Morgunblaðið - 16.12.1930, Blaðsíða 3

3
gBninuuuunumiHiiiiuiiiniiiiiiiiuiHmiiinnnmnuiB
Tftorðunblafofc
Útgef.: BLf. Árrakur, ReykJaTlk
Ritatjórar: Jón KJartanason.
Valtýr Stefánsaon. I
Ritstjórn og afgrel&sla:
Austurstræti 8. — Slml 600. -
Auglýsingastjóri: E. Hafbere. §
Auglýsingraskrifstofa:
Austurstræti 17. — Slmi 700. |
Helmastmar:
Jón Kjartansson nr. 748.
Valtýr Stefónsson nr. 1220. =
E. Hafberg nr. 770.
Áskriftagjald:
Znnanlands kr. 2.00 á mánubl. |
Utanlands kr. 2.50 á mánuCl. |
f lausasðlu 10 aura eintakiB,
20 aura meC Lesbók. |
iflBiiiuiiiiiiniimiiiiiiiiiiiiiiiiuiiiiiiiiiiiiiMiiiimiiiiiiuiiHr.
Skæð skarlatssðtt
(Msntasköla Hkureyrar.
Skólanum lokað.
Einn nemandi dáinn.
Akureyri, FB. 15. des.
Alvarleg skarlatsótt hefir stung-
IS sjer niður í Mentaskólanum
hjer. Fimm nemendur eru mjog
yeikir. Hafa verið fluttir á sjúkra-
húsið. Ein stúlka, Helga Pjeturs-
dóttir, úr Norður-Múlasýslu, er
lótin úr veikinni. Skólanum lokað.
Viðbúið, að nemendur verði sviftir
heimfararleyfi.
Hnffsdalsmálið
dæmt í Hæstarjetti.
Hæstirjettur kvað í gær upp
dóm í Hnífsdalsmálinu. — Var
Hannes Halldórsson sýknaður, en
Hálfdán Hálfdánarson dæmdur í
6 mánaða fangelsi og Egger
Halldórsson í þriggja mánaðs
fangelsi.
Mbl. hefir enn ekki sjeð dóm
IL'öfitarjettar, og mun því skýra
nánar frá forsendum rjettarins
síðar.
JarðskiálftinE
f Japan,
Stærsti jarðskjálfti, sem komið
hefir þar í landi síðan 1923.
Rúmlega 200 menn farast.
Hinn 25. nóvemher kom ógur-
legur jarðskjálfti í Japan, eða
hinn mesti, sem komið hefir þar
í landi síðan 1923, þegar borg-
imar Tokio og Yokohama hrundu
í rústir.
Tjónið af þessum jarðskjálfta
varð að vísu ekki jafn mikið og
1923, vegna þess að engar stór-
borgir voru á jarðskjálftasvæðinu.
Það var aðallega á Izu-skaganum.
Hrundu þar hús í þorpum unn-
vörpum til grunna, og kom jafn
framt upp eldur, sem eyðilagði
það er jarðskjáiftinn hlífði. — í
þorpinu Ito fórust rúmlega 100
menn, en talið er að alls hafi
farist 223 menn og 146 slasast
meira og minna.
Nokkrar hræringar fundust bæði
í Tolcio og Yokohama, en gerðu
engan skaða. En íbúar borganna
urðu skelfingu lostnir og hlupu
í ofboði út úr húsunum til þess
að bjarga sjer.
---------------------
MOROTTNRLAÐTÐ
Hlsheilar verhfaii ð Spðni.
Stiðrnarbylting yfirTOfandi.
Madrid 15. des.
United Press. FB.
Allsherjarverkfall hefst í dag í
Madrid, Santander, Barcelona,
Bilbao og víðar, jafnvel af sum-
um talið, að jafnaðarmenn hafi
lýst yfir allsherjarverkfalli í öll-
um borgum, þar sem verklýðsfje-
lög eru fyrir. Herstjórnin hefir
fyrirskipað, að hernaðarástandi
verði yfirlýst hvarvetna, þar sem
nanðsynlegt þyki.
Madrid 15. des.
United Press. FB.
Samkvæmt seinustu fregnum
virðist svo sem allsherjarverkfall-
ið ætli að verða til þess að hrinda
af stað stjórnarbyltingu. Ólgan
er mest í aðaliðnaðarborgum lands
ins. Frá Hendaye á landamærum
Spánar og Frakklands hefir borist
sú fregn, að allur Spánn hafi verið
lýstur í hernaðarástandi. Samband
Spánar við umheiminn er slitið og
engar fregnir fást því staðfestar.
í slendingabygðir
í Grænlandi.
Frá rannsóknum dr. Nörlunds í hinni fornu VestribygS.
I haust fluttu dönsk blöð
lauslegar fregnir af rannsókn-
um dr. Nörlunds í Grænlandi í
sumar. í þetta sinn var hann
í Vestribygð, við hinn svo-
nefnda Godthaab-fjörð sem nú
er nefndur, en hjet áður Ranga-
fjörður, að menn ætla.
1 hvert sinn sem þessi merki
vísindamaður fer í rannsókna-
leiðangur til Grænlands, má
ganga að því vísu, að hann
finni margt merkilegt. Hann er
einstakur vísindamaður og forn-
fræðingur. Hann er svo ná-
kvæmur, athugull og aðgætinn.
Hann hefir þá reglu, sem svo
vel gefst, að fara ekki víða um,
en rannsaka ákaflega gaum-
gæflega alt, sem hann á annað
borð snertir á.
Hann hefir nýlega skrifað
grein í Berlingatíðindi um rann-
sóknir sínar í sumar. Efni henn-
ar er að mestu leyti um Eski-
móana, sem hann hefir haft í
vinnu, og kemur það ekki mál-
inu við. En nokkuð er þar um
rannsóknimar sjálfar.
Dr. Nörlund rannsakaði í
sumar rústir Sandness í Vestri-
bygð.
Hann segir:
Sandnes hlýtur til forna að
hafa verið mikil jörð, og bónd-
inn þar sveitarhöfðingi. Húsa-
þyrping jarðarinnar hefir verið
stór, og kringum hana hefir
verið mikið tún. I hinum breiða
dal og víðáttumiklu heiðalönd-
um hefir verið beit fyrir marg-
ar þúsundir sauðfjár.
Enginn önnur jörð þar í sveit
hefir verið önnur eins kosta-
jörð og Sandnes. Það er sorg-
legt að sjá öll þessi lönd liggja
ónotuð. Eftir 500 ára bið má
vera, að þetta sje að breytast.
Eskimóar eru nú farnir að reka
hjer sauðfjárrækt.
Við fórum í sumar um fjörð-
inn á tveggja manna farinu okk
ar, er við nefndum Daniel, í
höfuðið á Daniel Bruun; fyrir-
rennara mínum við rannsóknir
hjer í Grænlandi. Komum við á
fjölmörg gömul bæjarstæði í
hinni fomu sveit. Alt hafa þetta
verið litlar jarðir, aumleg kot,
rjett niður við firðina, með ör-
litium túnum, sem nú eru vax-
in kjarri, og urðarmelum eða
| skriðuhlíðum umhverfis. Afli
hefir verið stopull þar í fjörð-
um, selveiði við og við. Þar hef-
ir sannarlega verið hörð lífs-
barátta.
Munnmæli lifa meðal Eski-
móa um viðuraign þeirra við
fornmenn í Vestribygð. — Er
mælt, að lokabaráttan hafi ein-
mitt átt sjer stað þarna í fjarð-
arbotninum, þar sem Sandnes-
rústimar eru.
Eskimóasagan segir frá höfð-
ingjanum „Ungertok", er þar
hafi búið. Bær hans hafi verið
brendur, og hafi átt að brenna
hann inni. En hann hafi komist
út úr brennunni, með son sinn
ungan á handleggnum. Eski-
móar hafi veitt honum eftirför.
Er hann hafi sjeð, að saman
dró með þeim, þá hafi hann
kyst drenginn og fleygt honum
|síðan út í tjörn. En sjálfifr hafi
hann komist undan — til Eystri-
bygðar.
Eðlilegt er, að Eskimóar hafi
lálitið, að þessi atburður hafi
gerst í Sandnesi, því að mest
ber á þvi bæjarstæði. En þess
ber að gæta, að við fundum
þess hvergi merki, að bærinn
hafi brunnið. Alt benti aftur á
móti til þess, að bærinn hafi
verið yfirgefinn með litlum fyr-
irvara. TimbriS hefir ekki ver-
ið tekiS úr húsunum, og mikiS
af búsáhöldum var óskaddaS í
■ rústunum. (Leturbr. hj er).
öll þessi ár, sem jeg hefi
fengist við rannsóknir í Græn-
landi, hefi jeg gert mjer það að
reglu, að gera rannsóknirnar á
hverjum stað sem nákvæmast-
ar. Það hefir reynst affarasæl-
ast.
En það er þolinmæðisvinna.
Eikki síst í Grænlandi. 1 Sand-
nesi var klaki í jörð í sumar í
50 sentimetra dýpi. Ekki var til
neins að höggva í klakann, því
að þá skemmast allar fomminj-
ilerslunin Uísir.
Ánægðir viðskiftavinir er og hefir ávalt verið kjörorð
verslunarinnar.
Til þess að ná þessu takmarki hefir verslunin kappkostað
að hafa ávalt á boðstólum: Fjölskrúðugt úrval bestu vöru-
tegunda við hagkvæmustu verði.
Þess vegna höfum við enn á ný ákveðið að lækka okkar
ágætu vörur fyrir jólin, t. d.:
Hveiti Alexandra 0.20 y2 kg., 2.25 pokinn.
Gold medal 275
Swan hveiti 250
Chivers heimsfræga sulta:
Jarðarberja 1.10 krukkan
Blandað 0.85 krukkan.
Einnig alt er til bökunar heyrir;
Epli Delicius Glóaldin Jaffa
Epli Jónatan Glóaldin Valencia
Epli Mc. tosh. Mandarínur.
Vínber.
Þurkaðir og niðursoðnir ávextir stórlækkaðir.
Spyrjið um verð.
öll afgreiðsla nákvæm og fljót
Sendisveinar um allan bæ. — Munið
Verslnnina Visir.
Laugaveg 1. Sími 555.
Vísir ntbn.
Fjölnisveg 2. Sími 1355.
Orammofónar -- Grammofónar.
i Mjög miklu úrvali úr að velja nú
aem fyr.
Komið og sannfærist.
í Grammófónarnar kosta kr. 25.00
Plöturnar kosta kr. 1.00
Nýjar tegundir grammófóna komn
ar mjög ódýrar.
Hlióðfærav. Heiga Hailgrimssonar
Sími 311.
Bankastaræti.
Piano
f r á
Bechstein, Homung & Möller og August Roth
eru fyrirliggjandi nú.
Aðeins örfá stykki eftir óseld.
Mánaðarafborgun er frá kr. 25 á mánuði.
Notuð hljóðfæri tek'in í skiftum.
KötriKViðac
Hljóðfæraverslun.
Lækjargötu 2.