Morgunblaðið - 03.12.1931, Blaðsíða 3

MOKGUN BLAÐiÐ
'flnuiiiiiiiiiiiiiiiiniiiuHiiiniiiiiiMiiiiMiiiimiinmiiiiiiiii^
Útpef.: H.f. Árvakur, Reykjavlk. =
Rltstjórar: Jón Kjartansson.
Valtýr Stefánsson.
Ritstjórn og afgreiBsla:
Austurstrætl 8. — Slml 600. =
Auglýsingastjóri: B. Hafberg.
Augiýsingaskrlfstofa:
Austurstrætl 17. — Slstl 700. ^
Helmasimar:
Jón KJartansson nr. 742.
Valtýr Stefánsson nr. 1220. =
B. Hafberg nr. 770.
Áskrlftagjald:
Innanlands kr. 2.00 á mánuBi. =
Utanlands kr. 2.60 á mánuBi. =
1 lausasölu 10 aura etntaklB.
20 ura meB Lesbók. =
HIIUIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIirB
Frá Norðfirði.
DdUÖatevgjur
Sílöareinkasötunnar.
Upplýst var á fulttrúaráös-
fundi í gær. aö einkasalan
hefir ekki aöeins eyöilagt
afkomu sjómanna og út-
geröarmanna, heldur mun
hún einnig baka ríkissjóöi
stórkosttegt tjón.
Ríkissjóður stendur í ábyrgð
fyrir ’|2 miljón og á auk þess
hjá einkasölunni 275 þús. kr.
í ógreiddum tollum.
Akveðið var á fundinum á mánu tyrir slculdum, því að þótt einka-
dag.skvöldið, að framhaldsfundur saian teldist eiga ea. 80 þús. kr.,
skyldi iiefjast kl.-10 í gærmorgnn, sem yrði eftír, þegar áætlunar-
en af einhverjum atvikum dróst verð síldarinnar væri drearið frá
]>að til kl. 4. j sjóðseignum, væri þetta herfileg
Þegar fundur var settur og allir blekking, þar sem skuldirnar væru
fulltrúar komnir, var tekin fyrir taldar ca. 100 þús. kr. lægri en
til umræðu bráðabirgða-efnahágs- upplýst væri að þær muudu vera;
ökýrsla einkasölunnar, sem birt er tómtunnur metnar 81 þús. of hátt,
á öðrum stað hjer í blaðinu. Las saltbirgðir, sktífstofubygging o. fl.
Erlingur Friðjónsson, fundarstjóri, 20 þiás. of hátt, síldarskemdirnar
hana fyrir áheyrendur. jalls ekki teknar til greina, þótt
Ymsir tóku til máls út af þessu upplýst væri, að a. m. k. þrjðji pari
bráðabirgðayfirliti, um efnahag ur síldarinnar væri skemt og til-
Síldareiakasölnnnar, en mikið af tiilulega mest dýrasta. síldin; yrði
umræðunum fór í að ræða axar- því að draga frá vegna skemdanna
sköft einkasölunnar á víð og dreif. a. m. k. 540 þiís. kr. Tjón vegna ó-
Finnur Jónsson mintist á seljanlegrar síldar mýndi nema ca.
skemda saltið frá Ostensjö og 300 þús., vantalinn sölukostnaður
spurði hvaða bætur hann hefði 'og geymsla erlendis ca. 100 þiás.
greitt. Lýsti hann saltinn sem úr-l I>ótt áætlanir þessar væru ekki
salti, nreð fiskuggum, slori og jafn- nákvæmar, myndi það sýna sig, að
vel heilum fiskum. Jefnahagurinn væri síst betri, en
Ingvar Guðjónsson, taldi einka- þessar tölur sýndu. Einkasöluna
sölunni margt til salca; fór því vantaði því yfir miljón króna til
næst út í einstaka liði í efnahags- þess að eiga fyrir skuldum. Tjáði
skýv.slunni, og sýndi fram á, að ræðum. að Iokum, að hann og Haf-
skuldirnar væru taldar m. k. 100 steinn Bergþórsson, fulltrúar sunn-
þús. kr. lægri, en þær væru í raun lenskra útgerðarmanna, hefði á-
og veru. Ennfremur sagði hann kveðið að bera fram svöhljóðandi
eígnir einkasölunnar metnar alt of tillögu:
hátt, t. d. skvifstofuskúr á Akur- j „Þar sem ljóst er af bráðabirgða
eyri á 25 þús. kr. ,sem væri í hæsta uppgjöri Síldareinkasölunnar, að
lagi 10 ]>ús. kr. virði. Verð á ó- Jfyrirtækið á ekki líkt
pvi
fyrir
seldum birgðum væri talið langt skuldum, þegar tekið er tillit til
um hærra, en nokknrt vit væri í; þess, að síldarbirgðirnar eru áætl-
hann hefði t. d. gert tilraun til að^aðar langtum hærra verði, en þær
selja gegn um Brödr. Levy þá'eru seljanlegar fyrir og stórum
hreinsuðu síld, sem til væri og útgjaldaliðum slept, þá leggur
einkasálan teldi 24 kr. virði hverja fnndurinn til við landsstjórnina, að
tunnn, en Br. Levy hafi ekki tekist
Norðfirði, miðvikudag.
Fullveldisdagsins minst
lijer með samkoínu í gær í barna-
skólahúsinu. Ræðuhöld, upplestur
og söngur, blandað kór undir
stjóru Helga Pálssonar
Nóg síld.
Fjörðurinn fullur af síld. Stórar
torfur óðu inn allan fjörðinn í
gærkvökli. Öll net full. Alt saltað
í dag. Tíðarfar alt af afav óstöðugt.
Viðskiltakreppan.
Runciman fjármálaráðherra Breta
öruggur.
London 2. des.: Þrátt fyrir hið
mikla verðfall . sterlingspunds í
gær (þriðjudag) er ríkisstjórnin
vojigóð um gengið. Fullyrt ev, að
Iiunciman verslunarmálaráðherra
bafi látið í Ijós á fundi í iðnaðar
og verglunarmálanefnd þingsins, að
verðfall sterl.ingspunds í gær hefði
verið því að 'kenna, að mikil sala
hefði farið fram á sterlingspund-
um erlendis. Kvað liann hollensk-
rim bönkum aðallega um að kenna
verðfallið í gær. Hollenskir bankar
hefði orðið fyrir tapi á sterlings-
pundaeign siimi.
Breskir bankamenn og' stjórn-
málamenn gera lítið úr ótta manna
við gengishrun, telja hann ástæðu-
lausan. Þessarar skoðuuar verður
og alment vart í kauphöllunum,
«nda fóru viðskifti fram í gær
með kyrð og ró í kauphöllunum,
þi'átt fyrir hið nýja verðfall ster-
lingspunds. Bresk verðbrjef höfðu
hækkað í vevði. er viðskiftum
•dagsins lauk.
Gengi Sterlingspunds.
Loudon, 1. des. Mótt. 2. des.
United Press. FB.
Gengi sterlingspunds miðað við
álollar 3.311/2, er viðskifti hófust,
-3.30, er viðskiftum lauk.
New York: Geugi sterlingpunds
$3.32, er viðskifti hófust, $3.31,
•er viðskifum l'auk.
--------■ • • ^
Frá Spáni.
Madrid, 2. des.
Þjóðþingið (cortes) hefir lolrið
við að semja stjórnarskrárfrtím-
varpið og samþykt það. Tilkynt
er, að Azana fje -fyrsti forseti
lýðveldisins, og verður hann form-
lega kosinh í byrjun næstu viku.
Frumvarp hefir verið lagt .fyrir
þiugið um laun forsetans. Er ráð-
gert, að hann liafi eina miljón
peset.a í árslaun. Einnig er ráð-
gert að forsetinn fái árlega til
ferðalaga, starfsmannahalds, í
borðfje o. s. frv. 1.250.000 peseta
á ári.
að fá kaupendur fyrir 12 kr. pr.
tunnu.
Steinþór Guðmundsson kvað
merkjlegt, að höfuðvitleysur einka-
sölumiar hafi verið gerðar, þegar
hann var fjarverandi; t. d. hafi i ^
sumar verið samþyktar ávísanir til
saltenda fyrir fullum verkunar-
'launum, þótt mikið væri eftir
veiðitímans og saltendur ekki bún-
ir að aflienda einkasölunni síldina.
Hefði ]>etta orsakað, að einkasalan
hefði fengið 10 þús. kr. skell á
Ingvari Guðjónssyni vegna sildar-
skemda.
Ingvar skýrði síðan frá, að Stein
þór liefði notað sjer sömu heimild
' .V,
og mundi einkasalan einnig skað-
ast á söltunarfjelagi hans.
Sveinn Benediktsson kvað bráða
birgðaáætlun einkasölunnar sýna,
ao fyrirtækið ætti ekki líkt þvi
hún þegar í stað lilutist til um, að
einkasalan gefi sig upp og bú
liénnar verði tekið til skiftameS’-
ferðar, sem gjaldþrota".
Nefnd var kosin á fundinum til
þess að tala við ríkisstjórnina út
af fjárhagsöngþveiti einkasölunnar
og' hlutu þessir kosningu: ITaf-
steinn Bergþórsson, Finnur Jóus-
son og Þorlákur Guðmundsson.
Ætlast er til, að nefndin tali
við ríkisstjómina snemma í dag;
fundur hefst af nýju kl. 10 árd.,
en engin ákvörðun verður tekin
fyr en nefndin hefir skýrt. frá
undirtektum stjórnarinnar.
Tleilt var mjög hart, á^einka-
'söluna á ]>essum fundi. Sjerstáka
athygli vökt.n fyrirspurnir frá
nefud, sem Fjelag línuveiðaraeig-
enda kaus í haust til að rannsaka
gerðir einkasölunnar.
...» —••••
...------~ ' ..■■■■■■■■ -... : ".j.’zas:"1:,,.:' .. .=r*
BRÁÐABIRGÐAYFIRLIT
yfir efnahag Síldareinkasölunnar.
S K U L D I R :
Landmándsbankinn Kbh. 375.000 ,d. -f- 14 árs vextir*.......
Landsbankinn Akureyri 325.000 -f- % árs vextir .............
Ógr. víxlar Kbh.: Östensjö & Uddevella 189.600 .............
— ----- Hansen & Ösleby, Rahr og Wesche ................
— Bæjarsj. Ak. víxill 36.000, aðrar eftirst. 17.400 .....
— Austfjarða víxlar 79.815. Saltvíxlar 8.273 ............
—- vátr.gj., Esph. og út á millis'íld .....................
Áætl. reksturskostn. til 15/4. (Laun starfsmanna, húsal., ljós,
hiti, pappír, ritföng, prentun, símskeyti, Porto, tele-
fóngjald og ýmislegt ófyrirsjeð) .................
Áætl. ógr. Útfl.nefnd og endurskoðendum........ kr. 9.000
— — matsmönnum 5.000. Dómkvaðning 3.000 — 8.000
— — áætl. ferðakostn. inkl. Líndal ........ — 14.000
— — viðhald á. 60 þús. tn. síldar á ísl. í 5 mán. áætl.
Markaðsl.sjóður áætl. 36.500. Varasjóður áæth 159.500 ....
Eftirstöðvar á síldarreikningi frá 1930, áætl...............
Ógr. útflgj. af Rússasíld frá 1930 ................ kr. 45.000
Ógr. útfl.gj. af útfl.síld 1931 ................... — 216.745
Ogr. vörugjald af aðf'l. 'vörum.................... — 15.000
Ógr. fyrir tunnugeymslu, út á síld og f. salt, áætl.
Áætlaðar eftirstöðvar af verkunarlaunum ......
ísl. kr. 480.000
—' — 342.000
------ 238.000
------ 65.55«
------ 53.40«
------ 88.088
------13.300
------ 53.000
------31.00«
------ 20.00«
------ 196.00«
------ 52.695
------ 276.745
------16.000
------ 225.000
Skuldir samtals kr. '2.150.778
E I G N I R :
Áætl. birgðir af tómtunnum, skv. uppgerð 15. aprfl, að viðbætt-
um innfl. 1931, og að frádr. söltun 1931, exel. millisíld, eiga að
vera til ............................................ 35.825
áætl. frádr. fyrir fyrningu frá og með 1929 .... 8.825
= ættu að vera eftir nothæfar ................ 27.000 tn. á 5/1
Áætl. saltbirgðir 440 tonn á 40 tonn á 40.00 ......... 17.600
— sm'áílát, krydd, sykur, f. salt ete............... 10.000
Skrifstofubygging, áhöld og innbú .................... 25.000
Ógr. í Kbh. f. selda. síld og innstæða Lndmb.
— víxlar á Akureyri fyrir selda síld ....
— fyrir selda síld til Ameríku ..........
Innstæða á hlaupáreikn. á 'Siglufirði ......
Óselt á íslandi og í útlöridum 109.009 tn. ...
Til jafnaðar ...............................
----- 135.000
— — 52.600
117.795
6.750
áætl 67.280
34.848
? 1
1.736.605
Eignir samtals kr. 2.150.778
M.l'riias f' '
Sundurliðun á síldarbirgðum Síldareinkasölunnar skv. skýrslu yfirmats-
manns 10. nóv. og skýrslu skrifst. í Kbh. 4. nóv. 1931.
(Útdráttui').
Síldarbirgðir erlendis ......................................... 48.741 tunnur
Síldarbirgðir innanlands ...................................... 60.268 —
Síídarbirgðir erlendis frá fvrra ári ........................... 4.572 —
Samtals 113.581 tunnnr
Sundúrliðun á birgðum eftir tegunudm.
Saltsíld 69.531 tunnur. Verð pr. tunnu skv. áætlun
Hreinsuð 19.829 — — — — — —
Linsöltuð 19.980 — — — — — -—
Skersíld 60 —
Kryddsíld 3.785 — — — — — —
Aðrar tegundir 398 — — — — — —
Samtals 113.581 tunnur. Verðmæti samtáls kr.
10.00
24.00
20.00
10.00
25.00
30.00—45.00
1.618.586.00
* Ríkisábyigð er á þessu láni.
Kosningar í New Jersey.
New York, 2. cles.
United Press. FB.
Aukakosning til þjóðþingsins
hefir fram farið í borginni Eliza-
beth, New Jersey. Percy Stewart,
sem er demokrat og andbanning-
ur, var kosinn. Kjördæmi þetta
hefir til þess ávalt sent menn úr
fiokki republikana á ]>ing og bann
menn. — Stewart, veittist mjög
að Hoover forseta í kosningunum
og vítti. hann fýrir framkomu Iians
í mörgum þjóðmálum.
í fulltrúadeildinni eru nú 219
þingmenn úr flokki demokrata,
2J4 úr flokki republikana og 1
úr flokki verkamanna og bænda
: (Farm-labour-party).
Ríkisstjórinn í New Jersey befir
útnefnt Warren Harbour, sem er í
flokki republikana, til þess að taka
sæti Hwight Morrow’s í öldunga-
deild þjóðþingsins, sem er látinn,
út kjörtiímabil bans. Harbour er
andbanningur.
—-—«m>——
Kristileg samkoma á Njálsgötu
1 kl. 8 í kvökl. Allir veíkomnir.
Dagbok.
Veðrið imiðvikudagekv. kl. 5):
Hægviðri um alt land, víðast N—
NA-átt. Bjartviðvi á S- og V-lancU,
en nokkuð skýjað á N- og A-lancfe.
Vestan lands er 3—7 st. frost, e*
á SA-Iandi er hiti um 0 st. Lægðin
vestnr af Bretlandseyjum er víð-
áttumikil og djúp og hreyfist NA-
eftir. Hún veldnr hlýrri S-átt og
rigningir um Bretlandseýjar og
norður um Færeyjar. Hjer á laudi
mun liún liafa i för með sjer vax-
andi A- og NA-átt í nótt og á
morgun með úrkomu einkum á SA
og’ A-landi. Vestan lands helst
veður líklega þurt.
Veðurútlit í R-vík í dag: Stinn-
ingskakli á NA. Úrkomulatist.
Leikhúsið. Draugalestin verður
sýnd í kvöld i 6. sinn Fer nú að
fækka. sýningunum fyrir jólin, því
í yikunni fyrir jól verður ekki
leiltið. —■ Á sunnudagimi kemur
verður barnasjónleikurinn „Litli
Kláus og stóri Kláus“ sýndur í
fyrsta sinn.
K. F. U. K. heldur bazar i húcsi
K. F. TT. M. á morgun, er byrjar
kl. 3. Kvöldskemtun heldur fjelag-
ið á sama stað annað kvöld.