Morgunblaðið - 11.06.1933, Blaðsíða 3

MORGFNBLAÐIÐ
I
Launagreiðslur ríkisins
og starfsamgnnahalð.
: H.f. Arvakur, AnUavIk,
EiUtJórar- Jön KJartanaaon.
Valtjr Stsfánwon.
Sltatjörn og afvralöala:
▲uaturatrœtl S. — Slml ltot.
a.ufilj'ainfaatjörl: H. Hafbarfi.
^ufilýalnfiaakrlfatofa:
Auaturatrœti J7. — Slml »70«
Kalmaalaaar:
Jön KJartanaaon nr. 1741.
Valtýr Stefánaaon nr. 4110.
B. Hafberfi nr. 1770.
Áakrlftafijald:
Innanlanda kr. 1.00 á aaknutl.
ntanlanda kr. 1.50 á rnknuBl,
I lauaaaölu 10 aura aJntaklB.
10 aura m«B LNMk
Unga kynslóðin.
* Framgjarnir æskumenn hljóta
;að miða flokksfylgi sitt við það
hvaða stjómmálaflokkur það er,
sem best býr í haginn fyrir fram-
tíð þjóðarinnar.
Meðan starfsemi sósíalista í
Alþýðu- og Framsóknarflokknum
var aðallega í því fólgin að gefa
loforð, aðhyltust allmargir æsku-
menn hina sðsíalistisku stefnu.
Síðan staðreyndirnar hafa plokk
að loforðafjaðrirnar af sósíalistum
■og Hriflungum, svo foringjar
þeirra standa naktir eftir eins og
reittar rjúpur, hafa æskumenn
landsins, þeir, sem bera í brjósti
dómgreind og sjálfsvirðing, snuið
baki við þessum fuglum.
Fyrir upprennandi menn þjóð-
arinnar erú þetta aðalatriðin:
Heilbrigt atvinnulíf, svo hin upp
vaxandi kynslóð fái greiðan að-
gang að lífvænlegri atvinnu.
Gætileg fjármálastjórn, svo þeir
sem taka við þjóðarbúinu verði
•ekki að greiða vexti og afborgan-
ir af eyðsluskuldum fyrirrennar-
anna.
Og síðast en ekki síst: Þjóðin
verndi sjálfstæði sitt; hið efna-
lega sjálfstæði, svo niðjarnir taki
við frjáisri þjóð í frjálsu landi,
og sjálfstæð menning þjóðarinnar,
er verið hefir hennar öflugasta
varnarvígi, fái dafnað svo vel sem
manndómur og fjárþróttur fram-
ast leyfir.
Gegn öllum þessum velferðar-
málum vinna sósíalistar og komm-
Anistar.
Þeir stofna til eyðingar at-
vinnuvega, atvinnuleysis og ör-
birgðar. Þeir efna t.il fjársóunar og
skuldasöfnunar, sem komandi kyn-
slóð fengi eigi undir risið. Þeir
neyta hverskonar bragða til þess
að fótumtroða og forsmá efnalegt
sem andlegt sjálfstæði þjóðarinn-
■ar, deyfa þjóðernishugsjónir, sví-
virða það sem helgast er og göfug-
ast í augum þjóðrækinna manna.
Framtíð sú, sem þessir menn
bjóða ungu kynslóðinni, er fram-
tíð örbirgðar, framtíð dáðleysis,
framtíð sundrungar og haturs,
framtíð þeirra eyðingarafl a er tor-
tíma vilja efnalegu og andlegu
sjálfstæði íslendinga.
Þetta er hin íslenska æska farin
að sjá og skilja. IJndir merki
Sjálfstæðisstefnunnar í landinu
ætlar hin uppvaxandi kynslóð að
vinna sína sigra, og efla farsæld
■sína, farsæld þjóðarinnar.
Silfurbrúðkaup eiga á þriðju-
■daginn kepiur Margrjet Guð-
mundsdóttir og Kristján Sveins-
son, Bragagötu 31.
Yanrækslan.
Oft og mörgum sinnum hefir
hjer í blaðinu verið bent á mis-
'rjetti það og ranglæti sem á sjer
stað í launagreiðslum hjá ríkinu.
í fyrrasumar birti blaðið skýrslu
yfir starfsmannahald og launa-
greiðslur við ríkisstofnanirnar
nýju, eins og stjórn Framsóknar-
flokksins hafði gengið frá þessu.
Sú skýrsla vakti feikna athygli
um land alt, enda sannaði hún
alveg ótvírætt, að þarna átti sjer
stað gegndarlaus bruðlun á opin-
beru fje. Skýrslan sannaði einnig,
að óhæfilegt misrjetti ríkti í
launagreiðslum til starfsmanna
ríkisins.
Bitstjórn þessa blaðs gerði þeg-
ar í upphafi þá kröfu til ríkis-
stjómarinnar, að hún Ijeti fram
fara gagngerða endurskoðun á
öllu launamálinu og starfsmanna-
haldi ríkisins. Undir þá kröfu tók
þjóðin svo að segja einróma. En
stjórnin treysti sjer ekki út í
það mál og er það því óleyst enn
þá. —
Á þingi í fyrra var fyrir til-
stilli Sjálfstæð.ismanna samþykt
þingsályktunartillaga, þar sem
stjórninni var falið að láta jafn-
an fylgja hverju fjárlagafrum-
varpi frv. til laga um tölu starfs-
rnanna við sjerhverja grein ríkis-
starfsrækslunnar. Með slíkum lög-
um yrði auðveldara fyrir þingið
að hafa eftirlit með starfsmanna-
haldinu og koma í veg fyrir ó-
hæfilega fjölgun starfsmanna.
Þegar síðasta þing kom saman
fylgdi ekkert slíkt frumvarp fjár-
lagafrumvarpinu. En fjármálaráð-
herra gat þess, að hann hefði
falið Hagstofunni að senda fj'ár-
veitinganefnd skýslu um launa-
greiðslur og starfsmannahald ríkis
og ríkisstofnana.
Þingsályktun
f j árveitinganef ndar.
Það var ekki fyr en komið var
langt fram á þing, að fjárveit-
ingan. neðri deildar bárust. þess-
ar skýrslur, og þar sem skýrslurn-
ar voru á ýmsan hátt ófullnægj-
andi, hafði nefndin engin tök á
því, að bera fram sjálfstæðar til-
lögur í málinu. Hún tók því það
ráð, að bera fram svohjóða.ndi
þingsályktunartillögu:
„Neðri deild Alþingis ályktar
að skora á ríkisstjórnina:
1. Að taka til athugunar launa-
kjör embættis- og starfsmanna
ríkis og ríkisstofnana með það
fyrir augum, að komið verði á
meira samræmi og rjettlæti en
nú er um launin og þau sniðin
eftir fjárhagsgetu ríkisins og
afkomu almennings í landinu,
og að fækkað verði starfsmönn-
um svo sem frekast er unt, enda
leggi stjórnin tillögur sínar um
þessi mál fyrir næsta Alþingi.
2. Að taka fyrir þá venju, sem
víða er á komin í opinberum
rekstri, að starfsmenn fái auka-
borgun umfram föst laun fyrir
vinnu, sem ætti að vera þáttur
i embættisstarfi þeirra eða
sýslunnar.‘.‘
Þingsályktunartillagan kom til
umræðu í Neðri deild í þinglokin
og var þar samþykt í einu hljóði.
Pjetur Ottesen hafði framsögu
í þessu máli af hálfu fjárveit-
inganefndar. Ræða hans staðfesti
í einu og öllu það, sem þetta
blað hafði haldið fram í þessum
málum.
P. O. upplýsti, að nefndin liefði
við athugun á launamálinu kom-
ist að raun um, að geypilegt ó-
samræmi ríkti í launagreiðslum
ríkisins.
Laun við ýmsar stofnanir ríkis-
ins, sem ákveðin hefði verið með
sjerstökum lögum eða eftir á-
kvörðun ríkisstjórnar, væru yfir-
leitt miklu hærri en launin eins
og þau væru ákveðin í launa-
lögum, þó dýrtíðaruppbót væri
''■ð talin. •
Samanburður á launutn.
P. O. nefndi nokbur dæjrri, sem
sýna ósamræmið í launagreiðslum.
Dæmin eru þessi:
Allir forstjórar ríkisstofnananna
í Reykjavík hafa hærri laun en
dómarar í Hæstarjetti. Dómarar í
Hæstarjetti mega engan auka-
starfa hafa og eru sviftir ýmsum
pólitískum rjettindum (kjörgengij
Þeir hafa 8780 krónur í laun, en
forstjóri Skipaútgerðar ríkisins
hefir 12065 krónur, eða yfir 3000
kr. hærri laun en dómararnir.
Prófessorar við Háskólann hafa
í laun frá 5190—6690 kr. hæst,
eri forstjóri Landssmiðjunnar
9000 krónur, eða 3—4000 kr.
hærri laun en prófessorar.
Forjstjóri ‘Tóba.kseinkasölunnar
hefir um 6000 krónum hærri laun
en prófessorar, sem í hæsta launa-
flokki eru.
Yfirkennarar við Mentaskólann
fá 5690 krónur, en skrifstofu-
manni hjiá útvarpinu eru greidd-
ar 7200 kr.
Kennurum við -Mentaskólann
greiðir ríkið 3921 kr., en skrif-
stofumaður hjá Skipaútgerð rík-
isins fær 6000 kr., eða liðlega
2000 kr. hærri laun en Menta-
skólakennarar.
Póstfulltrúanum í Reykjavík
eru greiddar 4690 kr., en fulltrúi
Landssmiðjunnar fær 7200 kr.,
eða rúmlega 2500 kr. meira en
póstfulltrúinn.
Margar ríkisstofnanir greiðá
starfsmönnum sínum yfir 6000
kr. föst árslaun, en laun presta
á landinu eru frá 2500—4600 kr.
hæst — eftir brauði og þjónustu-
tíma.
Verkstjóri hjá Áfengisverslun-
inni fær sömu laun og elsti sýslu-
maður landsins, sýslumaðurinn í
Rangárvallasýslu.
Fjórir verkstjórar hjá Lands-
smiðjunni hafa hver um sig 5400
kr. föst laun, og auk þess kr.
3.50 um hvern klukkutíma fyrir
aukavinnu og munu árslaun þeirra
hafa numið alt að 8000 kr., en
bókaverðir Landsbókasafnsins fá
frá 3565—4693 kr.
Forstjórar ríkisstofnananna hafa
10000 kr. og þar yfir, en Lands-
1 bókavörður 6690 krónur.
Hliðstæðir starfsmenn.
Þessu næst bar P. O. saman
hliðstætt starfsfólk hjá ýmsum
ríkisstofnunum og var útkoman
þar þessi:
Beittustu
Þynnstu
BESTU BLÖÐIN.
Fást allsstaðar.
HEILDSÖLUBIRGÐIR.
H. Úlafsson & Bernhöft
liýkomið
í
Vefnaðarvörudeildina:
Silkiklæði
Kjólaefni, nýjar gerðir
Náttföt
Náttkjólar
Silkikápur og
Kjusur á börn
Hvítir borðdúkar
Serviettur
Dúkar og Serviettur
samstætt.
Dúkadregill afar ódýr
Kaffidúkar
m. m. fl.
EDIHBORG.
Húsmæður
í glervörndeildina.
Tepottar 1.50
Ödýr vatnsglös
Hnífapör 0.90
Matarstell, nýjar gerðir
Bollapör 0.45
Kaffistell ljómaudi fallegj
,Navy‘-steintauið 30 st.
á 12.00.
Krystall feikna úrval
Taukörfur, Ferðakistur
og töskur
Edinborgar-búsáhöldin
á hverju heimili.
EDIHBORG.
Annar bókari hjá Áfengisversl-
uninni (eru þrír) hefir í árslaun
5857 kr., en gjaldkeri og bókari
hjá lögreglustjóra í Rvík, hefir
í laan 4620 kr., eða 1200 krónum
minna.
Verkstjóri hjá Áfengisverslun-
inni hefir líka 5857 kr., en verk-
fetjóri hjá Landssímanum 4382 kr.,
oða 1500 kr. minna. Annar verk-
stjóri hjá Landssímanum, sem
verið hefir þar lengi hefir aðeins
3690 kr. í laun.
Afgreiðslumaður hjá. Áfengis-
versluninni hefir 5325 kr., en
starfsmaður í Hagstofunni 2700
kr„ eða um helmingi lægri laun
en afgreiðslumaður Áfengisversl-
unarinnar.
Bílstjóri hjá Áfengisversluninni
hefir 4080 kr. í laun, en bílstjór-
inn hjá Landssímanum 3060 kr.,
eða rúmum 1000 kr. lægra.
Birgðavörðúr Tóhakseinkasöl-
unnar hefir 4920 kr„ en tollvörður
í Reykjavík fær 3885 kr. og
munar þar rúmum 1000 kr.
Vjelritunarstúlku greiðir Tó-
bakseinkasalan 2760 kr„ en Vita-
málaskrifstofan greiðir sinni vjel-
ritunarstúlkn 1200 kr. og er þó
jafnlangur vinnutími hjá báðum.
Embættislaun off launuð
aukastörf.
Þá benti P. O. einnig á ahnað
ósamræmi, sem á sjer stað í
launagreiðslum til hinna ýmsu
starfsmanna ríkisins, ósamræmi
sem leiðir af horgun frá því opin-
bera fyrir aukastörf eða auka-
AÓnnu.
P. O. henti á, að fjölda mörg
af þeim störfum, sem greitt væri
sjerstaklega fyrir, væru störf sem
beinlínis heyrðu undir verksvið
þeirrar stofnunar, sem þessir menn
ynnu við, væri hluti af því starfi,
sem gert væri ráð fyrir að þeir
intu af hendi fyrir sín föstu
laun. í sumum tilfellum væri
þessari aðferð beitt beinlmis til
þess að koma fram launahækkun.
P. O. nefndi nokkur dæmi um
aukatekjur emhættismanna, m. a.
þessi:
Aðalendurskoðandi ríkisins, sem
hefir sömu föst laun og gkrifstofu-
stjórar, fær sjerstaka greiðslu fyr-
ir endurskoðun hjá Tóbakseinka-
sölunni, 500 kr„ sem er ekkert
annað en hluti af hans skyldu-
starfi.
Skrifstofustjóri einn í Stjórn-
arráðinu hefir 6690 kr. föst
lann, en 10 þús. fyrir aukastörf
í stjórnarráðinu.
Annar skrifstofustjóri í. Stjórn-
arráðinu hefir 6290 kr. í föst laun.
og 3900 kr. fyrir aukastörf.
Aðstoðarmaður einn í stjórnar-
ráðinu hefir 3500 kr. í laun og
5180 kr. fyrir aukastörf. Annar
aðstoðarmaður hefir 3500 kr. laun
og 5000 kr. fvrir aukastörf.
Lögreglustjórinn í Reykjavík
hefir 8990 kr. laun og aukatekj-
pr frá því opinbera 3600 kr.
Landssímastjórinn í Reykjavík
hefir 9590 kr. laun og 3600 í
aukatekjur frá því opinþera.
Stöðvarstjórinn í Reykjavík
hefir föst laun 4552 kr. en auka-
tekjur hans og hlunnindi frá því
opinbera nema um 7000 kr.
Fulltrúi á skattstofunni í Rvík
hefir föst laun 5610 kr., en fyrir
aukavinnu , þar á skrifstofunni
fær liann 6072 kr.
Fangavörðurinn í Reykjavík
hefir föst laun, auk húsnæðis, ljóss
og hita 2265 kr„ en auk þess fær
hann 2040 kr. fyrir eftirlit með