Morgunblaðið - 22.08.1929, Blaðsíða 3

M O h (í U NBI.AÐI Ð
I
or£unH»f>t2>
Btofnandi: Vilh. Pinsen.
tJt*efandl: FJelag 1 Reykjavtk.
Ritstjörar: Jðn KJartansson.
Valtýr Stefánsson.
AuKlýsingastJðri: E. Hafberg.
Skrlfstofa Austurstræti 8.
Slsti nr. -600.
AcKlýsingaskrifstofa nr. 7-00.
Helnaslmar:
Jðn KJartansson nr. 74Í.
Valtýr Stefánsson nr. 1220.
E. Hafberg nr. 770.
AslzriftAKjald:
Innanlands kr. 2.00 á mánuBl.
niands kr. 2.60 - ----
sðlu 10 aura elntaklB.
Hagavatn og hlanpið í Tnngnfljóti.
Erlendar símfregnir.
Khöfn, FB. 20. ágúst.
Snowden og skaðabæturnar.
Frá Haag er símað: Snowden
hefir sagt í ræðu, að kröfur Breta
viðvíkjandi skiftingu skaðabót-
anna sjeu ekki einvörðungu peu
ingaatriði, heldur „prestige“-at-
riði. Áhrif Breta viðvíkjandi al-
þjóðamálum liafa farið minkand
á undanförnum árum. Mun breska
Stjórnin telja nauðsynlegt að auka
aftur áhrif Breta á alþjóðamálun-
UiB. Líta menn svo á, að ummæl-
um Snowden.s hafi verið beint
gegn unnnælum Cliamberlains, fyr-
verandi utanríkismálaráðherra, er
margir álitu alt of tilhliðrunar-
sama.n við Frakka.
Zeppelin fagnað í Japan.
Frá Toltio er símað: Loftskipiuu
ijZeppelin greifa“ var tekið með
sfskaplegum fögnuði. Keisarinn
veitti dr. Eckener áheyrn. — Ekk-
ert loftskip hefir áður flogið jafn-
langa leið á jafnskömmuni tíma.
Sósíalistar og fascistar berjast
Austurríki.
Frá Vínarborg er símað: í bar-
daga hefir slegið á milli varnarliðs
sósíalista og fascista í bænum St.
Lorenzo.
Blöðin segja, að þrír menn hafi
fallið en tvö hundruð særst.
Sósíalistar of fascistar hjeldu
fundi. Hvorugir segjast hafa átt
npptök að bardögunum.
Morgbl. hefir eigi tekist enn að ’ meðfylgjandi mynd, lengst til
ná fullnægjandi vitneskju um það,' hægri. — Myndina hefir Tryggvi
hvernig hið mikla hlaup í Tungu-1 Magnússon dregið upp eftir ljós-
fljóti atvikaðist, að öðru leyti en myndum, og sýnir liún útsýni
því, að jökulstífla sú, sem undan-
farin ár hefir legið yfir frárensli
Hagavatns, hefir á einhvern hátt
raskast, og af þvi stafaði flóðið.
Eftir er að vita með hverjum
hætti stíflan hefir raskast, og vatn-
ið snögglega fengið greiðari fram-
rás en áður.
En í sambandi við flóð þetta í
Tungufljóti, mun mörgum vera
forvitni á, að kynnast hvernig
þarna hagar til. Hefir Morgbl.
snúið sjer til tveggja alkunnra
fjallgöngumanna Björns Olafsson-
ar og Tryggva Mágnússonar í
en einu sinni verið við Hagavatn
og eru þar kunnugri en flestir
aðrir Reykvíkingar.
Herforingjaráðskortið nær ekki
lengra norður en svo, að á því er
sýndur aðeins nokkur hluti Haga-
vatns. En vatnið er að sögn þeirra
f jelaga 3—4 km. á lengd frá austri
til vesturs.
Fyrir miðju vatninu að niorðan
er fell eitt, sem heitir Hagafell.
Sjest það handan við vatnið á
norður yfir vatnið austanvert.
Beggja vegna við Hagafell
ganga skriðjöklar niður í Haga-
vatn, og sjest eystri skriðjökullinn
á myndinni. Eftir því sem þeir f je-
lagar liafa heyrt austur í sveitum,
dregur Hagafell nafn sitt af því,
að haglendi var gott sunaan í fell-
inu, og mátti lijer fyrr meir ganga
þurrum fótum milli jökuls og
vatns í haga þennan.
En á undanförnum áratugum
hefir teygst úr skriðjöklunum. En
við það hefir eystri skriðjökullinn
skollið á svonefndu Fagradalsfjalli,
þessu efni. Þeir hafa báðir oftar sem gnæfir yfir vatnið, suðaust-
anvert við það. En útrás úr vatn-
inu er sú ein, milli Langjökuls
og Fagradalsfjalls, og er sá staður
merktur á meðfylgjandi mynd
með ör.
Vatnsfarvegur er sýnilegur í
Fagradalsfjalli, og er eftir honum
svo að sjá, sem jökullinn hafi ein-
hverntíma stíflað útrensli vatnsins
svo mjög, og hækkað vatnsborð
þess svo, að frárensli hafi er-
ið yfir fjallið. En á síðariárum hef-
ir vatnsborð vatnsins verið mun
lægra en lægð þessi í fjallið.
Til vesturs er alt frárensli úti-
lokað, því þar fcekur við Lamba-
hraun, sem er enn hærra en lægðin
í Fagradalsfjalli.
En útrenslið úr vatninu hefir
ekki verið yfir eystri skriðjökulinn
(sem merktur er á myndinni með
ör) eða fyrir enda hans, heldur
hefir vatnið fengið framrás í gegn
um jökulinn, eða jökulölduna, sem
hann hefir ýtt á undan sjer. Segja
þeir fjelagar Tryggvi og Björn,
að göng hafi verið inn í jökulinn,
þar sem vatnið streymdi út úr, og
þau svo víð, að hægt hafi verið að
ganga spölkorn inn i þenna jök-
ulhelli.
Jafnvægi það, sem verið' hefir
á milli vatnsþrýstingsins að ofan,
og stíflunnar, hefir nú á einlivern
hátt raskast. í flóðinu myndaðist
þarna heljar mikill foss; og hefir
Morgbl. frjett á skotspón, að hann
hafi verið yfir 100 met' a hár. Er
það ólíklegt mjög. En hitt er víst,
að liæðamunurinn á vatnsborði
Hagavatns og lægðarinnar suð-
austan við Fagradalsfjall er yfir
100 metra, eftir því, sem sjeð verð
ur á herforingjaráðskortinu.
er byrjað á brúargerð yfir Skjálf-
andafljót, rjett á sama stað og
gamla brúin er.
Brúuð er nú Öxnadalsá og
Grjótá á Öxnadalsheiði.
Sjávarhiti var hjer í gær 12—13
stig.
íslendingasundið gerður háð á
sunnudaginn kemur. Yar það í
fyrsta sinn háð 14. ágúst 1910. Er
búist við mikilli þátttöku að þessu
sinni, og telja kunnugir úrslit
mjög óviss.
Knattspyrnumót ura Skotabikar-
inn byrjar i kvöld. Bikar þenna
gáfu skotsku knattspvrnumennirn-
ir f. S. í., þeir er komu hingað í
fyrra; og er nú kept um hann í
fyrsta skift-i. f kvold keppa Fram
og Valur. K. R. og Víkingur taka
einnig þátt í mótinu. Kappleikur-
inn í kvöld byrjar kl. 7. Skota-
bikarinn er til sýnis í sýningar-
glugga Morgunblaðsins.
Af hæstu reynitrjám hafði Mbl.
engar nýjar fregnir í gær. — En
garðyrkjumaður einn, kunnugur í
bænum telur að sennilega sjeu til
hærri trje, en komið hafa fram
mælingar á.
Fjörutíu og níu ára prestsskap-
arafmæli á í dag sjera Ólafur Ól-
afsson fríkirkjuprestur. Fimmtíu
ára prestsskaparafmæli á sjera
Einar Jónsson prestur á Hofi í
Vopnafirði hinn 31. þessa mánað-
ar. Sjera Einar og sjera Ólafur
eru nú elstu þjónandi prestar hjer
á landi.
Hörður Ólafsson.
Khöfn, FB 21. ágúst.
Reglubundnar loftferðir um
Síberíu.
Frá Berlín er símað: Talið er, að
-síðustu ferðir loftskipsins Graf
Zeppelin sýni, að loftskip sjeu
hentugri til langferða en flugvjel-
ar. Þjóðverjar semja við Rússa
inilH Berlín og Tokio yfir Síbenu.
Svissnesku flugmennimir.
Fra París er símað: Svissnesku
flugmennirnir flugu yfir Azoreyj-
"dl ’ fyrrakvöld, en síðan hefir
F k erf spurst til þeirra.
^iðureign Rússa og Kínverja.
Ósamhljóða fregnir.
Frá Washington er símað: Ame-
riski ræðismaðurinn í Harbin hefir
hynt stjórninni í Bandaríkjunum,
•að tvö hundruð Kínverjar hafi
Fallið i bardögunum við Rússa ná-
(ifgt Pogranichnaya.
Frá London er símað: — Af
fregnum þeim, sem berast úr
Austur-Asíu, er erfitt að fá greini-
*lega hugmynd um ástandið á landa
mærum Mansjúríu og Síberíu. —
Fregnirnar eru yfirleitt ósam-
hljóða. Samt virðist það engum
vafa undirorpið, að smá bardagar
eru háðir á ýmsuin stöðum á
Bæjarbrnni.
Bæjarbyggingin á Krossi í
Barðastrandarsýslu brann til
landamærunum, þótt hvorugur j haldra kola aðfaranótt fyrra sunnu
málsaðili liafi sagt hinum stríð á ^ags. Eldurinn kom upp, er allir
hendur. Ekkert útlit er fyrir, að
deilumálin jafnist í bráðina, þar
sem Rússar krefjast þess stöðugt,
anstokksmuni og alt var óvátrygt.
Bærinn verður reistur að nýju í
haust.
Dagbók
Kveðjuathöfn fór fram í gær i
Fríkirkjunni yfir líki Jón sál.
Hinrikssonar framkvæmdastjóra
frá Vestmannaeyjum. Var nær full
jkirkja vina og vandamanna. Líkið
voru í svefni. Vaknaði fólkið við
það undir morgun, að bærinn var
að kalla alelda. Á heimilinu voru
að öllu verði haldið í sama horf- j s-íö börn °" munaði minstu, að alt
inu á járnbrautinni, sem um er heimilisfólkið brynni inni. — Af . var borið alla leið að skipshlið af
deilt, og var áður en deilan um innanstokksmunum varð að eins nánustu vinum og fyrverandi sam-
brautina liófst, en við það vilja einni sæng bjargað, en henni hafði verkamönnum hins látna.
Kínveriar pPt; (verið vafið utan um barn, sem í )Emeraid-‘ fisktökuskip kom
hent var út um glugga. Bærinn hjer ný]ega. Tekur það fisk hjá
mun hafa verið timburbær með Mr J. Lindsay.
PVá r> i torfþaki- Var óvátrygður, svo og! „ „ , , T,
1 1 a Lerlni er símað: Stiórnin • , , , . x , í Suðurland for til Borgarness
í TiolrUAoi' , . 11 u 1 111nanslokksmunír. Ovist um upp- .
Jjekkoslovakm hefir ákveðið að *••, ,, • íu' a- 1 gær'
staðfesta hermSorK a, itok eldsins. Abuandmn lieitir,
, - . „ ,. < inginn á mill- • dalagSSamn' Valdimar Sæmundsson, fátækur' Namdal lvom af síldveiðum í gær-
reglubundnar loftskipaferðir a inSmn d “Hli rikjanna, sem eru í , . „ . 'mormm
„litla bandalaginu.“ Éfii; 1 !®Ur Um l5ntngt’ sem a fynr morgun.
Umferðin inn að Elliðaám. Þann
'erjar ekki sætta sig.
Litla bandalagið.
ingsins er haldið leyndu; en bkð^ m°rgUm að S,ia‘ , ,
Czekoslovo“ se«ir að af } i nttl tal Vlb Brjánslæk í dag, 2. ágúst var talið hve margir bílar
arbandalaginu leiði’það.lð TiekÍ'í' Agust’og fjekk fregnir af
Jugóslavía oít Rú1 bæJarbrunanum á Krossi. Koma
þær að mestu heim
ósjóvakía,
sameinuð komi til
eg Rúmenía
með að hafa
svipaða hernaðarlega þýðingu o-*-
stórveldi, því þessi ríki hafa t.il
sfimans fjörutíu miljónir íbúa.
fóru um veginn inn að Elliðaám
Á 11 klukkustundum fóru 2170
bílar fram hjá þeim sem töldu. ’
Þýskalandsfararnir sýndu fim-
leika og glímu á íþróttavellinum
í gærkvöldi við allgóða áðsókn, og
góðar undirtektir álierfenda. —
Bændaglímu ætluðu þeir að sýná,
en hún fórst fyrir vegna rigningar.

Brock-Due, verkfr. n-orski,
sem rafveitan hefir fengið til þess
við það; sem
FB. hafði áður fengið um brun-j Yfir Fróðárheiði er verið að
ann> neraa «0 eldurinn kom upp j ,-yðja og lagfæra veg, svo bílfært
aðfaranótt þess 11. ágúst. Fólkið verði til Ólafsvíkur á þessu liausti.
háttaði seint um kvöldið og vakn-
aði við það klukkan um 1 (símá-
klultka), að bærinn var nær al-i* Q.,„ 0 , «
chP, AT-ni- ■ , . au an|uga feogsaætlunma, og að-
ema. Matti nnnstu muna eins o-'1 , ••* „ , , ?
, .. ’ e * stoðu alla þar eystra, er hmgað
aður var tekið fram að allir'i • , ' , •
. ... ”• a0 alJU í kommn, 0g ætlar að vera hjer
brvnni mni. 1 . ,
jiumlega manaðartima.
Bærimi var tiltölulpga nyr os1,'
, , * .. . . , ' j Til Mývatns hjeðan tra Revkja-
vel bygður. tvo bæjarhús og bæj-' . J J . J
, _ , , 8 ivik tor Geir G. Zoega vegamala-
ardyr. Folkið a bænum er talið , • , •
u i Stjori nylega, og er kominn heim
bjargalna fólk, en það hefir orðið ,,,. þeirri för. — Yfir Vaðlaheiði
Órir mjög tilfinnanlegum skaða. komst hann klakklaust og yfir gl.
þar sem það einnig misti alla inn- brúna á Skjálfandafljóti. En nú
Hjer birtist mynd af 9 ára drengn-
um, Herði Ólafssyni í Borgar-
nesi, sem með frábærri hugdirfð
og dugnaði bjargaði leikbróður
sínum Þórði Magnússyni frá
druknun um daginn; eins og skýrt
var frá hjer í blaðinu; er Þórður
datt í sjóinn, en Hörður stakk sjer
á eftir honum og synti með hann
til lajjds. — Hörður er sonur Ólafs
Guðmundssonar í Borgarnesi, hins
mesta vaskleikamanns og konu
hans Ásgerðar Helgadóttur.
Margrjet Jónsdóttir húsfreyja á
Skóíavörustíg 35, á sjötugsafmæli
i dag.
Dómnefnd til þess að dæma um
„kantötur“ þær, er samdar
vrrða til Alþingishátíðarinnar
verður skipuð bráðlega. Hefir
Icomið til orða að fá þá í nefndina
Carl Nielsen tónskáld í Kaitp-
mannahöfn, Sigfús Einarsson og
Harald Sigurðsson.
Lausar kennarastöður. Þessar
stöðnr hafa verið auglýstar laus-
ar síðan síðast var um þær getið
l'jýi' í blaðinu: Við fastaskóla; 1
í Olafsfirði, (umsóknarfrestur til
10. september). 1 á Norðfirði (um-
sóknarfrestur til 20. september).
— Auk ]æss þessar farkennara-
stöður.
Helgustaðahreppi og
1 í hverju af eftirtöldum kkóla-
hjeruðum: Skaftártungu, Melgras-