Morgunblaðið - 17.06.1933, Side 3
MORGUNBLAÐIÐ
»
<
Jflor&unWaMfc
©tar«f.: H.Í. Arrakur, ■•rWtTlki
Sltatjðrar: Jðn Kjartanaaon.
ValtJ-r Btafánaaon.
JUtatJörn ok atsralBaln:
▲uaturatrœtl 8. — Blrnl 1801.
▲ualýalncaatjörl: S. Hafbars.
▲uKlýalnraakrlfatofa:
▲uaturatrœtl J7. — Sfatl 1708
Malataafaaar:
Jön KJartanaaon nr. 8741.
Valtjr Stefánaaon nr. 4110.
B. Hafberg nr. 1770.
AakrlftaaJald:
Innanlanda kr. 1.00 A aaánuBl,
Utanlanda kr. 1.80 4 ainitl,
f lauaaaðlu 10 aura alntaklV.
10 aura maV Haakðk.
fnenningartcEki.
'* Fyrir fám dögnm vildi það
til, að fjögur mannslíf voru liætt
ikomin hjerna rjett innan við bæ-
inn, á hinum breiða végi inn með
Sogamýri.
Vegurinn um Sogin inn að Ell-
iðaám, er, sem kuiinugt er, etn-
hver albesti þjóðvegarspottinn á
'landinu.
Sá sem þetta ritar hefir ekki
tölu á því, hve mörg hifreiðaslys
hafa orðið á þessum 2—3 kíló-
metrum. En þar munu éíns margir,
•ef ekki fleiri, menn hafa farist
vaf hifreiðaslysum, eins og sarnan-
"lagt á öllum öðrum vegum lands-
ins. — •
Þó hafa, sem hetur fer, örfáir
dáið af þeim fjölda manna, sem
þar hafa meiðst meira og minna,
<og komist í alvarlega lífshættu.
Nýlega gafst sorglegt tilefni til
þess, að telja sanian, live margir
íslenskir. togarar hefðu farist á
undanförnum fám áruffi. Menn
hafa fest augu á þeirri staðreynd.
Bestu veiðiskipin — úthúin til
þess að vera fær í flestan eða all-
•an sjó, farast hvert af öðru.
Lesendum kann í fljótu hragði
-að finnast, að hin islensku tog-
araslvs komi ha.rla lítið við ak-
veginum breiða og sljetta hjerna
inn Sogin.
En tengir maður ekki alveg ó-
sjálfrátt, þessar tvær staðreyndir
•saman? Bestu skjpin farast. A
besta veginum verða slvsin. Á
-ekki hvort tveggja að einhverju
leyti rót sína að rekja t-il þess,
að enn sje okkur íslendingum
hætt við að meta of mikils,' treysta
of mjög á, tæknikunnáttu. þegar
■fengin eru þau hestu skilyrði. sem
fáanleg eru á sjó og landi.
Hættir okkur fslendingum ekki
til að gleyma því, að eftir því,
sern tækin eru fullkomnari og
hlýðnari við mannshöndina. eftir
því er áhvrgðin meiri í höndum
þeirra er tækjunum stýra.
filþjóðaskákþingið
í Folkstone.
Einkaskeyti til Morgunblaðsins.
Polkestone, 16. júní.
Einar vann hiðskákina við Mic-
hell. •
Þráinn vann Tgel, Ásmundur
■gerði jafntefli við Grúnféld, hið-
-skák varð milii Einars og Múllers,
æn Eggert. tapaði fyrir Glass.
Næst, tefla íslendingar við Dani.
Auglýsingum í Morgunblaðið er
-eftir kl. 12 í dag veitt móttaka
á afgreiðslu biaðsins i Austur-
sstræti 8.
Vatnsveitan
og aukning hennar.
Á síðasta bæjarstjórnarfundi
skýrði horgarstjóri frá því hvaða.
athuganir gerðar liafa verið á því,
hvernig hægt væri að bæta úr
þeim tilfinnanlega vatnsskorti sem
bæjarbúar í ýmsum bæjarhverfum
eiga við að búa, einkum á þeim
tíma árs, er fiskþvotturinn stend-
ur yfir.
Borgarstjóri sagði m. a. að at-
huguð hefði verið vatnsþörf fisk-
stöðvanna, hve mikil hún væri, og'
að þar væri vart hægt að komast,
af með minna vatn, en notað er.
Þá hefði verið athugað livort
tiltækilegt væri að- gera sjerstaka
sjóveitu fyrir fiskstöðvarnar, og
taka sjó í hana úr Rauðarárvík-
inni. Gerð hefir verið kotsnaðar-
áætlun um slika veitu Er húist
við að hún kosti um 140 þús. kr.
Ennfremur hefir sjórinn í Rauð-
arárvíkinni verið rannsakaður og
rannsókn leitt í ljós. að í lionum
væru gerlar sem kynnu að geta
valdið roðaskemdum á fiskinum.
Þá, hefir það verið athugað,
hvort hægt væri að iniðla íbtium
SkólavÖrðuhoítsins nokkru af
vatni því sem afgangs er nú úr
Laugaveitunni. En menn hafa
komist að þeirri niðurstöðu, að
ekki væri óhætt að setja hið heitá
laugavatn í vatnsleiðslupípurnar,
vegna þess að vera má, að hið
heita vatn kunni að leysa upp
nokkuð af asfalti því, sem er í inn-
anverðum vatnsleiðslupípunum.
Sjóveitan er 'talin ógerleg, sum-
part vegna þess hve kostnaðar-
söm hún yrði, en ekki síður vegna
hættunnar á gerlunum, er skemt
geta fisltinn. Og ekki er hægt. af
ofangreindnm ástæðum að nota
Laugavatnið.
Hið eina tiltækilega er að auka
vatnsveituna: Er ráðgert að leggja
í haust æð frá hænum upp að Efri
Yeiðimannahúsum við Elliðaár og
blanda Gvendarhrunnavatnið með
Elliðaárvatni þar, uns hægt, verð-
ur að framlengja æðina upp að
G vendarhrunnum.
Kostnaður áætlaður 400 þús. kr.
Pæst með vatnsskattsaukanum. —
Ætlað að hyrja á verkinu í haust.
Skuldheimta Bandaríkja.
Ófriðarskuldirnar greiðast illa.
Washington 15. júní.
United Press. FB.
RooseArelt liefir tilkynt, að Bret-
land hafi gert ráðstafanir til þess
að greiða nokkurn hluta ófriðar-
skuldagreiðslunnar, sem fellur í
djaíddaga, í dag. Upphæð sú, sem
Bretar greiða, nemur 9 milj. doll-
ara. Búist er við, að Pólland,
Prakkland, Belgia og Rúmenía
greiði ekki afborganirnar, sem
falla í gjalddaga í dag, frekara
en Ii5. dés. sl. ítalía og< Tjekkó-
slóvakía ætla að greiða 10% af
þeim upphæðum, sem falla í gjald
daga í dag, og greiða í silfri. -—
Finnland, eina landið, sem mun
standa algerlega við skuldhind-
ingar sínar.
London: Chamherlain hefir til-
kynt í neðri málstofunni. að rík-
isstjórnin liafi int ófriðarsknlda-
greiðsluna af hendi í silfri, sem
Bretastjórn fekk frá ríkisstjórn-
inni í Indlandi.
Bðlstofa ( Reykjavfk.
Á síðasta hæjarstjórparfundi
skýrði borgarstjóri, Jón Þorláks-
son, ffá því hvemig bálstofumál-
inu væri komið. Hafði Ág. Jósefs-
son bæjarfulltrúi gert um það
fyrirspurn til borgarstjóra.
Borgarstjóri sagði m, a.:
Fyrir síðastl. áramót hafði bál-
stofunefnd samið um það við einn
af húsameisturum hæjarins að
hann gerði uppdrátt af bálstofu
og kostnaðaráætlun. Átti hálstof-
an að vera í sambandi við greftr-
unarkapellu og standa vestast í
kirkjugarðinum gamla, íuð Ljós-
vallagötu.
Samkv. áætlun þeirri er fyrir lá,
átti byggingin að kosta 200—300
þúsund krónur.
Allur var undirhúningur máls-
ins þannig, að horgarstjóri taldi,
að fitja þyrfti upp á málinu að
nýju, til þess að fengin yrði lattsn,
sem menn alment gætu unað við.
Kynti hann sjer síðan það nýj-
asta sem gert hefir verið á því
sviði í nágrannalöndunum, og
komst að raun um, að hentug
myndi sú gérð bálstofu, sem not-
uð hefir Arerið á nýrri bálstofu
í Slagelse á Sjálandi. Hentug lóð
fyrir slíka hyggingu myndi Arera í
þríhj-rnunni sem myndast milli
Skothúsvegar og Hringhrautar,
sunnan við kirkjugarðinn.
Til þess að koma hálstofu upp
hjhr, hefir Arerið gert ráð fyrir, að
leita fyrir sjer með hyggingarlán
h.já. Líkhrenslufjelaginu í Dan-
mörku. Hefir borgarstjóri spurst
fyrir um það hjá formanni fje-
lagsins, hvort fjelagið myndi sjá
sjer fært að verða Arið þeirri ósk
bæjarstjómar, að Areita fje til
þessa. Vildi horgarstjóri ekki að
bæjarstjóm sendi um það beiðni,
fvrri en hann vissi um, hvaða
málalok sú umsögn fengi.
Hann hefir síðan fengið þau orð
frá formanni Líkhrenlsufjelagsins,
að nægilegur meiri hluti í fjelags-
stjórninni hefði eklti fengist fyrir
lánveitingu.
----
Doktorspróf
Einars Ól. Sveinssonar.
t gær sæmdi Heimspekisdeild
Iláskólans Einar Ólaf Sveinsson
mag. art. doktorsnafnhót fyrir rit
það um Njálu, sem getið Arar hjer
í hlaðinu í gær. Áthöfnin fór
fram í Neðrideildarsal Alþingis
að viðstöddum fjölda manna og
hófst kl. 1.30 síðd.
Ágfist H. Bjarnason prófessor,
stýrði athöfninni, en prófessor-
arnir Sigurður Nordal og Árni
Pálsson voru andmælendur af
hálfu liáskólans.
Pyrst hjelt doktorsefni ræðu og
lýsti tildrögum þess, að hann hóf
samningu ritsins. Þá, tók fyrri
andmælándi próf. Sig. Nbrdal til
máls; hjelt hann langt, erindi og
gerði nokkrar athugasemdir við
ritið, en fór yfirleitt mjög vin-
samlegum orðum um það. Að
síðustu mælti hann nokkrum vin-
samíegum orðum til doktorsefnis-
ins persónulega. Að ]>ví húnu tók
doktorsefnið til máls. svaraði at-
lmgasemdum andmælanda og
þakkaði honum lofsamlegan dóm
um ritið.
Síðari andmælandi, prófessor
Árni Pálsson, tók þArí næst til
máls og gerði nokkrar athuga-
semdir við ritið, en lauk á það
lofsorði eins og fyrri andmæl-
andi. Þá svaraði doktorsefni at-
hugasemdum síðara andmælanda
nokkurum orðum.
Að lokum hjelt hinn nýi doktor
skörulega ræðu, þakkaði andmæl-
öndum lofsam*legan dóm um ritið
Og jafnframt góðfýsi þá og full-
tingi í ýmsum greinum, sem hann
hefði hlotið af þeim, meðan stóð
á samningu og útkomu þess.
Að endingu sleit prófessor Ág.
H. Bjarnason athöfninni með
nokkurum hlýjum orðum í garð
hins nýja doktors, og háfði hún
þá staðið alt að þA’í þrjár og
hálfa klukkustund og farið fram
með hinum mestu ágætum.
Dagbók.
Veðrið í dag: Djúp lægð við
Færeyjar á lireyfingu austur eft-
ir. N-átt hefir nii náð sjer um
alt Vestur- og Norðurland, en
suðaustan lands er enn þá hæg
SA-átt. — Á Vestfjörðum er NA-
hvassviðri og hiti um 1—2 stig.
ITefir snjóað niður í bygð á Hest-
eyri. Yfirleitt er kaleaAreður (4—
5 st„. hiti) á Norðurlandi, en
vindur ekki livass enn þá.
Útlit er fyrir að N-áttin hald-
ist næstu dægur, en fari lygn-
andi á Vesturlaaidi á morgun.
Veðurútlit í Reykjavík í dag:
Stinningskaldi á N, en lygnir með
kvöldinu. Bjartviðri, en fremur
kalt.
Hláflóð er í dag kl. 13.00. .
Messur á morgun:
I Dómkirkjunni kl. 10 síra Bj.
Jónsson. Kl. 8y2 síðd. Erindi flutt
í kirkjunni á ársþingi Kristni-
boðsfjelaganna. (Cand. theol. S. Á.
Gíslason). .
f Fríkirkjunni i Reykjavík kl.
10 árd. síra Árni Sigurðsson.
f fríkirkjunni í Hafnarfirði kl.
2. síra Jón Auðúns.
Síldveiðar Svía. Pjelag sænskra
síldarstórkaupmanna hefir krafist
]mss af sænskn stjórninni að alt
verði gert til þess að sjá um að
síldin, sem Svíar veiða hjer við
land í sumar og flytja heim, Arerði
svo vönduð Arara, að hún sje sam-
kepnisfær hvarvetna. Þeir krefj-
ast þess því. að sænsku skipin I
bvrji ekki veiðar fvr en eftir 25.
iúli. þegar síldin er orðin feit,
og ennfremur að ákveðin bámarks
tala af síld sje í hverri tunnu.
Enn fremur krefjast þeir þess, að
hannað verði að flytja til Sví-
þjóðar fslandssíld. sem Areidd er
fvrir 25. júlí.
Skemtun heldur kvenfjelagið
Gefn í Garði í dag og hefst hún
kl. 4 í samkomuhúsinu í Gerðum.
Þióðkirkjusöfnuðurinn í Hafnar-
firði heldur aðalfund sinn á morg-
un kl. 5 í kirkjurini. Verða þar
rædd fjármál kirkjunnar og kos-
inn einn maður í sóknarnefnd.
Botnia fer hjeðan í kvöld til
Leith.
Gagnrýni harnakAÚkmynda. Á
fundi sem stjettarfjelag barna-
kennara í Revkjavík hjelt þ. 9.
júní, var samþykt eftirfarandi til-
laga: — Vegna þess að )ög m
Aíþingi mæla svo fyrir, að einn
maður skuli Arera gagnrýnandi
barnakvikmynda, skorar fundur-
inn á, stjórn Samhands íslenskra
harnakennara að géra þá kröfu,
að kennari verði skipaður aðal-
' gagnrýnandi barnakvikmynda.
Erlend
blðð
og tímarit. Einnig
tískublöð nýkomin.
BókUiú&at*
Lækjargötu 2. Slmi 3736.
Tll Plngvalla
daglep
frá Stelndðri.
Sfmt 1580.
Þakkarorð.
Hr. Einar Einarsson, skipa-
smiður, Reykjavík. Litla stúlkan í
Vestmannaeyjum, sem verið hefir
veik í tv<> ár, sendir yóur Jkæra
kveðju meö innilegu þakklæti
óvænta sumargjöf.
tí. V.
UJVÍ.P. Keflavíkur heldur skemt-
un í húsi sínu í dag og hefst fftrn
kl. 2. Um kvöldið verður sý^iðúr
sjónleikur í 3 þáttum, „SaklaiM
svallarinn." s