Morgunblaðið - 27.10.1925, Page 3

MORGUNBLAÐIÐ
MOEGUNBLA8IÍ,
!'ofnandi: Vílh, FlxiBðS.
'sefandi: FJela* I Raykjvrtk.
’S.itatJ&rar: J6n EjutUnilOE,
Valtjr ■tBlknaaoB.
liilfiy»lnKa»tjðrl: B. Hnlbarc.
Sbrlfstofa Au»t’jr»trœti 8.
>ii»*ar: nr. 498 og 500.
AuKiy*!nsra»kr!fnt. nr. T00.
^aiíaaaeíBi&r: J. KJ. nr. 748.
V. St. nr. 1880.
B. Hafb. nr. 770.
A»kriftagjald lnnanland* kr. 1.00
á mánuCl.
Utanland» kr. 2.60.
iausa»Olu 10 aura elnt.
Taugaveikin á ísafirði.
14 heimili sýkt, öll frá Engidal.
VarúSarreglur fyrirskipaSar.
ERLENDAR SÍMFREGNIR
Khöfn, 25. okt. FB.
Frá BalkanófriSnum.
SímaÖ er frá Sofia, að Grikkir
iialdi samt sem áSur áfram inn-
rás sinni. Þrjátíu þúsundir grískra
hermanna eru innan landamæra
Búlgaríu. Búlgverska stjórnin hef-
ir skipað her sínum svo fyrir, að
hann skuli hopa fyrir Grikkjum
fyrst um sinn. Þúsundir manna
flýja undan Grikkjum og leita
hælis inni í landinu.
Fellibylur. 7000 menn drukkna.
Símað er frá Konstantínópel, að
fellibylur hafi skollið á í persiska
flóanum og hafi 7000 perlufiskar-
ar drukknað á skammri stundu.
Hjeraðslæknir í Rvík og aðrir
læknar, sem jeg hefi náð til, segja
enn yfirleitt gott heilsufar, allir,
nema hjeraðslæknir á Isafirði.
-Jeg gat síðast um uppkomu
taugaveiki á ísafirði. Nýjustu
frjettir eru þessar (símskeyti til
mín 25. okt. ’25) : „14 heimili sýkt,
þar af 3 utanbæjar, 15 sjúklingar,
seinustu tilfellin nærri vikugömul,
i elstu rúmlega hálfs mánaðar. Alt
i má rekja að Engidal, c: fólk, sem
þar hefir verið eða fengið mjólk
þaðan beina leið“.
i Sjö af þessum sjúklingum hafa
verið fluttir í sjúkrahúsið, hinir
einangraðir heima.
Engidalur einangraður, mjólkur-
sala þaðan bönnuð. Attatíu manns
„bólusettir“ („Typhusserum“ ). -—j
Annars fleira gert, sem mjer er
ómögulegt að skýra frá í stuttu
! máli.
En hjeraðslæknir segir: „Vona
það mesta sje komið í Ijós, og þá
verður faraldurinn strax stöðvað-
ur.“ — Það held jeg líka.
26. okt. 1925.
G. B.
Kap ptef lið.
(Tilkynning frá Taflfjelagi
Reykjavíkur).
Sunnudaginn 25. okt. FB.
Ritsímakapptöflin milli Noregs
og fslands byrjuðu í gær með því,
að hjeðan var sendur fyrsti leikur-
inn á taflborði nr. 1. Leikurinn
sem sendur var hjeðan er: d2—-d4.
Norðmenn eiga að svara þeim
leik aftur í dag og jafnfrámt
senda aftur hingað fyrsta leikinn
á taflborð nr. 2.
Fyrirkomulagið er þannig, að
Islendingar tefla með hvítu mönn-
unum á taflborði nr. 1, en Norð-
menn hafa hvítu mennina á tafl-
borði nr. 2.
Mánudaginn, 26. okt. FB.
Fyrsti svarleikur Norðmanna á
taflborði nr. 1 er Rg 8 til f 6 og
fyrsti leikur þeirra á taflborði nr.
2 er Rg 1 til f 3.
Kaupgjalðsmálið.
Ummæli um Locarnofundinn. , „ „ , , ,
Símað er frá London, að Cham- Sjoitienn fara fram a margskonar ivilnamr, sem nema
beriain hafi sagt, að sú þjóð, er um 10% hækkun á kaupinu; *en útgerðarmenn tjá sig
geri tíiraun til þess að eyða á- reiðubúna til að ganga að samningum með 20—25% lækk-
un á núverandi kaupi.
rangrinum af Locarnofundinum,
verðskuldi fyrirlitning alls heims-
ins.
Síðara tilboð útgerðarmanna að núverandi
kaupgjald haldist til nýárs.
inu 1300 miljónir franka.
Frá Marokkó-ófriðnum.
Símað er frá París, að íi þ mán-, ------
uðum hafi fallið í Marokkó yfir Þó samningar hafi nú staðið
2000, særst hafa yfir 8000. Á þess- all-lengi yfir milli sjómanna og út-
um tíma varð kostnaður af stríð- gerðarmanna, hefir ekkert um það
vitnast út í frá, hver afstaða máls-
aðila væri, hvaða kröfur sjómenn
gerðu, og hver væru tilboð útgerð-
arinanna. Var svo ákveðið í byrj-
un, að almenningur fengi ekkert
um þetta vita, fyrri en einhver
endalykt væri komin á.
Þegar uppstytta kom í samn-
ingá og sáttasemjari kom til sög-
Norður-ísaf jarðarsýslu er nýaf- unnar, sat enn við það sama, Eng-
staðinn. Verkefni hans var að ráða ’ inn f jekk að vita hvað á milli
.fram úr samgöngumálum um bar. pó blaðamenn spyrðu samn-
Frá Isafirði.
ísafirði, 26. okt. ’25. FB.
Aukafundur sýslunefndar.
Djúpið. ingamenn og sáttasemjara, feng-
ust engar upplýsinga.r nm málið,
Stórflæði ekkert nema sama svarið, að aðil-
varð síðastliðinn fimtudag og ar hefðu komið sjer saman um að
braut fiskhús Pjeturs Oddssonar, láta ekkert uppi um þetta, teldu
í Bolungarvík og mikið af fiski það málinu best að alt færi fram
tók út. j með leynd.
^m^^— | Það kom því undarlega fyrir
j sjónir blaðarnanna, að í afmælis-
! riti Sjómannaf jelagsins, sem út
J kom nýlega, skyldi frá því sagt
18'reinilega, hverjar kröfur sjó-
Ef þjer viljið geta selt grænarjmenn hefðn gert, og hver væru
baunir og annað niðursoðið græn- upphaflegu tilboð útgerðarmanna.
1
eigi kunn fyrri en í fyrsta lagi
í kvöld.
Sjómenn fara fram á, að mán-
aðarkaupið haldist óbreytt. Eru
kröfur þeirra í 9 liðum. í þeim
felast, sem fyr er sagt, margskon-
ai ívilnanir og uppbætur, frekari
en nú eiga sjer stað.
Kröfurnar ern þessar:
1. gr. Mánaðarkaup skal vera:
Hásetar (lágmarkskaup) 260 kr.,
matsveinar 324 kr., hjálparmat-
sveinar 200 krónur, aðstoðar-
menn í vjel 360 kr., kyndarar 336
ki„ hafi þeir stundað þá atvinnu
samtals í sex mánuði, byrjunar-
kyndarar 300 kr. Þrír kyndarar
sjeu á hverju skipi, og þrískift
vaka. Varatillaga kyndara: Fáist
ekki 3 kyndarar, verði kaup kynd-
ara 400 kr. og fyrir byrjendur 350
krónur.
Nýmælin, sem hjer eru, eru þaú:
að hjálpar-matsveinar fái fast
kaup, 200 kr.; þeir hafa áður
haft minna kaup, þetta frá 100 til
200 kr. Áður hafa kyndarar verið
tveir og tvískift vaka, en nú er
farið fram á þrískiftingu eða
kauphækkun að öðrum kosti.
2, gr. Stundi skip saltfisksveiðar
eða ísfisksveiðar, og sigli með afla
smn til útlanda, skal greiða, auk
mánaðarkaupsins aukaþóknun, er
miðuð sjje við það, hversu mörg
föt lifrar mælast flutt á land úr
skipinu (sbr. 3. grein). Aukaþókn-
un þessi skal vera 35 kr. fyrir
hvert fult fat. Fatið reiknast fnlt
með 4 þuml. borði. Aukaþóknun
, . , , þessi skiftist jafnt milli skipstjóra,
i þeir eru bygðir, sem nu standa, , - • , , ,
ir ’ stvnmanns, batsmanns, liaseta og
yfir. Hvort þeir eru nú þegar á |^raatsveins á skipinu.
enda eða ekki, verður ekkert um Sje gota og sundmagi hirt, renn
ísfigt. Úrslit atkvæðagreiðslunnar Ur helmingur af andvirði þess til
um sáttasemjaratillöguna verða ð'mu manna, sem hafa lifrarhlut.
— En úr því frá þessu er sagt,
þykir sjálfsagt að skýra lesend-
um Morgunblaðsins "frá sama. í
öieti jafn ódýrt og við gerum. Þá
*ttuð þjer að kanpa það frá
I. Léon Bizac, Frakklandi
h'rönskum baunum hefir jafnan ritinu ér sagt frá því, hvernig
verið viðbrugðið fyrir gæði, enlniálið horfði við þann 10. okt. En
sökuni hins lága gengis frankans, hverjar breytingar hafa orðið á
eru þær nú alt að helmingi ódýr- j afstöðu málsaðila síðan, er oss ó-
ari en danskar. j kunnugt um. Afskifti og tillaga
Nægar birgðir fyrirliggjandi sáttasemjara er þar eigi komin til
hjá umboðsmanni verksmiðjunnar.! greinai
Engu að síður er fróðlegt að
sjá á hvaða grundvelli samningar
Ostastengur
ískökur
og um 30 teg. af Kexi og
Kaffibrauði,
nýkomið.
Yerðið lækkað að mun.
Aukaþóknun fyrir lifur hefir
áður verið 30 kr. tn. Hjer er
farið fram á 5 kr. hækkun.
Að helmingnr andvirðis gotu
og sundmaga, renni til háseta, hef-
ir eigi viðgengist áður.
3. gr. Leggi skipið afla sinn
hjer á land, skal lifrin mæld, að
viðstöddum umboðsmanni Sjó-
mannafjelagsins. Skal hann út-
nefndur af Sjómannafjelaginu, en
samþyktur af Fjel. ísl. botnvörpu-
skipaeigenda, enda greiði útgerð-
armenn laun hans með 25 aurum
fyrir hvert fat lifrar, sem á land
er flntt. Útgerðarmenn skulu sjá
nm, að húið sje vel nm sponsin í
lifrartunnunum, áður en þær eru
flnttar frá borði, enda bera bá-
setar enga ábyrgð á tjóni, er blýst
af illri meðferð við uppskipnn.
1 þessari grein eru engin ný-
m æli.
4. gr. Ilásetar, matsveinar og
kyiidarar fái að vera í landi til
skiftis, meðan skipið siglir til út-
landa með afla sinn. Sknlu þeir
hi lda mánaðarkaupi sínu á meðan.
Finnfremur fái hver háseti, mat-
sveinn og kyndari vikn sumarfrí
með fullu kaupi, ef hann hefir
unnið samfleytt í 10 mánuði hjá
sama iitgerðarfjelagi.
Hjer er breytt orðalagi frá því
sem nú er, með tilliti til rjettinda
háseta til landsvistar. Nú er það
svo, að hásetar, sem fá leyfi til
þess að vera í landi, þeir fá mán-
aðarkanp. Eftir þessu eiga hásetar
heimtingu á að vera í landi og
halda mánaðarkaupi. Ákvæði um
sumarfrí er nýtt.
5. gr. Yinni hásetar að kola-
flutningi frá fiskirúmi, ber þeim
fyrir það aukaþóknun, er nemur
5 kr. á sólarhring.
Óbreytt frá því sem er.
6. gr. Liggi skip í höfn, að lokn-
um fiskiveiðum, og vinni hásetar
að lireinsun og viðgerð skipanna,
skulu þeim greidd sömu daglaun
ofr Iiafnarvinnumönnum við Rvík-
urhöfn (þeirra er vinna í 10 stund
ir) eru greidd á sama tíma, en
vinnndagnr sje 8 stnndir. Sje unn
i'ó lengur, reiknast það eftir eftir-
vinnutaxta hafnarverkamanna á
sama tíma. Fæði sig sjálfir. Sjeu
mönnum greiddir fæðispeningar,
skulu þeir miðaðir við alment verð
matsöluhúsa í Reykjavík.
Áðnr var það ákveðið, að sjó-
menn hefðu sama kanp og hafn-
arverkamenn; eftir þessu eiga þeir
að hafa sama kaup í 8 klt. sem
hinir fá í 10 klt.
7. gr. Þegar skip liggur í höfn,
að aflokinni hverri veiðiför, sknlu
hásetar, matsveinar og kyndarar
undanskyldir þeirri kvöð, að
standa vörð eða vinna á skipsfjöl,
Einrs kemur
öðrum meiri!
„Driessen“ er nafn á einni stærstu
súkkulaði verksmiðju
Hollands.
„Driessen“ er nafn á liennar besta
siikknlaði.
,.Driessen“ er jafnt til átu sem
suðu.
, Driessen" er lostætt ensterkt og
ljúffengt til drykkjar.
„Driessen" er samt ekki dýrt.
„Driessen“ einu sinni reynt — alt
af notað.
„Driessen“ er jafnan fyrirliggj-
andi hjá umboðsm.
verksmiðjunnar.
Nýkomið s
Jakkaföt á karlmenn, góð og
ódýr.
Einnig stakar buxur, peys-
ur, nærföt og sokkar á konur,
karlmenn og börn, í stóru
úrvali.
Treflar í mörgum litum og
m. fl. —
lfersl. Klöpp.
Laugaveg 18.
Gremona Tofíee
Þetta dásamlega sælgti er
jafnan fyrirliggjandi hjá um
boðsmanni verksmiðjunnar.
á meðan skipið er affermt eða
fermt í næstu veiðiför.
8. gr. Peningagreiðslur til Sjó-
mannafjelags Rvíkur, ávísaðar af
einhverjum meðlim Sjómannafje-
lagsins á inneign hans hjá útgerð-
armanni, skulu greiddar.
9. gr. Til uppbótar á aukaþókn-
nn (lifrarhlut), þegar skip stunda
ísfiskiveiðar og sigla með afla
sinn til Englands, skal hverjmn há
seta greitt af brúttósöln afl-
ans.