Morgunblaðið - 15.10.1925, Page 2

MORGUNBLAÐIÐ
Hveiiii Cceam of Manifobaf
— Best Bakev*f
— Oak.
Alt meö nvju veröi.
víkingar oft við, á fyrri öldum.
Þar lágu þeir í vetrarlægi. Þaðan
sígldu þeir oft skipum sínum í
víkin'g til Englands og Frakk-
lands. Limafjörðurinn með ölluiu
víkum sínuni og vogum, var til-
valin staður fyrir þá. T:Jm Lima-
fjÖrð fór mikil umferð í fyrri
daga. Eðlilegt að þar gætti oft
nýrra strauma og áhrifa.
Náttúra landsins er svipmeiri og
fjölbreyttari í þessum hjeruðum
Pappirspokar
Imgat ver<
Mc»R*luf Olæunen.
Simi se.
Eins er með Jeppe Aalcjær. —
Þegar hann steypir sjer út í æs-
ingastíl, þá lendir hann í öfgum
og skáldskapurinn fer út um þúf-
ur. Aakjær er líklega gáfaðri en
heldur en víðast hvar annarstaðar sirjoldborg. En hann vantar oft-
í Danmörku. — Má vera að ast jafnvægi. Róleg- yfirvegun er
lyndiseinkenni íbúanna mótist að honum oft fjærri. Geðofsi getur
nokkru leyti eftir því. j gripjg hann og æsing.
En afkomendur hinna frjáls-, x\f siíáldskap Aakjærs eru lýr-
bornu vígreifu Norður-Jóta, hafa isku ljóSin best. Hann hefir ört
erft meiri kappgirni en íbúar ljó8; sem ógleymanleg verða með-
annara hjeraða í Danmörku. Þar an (lonsk tu,nga er tohlð. Hvert
hefir verslun blómgast meira en þág ijóéaúrvái, sem gert verður
víðast hvar annarstaðar í Dan
mörltu. Þaðan kom mest af nauta-
pröngurunum í fyrri daga, sem
Par (íj
hjeðan í frá
skap, hlýtur
ltvæði hans.
Hvorugur þeirra
úr dönskum kveð-
að hafa nokkur
Aakjær og
leituðu til Þýskalands.
Hjallerup), er enn í dag mesti, Skjoldborg hafi komist laxigt í
brossamarkaður^ Danmerkur. — (lcikritagerð. ýeir hafa samið leik-
Mælt er, að óvíða í heimi sje ’ lt
meira hrossamarkaðshald en hinn
sem fá að vísu allmikla að-
sókn, vegna þess hve þar eru
árlegi markaður í Hjallernp, Sem j e68ftr myndir úr bæhdalífinu ogj
því, sem þjóðlegast er nú meðal
meiri | Dana. En þá vantar skipulags-
Húsmæður!
Biðjið kaupmann yðar um
Greig’s Britannia ksx.
Greig
Leiih.
& Douglas
Sfmnefni „Esk Loith.“
Lin o leum -gólfðúkar.
Miklar birgðir nýkomnar. — Lægata verð í bænum.
Jónatan Þorsteinsson
öími 864.
Kl endur yfir í rúma viku. Hvergi:
utan höfuðstaðarins eru
íþróttir iðkaðar en í Norður-.Jót
landi. Þar kemnr og fram hin
forna kappgirni manna.
Hvaða rithöfundar eru það, sem
þjer helst ætlið að tala um, spyrj-
um vjer dr. Kortsen.
Fyrst skal frægan telja J. P.
Jakobsen. Hann var frá Thisted. ®
Hann tók aldrei yrkisefni sín úr lífi
sveitafólksins við Limafjörð. Yrk-
isefni lians voru ýmist frá íífi
heldrafóklsins, ellegar frá liðnum
tímnm.
.Oðru máli er að gegna með Jó-
hannes V. Jensen. Hann þefir gert
óviðjafnanlegar lýsingar á lífi al-
þýðu þar í sveit. En frásögn hans
er ávalt með þeim hætti, að engin
meðaumkvun með bágstöddum
kemur þar í ljós. Lýsingar hans
eru nákvæmar. Oft tekst honum
með einni setiriugn að vá’rpA ■
skýru ljósi yfir sálarástandi j
manns, eða yfir atburði, svo þeir
buttdna meðferð, til þess að leik
rit þeirra hafi varanlegt gildi.
Þá er Jakob Knudsen. Hann
lýsti sveitalífinu frá annari hlið.
Kit hans ern afarmisjöfn, ágæt
með köflum, en mörg lítilsvirði.
Rit lians eru í andstöðu við Aa-
kjær og Skjoldborg. Hann tal-
aði máli stórbændanna. Hann var
.smábýlamönnmn andvígur, — og
ýms nýmæli á sviði þjóðmála og
uppeldismála hataði hann eins og
pest. Hann brást eltki reiðari við
en þegar betrunarhúsfangar voru
séttir út. á heiðar í vinnu þar. —
Honum þótti kjör þeirra ósæmi-
lega góð.
Ymsum hugmyndum lijelt hann
á lofti úr kenningum Grundtvigs.
En þær voru hónum ofviða, og
lesendum hans oft óskiljanlegar.
Óallar J. Knudsen sem rithöf.
voru áberandi. Þó skrifaði bann
nokkrar bækur. sem gevmast og
Drengjafataefni
16,00 virði pr. meter, seljast
meðan birgðir endast á
kr. 9.75 pr. mtr.
Drengjaföt og frakar, mik-
ið úr að velja, alt nýjar vör-
ur.
Regnslög fyrir telpur frá
15,00 til 19,00 stk.
Fyrirlestrar dr. K. Kortsens
í háskólanum
um danskar bókmentir.
Hann ætlar á þessu háskólamissiri
að tala um Liinafjarðarskáldin.
verða greinilegir og renna lesend
umim seint úr minni. - Hann hafa ^aranlegt gUdi.
hefir snúið sjer niikið að uiríheim-
innm í lýsingum á háttum og sál-
arlífi fjarlægra þjóða. Þá hefir
hann og dregið upp feiknlegar
mvndir úr fornaldarlífi mannkyfis.
En einn þáttur er sterkur í
-allri framkomu hans: Sannfæring
in um það, að Germanir standi
öllum. þjóðflokkum framar. —
sjeu Norður-
Mest úrval
af f allegum
Káputauum
frá 5,75 meterinu
jiawildMajfhfiabM
Dr. Kortsen ætlar í fyrirlestrum
sínmn, er byrja í dag í háskólan- Fremstir Gérmana
nm, að tala um skáldin frá Norð- landabúar, en meðal þeirra skari
nr-Jótlandi, er hann nefnir ,Lima- Danir fram úr. pó er hann í eng-
fjarðarskáklin'. Hefir Morgun um efa um, að kjarni dönsku
blaðið lxaft tal af dr. Kortsen um þjóðarinnar sje við Liniafjörðinn
þetta vei’kefni hans. — - og geta menn, þegar svo langt
pað er eftirtektarvert, segir dr. er komið, rent grun í, að hann
Korl .cn. að tiltölulega flest skáld beri að skoða sem íturmög þjóðar-
Dana, á síðari árum, sem nokkuð kjarnans.
kveður að, eru frá Norður-Jót- Næstan Johs. V. Jensen er rjett
landi, hjeruðunum kringum Lima- að telja, þá tvo Aakjær og Skjöld-
fjörðinn. borg. Þeir ta'ka þjóðfjelagsmálin
Álíta menn það tilviljun eina? til meðferðar. Þeir tala máli efna-
Nei — varla verður litið svo á, suauðari stjettanna, gegn stór-
þó það á binn bóginn sje ekki bændum.
hægt að segja með vissu, hvernig Skjoldborg er maður bjartsýnn.
á þessu stendur. Norður-.Jótarnir Hann ber ekki hatnr í brjósti til
hafa raunar altaf verið að ýmsu þeirra, sem eru sólarmegin í líf-
le.vti sjerstæðir innan þjóðarheild- inu. Frásögn bans er látlaus og
arinnar dönsku. Þaðan hafa marg- laus við alla tilgerð. Komið befir
ar og miklar hreyfingar komið. — það fyrir, að hann hefir skrifað í
Þar hafa uppreisnir gegn kon-! æsingatón. En þá fer skáldskap-
ungsvaldinu átt upptök sín hvað, argildið út um þúfur. Þau ritverk
eftir anað. í Limafirði höfðust hans eru lökust.
Thöger Larsen er að sunm leyti
eirikennilegastur Limaf jaröar-
skáldanna. Hann er sjálfmentaöur.
Gáfur hans eru í'jölhæfar. Hann
er málamaður mikilb Ilann hefir
skrifað smásögur. Stíll hans er
oft nokkuð stirður. Best eru lýr-
isk kvæði hans. Hann leitar yrkis-
efna sinna ‘ aðallega frá skugga-
lJiðum lífsins. í sumuxn kv.æðun-
um nær hann óvenjulegri stemn-
ingu.
Hann hefir tileinkað sjer nor-
rænu til fvills. Hann hittir varla
þá kenningn í skáídamálinu, svo
hann brjóti hana ekki til mergj-
ar. Hann mun nú langt. kominn
að þýða Sæmundar Eddu á dönskn
í bundið Tnál.
Thöger Larsen er bæði vísinda-
maður og skáld. pegar öll kurl
koma til grafar, er bann ef til
vill meiri vísindamaður en skáld.
Auk þeirra sem bjer eru nefnd-
ir, og allir ern Norður-Jótar, frá
Limafjarðar hjeruðum, niætti
nefna þá Richardt Gandrup,
Staun og Johannes Bucholtz,
Með því að kynnast ritum þess-
ara jósku skálda, sem hjef eru
talin, læra menn að þekkja það,
sem þjóðlegast er í andlegu at-
gerfi Dana nú á dögnm.
Gigtarplástui*
Ný tegund er Fílsplástur
heitir, hefir rutt sjer braut
um víða veröld. Linar verki,
eyðir g'igt og taki. Fæst í
Laugavegs Apöteki.
Hvernlg getið þjer losnað
við þát
Ryk setur sóttkveikjur I hörundltj.
AfleiBingln verBur gerlleplUlng,
sem veldur aB rauBir blettir mynd-
ast. HörundiB þyknar o* gljil kem- I
ur á þaS, af þessu verUur fljótlees.
ðþseeilégur og óþrlfaleeur filtpens
sem olllr ytJur bœBt eremju og eára- |
auka. ViB notkun af Brennistelnv-
mjólkursápu, samansettri sam- |
kvœmt aBferU
DR. LENDE’s
getiB þjer h$sgleg& losaB h»rUn^i8
vlB Filipensa. ÞvolB eineön®u *nd-
litiB kvelds og morgn® sáp-
unni. Fyrst skal nfla KáPufrr'Bu yflr
alt andlitiB, þannl* "vUaholurn-
ar hreinsist, og *6ttkveUtlan, ef hön
er fyrir, drep'Bt- Þá skal sápan
skoluB burt meB köldu vatnt. RjóBr
iB sfBan rauBu blettina meB sápu-
froBunhl og látiB hana vera á I h_
u, b. 10 mlnútur. SkoliB svo meB
hreinu — helst soBnu — vatnl sáp-
una burt. Fituorraar lí»a «j«r, elns
og menn vita, sem svartir lltlir
blettir, þeir eru dreifBlr yfir alt
andlitiö, aBalleíia þó nefiB og enntB,
hökuna og eyrun. Þelr eru sam-
bland af fltu' írumnaafKanKi og
sóttkveikjum.
j>etta lseknast elns og filipensarnir
meB sápu D r. Lindes, sem sðtt-
hreinsar svitaholurnar ogr aB nokkru
leltl uppleysir Fituormana. Eftlr
þvottinn geta leyfarnar, ef p«er þá
nokra-r ern, náBst út, meB þvl as
þrýsta vlsifingrrunum umhverfis upp
hlauplB, þó settu þeir hreinlœtls
vegna aB vera vafBir hreinum vasa-
klöt. Þjer munuB svó undrast yfir
hve fljótt þcssi meBferB skýrir
húBina.
KaupiB I dag 1 stykki af þessari
ágætu sápu; eitt stykki sem kostar
aBcins eina krónu endlst yBur 1 B—
6 vikur, hvort heldur til þessarar
eBa vanalegrrar notkunar, en blBji#
aBelns um þá virkileKU.
BRENNISTEINS-
MJÓLKURSAPU
samkv. uppskrift Dr. Unde’i.
í heildsölu hjá
I. immm i
Stimpla — besta og ódýrasta
— selur Stefán H. Stefánsson,
Þingholtsstræti 16.