Morgunblaðið - 05.12.1931, Blaðsíða 3

MÚftGLNBLAtÍiÐ
ÖtKef.: H.f. Arvakur, Reykjavlk. ||
Rltstjörar: J6n KJartan»»on.
Valtýr Stef4n»»on.
Rltstjörn og afgreiBsla:
Austurstrœtl 8. — Staal ÍOO. =
AuglJ'slngaStJörl: E. Hafberg.
Auglýslngaskrif stof a:
Austurstrœti 17. — Slasl 700. =
Helmaalmar:
Jön KJartanaion nr. 742.
Valtýr Stefánason nr. 1220. g
E. Hafberg nr. 770.
Áskriftagjald:
Innanlands kr. 2.00 á mánuOl. s
Utanlands kr. 2.50 & mánuBL j=
í lausasölu 10 aura elntaklO.
20 ura meö Le»bök. =
luiiuiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiiiiiiiiiiiuiiiiiiri
HJeraðsmálafnndar
Norðnr-fsfirðinga.
Isafirði, 4. des. FB.
Þing og hjeraðsmálafundur Norð
ur-ísfirðinga var haldinn að Arn-
gerðareyri dagana 28.—30. nóv.
s.l. Mættir voru 22 fulltrúar úr
öllum hreppum sýslunnar, ásamt
þingmanni kjördæmisins. Samþykt
ar voru m. a. þessar tillögur:
1. Skorað á Alþingi að afnema
<Iýrtíðaruppbót á launum yfir 3000
kr.
2. Skorað á Alþingi að færa
saman opinber störf og embætti
eftir ]iví sem unt er og leggja nið-
ur lítt þörf embætti, m. a. embætti
bankaeftirlitsmannsins. Enn frem-
ur að fresta framkvæmd jarðrækt-
arlaganna fyrst um siíui.
3. Skorað á ríkisstjórnina, að
segja af sjer, en að myndiið verði
sa.msteypustjórn, er bafi það aðal-
hlutverk að draga úr útgjöldum
og' greiða fyrir markaði innlendra
vara erléndis.
4. Mælt með að thi breskir botn-
vörpungar fái aðsetur á Flateyri,
«n það sje m. a. sett að skilyrði að
allar skipshafnir sjeu íslenskar og
úr veiðistöðvum Vestfjarða.
5. Lagt til, að skipuð verði 5
manna nefnd, er i sje landlæknir
og 4 aðrir læknar til að endur-
skoða berklavarnalögin.
6 Skorað á stjórnina að setja dr.
Helga Tómasson aftur í vfirlækn-
isembættið á Kleppi.
Lokasennan
á silöarfunðinum
Erlingur Friðjónsson funðarstjóri
þuerbrýtur öll funöarsköp og
sósíalistar einir taka að sjer
5ílðareinkasöluna.
Lokafundur fulltrúaráðsins var
lialdinn í gænnorgun í Kaupþings-
salnum. Lágu þar fyrir margar
tillögur.
Fyrsta tillagan, sem borin var
undir atkvæði var frá þeim Sveini
Benediktssyni og- Finni Jónssyni
og var hún um það, að fundurinn
mótmælti því. að rtflutningsnefnd
Síldareinkasölunnar takí á móti jskilríkjum Einkasölunnar frá upp
skemdri síld og greiði fyrír liana °g' hafa lokið störfum síuum
verkunarlaun, og þess krafist að fjrir miðjan febrúar.
greiðslur sem fram hafa farið fyrir
slika síld, verði innheimtar aftur.
næsta sumar, og var tíllaga þessi
samþykt með 10 shlj. atkv.
Þeir Sveinn Benediktsson og
Hafsteinn Bergþðrsson báru þá
fram tíll. um að skora á ríkis-
stjórn að slripa þriggja manna
nefnd tíl þess að rannsaka allan
hag Einkasölunnar Skyldi hún
liafa aðgang að öllum skjölum og
Þessi tillaga var feld með 7:5
atkvæðum.
Var þá komið að aðalverkefni
Var till. þessi samþykt með 8
samhlj. atkv.
Þá las fundarstjóri upp tillögu 'hflutningsnefnd til næsta aðal-
frá þeim Sveini Benediktssyni og * ondar og aðra fjóra til vara. Áttí
Hafsteini Bergþórssyni og var hún af' vera hlutfallskosning. Kom
á þá leið, að þar sem ljóst væri, fram einn listi' Sv- Ben- skoraði
að Einkasalan á ekki fyrir skuld- á fundarstjóra að lesa upp nöfnin
um, og bráðabirgðaáætlunin áætli a hstanlim, en l)a<i kvaðst hann
verð fyrir óselda sild langtum ekki £era' Sveinn lýst\ Þa yfir
hærra en nokkurt vit sje í, en Þvi> f.trir liönd þeirra Hmm full-
auk þess stórum útgjaldalið- tina "tgerðarmanna að þeir myndi
um slept, þá skori fundurinn á llvorki taka Þátt 1 Þessari kosn-
ríkisstjórnina að gera Einkasöluna in®u níe viti k3or) í nefndina, þótt
íiú þegar upp sem gjaldþrota. einhvor þeirra stæði á þessurn lista.
Önnur tillaga kom frS Friðrik Fleiri listar komn ekki fram °8
Steinssyni og var hún á þá leið, vai l)v' Þessi sjálfkjörinn, en á
að þar sem það væri nú ljóst, að 1101111111 voru þeir:
Síldareinkasalan ætti ekki fyrir Erlingur Friðjónsson, Akureyri.
ekki undir hegnirigarlögin.“
Álieyrendur, sem fyltu salinn út
úr dyrum, ljetu ótvírætt ánægju
sína í Ijós út af þessari yfirlýsingu.
Sveinn krafðist þess að hún vrði
bókuð í fundargerðinni, en Erling-
ui' harðneitaði. Kvaðst vera hjer
fr.ndarstjóri og ráða því hvað bók-
að yrði.
Þá átti að kjósa einn endur-
skoðanda og annan til vara .Ingv-
ar vaktí máls á því, að heppilegast
væri að endurskoðendur yrði hinir
sömu og verið Iiefir, því að þeir væri
langt komnir að endurskoða reikn
ingana. Ekki leitst þeim jafnaðar-
mönnum á þetta, heldur kusu þeir
Þorstein Þorsteinsson verkam. á
Akureyri sem endurskoðanda og
Vilhj. Hjartarson kaupfjelagsstjóra
í Siglufirði til vara.
Nú var ekki annað eftir, en lesa
upp bókun fundarins, en Sigurjón
:í. Olafsson sagðist ekki vera bvi-
inn að „bóka neitt af þessu mold-
viðri“. Urskurðaði Erlingur þá að
ann skyldi skýra fundinum frá
því hvernig hann ætlaði að bóka
vað sem gerst hafði, og síðan gætí
ieir í fjelagi sjeð um bókunina,
iví að þeir tveir ætti að undir-
fundarins að kjósa fjóra menn í skrifa |1;ma! Og ekld yrði bókuð
yfirlýsing Sv. Ben. og Hafst. Berg-
skuldum, síldin, sem hvin ætti,
áætluð nviklvv dýrari en Iiægt sje
Finnur Jónsson, ísafirði.
Jón Axel Fjetursson, hafnsögu-
að selja hana og sölu- og við- maðvvr í Reykjavík.
haldskostnaður erlendis ekki tal- Gunnlaugur Sigurðsson, verka-
inn nveð í bráðabirgðáskýrslunni, maður á Siglufirði
sje það augljóst, að eigi að halda Sem varamenn voru kosnir
lórssonar. Var engu tauti hægt við
liann að koma. Sigurjón skýrði
frá hvernig hann ætlaði að bóka
lögðu jafnaðarmenn blessun
sína yfir það, og sagði þá Erlingur
fnndi slitið.
Vheyrendur vonv svo gramir út
a.f einræði Iians og rangindum að
liáværar raddir lveyrðust um, að
hann ætti það skilið að vera hýdd-
ur áður en hann færi heim.
Sr framkoma skip-
terrans á Ægi óþol-
andi skipverjum?
Hvað segja skipverjar
sjálfir?
Breska þingið samþykkir
innflutningstolla.
London, 4. des.
United Press. FB.
Neðrimálstofan hefir fallist á
■gerðir verslunarráðuneytisins við-
víkjandi álagningu rinnflutnings-
tolla, alt að 100% af verðmæti
innflutts varnings, einnig lista þá
yfir innflutningsvörur, sem versl-
vmarráðuneytið hefir birt, og áður
hefir verið símað um. (Á vörur
þær, sem táldar voru upp ó listuni
þessum, var lagður 50% innflutn-
ingstollur vegna óvenjulegra inn-
flutninga).
Heimskreppan.
Viðskifti Frakka og Breta.
París, 4. des.
United Press. FB.
Ráðlierrafundur verður haldinn
í verslunarmálaráðuneytinu í dag
til þess að ræða hvað gera skuli
vegna innflutningstallar áðstaf ana
Breta. Á fundi þessum verður á-
kveðið hvaða tillögur sjerfræðinga-
nefndin, undir forustu Elbef, skuli
bera frarn við bresku stjórnina.
áfram yrði af síldveiðum næsta
ái' að greiða hallann, en allar lík-
ur bendi til að síldarútvegurinn
væri dauðadæmdur ef þessi leið
væri farin, ályktaði fundurinn:
1 að skora á ríkisstjórnina að
hlutast til um að Einkasalan
verði gerð upp,
0 að sjá um að hallinn af rekstri
Einkasölunnar í ár komi ekki
niður á næsta ár,
3.' að skipa þriggja manna nefnd
til aðstoðar við uppgerðina og
leggja fyrir næsta Alþingi til-
lögur um framtíðarskipulag
síldarútgerðarinnar.
Þegar fundarstjóri hafði lesið
upp þessai' tíll., gat hann þess, að
ef hin rökstudda dagskrá sín, senv
þii't er ;jer á öðrum stað í blaðinu,
sem liann ætlaði sjer að bera upp
fyrst, yrði samþ., skoðáði hánn
þessar tíll. báðar fallnar.
Bar . hann svo rökstuddu dag-
sama hátt:
Ilalldór" Friðjónsson, Ak.
Jón Ki'istjánsson útgm. Ak.
Þorst. Sigurðsson verkam. Ak.
Haraldur Gunnarsson forstj. Ak
Er þetta eíhs og allir sjá einlit
hjörð. Og má um nefndina segja,
að „þar mun verða ein hjörð og
] einn hirðir“, þegar rikisstjórnin
hcfir tilnefnt fimta manninn.
Að kosningu þessari lokinni
kvacldi Sveinn Benediktsson sjer
hljóðs og bar fram frá sjer og
Hafsteini Bergþórssyni eftirfar-
andi yfirlýsingu:
„Þar sem meir.i hluti fulltrúa
fundarins hefir samþykt, að kjósa
skuli útflutningsnefnd til ]>ess að
halda áfram starfrækslu Einkasöl
unnar, þrátt fyrir það, að allir
fulltrúarnir eru sanvmála um að
fyrirtækið eigi ekki fyrir skuld
um, þá lýsa undirritaðir fulltrúar
yfir ]jví, -— þár eð þeir líta svo
skrána undir atkvæði og var hún á, að stjórn Einkasölunnar hafi
samþykt með 9:5 atkv. Þeir, sem vanrækt að gefa. fyrirtækið
greiddu atkv. á móti lienni voru Upp, þá baki þessi fundur sjer
þessir: Friðrik Steinsson, Ingvar ábyrgð með því, að stofna til
Guðjónsson, Hafsteinn Bergþórs- þess, að slíkt fyrirtæki haldi á-
son, Steindór Hjaltalín og Sveinn fram, — að þeir muni þess vegna
Benediktsson. tkæra þetta framferði nveiri hlutans
Þá kom fram tillaga frá Finni fyrii) landstórninni og krefjast
Jónssyni um það að fundurinn þess, að þeir, sem að þessari sam-
telji ófært að neitt af rekstrar- þýkt standa, verði lát.nir sæta á-
halla Einkasölunnar þessa árs, b.yrgð samkvæmt, gjaldþrotalögun-
verði flutt á framleiðendur síldar um, ef framferði þeirra kemur
Á þriðjudaginn var gaf lijálpar-
matsveinninn á Ægi tveim bræðr-
vnn sínunv, syivi 1. stýrimanns og
Ólafi Magnússyni („Maggadon“)
nvolakaffi í borðsal yfirmanna. —
Skipstjórinn, Einar Einarsson, varð
var við kaffidrykkju þessa.
Á miðvikudag kallaði hann
lijálparmatsvein fyrir sig og til-
kynti lionum, að lvann yrði að
víkja af skipinu fyrir ofangreint
tiltæki.
Ev yfirmenn skipsins frjettu
þetta fór 1. stýrimaður á fund
skipstjóra, og fór þess á léit, að
drengurinn nvættí vera. kyr á skip-
inu. Bauðst stývimaður til þess að
greiða andvirði kaffisins, og á-
byrgðist, að slíkt kænvi ekki fyrir
aftur. En skipstjórj sat við sinn
keip. Bryti fór þá á fund skip-
stjóra í sömvv erindum. Það fói* á
sönvu leið.
Nvi tilkynti 1. stýrimaður yfir-
mönnum skipsins að hann gringi
af skipinvv, ef hjálparmatsvéinm
inn væri látinn fara. Tóku þeir
]nú sanvan ráð sín, og ákváðu
síðan, að senda mann á fund dómS'
málaráðherra og tjá honum, að
þeir gætu ekki lengur unað við
ruddalega franvkomu skipstjórans
yfirleitt,. Dómsmálaráðherra rjeð
isendimanni, að þeir skyldu senda
skriflega kæru, og senda hana til
Glæðið hjá börmx*-
unv ást til dýranna.
Gruggasta ráðið ttt
þess er að kenna þeirn falleg ljói
unv clýrin. Gefið börnunv og ung-
liiigum nýju bókina Dýraljóð.
skipstjórann, Einar Einarsson, fyr-
ir hrottaskap og ruddalega frani-
komu gagnvart skipshöfninni, að
þann gefi fyrirskipanir með bölvi
og ragni, og eigi ]>að jafnvel til
að sparka í skipverja.
Samdægurs kallaði vvtgerðar-
,stjóri yfirmenn skipsins á sinn
fund, og yfirheyrði þá um alla
málavöxtu. Staðfestu þá allir yf-
irnvenn skipsins efni kærubrjefsins,
nema 1. vjelstjóri.
Blaðinu er ekki kúnnugt um
hvað síðan hefir gerst í málinu,
en telja má það eitt með „farsælli“
verkunv útgerðarstjórans, að færa
sönivur á, hvilíkt „yfirvald“ Ægis-
skiþstjórinn er.
Dagbók.
□ Edda 59311287—1. Atkvgr.
Veðrið (föstudagskvöld kl. 5):
k SV-landi er A-kaldi og' nokkuð
skýjað, en því nær úrkomulaust. 1
öðrunv landshlutunv er kaldi eða
stinningskaldi á N og NA Dálítíl
snjókoma á N- og A-landi, en
bjartviðri vestan lands og eins á
SA-landi. Frost er víðast 3—6 st.,
minst í Vestmannaeyjum, 1 stig.
Lægðin er nú við V-strönd Noregs
og velduv kaldri N-átt, á N-tshaf-
inu og- nvilli íslands og Noregs.
Á Jan Mayen er N-stomvur og 7
st. frost, en á A-strönd Grænlands,
x Angmagsalik og Scoresbysund er
frostið 15—18 st. í Julianehaab á
S-Grænlandi er hins vegar 1 st.
hiti.
Veðnrútlit í Rvík í dag: NA-
kaldi. Urkomulaust.
Messur: í dómkirkjunni á morg-
un kl. 11, síra Friðrik Hallgríins-
son (altarisganga). Kl. 5, síra
Bjarni Jónsson.
f fríkirkjunni i Reýkjavík kl. 5,
síra Árni Sigurðssen.
í fríkirkjunni í Hafnarfirði kl.
2, síra Jón Auðuns.
Til Hallgrímskirkju í Saurbæ.
Frá Vigf. Guðmundssjuii frá Eng-
y: Saga Oddastaðar, verð 10 kr.
— Með þökkum meðtekið. Einaí'
Thoriacius.
Stormur verðui* seldur á götun-
um í dag. Efni: Lúsin á Síldat-
einkasölunni. Ekki batnar Bimi
enn, (Hótel Borg). Krunk —
krunk. Seotland Yard. Þjófnaðar-
riiálið mikla í Reykjavík o. fl.
Framhaldsniðurjöfnunin. Á bæj-
árstjómarfundinum í fyrrakvöld
bar Stetan Jóh, Stefánsson fram
tíllögu um það, að aílir þeir, seifi
fiefði 100 kv. 'útsvar eða lægrá,
skyldi undanþegnir 10% frarii-
fialdsniðvvrjöfnunihnl. — Borgar-
stjóri gat þess, að ef þessi tíll.
yrði samþ., lækkaði framhaldsnið-
urjöfnuniri um 21—-22 þús. kr. —
Benfi íiariri og á, að ef eitthvað
skyldi gefið eftir, þá væri ekM
rjett áð setja' strik við í útsvars-
skránni, og segja að þeir, sem
yæri neðan við strikið skylcli
ekkert greiða. Allur fjöldinn aí
þeim, seni hefði vvtsvar innan við
100 krónur væri færari um að
greiða þau, heldur en hinir, sen»
hærri vitsvör hefði. Nefndi hann
t. d., að hann vorkendi ekki Ólafi
Friðrikssyni að borga 7 kr. viðbót
við vvtsvar sitt, (hann hefði 70
króna útsvar!). 1 sama streng tók
Pálma Loftssonar.
Þeir gerðu það. Skrifa þeir Aðalbjörg Sigurðardóttir. Tillagan
Pálma brjef, þar sem þeir ásaka var feld með 10:5 atkv.