið úr skák. Það yrðu
sem greiða sjálfir legukostnaö sinn, tæpar 40 fjölskyldur, sem gætu
eða aðstanrfendur þeirra. Eru 2 af fengið þau af 200, sem verða að
þeim úr Tsafjarðarsýslu, 2 úr Ilúna fá hús eða flýja landið.
vatnssýslu, 1 úr Rvík, 1 úr Norður- Af þessu er það ljóst, að bijgg-
múlas. og 1 heimamaður á'Vífils— ingarþörfin er langmest í kaup-
stöðum, liefir verið þar síðan 1916, lútmnum. Lítil líkindi eru til, að
lagtækur maður, það hress, að hann þetta breytist, bráðlega. Þó ekki sje
vinnur fyrir hælið — vinnur fyrir gert ráð fyrir imleiru en 5000 kr.
sjer. láni til hverrar íbúðar, þarf eina
ITjer á landi er svo fátt um efn- miljón á ári til þess að koma upp
að fólk, svo efnað, að það geti stað- 200 íbúðum handa. unga fólkinu,
ist, mikinn veikindakostnað. Þess sem bætist við.
vegna þarf engan að furða á því, Nú er tala gömlu heimilanna á
þó að þeir sjeu svona fáir, (vana- .landinu líkllega yfir 15000 (14709
lega 6 til 10), sara geta kostað sig árið 1910). Ef gert er ráð fyrir,
sjálfir á Vífilsstöðum. (Framh.). að V50 þyrfti að byggja upp á
24. febr. 1925. ári, yrðu það 300 íbúðir og er þó
G. B. -of lítið í lagt. Ef veita skyldi
5000 kr. lán til að byggja hverja
SANÓKRYSÍNIÐ. | íbúð, gengi árlega 1500000 kr. til
Nú hafa 7 sjúklingar á Vífilsstöð- þess. Úm 60% Iheitmiilanna eru í
um fengið þetta lyf og 2 í franska sveit, og 40% í kauptúnum og efúr
spítalanum í Rvík, en þeir eru und- líku hlutfalli yrði að skifta láns-
ir hendi MatthíaSar yfirlæknis Ein- fjenu.
arssonar. Allir þessir 9 sjúklingarj Ef vjer ættum að geta veitt a!t
hafast vel við. Sumir hafa að vísu að 5000 kr. byggingarlán til hverr-
orðiö talsvert lasnir eftir lvfgjaf- ar fjölskyldu, sem byggir, og ekkj
irnar, en enginn hættulega. Um á- er sú upphæð rífleg, þá iþyrfum
rangurinn verður ekkert sagt að svo vjer árlega 2% miljón króna.
stöddu.
Laugavega
Heillaráð.
Maður, sem um lengri tima hafði notað öll járnmeðul
handa konu sinni, sá engan bata á henni. Eftir að
hann var búínn að nota eina fiösku af FERSÓL,
skifti strax um til batnaðar, eftir tvær flöskur var
konan mun betri og eftii þrjár flöskur var hún nter
heil heilsu.
Látið ekki hjá líða að nota blóömeðalið FERSÓL
sem er bragðgóður, dökk-rauð-briian vökvi. Fæst i
Apóteki og flestum öðrum apótekum hjer á landi. —
Forðist eftirlikingar.
Menn
til að hnýta utan um netakúlur vantar mig
nú þegar. Hittist á Hótel Island I dag kl. 1-3
og 5-7.
*
Olaffur Davfiðsson
Hafnarfirðí.
24. febr. 1925.
O. B.
Bestan
Dún
fíður og allskonar
sængurfatnað selur
Jfam&lwyfknaéon
FJÁRSKORTURINN.
- Jeg býst við því, að bæði láns-
jstofnunum vorulmi og landssjóði sje
það ofvaxið, að sjá mönnnm fyr-
ir slíkri upphæð á ári hverju að
eins til bygginga, hve nauðsynlegt
Síðan jeg drap á það mál í $em það kynni að vera. Þess sjást,
Heilbr.tíð., hafa aðrir tekið á sama og merkin hjer í Reykjavík. Hvað
strenginn, og er ekki undarlegt, \ eftir annað hefi jeg heyrt menn
þó þetta mál liggi í loftinu. Ind-: kvarta sáran undan því, að þeir
riði Einarsson vill afla fjárins í gæt.u ekki fengið lán til bvgginga
íitlöndum með einskonar happ- sinna, þó full tr\rg,ging va*ri í boði
drætti og verja því til þess að og það þó gengið væri orðalaust
komia upp ýmsmn stórbvggingum, að þei’rn okurvöxtum, sem bankam-
sem landið þarfnast. Jeg efast um, jr taka á þessum tímum. Jeg hefi
pýlega sjeð eitt dæmi þessa. Mað-
ur átti hús í smíðum og hafði kom
ið því undir þak. Ilann þurfti 3000
kr. lán til þess þess að ljúka. við
húsið, og gat boðið álitlöga trygg-
ingu fvrir upphæðinni. Hann gat
hvergi fengið peningana, hvorki
lijá bönkujin nje einstökum mönn-
um. Hann flúði þá til oknrkarls
,og þar voru skildingarnir fáanleg-
ir gegn fullri tryggingu, en 20%
vildi sá góði maður fá 1 vexti, ekki
þó fyrir alt árið, lieldur hverja 3
mánuði! Maðurinn var svo hygg-
inn, að hafna, þessu sómaboði en
vissi þó til þess, að sumir gengu
að þessum afarkostum. Hver á ann
ars að hafa gát á þessum okur-
l#örlum í bænum og uppræta það
illgresi ?
I
BETRA LÍTIÐ EN EKKI
NEITT.
j Vjer verðum líklega að sastta
oss við það, að fá fyrst um sinu
miklu minna lansfje til bjrgginga
en þörfin krefur, en þetta er þó
engin ástæða til þess að leggja
ái*ar í bát. Ef vjer liefðu'in' viljann
til þess, gæti ríkið á ýmsan hátt
lagt nokkurt fje til hliðar í þessu
augnamiði og komið upp lánsstofn-
jun oða lánsdeild, sem lánaði fátæk-
|um mönnum fje til Irygginga imeð
góðum kjörum. Þó vextir væru lág-
t ir, yxi fjeð smámsannan, tvöfald-
;HÖist. á 12—13 árum og yrði eftir
j.10—ár hin mesta hjálp fyrir bygg-
ingamálið. — Byrjunarfjeð mætti
ekiki minna vera en 1 imiljón kr.
og þó það fengist með nýjum
skatti, sem væri eingöngu varið til
þess, þá myndi hann þarfastur
allra skatta og happadrýgstur.
Önnur lönd hafa'varið ógrynni
fjár til þess að ráða bót á bygg-
ingaskortinum, hafa bæði sjeð
miinnutm fyrir óclýru lánsfje og
veitt- þeim auk þess stórrfeldan
ptyrk. Vjer höfum ekkert gert. en
svo búið má þetta ókki lengur
standa.
G. fí
STYRKURINN TIL GEITNA-
SJÚKLINGA.
Gunnl. Claessen læknir vakti at-
hyglj mína á því, að þess hefði
ekki verð getið í Heilbr.tíð., hve
mikinn styrk ..geitnasjúklingirnir
fengju og hvernig úti látinn. Styrk
urin er % hlutar af ferðakostnaði
sjúkliriga og dvalarkostnaður hj«r
Allir
miw þchkja tll, kaupa hslst (
Vei-alun
BJorns Þórðapsonar
Laugaveg 47
í Rvík. Læknishjálp er gefin að-
öllu leyti. — Landlæknir greiðir
styrkinn en ]>ó ekki fyr en lækn-
ingu er lokið. Þnð þarf því að sjá
fyrir ferða- og dvalarkostnaði sjúk
Iinga að öllu leyti til bráðabirgða
en svo fást % endurgoldnir. Þetta
eru ]>ó kostakjör fyrir bæði sjúk-
liugn og dvalarsveitir þeirra. AI-
þingi hefii1 gert mikið góðverk með
því, sem það hefir lagt til út-
rýmingar á geitum, ])vtt hver ein-
asti geituasjúklingur lifir aldrei
allskostar glaðan dag fyr en hann
er laus við sjúkdóminn. Auk þess
vv hjer að ræða um menningar-
spor og landhreinsun.
G. H.
Lausavisup.
E:mst mjer hæfa að h'læja dátt,
lielst það svæfir trega,
þótt mj«r gæfan gefi smátt
gullið æfinlega.
Gísli Ólafsson,
frá Eiríksstöðum-
ísi’ >er þdjuð æfi-braut,
opnir hyljir vandans,
móti vilja margur laut,
xn anndúáps-lbyljum andans.
Gísli Ólafsson,
frá Eiríkstöðum.
Brags við þvætting þagna hlýt
þeim er ei stætt að rima
sem eftii' mætti mega skít
im'óka að liættutíma.
Gísli Ólafsson,
frá Eirttkssöðvn11'
Virðum þessi vann í hag
við það kættist önd'ín,
Af ýmsum byggist enn í dag-
þótt af sj?r gangi löndin.
Ben. pórðarson-