Morgunblaðið - 24.12.1927, Blaðsíða 5

24. des. 1927.
MORGUNBLAÐIÐ

GLEÐILEG JÓL!
Auglýsingaskrifstofa íslands.
&

GLEÐILEG JÓL!
Jes Zimsen.

GLEÐILEG JÓL!
Jón Sigurðsson, raffræðingur.
GLEÐILEGRAJÓLA
óskar öllum viðskiftavinum síntim
K. Einarsson & Björnsson.
r
GLEÐILEGRA JÓLA

óskum við öllum okkar viðskiftavin-
um nær op f.jau-
JC
Ásg. G. Gunnlangsson # Co
■ \4
GLEÐILEG JÓL!
m
Júlíus Björnsson.

GLEÐILEGRA JÓLA
óskar öllum viðskiftarinuin sínum
Ölgerðin Egill Skallagrímsson
Safnaðarsöngur.
Erindi flutt á sóknanefndafundi í Reykjavík 20. okt. 1927.
Eftir Halldór Jónsson, prest á Reynivöllum.
Það er engin ný speki, sem jeg
œtla að koma hjer með, heldir:
ætla jeg mestirfegnis að rifja upp
ýms atriði, sem jeg hefi minst hjer
á áður og víðar, en geri það með-
fram vegna þess, að um leið hefi
jeg von um, að ,ná til ýmsra, sem
jeg liefi ekki áður haft tækifæri
til að láta heyra tiLmín. Svo er
önnur ástæða: Jeg get ekki látið
svo gott tækifæri sem þetta ónot-
að, þar sem svo margt fólk er sam-
an komið.
Mjer þykir ákaflega vænt um,
að einn af okkar ágætismönnnm,
vinur minn Sigfús Einarsson, á að
tala hjer um þessi efni, en það
vissi jeg ekki fyr en í fyrradag.
Jeg bið menn vel að gæta þes3,
að hjer er fá ný speki á ferðinni,
því safnaðarsöngur er ekkert ann-
að en safnaðarsöngur. Ilann er
ekki aðeins kirkjusöngur. Það er
kirkjusöngur, þó aðeins fáir, jafn
vel tveir eða þrír syngi í kirkj-
unni við guðsþjónustu, en hann
er ekki safnaðarsöngur í orðsins
rjettu merkingu fyr en hann er
orðinn söngur alls safnaðarins í
kirkjunni. Þetta leiðir af sjálfu
sjer.
Gott, mál á ávalt sigurvon. en
gott mál á oftast, jafnvel ávalt
erfitt uppdráttar,. sjerstaklega ef
það á að ná til heillar jijóðar.
Gott mál deyr ekki, það verður
ekki drepið, ekki heldur þagað í
hel til fulls eða neitt þessháttar,
jiað má fresta því, að það nái fram
að ganga, en það verður ekki deytt isstundir. Og
eða, drepið.
Gott mál verður oftast að fæð-
ast í þrautum, sbr. latneska mál-
tækið: Per ardua ad astra. Lík
hugsun kemur fram í liinum al-
jiektu orðum: Gegnum margar
þrautir ber oss inn að ganga i
guðsríki.
Safnaðarsöngurinn á við margt
að stríða. Það er skilningsleysi
j fjölda fólks á eðli lians sjálfs.
I Þetta út af fyrir sig er nóg. Það
er gamall vani, rótgróinn vani. —
Gömium vana er ekki auðvelt að
breyta, síst á skömmum tíma. Það
er líka óframfærni fólksins. Og í
stuttu máli: Það er áhugaleysi
fjölda margra. Það er ekkert
áhlaupaverk, að blása þa.r inn lífs-
ánda, sem haun var ekki áður tii.
Það er sinnuleysi um andleg mál
og skortur á trúa ráhuga og margt
fleira, sem of iangt yrði upp að
telja.
Safnarsöngurinn á að verða
liyorttveggja : Takmark til að
keppa að fyrir íslenskt safuað-
arfólk og um fram alt þó leiðin
til þess að ná öðru hærra maxk-
■miði, sem er efling trúar og sið-
gæðis í landi voru.
Jeg hefi frá jiví fyrsta, sem jeg
man til mín, elskað sönginn
(músik). Fyrir mínum sjónum ér
liann ein af allra bestu gjöfum
guðs. Hann hefir verið og er ótæm
andi gleðilind og gleðigjafi. Vegna
fegurðar sinnar og óendanlegrar
margbreytni veitir iiann óteljandi
yndisstundir öllnm j eim, sem unna
honum. Ilann er útvalið vei’lcfæri
í liendi drottius til þess að geta við
óm hans gleymt sorgum og áhyggj-
um. — Hanu fer með einskonar
vögguljóð, þaggandi, sefandi, í sál-
jafnframt fær bænheyrslu í frið£
og jafnvægi sálarinnar um leið.
Jeg veit, að þið kannist. við það-
með xnjer, að jeg hefi fulla ástæðu
til að elska sönginn. Og það, sem
hann er mjer, veit jeg, að hann er
j óteljandi sálum um víða veröld,
•um barna og fullorðinna manna. aði hann er gleðigjafi og hugguu-
Hann kemur með ný og ný skila- arlind, að hann er samtengingar-
boð frá æðra heimi, sem ávalt eiga band, sáttameðalið milli manns og:
til vor mikilsverð erindi, hvort manns og áhrifamikið varnarmeð-
sem vjer gerum oss grein fyrir, al í ótal freistingum. Og þið skilj-
hver jiau eru, eða ekki. Hann lægir ið það, hversvegna mjer væri ljúft
brimgný æstra girnda í sálunm. að vinna fvrir hann út af fyrir
Það er alveg víst. Hann gerir, að sig, ef jeg gæti og reyna að gera ,
minsta kosti þá stundina, sópað hann kæran öðru fólki, eins og
og prýtt, sem annars hefði veriö hann er mjer.
atað auri og óhreinindxxm. Hann Söngurinn hefir, eins og við
safnar einskonar ljósenglum um- vitum, snemma verið tekinn í þjón
hverfis syngjandi sálu, eins og til ustu þess helgasta málefnis, sem
þess að verja liana og vernda við þekkjum, kristindómsins. Það
fyrir illum áhrifum, sem utan að er hann hvarvetna um kristinn
koma tir öllum áttum og innan að heim. Svo er að vísu á landi voru.
frá innstu fylgsnnm hennar. En — hjer hefir hann ekki unnið
Dægurþras og rógur hverfa við hlutverk sitt til hálfs, hvað þá
söngsins óm, illindi og erjur. Hann heldur meir.
lægir þær æstu öldur. Þessvegna Jeg ætla hjer eigi að lýsa sjer-
er lxann líka samtengingarband sál- staklega söngleysi fólksins við
ar við sál. Ilann hlýtur að flytja guðsþjónustuna yfirleitt út um
mennina nær hverjum öðrum t bygðir landsins, það hefi jeg áður
samúð og skHningi. Það er eitt af gert bæði hjer og annarstaðar.
þeim mikilsverðustu erindum, sem Vjer vitum, að í því efni er fjöl-
liann hefir að flytja, því eitrið í víða og enda víðast lítt plægður
mannlífinu er jafnvel banvænast, eða óplægður akur. En hlutverk
sem felst í fjandskap og sundur- vor ailra er, að í’yðja safnaðar-
lyndi. Þá rífur einn maður, sem söngnum braut tii öndvegis í
annar byggir. ^ hverri einustu kirkjn lands vors,,
Jeg elska sönginn, og jeg skal eða koma honum í það horf, að í
segja ykkur hversvegna. Jeg eiskn sönnum skilhingi geti orðið að
hann, af því að hann er guðs gjöf, ræða um safnaðarsöng, sem í raun-
sem hann vill án efa, að við geturn inni er alls ekki til, ef aðeins ör-
notið sem best. Jeg elska hann, af fáar sálir halda uppi söngnum, að-
því, að hann er fagur, eða af því, eins t.il þess, að sá þáttur guðs-
að mjer þykir hann fagur. Jeg þjónustunnar skuli ekki falla nið-
elska liann, af því að hann gleður ur.
sál mína og veitir, mjer ótal ynd- Þar sem best lætur, enn sen*
að er von mín, að komið er, gæti hann verið í marg-
við óm lians eigi sál mín að gleðj- falt( meiri blóma. Én þar sem vel
ast til eilífðar. er komið á ve’g, stendur þó auð-
Jeg elska sönginn, af því að veldlega til bóta. En þar sem hann
liann gefur mjer að dreyma fagra er ekki til, nema í orði kveðnu,
dagdrauma, sem sumir rætast. Og þar þarf menn, góða menn og-
þó þeir rætist elcki allir, er ein- marga menn, sem leggi honum liðs-
stakur unaður í að drevma fagr- yrði, hvetji fólkið og áminni þaS
an draum, þó það sje bara dvaum- um það seint og snemma, í tíma
ur. Söngurinn leiðir mig inn í og ótíma, að syngja drotni nýjait
nýja unaðsheima, inn í fögur hug- söng.
sjónalönd, er jeg get lifað í mörg- Það var hjer í rnorgun verið að
um stundum. Þessvegna elska jeg tala urn of litla þátttöku safnað-
hann. arfólksins í altarisgöngum, og um
Jeg elska sönginn, af því að ýmsar misfellur í kirkjulífinu, ein-
hann gerir mjer fært að gleyma mitt á þessum fundi, eins og venja
erfiðleiltum, vonbrigðum, sorgum er til.
og mótgerðum anilai’a. Rjettast er nú að snúa sjer að
Allar þær stundir, sem jeg er á aðalástæðunni fyrir öliu þessu, að
valdi hans, er jeg áreiðanlega betri sjálfri hinni eiginlegu rót. Og húu
maður; sál mín hefir flutst nær er trúleysi-eða skortur á ti’úar-
gnði. Og þó stundaráhrifin dofni, áhuga. Það er alveg víst. JLð vekja.
hverfa þau ekki alveg. Meðan jeg trúna er þá aðalatriðið. Hitt alt
er á valdi hans, gæti jeg fyrir- kemuil af sjálfu sjer.
gefið hverjum manni, og mundi fús Vjer vitum, að margt vasitar vora
lega vilja rjetta hverjum manni þjóð. Jeg gæti verið að telja upj)
bróðux-- og vinarhönd. Beisltjan það sem hana vantar í alt kvöld,
hverfur við bros hans. Og þó að og yrði samt ekki búinn. En ef
stundarálirifin dofni, við nýjar | ætti að leysa iir þeirri gpurningu,
freistingar, hverfa þau eigi með
öllu.v
Jeg elska sönginn, af því að
'hann styrkir trú mína á guð og
frelsara minn; jeg elska liann af
því, að hann styrkir trú mína á
mennina og gefur mjer að geta
skilið þá betur. Jeg elska hann,
af því að hann styrkir trúna á
eigin köllun mína og jeg elska
hann, af því að hann eflir fram-
tíðarvon mína og heldur henni við.
Jeg elska sönginn, af því að hann
vekur og eflir bænarhugann, hvort
sem hanji brýst fram í orðum eða
ekki, bænarhugann, sem þráir líf-
ið og ljósið af hæðum ofan, og sem
hvað vantaði hana helst, mundi
jeg ekki vera í efa um svarið. Það.
er bænarhugurinn. Ef hann værl
vakandi í sálu sjerhvers manns,
mundi öllu borgið. Þá mnndi sneitt
hjá ótalmörgum misfellum, sem
eru á samlifi vorn og þjóðlífinn
ýfirleitt. Þá mundi min*a um óvild
og sundurþykkju, minna um róg
og undirferli og' alt hið illa. Þá
mundu kirkjurnar betur sóttar,
altarisgöngur betur ræktar, hús-
lestrar fremur um hönd hafðir og-
ýms kirkjuleg starfsemi.
Bænarhugur er takmarkið, sem
við þurfum að keppa að. ^
Það má benda á ýmisie.jt, sem