Morgunblaðið - 20.05.1928, Blaðsíða 3

Morgunblaðið - 20.05.1928, Blaðsíða 3
MORGUNBLAÐIÐ 3 MORGUNBLAÐIÐ Stofnandi: Vilh. Finscn. TJtsrefandi: Fjelag f Reykjavtk. Rltstjörar: Jön Kjartansson. Valtýr Stefánsson. Auglýsingastjöri: E. Hafberg. Skrifstofa Austurstrœti 8. Síinl nr. 500. Auglýsingaskrifstofa nr. 7001. Heimasfmar: Jón Kjartansson nr. 742. Valtýr Stefánsson nr. 1220. E. Hafberg nr. 770. Askriftagjald: Innanlands kr. 2.00 á mánutsi. Utanlands kr. 2.50 - —— 1 lausasöiu 10 aura eintakitS. Baldra-Loltnr í fsafirði. ísafirði 19. maí. Galdra-Loftur va!r sýndur hjer í fyrsta skifti í gærkvöldi. Var liver aðgöngumiði að leiltnum seldur um miðjan dag. Sýningin þótti takast prýðilega. Haraldur Björnsson ljek Galdra- Loft, frú Ingibjörg Steinsdóttir ljek Steinunni, Sigrún Magnús- dóttir ljek Dísu, Samúel Guð- mundsson ljek fáðsmanninn og -Jón Grímsson ljek Ólaf. Allur útbúnaður þótti ágætur, sjerstaklega kirkjan og sá kafli áhrifamikill, sem þar fór fram. Ahorfendur tóku leiknum með miklum fögnuði, enda var heild- arsvipur hans ágætur og sýnilegt að lögð liafði verið mikil alúð við tilsögn leikenda og útbúnað leiks- ins. Leikið vefður aftur í kvöld >og annað kvöld. „Vesturland.“ Dragnótavelði í landhelgi. ■ i. t. ■ Dönsk blöð skýra frá því, að íslenska stjórnin hafi frestað gildistöku laga um bann gegn dragnótaveiði í land- helgi, vegna dönsku útgerð- arinnar, sem er hjer við land nú. Á síðasta þingi fluttu þeir Bene- ■dikt Sveinsson, forseti og Jör. Brynjólfsson 1. þingmaðurÁrnes- inga, frumvarp um bann gegn dragnótaveiði í landhelgi. Frum- varp þetta var samþykt með mokkrum breytingum. Eru veiðar með dragnótum bannaðar í land- ’helgi fslands- á tímabilinu frá 1. .jan. 31. ágúst og frá 1. —31. desember ár hvert. Varðar J»að selitum, 5000—10.000 gull- krónum, ef brotið er. Þannig voru lögin samþykt á Alþingi. Forsætisráðhefra vor. Tr. Þórhallsson, sigldi með lög þessi á konungsfund, til þess að fá þau ístaðfest. Ekki liefir annað heyrst, •en að konungur hafi staðfest þessi lög þann 7. maí s. 1., um leið og hann staðfesti önnur lög frá síð- asta þingi. Það er ekkert tiltekið ' þessum lögum sjálfum hvenær þau öðlast gildi. Öðlast þau þá ■gildi 12 víkum eftir að auglýst er í B-deild stjórnartíðindanna, að lögin sje komin út í A-deild (sbr. 1.. 24. ágúst 1877). Stjófnartíðind- ir. eru enn ekki komin út, en gera 'ná ráð fyrir, að lögin sjeu auglýst ’njög fljótt eftir staðfestingu. — ^amkvæmt því ættu lög þessi, er i’anna dragnótaveiði í landhclgi, aÓ öðlast gildi um mánaðamótin 3úlí-—ágúst næstkomandi. Mundi því ágústmánuður koma undir bannið, en veiði er aftur heimil frá 1. september. Svo sem kunnugt er, hafa Danir sent liingað 7 mótorbáta og eitt eimskip, sem eiga að stunda dfag- nótaveiðar hjer við land í súmar. Floti þessi hefir verið við Vest- mannaeyjar undanfarið. Þegar það frjettist til Damnerk- ur, að Alþingi liefði samþjdit lög, er banna dragnótaveiði í landhelgi, tóku dönsk blöð mjög að ræða þetta bann. Litu jafnvel sum þeirra svo á, að lög ]>essi væru beint fram komin vegna þessara fiskveiða Dana. Þetta er vitaskuld misskilningur. Lögin eru sett í þeim eina tilgangi, að friða land- holgina, sem best og vernda unjg- viðið, sem þar hefst við. En Danir hafa verið mjög á- hyggjufullir útaf þessu banni. Þeir hafa haft öll spjót úti til þess að fá okkur til að hætta við þessa fyrirætlun. Og nú skýrif danska blaðið „Politiken“ frá því 1. maí s. 1., að búið sje að fá undanþágu hjá íslensku stjórninni hvað þessi lög snertir, svo að danski flotinn geti óáreittur fiskað hjer allan ágústmánuð. Segir í þessu danska blaði, að „undanþágan“ hafi feng- ist þannig, að frestað hafi verið gildistöku þessara laga um einn mánuð! Hvað rjett er í þessu vitum vjer ekki. Vonandi ef frásögn danska blaðsins röng eða bygð á misskiln- ingi. Því hitt væri stór vítavert framferði af ráðherra, ef hann Ijeti erlenda hagsmuni hafa sig til þess að virða að vettugi vilja Alþingis. Því vitaskuld hefir hann ekkert leyfi til þess að fresta gild- istöku laga, er Alþingi hefir sam- Þykt. Samvinna. - PjððiWting. Samvinnufjelag ísfirðinga og síldarbræðslustöðvamar. í langri kjallaragrein í Tíman- um síðasta, er lofgerðairsöngur mikill til hins nýja Samvinnufje- lags ísfirðinga. Svo sem kunnugt er, knúðu stjórnarflokkarnir það í gegn á síðasta þingi, að ríkissjóður á- byrgðist 320 þús. kr. lán til þessa fjelags. Láni þessu á að verja til skipakaupa, og mega lán til hvers skíps nema % af kaupverði þess, fullbúnu til veiða. Ríkissjóð- ur hefir sem tfyggingu fyrir á- bvrgðinni fyrsta veðrjett í skipun- um, sjálfskuldarábyrgð eigenda og ábyrgð fsafjarðarkaupstaðar. í umræddri lofgerðargrein í Tímanum er enn á ný staðhæft, að þessari 'ríkisábyrgð fylgi engin áhætta; ábyrgð þessi sje ekkert annað eða meira en það sem iðu- lega hafi verið látið öðrum kaup- stöðum í tje. Hvort tveggja er alrangt. Að ábyrgð þessari fylgi engin áhætta fyrir ríkissjóð, er svo lieimskuleg fullyrðing, að í raun og vefu er óþarft að bera slíka fjarstæðu til baka. Þeir sem kunn- ugir eru vjelbátaútvegnum hjer á laudi vita vel, að þessi atvinnu- rekstnr er áhættumesti útvegur íslendinga næst togaraútgerðinni. Banlcaruir liafa undanfarin ár haft stórfeld töp á þessum atvinnuvegi. Það eru eklci möfg ár síðan að frá ísafirði ver fekin mikil vjel- bátaútgerð, en hún fjell í rústir óg bankarnir sátu eftir með mil- jónatöp. Hvað veldur því að Tíminn er að reyna að telja mönnum trú um að þessari ábyrgð til Samvinnufjel. ísfirðinga fylgi engin áhætta? Er það vegna þess, að blaðinu finníst í raun og vefu, að hjer hafi ógæti- lega verið farið að, en til þess að breiða vfir athæfið (vegna þeirra sem liina pólitísku ábyrgð bera) reyni blaðið að villa mönnum sýn? En 'þessi yfirltlórsvörn gagnar ekkert. Fyrst og fremst sákif þess að áhættan er svo áberandi og augljós, að henni er ekki hægt að leyna. í örðu lagi er það skjal- fest í Alþingistíðindunum frá um- ræðunum á þingi í vetur, að þing- menn gengu þess elcki duldir, að ríkisábyrgðinni fylgdi stórkostleg áliætta. Bjarnj Ásgeirsson framsögumað- ur fjárveitinganefndar Nd., lýsti því yfir í þingræðu, að ábyrgð þessa bæri að skoða sem hallæris- ráðstöfun! Alt væri að sökkva í kalda kol þar vestur á ísafirði, og ríkið yrði að koma til hjálpaf! Auðvitað datt B. Á. ekki í liug að leyna því, að ábyrgðinni fylgdi stórliostleg áhætta. En það varð ekki hjá ábyrgðinni komist vegna yfirvofandi hallæris! Þrátt fyfir þessar upplýsingar reynir Tíminn að telja mönnum trú um, að hjer sje um enga á- liættu að ræða. Alt sje örugt vegna þess að það sje samvinnufjelag, er eigi að fá fje þetta til ráð- stöfunar! Það væri betur, að ríkissjóður biði hjér engan halla. En hver er sá, sem þorif að láta ríkissjóð takast á hendur samskonar ábyrgð fyrir allan vjelbátaútveg landsins? Enginn vandi er að stofna sam- vinnufjelög á pappírnum, til þess að hafa umsjón með rekstri bát- anna. Og varla getur það verið nein sjerstök meðmæli fyrir Isa- fjörð, að þar er hallæri yfifvof- andi! Það má vel vera, að heppilegt sje, að áhættufyrirtæki eins og vjelbátaútvegur, sje rekinn á sam- vinnugrundvelli. Sú aðferð hefir lengi tíðkast hjer á landi og gerir enn þann dag í dag. En þetta get- ur með engu móti rjettlætt það gáleysi stjófnarflokkanna á síð: asta þingi, að fara að draga rík- issjóð inn í slík áhættufyrirtæki. Sú ráðsmenska er gersamlega ó- verjandi. í áðurnefndri lofgerðarrollu.um Samvinnufjelag Isfirðinga, lcemst Tíminn m. a. þannig að orði: „Síðasta þing var á ýmsan hátt mefkisatburður í sögu samvinnu- stefnunnar á íslandi/ ‘ — Sem dæmi nefnir blaðið 3 atburði. I fyrsta lagi það, að á þessu þingi hafi í fyrsta skifti farið með völd stjórn, sem mynduð var af „sam- vinnflokk“ þingsins. f öðru lagi nefnir blaðið það afrek „sam- vhmuflokksins“, að láta ríkissjóð takast á hendur ábyrgð fyrir Samvinnufjelag ísfifðinga, og þar með koma ríkissjóði í áhættufyr- iitæki. f þriðja lagi nefnir blaðið síldarbræðslustöðvarnar. Þykir því merkilegt að íhaldsmenn, er blað- ið nefnir „fulltrúa samkepnisstefn- unnar“, skyldn 'vilja láta starf- ’ækja síldafverksmiðjur á ' sam- D e 1 t a- skilar framúrskarandii góðu afli, en er þó langsparasta vjelin sem hjer er boðin nú og greiðir á þann hátt andvirði sitt til baka á nokkrum árum. Sparneytni Delta-vjelanna er ekki bygð á því að minka aflið, eins og svo títt er um glóðarhöfuðsvjelar, heldur á betri hagnýtingu brennslu olíunnar. Útgerðarmenn athugið, aði bátar með Delta geta haft lengri útivist en með glóðarhöfuðsvjelum, með sama olíu- forða, og auk þess fellur í burtu allur kostnaður og óþrifn- aður við upphitunarlampana. Þeir útgerðarmenn sem nota Delta, velja hana aftur í báta sína enda þótt hún, sem eðlilegt er um Diesel, sje nokkru dýrari en lágþrýstivjelar. íslendingum, sem öðrum þjoðum smá lærist það, að þeir hafa ekki efni á að nota annað en Diesel. 45 ha. Delta-bátvjel fyrirliggjandi. — Hagkvæmir greiðsluskilmálar. Stnrlangnr Jénsson & Go. Hafnarstræti 19. Sími 1680. Delta tvígengisDieselmótor Hvers vegna eykst sala á Cloodyear bllagúmmí svo hrööum skrefum? Vegna þess aö allir heimsins bflstjórar, sem einu sinni hafa notað dekk og slöngur frá Goodyear, hafa komist að raun um, að Goodyear gefur jafnasta, bestu og lengstu endingu. Gúmmi- kostnaður á hvern kílómeter er langsamlega lægstur hjá þeim, sem nota Goodyear gúmmí. Goodyear-fjelagið hefir sín eigin gúmmílönd og heimsins stærstu gúmmíverksmiðjur. Vörur þess eru heimskunnar og orð- lagðar fyrir gæði. Allar stærstu bflaverksmiðjur heimsins nota eingöngu gúmmí frá Goodyear. Goodyear er hið leiðandi gúmmífirma, heimsins og eiga flest- allar endurbætur síðustu ára — og; þær eru bæði miklar og marg- ar — uppruna sinn að rekja til Goodyear. Stórkostlegur meiri hluti þeirra bíla, sem hingað flytjast ir, eru með Goodyear gúmmí. Bílanotendur liafa tekið eftir þvíf að Good-year-dekk gefa ætíð besta endingu borið saman við verð. Goodyear verðið er altaf lægst og fast ákveðið fyrir hvert tímabil, en ekki sitt verð- ið fyrir hvern kaupanda á sama tfma. Allir, sem framleiða bílagúmmí, verða að miða verðið við Goodyaer, en gæðum Goodyears gúmmís heffr en'gln náð enn. Sá, sem vill kaupa gott, spyr aldrei um verð, heldur gæði, en trygging fyrir gæðum felst í orðinu Goodyear. Af Goodyear bíladekkum og slöngum eru ávalt fyrirliggjandi flestar stærðir, sem notaðar eru lijer á landi, hjá aðalumboðsmanni Goodyear Tire «Sr. Rubber Co. P. Stefánsson. Sfldarsiltunarstöð á Siglufii«ðiy með þr>em góðum bryggjum, geymsluhúsum og verkafólksibúðum er til leigu næstu sildarvertið. Uppl. gefur Alfons jónsson, lögfr. Siglufirdi. Best a8 au^lýsa í Morsunblaðinu.

x

Morgunblaðið

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.