Morgunblaðið - 19.07.1933, Blaðsíða 3

MORGUNBLAÐIÐ
1
^HorgtmblaM^
H.Í. ÁTTakor, *«Jkl»TLif.
4::íU(irir J6n KJ»rt»n»K>a.
Valt$r Btsfknaaoa.
>Ut»t]örn og af#r«lB«l*:
ku«turatræti t. — Slml 1ÍC*.
*.u#lýain#aatJ6rl: H. Hatbar#.
Aa#l}alngaakrlt»toía.'
▲uaturatrætl 17. — Biml 170*
K«laia«la>ar:
Jön Kjart&naaon nr. 1741.
Valtýr Stetánaaon nr. 4111.
H. Hafbera nr. 1770.
r iakrlftaalald'
Innanlanda kr. 1.00 * atknaC'
Utanlanda kr. 1.10 á nillll,
i lauaaaðlu 10 anra aintaklC.
80 aura mað LmMIl
Hosningaúrslit.
Dalasýsla.
Þar var kosinn Þorsteinn Þor-
steinsson sýslumaður (S) með 382
atkv. Þorsteinn Briem atvinnu-
málaráðherra (P) feJtk 308 atkv.
1931 fekk Jónas Þorbergsson
'385 atkvæði, en Sigurður Eggerz
'310 atkv.
Árnessýsla.
Þar var nú fjórskift kosniug
•og tveir frambjóðendur frá hverj-
um flokki. Kosningu hlutu Jör-
undur Brynjólfsson (P) með 756
íitkv. og Eiríkur Einarsson (S)
með 752 atkv. Lúðvík Nordal (S)
fekk 650 átkv. Magnús Torfa-
«on (P) 616. Ingimar Jónsson (J)
180, Magnús Magnússon (K), 157.
Einar Magnússon (J) 141 og
Haukur Björnsson (K) 46 atkv.
1931 fekk Jörundur Brynjólfs-
■son 974 atkv., Magnús Torfason
'904, Eiríkur Einarsson 642, Lúð-
vík Nordal 546, Einar Magnússon
'211 og Felix Guðmundsson 137.
Atkvæðaseðlar voru nú álíka
margir og þá.
Vestur-ísaf j arðar sýsla.
Þar hlaut kosningu Ásgeir Ás-
geirsson forsætisráðherra með 441
atkv. Gunnar Benediktsson (S)
fekk 155 atkv. og Gunnar M.
Magniis (J) 62.
1931 fekk Ásgeir Ásgeirsson 541
;atkv. Thor Thors'(S) 233 og Sig-
nrður Einarsson (J) 35.
Vestur-Húnavatnssýsla.
Þar hlaut kosningu Hannes
Jónsson (P) með 286 atkv. Þór-
-arinn Jónsson (S) fekk 237 atkv.
•og Ingólfur Gunnlaugsson (K)
•32 atkv.
1931 fekk Hannes Jónsson 345
atkv., Pjetur Magnússon lirm. (S)
275 atkv. ,og Sigurður Grímsson
(J) 21 atkv.
Skemtiferð er fyrirhuguð hjá
■Ferðafjelagi íslands um næstkom
andi helgi austur undir Eyjafjöll,
inn í Þórsmöi’k og í Fljótshlíð.
Verður farið á laugardag í tveim-
ur flokkum, sem báðir fara sömu
leiðina, en í mótsettri röð. Gistir
annar flokkurinn fyrri nóttina í
Tnnhlíðinni, en hinn sömu nóttina
á Seljalandi. en á sunnudags-
morgun hittast flokkarnir í
"Langanesi, og verða samferða inn
á Þórsmörk, og þaðan aftur í
Langanes, en skilja þar, og fer
þá flokkurinn sem úr Fljótshlíð-
inni kom niður undir Eyjafjöll,
en hinn upp í Fljótshlíð. Komið
verður til Reykjavíkur á mánu-
•dag. Farmiðar verða seldir á af-
•greiðslu Fáíbans til kl. 12 á hád.
á föstudag og fást þar nánari upp
lýsingar um ferðina.
Hýiar ðldiHengdir útvarpsstððva
frð byrjun næsta ðrs.
Gunnlaugur Briem símaverkfræðing-
ur segir frá ráðstefnunni í Lucerne.
Dagana 15. júní til 19. júní var
lialdin alþjóðaráðstefna suður í
Lucerne í Sviss, og fór þar fram
jthlutun á nýjum öldulengdum
fyrir íítvarpsstöðvar.
Gunnlaugur Briem símaverk-
fræðingur sat þessa ráðstefnu sem
fulltrúi íslands. Hann er fyrir
skömmu kominn lieim og hefir
blaðið átt tal við hanu og fengið
h.já honum eftirfarandi upplýsing-
ar: —
Á Lucerneráðstéfnunni sátu 153
fulltrúar frá öllum ÍÖndum Ev-
rópu, nerna Albaníu og Búlgaríu.
Auk þess mættu þar fulltrúar frá
Palestínu, Egyptalandi, Sýrlandi,
Marokko og Tunis
Ráðstefnan í Madrid 1932.
Á ráðstefnunni í Madrid haust-
ið 1932 hafði verið ákveðið hvaða
öldusvið útvarpið ætti að nota og
öldusvið fyrir aðrar starfsgrein-
ar svo sem loftslceytastöðvar, ra-
diovitar o. s. frv.
TJthlutun á, öld,ulengdum út-
varpsstöðva er orðið eitt af við-
kvæmustu málum þjóðanna, því
að öldulengdirnar eru svo mis-
munandi að gæðum. Með einni
hentugri öldulengd má fá meira
langdrægi, heldur e nmeð tífalt
dýi'ari stöð, sem notar óhentuga,
ölduíengd. — Öll lönd keppa að
sjálfsögðu að því, að fá sem best-
ar öldulengdir, en tala þeirra er
svo takmörkuð, að flest verða út-
undan eða verða að sætta sig við
að aðrar fjarlægar stöðvar noti
sömu öldulengd, sem geta vald-
ið truflunum.
Skifting öldulengda.
Sem stendur uota útvarpsstöðv-
ar langar öldulengdir, alt frá 630
metrum og upp í 1935 metra. —
Margar af þessum stöðvum trufla
verulega starfrækslu annara
starfsgreina, loftskeytastöðva o. s.
frv. Þess vegna hafði Madrid-
ráðstefnan sett strangari ákvæði
eða takmarkanir á öldulengdum
útvarpsstöðvanna, þannig að
þær eru teknar burt úr
ýmsum sviðum milli 630 og 1935
metrum. Lucei'ne-ráðstefnan varð
því að þrengja sviðið verulega,
og verður nú engin útvarpsstöð
yfir 1875 m. og ekki milli 845—
1107 m., 765—824 m. og 578—
696 m. Þessi takmörkun minkaði
mjög mikið rúmið fyrir útvarps-
stöðvarnar á löngu öldulengdun-
um.
Fyrir Lucerne-ráðstefnunni lá
því fyrst og frernst það erfiða
eða rjettara sagt ómögulega verk-
efni, að koma miklu fleiri og afl-
meiri stöðvum inn á þrengra öldu
svið. En eins og kunnugt er mega
öldulengdir útvarpsstöðva ekki
liggja mjög nærri hver annari ef
komast. á hjá miklum truflunum.
Árongur
Lucerne-ráðstef nunnar.
Oft var t.vísýnt um hvort Lu-
cerne-ráðstefnan bæri nokkum ár-
angur. En að lokum var þó sam-
þykt ný ölduskifting, þó ekki
einróma, því að sjö ríki voru
á móti, en 27 með.
Samkvæmt hinni nýju öldu-
skifting á Reykjavíkurstöðin að
nota 1639 metra öldulengd (í stað
1200 m. nú). Sömu öldulengd eiga
að hafa Tyrkland, Spánn og Lit-
hauen. Þessi breyting á öldrdengd
okkar stöðvar gerir það að verk-
um, að útvarpdð verður talsvert
sterkara á Austfjörðum en nú og
styrkleikabrtytingar minka mikið.
Svo að segja allar útvarpsstöðy-
ar í álfunni verða að breyta öldu-
lengd sinni, og flestar verða að
sætta sig við að aðrar stöðvar
noti einnig sömu öldulengd. —
Þannig á t. d. Kalungborg að
hafa sömu öldulengd og Portúgal.
TTm stöðvar þær, sem eiga að
hafa sömu öldulengd og Rvík, er
það að segja, að Tyrklandsstöðin í
Angora, sem hefir 7 k\v. afl, mun
vart trufla hjer svo neinu nemi.
Lithauen-stöðin liefir sania afl og
Tyrklandsstöðin og heyrist lijer
mjög dauft og mun því lítið trufla
— enda er vafasamt hvort hún
getur notað þessa öldulengd vegna
nálægðar við Moskvastöðina. —
Spánska stöðin í Madrid, sem á
að hafa sömu öldulengd og okk-
ar stöð, verður ekki bygð fyr en
eftir tvö ár, en þá á að endur-
skoða Lucerne-samþyktina, svo
hún kemur varla til að trufla
hjer á þessu tímabili, sem sam-
þyktin gildir.
Luxemburg-stöðin.
Það var stöðin í Luxenburg
sem gerði mestar truflanir hjer
s.I. vetur. Hún hefir notað í ó-
leyfi 1192 m. öldulengd, en á nú
að nota 240 m. öldvdengd. Að vísu
var Luxemburg eitt þeii'ra
landa, sem ekki skrifuðu uudir
Lucerne-samþyktina, en þó má
telja víst, að hún fyr eða síðar
verði að breyta til. En truflanir
hjer frá Luxemburgstöðinni hljóta
undir öllum kringumstæðum að
hætta þegar breytt verður um
öldulengd okkar, sem verður 15.
janúar næsta ár, því þá á Lucerne
samþyktin að ganga í gildi.
Þau sjö lönd sem neituðu að
skrifa undir Lucerne-samþyktina
voru: Finnland, Pólland, Svíþjóð,
Holland, Lithauen, Grikkland og
Ungverjaland, en Luxemburg var
fjarverandj Við atkvæðagreiðsl-
una. — Stöðvar þessara landa
geta því truflað framkvæmd Lu-
cerne-samþyktarinnar, ef þau ekki
breyta öldulengdum sínum í sam-
ræmi við hana. Reynt verður að
fá þau til þess að fylgja hinni
nýju samþykt í meginatriðum.
Reynslutímabil.
Þær upplýsingar, sem lágu fyr-
ir Lucerne-ráðstefnunni, þegar hin
nýja skifting öldulengda vár gerð
voru eigi nægilegar til þess að
hægt sje að segja fyrir um með
vissu, hve miklar truflanir verða
milli stöðva þeirra, sem nota eiga
sömu öldrdengd. Verður því næsta
ár einskonar reynslu- og mælinga
tímabil.
T haust verður haldinn fundur
í Alþjóðasamb. útvarpsrekenda
í Amsterdam, og verður þar m. a.
reynt að ná samkomulagi við þau ingur leiki altaf best er hann á
sjö lönd, sem ekki vildu skrifa|VÍð erlenda knattspyrnuflokka,
eins og t. d. Skotana, er hjer
undir Lucerne-samþyktina. Ef
nauðsynlegt þykir, verða þar
einnig gerðar nauðsynlegar, minni
háttar breytingar, en þær verða
því aðeiná gerðar, að allir fulltrú-
ar Lucern-samþyktarinnar sam-
þykki breytinguna.
Hnatfflug Post.
Hann er kominn til Irkutsk.
Moskva 17. júlí.
United Press. FB.
Wiley Post lenti í Novosibirsk
kl. 6.19 (Moskvatími).
London 18. júlí.
United Press. FB.
Fregn frá Novosibirsk hermir,
að Wiley Post hafi haldið áfram
flug'i sínu kl. 8.55 (Moskvatími).
Moskva 18. júlí.
United Press. PB.
Wiley Post lenti við Irkutsk
kl. 3.35 (Moskvat.) og gerir ráð
fyrir að halda áfram hnattfluginu
kl. 11 síðd.
Knattspyrnarl
uið Dani.
1 fyrra kvöld kl. 8t/2 liófst
fyrsti kappleikurinn sem dönsku
knattspyrnumennirnir heyja hjer
við íslendinga. Var það Víking-
ur sem fyrstur lagði á hólminn
gegn þeim. Veður var kalt og
talsverð gola. að sunnan og skall
á með rigningu nokkru eftir leik
byrjun, sem þó stytti upp er á leik
inn leið.
Víkingar áttu undan vindi að
sækja fyrri hálfleik og gerðu þeir
þegar nokkur upphlaup, sem þó
var ætíð hrundið af hinum prýði-
legu bakvörðum Dananna, og end-
uðu flest áhlaup þeirra með gagn
sókn af Dananna hálfu. Er tutt-
ugu mínútar voru af leik gerði
vinstri úth. Robert Hansen snöggt
og hratt upphlaup og lagði
knöttinn fram fyrir miðherja
Ejler Schmidt sem þegar skaut
honum í mark. 13. mínútum síð-
ar tókst Dönunum að skora annað
mark með því að Aage Nielsen gaf
R Hansen h. fith. knöttinn inn
fyrir bakverði Víkings, eii hann
ldjóp fram og skaut honum inn-
anvert í stöngina vinstra megin
og inn í niark. Endaði fyrri hálf-
leikur þanuig með 2:0.
Seinni hálfleikur byrjaði með
uppldaupi frá Vílcing en endaði
eins og svo mörg önnur með stóru
sparki frá dönsku bakvörðunum.
Eftir skarpa skothríð á mark Vík-
ings, sem Þórir markv. Víkings
stóðst prýðilega, tókst þeim að
skora 3. markið .Voru þá 9 mín.
af hálfleik. 4 markið var fallegt
skot frá miðherja E. Schmidt. 15
mín. síðar, en 5. og 6. mörkin
komu á síðustu 10 mínútunum.
Leikurinn endaði þannig með ó-
sigri Víkings 6:0.
Leikurinn var yfirleitt fjörug-
ur og skemtilegur, þrátt fyrir
þennan markafjölda. Víkingar
Ijeku vel en vantaði alveg að
skjóta á markið. Bar helst á Tóm-
asi Pjeturssyni, Gunnari. Haimes-
syni, og Þóri Kjartanssyni í
flokki þeirra. Er að sjá sem Vík-
voru síðast, en gegn þeim stóðu
peir sig best af öllum fjelögum
hjer. Samleikur þeirra var góður.
Leikur Dananna var ágætur;
samleikur mjög góður og leikni
hinna einstöku manna mikil,
einkum hjá Chr. Clir., A. Nielsen
og R. Hansen. í vörn þeirra bar
mest á Niels Weiss v. bakv., Aage
Boe v. framv. og Carl Witten h.
bakv. Áhorfendur tóku þó mest
eftir útherjunum báðum R. Han-
sen og Chr. Chr. og hinum skot-
fima miðherja Ejler Schmidt, er
flest mörkin gerði.
Tvent var það sem ruglaði gesti
vora nokkuð. Annað var völlur-
inn; harður viðkomu og hætt
við skeinum ef einhver dytti, bolt-
inn hoppar meira og sneggra upp
en af grasvelli og ýmislegt fleira.
Hitt var hinn mikli hraði Islend-
inganna. Áttu þeir bágt með að
átta sig á þessu í f.vrstu, einkum
hinir yngri leikmenn þeirra. En
úessu venjast þeir fljótlega.
í kvöld kl. 8i/2 keppa þeir við
Fram og verður það óefað afar
fjörugur leikur.
Ó.
Straumhuörf.
Þó það sje ókleift að vita með
fullri vissu urn notkun áfengis í
Bandaríkjunum eftir að bannið
gekk í gildi, þá hafa menn reynt
á ýmsan hátt að gera áætlanir um
hana og má gera ráð fyrir, að
áætlun Dr. Warbm'tons, háskóla-
lrennara við Columbia háskólann,
fari nærri lagi. Honum telst syo
til, að áfengisneysla á mann hafi
verið árlega að meðaltali:
Fyrir bann Eftir bann
(1911—’14). (1927—’30).
ÖI 77.7 lítr. 23.7 lítr.
Vín 2.2 — 3.9 —
Sterk vín 5.6 — 6.13 —
Öldrykkja hefir þá minkað stór-
um við bannið, og svo fer í öllum
bannlöndum, en víndrykkja og
brennivín hefir aukist talsvert.
Sje mi gert ráð fyrir því, &ð
flest. kurl hafi komið hjer til
grafar, þá er helsta breytingin
við bannið sú, að öl þverrar, en
sterkari drykkir vaxa. Nú er ölið
tvímælalaust meinlausasta áfeng-
ið, og breytingin hefir því verið
síst til bóta.
Það gekk hrifningaralda yfir
Bandaríkin þegar bannið var lög-
leitt. Kirkjufjelögin studdu það,
læknar og flestir mentamenn, yfir-
leitt bestu menn þjóðarinnar. —
Menn gerðu sjer glæsivonir um
stórgróða, er alt það mikla fje
sparaðist, sem gengið hafði til
áfengiskaupa og bjuggust við stór-
feldri siðabót, er áfengið hætti að
freista manna, spilla heimilislíf-
inu og valda margskonar slysum.
En þessar vonir hafa, því miður,
brugðist herfilega. — Það hefir
reynst allsendis ómögulegt að út-
rýma áfenginu, ekki einu sinni að
minka það svo um munaði, og þó
var ógrynni fjár varið til þess að
framfylgja bannlögunum Ekki var
heldur neinn Spánarsamningur til
þess að spilla þeim,
Eigi að síður höfðu bannlögin
mikil áhrif, og þau liverfa ekkí