Morgunblaðið - 27.01.1933, Page 4

Mí^RGCNBLAMÐ
Huglýsingsdagbók
Veislur, skemtanir og fundahöld.
Sanngjarnt verð. Café Svanur við
Barónsstíg og Grettisgötu.
Fjallkonu-
svertan
>58jf ,gp>■«
besÚ
Htf. Efn.igt'rð Revhjavikur.
Liair og harðlr
Hattar
mjög mikið og smekk-
legt úrval.
Viruhúsii.
Holasalan s.f.
Siatl 4514.
S. EN6ILBERTS,
»ucjj$læknír, Njálsgötu 42
Héima 1—3. Sími 2042.
Géi^* einnig heim til sjúklinga
Besla þorskalýslð
í bænnm
op þiC í undirritaftri vwrmlnn. Si
vkiandi sknnar gaðin.
Blðrnlnn,
BáPgstaðastræti 35. Sími 4091
Pangl ð Diðflaey. - 39
á aftökupallinn, taka árásarmann-
ÍHti, með valdi og draga hann burtu.
Bn í krónum pálmatrjánna, sem
umfykja svæðið, hafa hinir blá-
svörtu hrægammar safnast saman.
Urubus eru þeir kallaðir lijer.
Það er ekki hægt að lýsa Cay-
enne án þess að minnast á eina
stjett manna, og er sú stjett all-
fjölmenn. Það eru „Liberés“, eða
lausamennirnir. Nafnið er gefið af
hinu opinbera, og það hafa þús-
undir manna hjer- Bn um þessa
menn er þannig ástatt:
Sje maður dæmdur í einhverri
borg í Prakklandi í sjö ára hegn-
ingarvinnu, þá er hann sendur til
Cuayana, eða „Cayenne", eins og
s«gt er venjulega, því að nafn
hofuðstaðarins er oftast notað úm
aila nýlenduna. Þegar hann hefir
avo þrælkað í sjö ár, er hann svo
sem ekki frjáls. Það er nú heldur
Ráðstefna Brleta og U. S. A,
London, 26. janúar.
United Press. PB.
Utanríkismálaráðuneytið tilkynn
ir, að Lindsay, sendiherra Bret
lands í Washington, hafi afhent
Stimson, utanríkismálaráðherra
Bandaríkjanna orðsendingu, en
henni þakkar Bretastjórn boð um
að ræða skuldamál Bretlands og
Bandaríkja í marsmánuði næát-
komandi, þegar Roosevelt er tek-
inn við völdum, og önnur mál.
sem ríkisstjórnir heggja landanna
hafa áhuga fyrir, að leyst verði
sem fyrst. 1 orðsendingunni er
þess getið, að vart megi við því
búast, að hægt verði að taka fulln
aðarákvarðanir í samhandi við til-
lögur þær, sem ræddar verði á
viðskiftaráðstefnunni, fyr en eft
ir viðræður fulltrúa Bretastjórnar
og Roosevelts.
Frá kauphöllinni í París.
París 26. jan.
United Press. FB
Kauphallarviðskifti í París í gær
voru algerlega lömuð, vegna mót
mæla kanphallar-brakúna og
starfsmanna þeirra gegn breyting-
artillögum jafnaðarmanna við fjár
lagafrumvarp Cherons.
London 26. jan.
í dag byrjuðu umræður í franska
þinginu xtm fjárlögin, og tillögur
stjórnarinnar um sparnað. Tillaga
kom fram um það, að vísa miálinu
aftur til nefndar, en Chéron fjár-
málaráðh. mótmælti þessu, og
sagði að það yrði einungis til þess
að tefja mlálið. FÍI
London 26. jan.
1 dag voru viðskifti tekin upp
á ný í kauphöllinni í París. FÚ'
Styrjöld milli Perú og
Columbíu.
Berlín, 26. jan.
Þjóðabandalagsráðið hefir í dag
til meðferðar deilumál Peru og
Columbíu. Skærur hafa. nýlega
orðið milli þessara ríkja og tók
Perú fyrir hálfum mánuði hluta
af Columbíu herskildi. PtJ
hængur á því. Hverri refsingu
fylgir „Doublage", ráðstöfun, sem
fæstir menn í Prakklandi munu
vita að til sje. Komist fangi yfir
þessi sjö hegningarár, og eigi að
heita frjáls, verður hann að dvelja
önnur sjö ár í Guayana. Þá kall-
ast hann „Liberé“ og þá má hann
lifa og láta eins og hann vill, með
þeirri einu undantekningu, að
hann má ekki fara frá Cayenne.
Lifi hann þessi önnur sjö ár, þá
er hann í rauninni frjáls og má
fara heim. Bnginn bannar honum
að fara til hafnar og reyna að
ná í skip, sem á að fara til Ev-
rópu. En hann verður sjálfur að
borga fargjald sitt. — Pranska
stjórnin flytur sakamennina til
Cayenne, en henni dettur ekki í
hug að flytja þá heim aftur.
Nú er það svo, að 99 af hverj-
um 100 „Liberés“ í Cayenne geta
aðeins unnið fyrir sínu daglega
brauði þegar best lætur. Einstaka
maður er svo heppinn að fá svo
Portúgalsforseti veikur.
Lissabon 26. jan.
United Press. PB.
Carmona forseti liggur þungt
haldinn. Þjáist hann af lungna-
bólgu, hjartveiki og nýrnaveiki.
Umskifta má vænta þá og þegar.
Fólksfjöldi í Japan.
Berlin, 25. janúar.
Japanska stjórnin hefir gefið út
skýrslu um fólksf jöldann í Japan.
I Japan og nýlendum þess búa nú
90 miljónir manna, en í Japan
sjálfu 64% miljón. Höfuðborgin
Tókíó hefir 5.408.000 íbixa. — Af
skýrslunni sjest það, að í Japan
eru rúmlega 300 þxxsund fleiri
karlar en konur.
Japanar segja sig úr
Þjóðabandalaginu.
Berlín, 26. jan.
Prá Tokíó berast þær fregnir
að japanska stjórnin hafi nxx ein-
sett sjer að segja sig úr Þjóða
bandalaginu sökxxm afstöðu þess
til deilunnar milli Jaþana og Kín
verja. FÚ
Dagbók.
I.O.O.F. = 11427181/* = O.
Veðrið í gær: SV-átt helst enn
ijer á landi með nokkurri rign-
ingu véstanlands og 6—7 stigá
hita víðast. Á A-landi er alt að
9 stiga hiti. Útlit fyrir óbreytt
veðurlag næsta sólarhring.
Veðurútlit í Reykjavík í dag:
SV-kaldi. Rigning öðru hvoru.
Guðspekif jelagið: Fxxndur í Sep-
tímxx í kvöld kl. 8%. —■ Kosið í
stjórn. Frjettir. Kristján Kristj-
ánsson flytur erindi um „langanir
og þrár“.
Landsmálafjelagið Pram í Hafn-
arfirði lieldur fund í kvöld í G. T.
hixsinix þar.
85 ára er í dag húsfrú Aldís
Pjetursdóttir, Brekkugötu '5 Hafn
arfirði.
Gísli Sigurbjörnsson frímerkja-
kaxxpmaður sigldi í gær með Lyra.
„Liberé“ í Cayenne.
góða atvinnu, að hann getur keypt
sjer föt einstaka sinnum, en það
er nær óhugsandi að nokkur mað-
ur geti sparað saman svo mikið
fje að nægí til þess að greiða far-
Er förinni heitið til Osló og Stokk-
hólms og ef til vill lengra. —
Meðan hann er fjarverandi
tekur Jón Gunnarsson skrifstofu-
stjóri í Hamri sæti lians í fi’am-
kvæmdanefnd íslensku vikunnar,
en Friðrik Sigurbjörnsson gegnir
störfum hans í mötuneytinu.
Hjálpræðisherinn. Majór Beck-
ett stjórnar helgunarsamkomu
föstudaginn 27. janúar kl. 8 síðd.
Dr. Max Keil flytur fyrirlestur
í háskólanum í kx’öld kl. 8, sem
Iiann íxefnir „Deutschlands Weg in
die Weítwirtscliaftskrise“. Öllum
heimill aðgangur.
Es. Hekla kom til Patreksfjarð
ai í fyrrakvöld með saltfarm frá
Spáni. Voru þá 4 skipverjar veikir
af inflxiensu og var skipið sett
sóttkví, en leyfi landlæknis fekst
um það að skipið yrði losað, með
því móti að varðmenn væri um
borð. Var svo byi’jað ,á xxppslcip
xíh í gær. Búist er við því, að þá
er skipið hefir losað þarna, komi
það liingað suðxxr til þess að taká
ssltfiskfárm.
Skipafrjettir. Gxxllfoss er í Rvík
— Goðafoss kom til Akureyrar í
gærmorgun. — Brxxarfoss er
Grimsby. — Dettifoss fór frá
Hamborg í fyrrakvöld. — Lagar
foss var á Haganesvík í gær. —
Selfoss er í Reykjavík.
Jarðarför Rannveigar Kolbeins-
dóttxu- fer fram frá dómkirkjunni
kl. 1 í dag.
Togararnir. Belgaum og Baldur
komu af veiðum í gærmorgun og
eru farnir áleiðis til Englands. —
Arinbjörn hersir kom frá Eng
landi í gær.
Sprenging. 1 fvrradag voru tveir
menn að lóða tómar bensíntunnur
fyrir utan húsið á Klapparstíg
20. En ekki hefir ein tunnan verið
vel hreinsuð, því að alt í einu
kvað við sprenging, eins og fall-
byssuskot og þeyttist botninn úr
txxnnunni í háa loft, flaug langa
Leið og lenti seinast á húsi sendi-
herra Dana. Hvorugan manninn
sakaði og er það sjerstök hepni,
því að gálauslega var að farið
Ný síld til Englands. Mikil
síld hefir verið við Austfirði í
vetur, en sá hefir verið gallinn á,
að menn hafa ekki getað fengið
markað fyrir það seán veiddist.
Nú hefir Guðmundur Albertsson
gjald til Evrópu. Það eru ekki
nema sárfáir „Liberés“, og að
eins þeir, sem gæddir eru óbil-
andi kjarki og eru duglegir að
sama skapi, að þeir geti efnast
nokkuð þarna syðra.
Það virðist hjer um bil óhjá-
kvæmilegt, að sá maður, sem send-
ur hefir verið til Cayenne, og er
slitið þar út í hegningarvinnu,
verði að allan aldur sinn í þessu
andi „þar sem piparinn vex“,
nema því aðeins að hann eigi ein-
hvern að heima, þann, er greiðir
fargjaldið fyrir hann. Pólitísku
fangarnir, hinir útskúfuðu, standa
auðvitað best að vígi þar, en þeir
verða þó sjálfir, eins og allir aðr-
ir, að útvega fje til heimferð-
arinnar.
Þegar talað er um Cayenne er
einnig nauðsynlegt að minnast í
stuttu máli á hina einkennilegu
sögu landsins.
Árið 1763 var ekki um annað
Allt nex> Islenskaa tklpnm!
’T ■»
gert tilraxxn að selja síldina í Eng-
landi. Kom norskt skip, .Isbjörn4
hingað fyrir nokkru með síldar-
farm að axxstan og vai- síldin síð-
an send til Englands með ,Brúar-
foási'. Er nxx eftir að vita hvemig
þessi tilraun tekst, en væri hægt
að selja síld sæmilegu verði í Eng-
landi, gæti síldarútgerð á Aust-
fjörðum ’axxkist mjög mikið.
Tímarit Yerkfræðingafjelags Is-
lands (5. hefti 17. árgangs). f
því er fyrst framhaldsgrein um
steinsteypu til íbúðarlixxsagerðar,
eftir Jón Þorláksson. Þá kemur
yfirlitsgrein um helstu mannvirki
á íslandi 1931 og liafa þar skrifað'
sinn kaflánn hver: vegamálastjóri,
vitamálastjóri, landssímastjóri og
húsameistari ríkisins.
Fjallvegir. Til vegabóta og við-
halds á þeim var varið kr. 31.643.-
08 á árinu 1931, og fór það að
mestu til venjulegs viðlialds, en
þáð hefir aukist mjög síðan bíla-
ferðir hófust um fjallvegina. T. d.
kostaði viðhald Kaldadalsvegaxr
um 2000 kr., og Gullfossvegar frá
vegamótUm lxjá Brúarhlöðum um
1900 kr„ Mývatnsheiðarvegur xxxu
3,400 kr. o. s. frxv
Jámsmiðaverkfallið. Samninga-
umleitanir milli Alþýðusambands-
ins og vjelsmiðjanna út af járn-
smíðaverkfallinu hófust í gær, en
enginn árangur náðist þá. Samn-
ingaumleitununum verður haldið
afram í dag.
Hjúskapur. f gærkvöldi voru
gefin saman í hjónaband ungfrú
Elísabet Egilson og Indriði Waage
bankamaður, Heimili ungu hjón-
anna er á Brávallagötu 26.
Áheit á tJtskálakirkju. Frá ó-
nefndri konu 3 krónur. Prá ó-
nefndum 10 krónur. Prá ónefndri
konu 5 krónur. Prá ónefndum 2'
krónur. Prá, konu í Keflavík 20
krónur. Prá konu í Garði 2 kr.
Frá Þ. Þ. í Garði 5 kr. — Bestu
þakkir. — Sóknarnefndin.
Útarpið í dag: 10.00 Veður-
fregnir. 12,15 Hádegisútvarp.
19,05 Pyrirlestxxr Búnaðarfjelagsí
íslands. 19,30 Veðurfregnir. 19,40'
Tilkynningar. Tónleikar. Lesixx
dagskrá næstu viku. 20,00 Klukku-
sláttur. Frjettir. 20,30 Kvöldvaka..
meira rætt í Prakklandi, en ný-
lénduna Guayana, sem Prakkar-
höfðu þá eignast. Nokkrir ævin-
týramenn og vindbelgir, er þang-
að höfðu komið, þreyttust ekki
á því að dásama þetta Gósenland’
og frjóvsemina í Suður-Ameríku.
Þeir sögðu að þar væri sann-
kölluð paradís á jörðu, og í blöð-
unum birtust fregnir eins og:
xessi:
„Þar ræktar náttúran sjálf alla
skapaða hluti, og enginn, sem
xangað flyst, þarf að hafa áhyggj-
ur út af fæðuskorti/ ‘
Nokkrir aðalsmenn tóku þái
landnámið í sínar hendur. Og svo-
var það einn góðan veðurdág, að
fjögur skip lögðxx á stað frá
Frakklandi til Guayana og vorxx á
xeim 12.000 landnema. Þar á með-
al voru margir aðalsmenn með
kvinnur sínar og þjónustufólk, að-
alsmenn, sem voru svo skuldunum
vafðir, að þeir kusu heldur að
j'ara til Guayana en vera kyrrir fr