Morgunblaðið - 10.11.1933, Qupperneq 8

MORGUNBLAÐIÐ

8
Konungur Afghana,
myrtur.
Amanullah fil meil að taka wi@.
Konungurinn er myrtur; var.
London, 9. nóv. F.tJ.
Nadir Shah, konungnr í Afghan
istan, hefir verið myrtur, og herm-
ir fregn, að stúdent hafi orðið
honum að bana, en frá Peshawer
kemur sú fregn, að þjónar hans
hafi skotið á hann, er hann var að
koma út úr kvennabúri sínu, og
síðan vegið hann með rýtingum.
Fregnin um morðið barst út eins
og eldur í sinu.
Reuters frjettajstofa hefir átt tal
við Amanullah, fyrverandi kon-
ung í Afghanistan, sem nú dvelur
í útlegð, og Ijet hann svo um mælt,
að ef Afghanska þjóðin óskaði aft
urkomu han's, og þeirrar framfar-
arviðleitni, sem hann hefði haft
með höndum, þá mundi hann ekki
færast undan að hverfa heim og
taka við völdum á ný.
Hann fór einnig þeim orðum um
stjóm Nadir konungs, að hún hefði
verið hin mesta harðstjórn, og að
svo margir mentamenn af öllum
stjettum hefðu verið teknir af lifi,
að ósekju, að hann gæti ekki var-
ist því, að gleðjast yfir því, að
Nadir væri úr sögunni, þótt hon-
mn liinsvegar hefði tekið sárt til
hans, þar sem hann var Afghani.
Hann hefði ekki einungis verið
hættulegur sinni þjóð, heldur og
nágrannaþjóðum Afghanistan.
Amanullah og drotning hans.

Götubardagar í Kentucky
vegna atkvæðagreiðslu um
bannið.
London, 9. nóv. F.Ú.
Sem dæmi þess, hvílíkum æsing-
um kosningar um afnám bannlag-
anna í Bandaríkjunum ollu í fyrra
dag, er frá því skýrt, að í Louis-
ville, Kentucky, hafi 15 manns ver
ið drepnir, og margir særðir, í
götubardögum, sem urðu á milli
flokka, og loks, að 100 manns hafi
verið teknir fastir. Úrslit kosning-
anna í þessu ríki eru enn ókunn,
en líkur þykja til að andbanning-
ar verði í meirihluta.
Dollargengið fellur enn.
London, 9. nóv. F.TT.
Geysiframboð var á Bandaríkjadoll
urum á peningamarkaðinum í
London í dag, og fjell hann
úr $ 4.94% niður í $ 5.07.%.
Franki fjell einnig úr 80.34 í 81.15,
miðað við sterlingspund, og fjell
því gull í verði sem því svarar.
Bókmentaverðlaun Nobels.
London, 9. okt. F.Ú.
Bókmentaverðlaun Nobels fyrir
árið 1933 hafa nú verið úthlutuð
Rússum. Ivan Alexeyevich Bunin.
Verðlaunin eru honum veitt fyrir
bók, sem á ensku heitir „Well of
Days‘ ‘ og út kom í enskri þýðingu
þetta ár. Bunin er fæddur 1870.
Minning Luthers.
I í dag eru liðin 450 ár síð-
an Marteinn Lúter fæddist í Eis-
leben í Þýskalandi. Myndin hjer
að ofan er af húsinu þar sem
hann fæddist og þar sem hann
dó, 63 ára að aldri.
------<.;«§£■>»---
Útvarpsnotendum fjölgar í
Bretlandi.
London, 9. nóv. FIr.
Utvarpsnotendum fjölgar stöð-
ugt í Bretlandi. Voru þeir 5.768.-
000 í októberlok þetta ár, en
5.010.000 í októberlok i fyrra. —
jíafði þeim þannig fjölgað um 758
þúsundir á einu ári.
Uiö fjöll og sce.
Svo heitir Ijóðabók, sem ný-
komin er á bókamarkaðinn eftir
Margrjeti Jónsdóttur kennara. —
Fyrir löngu hafa þeir vitað það,
sem kunnugastir voru þessari
konu, að hún átti mörg ágæt kvæði
í fórum sinum, sem ekki höfðu
verið birt. Hefir hún mjög lítið
látið prenta, aðein.s stöku kvæði í
tímaritum, en þau kvæði lofuðu
góðu. Þó hafa mörg kvæði og sög-
ur eftir Margrjeti komið í „Æsk-
unni“ í þau sex ár, sem hún hefir
haft á hendi ritstjórn blaðsins, en
það hefir aðeins verið fyrir börn-
in. Hefir hún á þessum árum eign-
ast marga vini meðal æskulýðsins,
fyrir sögur sínar og kvæði.
Jeg niáði mjer strax í þessa
ljóðabók og hún kom út og hefi
nú lesið hana alla, mjer til mikill-
ar ánægju. Kvæðin eru óvanalega
„lyrisk“ og ljett, vel kveðin og á
ágætu máli. Þá eru sum þeirra
þróttmikil og djörf. Má þar til
nefna kvæðið „Útþrá“, það byrj-
ar svona:
Jeg vil halda á höf, jeg vil hvergi
eiga töf
jeg sje hilla undir sólroðin lönd,
þar sem dagurinn skín. Vorsins
Ijósfagra lín
leggur bjarma á ókunna strönd.
Út við hafbrún jeg sá
yfir Ægisdjúp blá
bera eldskin hins heilaga báls,
og hin logheita þrá
ber mig ljósvængjum á,
jeg vil lifa — jeg skal verða
frjáls.
Fallegt og maklegt er kvæðið
,.Hnitbjörg“ til Einars Jónssonar
myndhöggvara. Er þar hvert er-
iridið öðru snjallara:
Gekk jeg í Hnitbjörg
hel gidóminn,
völundarhús
völundarsmiðsins.
Sá jeg í þeim
salarkynnum
íslendingsins
æfisögu.
Trúna, lífið,
tápið, vitið,
ættarmerkin
Ingólfs, Snorra.
Stóð þar letrað
í steindráttum:
„Es sá maðr
íslendingur' ‘.
Hver er sá kyngi
kraftur er mótar
stórmerki þau
úr steinsins ríki:
Lifandi þrá
til ljóssins heima,
lífsins fegursta
fagnaðarboðskap ?
í kvæðinu „Minning“ er þetta
erindi. Mun naumast unt að velja
vini sínum hlýrri kveðju:
Vinátta þín var mjer
vordögg þyrstu blómi,
heimur fullur friðar,
fegurð, sólarljómi.
Hljóður helgilundur,
heilög drottins kirkja,
lind með lífsins vatni,
laug — gð hreinsa og styrkja.
Fljótur og
auðveldur
pvottur
með
Rinso
Það er ljett verk að þvo þvott.
Þegar Rinso er notað. Leggið
þvottinn í Riaso-upplaustn nætur-
iangt, og næsta morgun sjáið
þjer, að öll óhreinindi eru laus
úr honum yðar að fyrirhafnar-
iausu. Þyotturinn þvær sig sjál-
fur, á meðan þjer sofið. Rinso
gerir hvítann þvott snjóhvítan,
og mislitur þvottur verður sem
suýr. Rinso verndar þvotlinn frá
skiti og htndur frá skemdam,
því alt nueid er óþarft.
Reynið Riaso-aðíerðiaa þagar þjer
þvoið máet og þ'er rsatið aldrei
gamaldagsiiiö.arðij' aftar.
VERNDAR HENDUR,
HELDUR
ÞVOTTIHUM
ÓSKEMDUM
M-R 79-33 IC
R. S. HUDSON LIMITED, I IVERPOOL, ENGLAND
í bókinni eru margar stökur og
dl&r vel kveðnar. Þar á meðal eru
bessar:
Vildi jeg fegin vera hjá
vininum besta, sem jeg á,
meðan öldu-angun blá
aftanroða kossinn fá.
Þú varst horfinn, húmið svart
huldi salarkynni.
Aldrei framar alveg bjart
er í stofu minni.
Eitt kvæði langar mig að minn-
ast á sjerstaklega. Það heitir
„Vökukonan“. Við, sem höfum
einhvern tíma legið rúmföst á
sjúkrahúsi og sjeð vöknkonuna,
hinn góða engil sjúklinganna,
ganga á milli rúmanna, hlýja og
hljóðláta, og reyna að bæta úr
böli hvers eins af fremsta megni,
okkur finst, við lestur þessa kvæð
is, við aftur lifa eina slíka þján-
inganótt.
Gaman hefði verið að gefa lít-
ið sýnishorn af fleiri kvæðum, en
við þetta verðnr að sitja að sinni.
Vil jeg þó benda á nokkur kvæði,
sem mjer þykja góð og sum prýði-
leg. „Óskalandið“, „Sumar“,
„Hvert fórstu sveinn“, „Hólar í
HjaltadaT ‘, „Við leiði”, „Ferða-
maður“, „Kvöld í skógi“ o. fl.
Allir, sem fögrum Ijóðum unna
vera að eignast þessa bók. Hún
er smekklega utgefin og pappír og
frágangur allur hinn vandaðasti.
Ljóðavinur.
II m r
Hefi altaf fyrirliggjandi hár við
íslenskan búning.
Verð við allra hæfi.
Varsl. Goððfoss.
Laugaveg 5. Sími 3436.
Lfósmynda-
stofa
í fullum gangi með fullkomn-
um tækjum og miklu plötu-
safni, er til sölu.
Væntanlegir kaupendur
sendi nöfn sín í lokuðu um-
slagi til A. S. í. fyrir 18. þ.
m., merkt „Myndastofa“.
Suðu og bökunar
Atkvæðagreiðslan um bar.nið
í U. S. A.
London 9. nóv. FÚ.
í Pennsylvaníu greiddu 4 af
hverjum 5, atkvæðí með afnámi
bannsins, og í Ohio 2 af hverj-'A. S. 1. merkt: „Atvinnustörf".
nm þreinur.
Maður, sem er þaulkunnugur i
bænum og er vanur verslunar-
og skrifstofustörfum, óskar eftir
atvínnu við innheimtustörf. Með-
mæli fyrirliggj&ndi. Brjef sendist