Morgunblaðið - 30.11.1933, Síða 3

J
MOftGUNBLÁÐIÐ
8
H.f. Arv»knr, KtrkJaTlk,
Xltatjörar: Jön KJartanaaon.
ValtJ-r StafAnaaoa.
'itatjörn og afgrelCala
Aucturstræti 8. — Slml 1(00.
▲Ufflýalng&atjöri: H. Hafbera.
Auel^aineaakrlfatofa:
Austuratrætl 17. — Slatl 1700.
Belmaslsiar:
Jön KJ rtansaon nr. 8742.
Valtýr Stefánsdon nr. 4220.
Árnl Óla nr. 8046.
B. Hafbergr nr. 8770.
VskriftagrJald:
Innanlands kr. 2.00 á aiánnVi.
Utanlands kr. 2.60 á mánuVL
f lauaasölu 10 aura elntaklS.
20 aura m»B UaMk.
^,Geysir“ sekkur
í Pettlandsfirði.
Eins og skýrt var frá í blaðinu
fí gær, tókst ensku björgunarskipi
aö ná togaranum ,Geysi‘ út, þar
sem liann lá við Þórsnes í Orkn-
•eyjmn. Björgunarskipið mun hafa
'verið frá Aberdeen. Það lagði nú
A stað með togarann í eftirdragi
austur Pettlandsfjörð, en á leið-
inni sökk ,Gej'sir‘. Um nánari at-
vik að þessu er eltki frjett, nema
hvað sagt er, að hann hafi sokldð
■k miklu dýpi.
* ** >
Fjdrhagsácetlun
Rhureyrar.
Niðurjöfnim 30 þús. kr.
hærri en í fyrra.
AkuTeyri, FB 29- nóv.
Fjárhagsáætlun Akureyrar var
• samjjykt í gær. Niðurstöðutölur
tekna og gjaldamegin 475.281 kr.
Utsvör eru áætluð 262,881 kr., sem
*er tæpum 30 þús. hærra en áætlað
~\Tar í fvrra-
FrA Spáni.
Barcelone' 29. nóv-
Uniterl Pr*'?s. PT
Katalanska þingið kom saman í
•gær til funda, í fyrsta sltifti eftir
’kosningar þ. 19. þ- m. Samþykt
var ályktun þess efnis, að breyta
í engu til frá því fyrirkomulagi
sjálfstjórnarfyrirkomnlagi), sem
tiú væri ríkjandi í Kataloníu.
Tal.svert hefir horið a ókvrð í
Barcelona. Þar hafa yfirvöldin
leyst upp fjelag flutningamanna,
■en fylgir stefnu syndikalista. Einn-
'hafa verið handteknir 85 strætis-
vagnastarfsmenn, en strætisvagna-
verkfall stendnr nú yfir í horg-
inni. Þeir, sem handteknir voru,
Tiöfðu tekið þátt í vefkfállinu-
------------------------—•
Forvextir Iækka.
Stökkhólmi 29. növ.
United Press. FB.
Forvextir hafa verið læk'kaðir
iim Vi% í 2i/2% frá og með föstu-
«degi að telja-
Khöfn 29. nóv.
Unlted Press. FB.
Forvextir hafa verið lækkaðir
'tim V>% í 21/2%.
Togararnir. Belgaum kom frá
Englandi í gærmorgun- — Egill
Skallagrímsson för á veiðar í I
fyrradag'.
Drofrimgin var væntanleg hing-
að að norðan og vestan í morgnn'
M. 7. TTefir skipinu seinkað vegna,
veðurs- Það fer hjeðan í kvöld
M. 8 áleiðis til Hafnar.
Strand Geysis.
Frásögn loftskeytamanns.
Strandmennirnir af togaranum
,Geysi‘ komu liingað með Brúar-
fossi í gærmorgun. Atti Morg-
unhlaðið tal við loftskeytamann-
inn, Þorleif Jónsson, og sagðist
honum svó frá um sírandið og þáð
sem á daga þeirra skipverja dreif
eftir það:
-— Það var á sunnudagskvöldið
19. nóv. um kl- 9 að skipið strand-
aði á Þórsnesi (TornesS Point),
sem er syðsti höfðinn á Háey
(Hoy) í Orlmeyjum og gengut
út í Pettlandsfjörð- Yeður var
dimt, þoka og suddi og skygni
afar slæmt, og vissu menn ekki
fyr til en skipið rendi upp á klapp-
ir. rjett fyrir framan höfðann. ■—
Vindur var allhvass, en sjólítið
þarna, en mikill straumur og sog.
Fór skipið alveg upp í land, og
(lagðist þar á bakborðshlið á klett-
uritim.
Nú voru þegar send út „S.O.S“
skejdi og náðist samband við loft-
skeytastöðin í Wick og togarann
Rán, sem var að leggja út í Pett-
landsfjörð. — Wick sendi þegar
slreyti til Straumness og bað að
senda björgunarbát þaðan. Einnig
náðí stöðin sambandi við enskan
togara, „Offa“ frá Grimsby, sem
var í Pettlandsfirði og lagði hann
á stað okkur til lijálpar. Ljósrá-
kettu var líka skotið á ,Geysi‘ og
sá hana björgunarbátur frá Long
Hope, sem lá hinum riiegin við
Þórsnes- Lagði hann þegar á stað
og kom tíl okkar rúmri ltlukku-
stund eftir að ,Geysir‘ strandaði.
Þá hafði öðrum björgunarbát tog-
arans verið komið á fl@t. og voru
7 eða 8 menn í hontim, þar á með-
al annar farþeganna, Sigríður Jó-
hannesdóttir, 19 ára gömul stúlka,
dóttir bátsmannsins. Báturinn var
bundinn við skipið, en honum róið
nokkuð frá, svo að straumurinn
bryti hann ekki við skipshliðina.
Hinum björgunarbát togai'ans var
])á verið að koma fyrir boi’ð.
Björgunarbáturinn frá Long
Hope tók nú alla skipverja og far-
þegana tvo (binn var Brandur
Guðmundsson, faðir matsveinsins)
nenia okkur skipstjóra, og beið
nokkra stund við skipsblið. En hón
um leist ekki á að híða þarna
lengi, því að staðurinn er mjög
liættulegur, og óttuðust hátverj-
ar að straumurinn kynni að hvolfa
slcipinn. Yfirgáfum við skipstjóri
því togarann litlu síðar og fórum
nm horð í björgunarbátinn. Loft,-
skeytastöðin var þá enn í besta
lagi og enginn sjór aftur í.
Þess má geta hjer, að á þessum
sama stað hafa 4 togarar strandað
síðan 19i30. og bafa þiúr þeirra
brotnað í mola þar á klöppunum.
Björgunarbáturinn fór nú með
okkur til Long Hope. Var þar
rr.argt fólk á bryggju, er hann
lagðí að og hrópaði það ferfalt.
lrúrra fyrir bátsmönnum fyrir það
að þeirn hafði tekist að bjarga
okkur. Enn fremur voru bílar
hafðir þar til taks, ef eitthvað
skyldi vera að okkur, en sem bet-
ur fór var það ekki, því að eng-
inn maðnr hafðj meiðst.
Nú var farið með okkur til
Hotel Long Hope og fengum við
þar þegar bressingu. Var okkur
(ékið þar framxirskarandi vel og
Varalögreglan.
Frá umræðum í sameinuðu þingi í gær.
•
Þingsályktunartill. þeirra sósí- Þá hefði H. V. viljað halda því
alista um varalögregluua kom til fram, að varalögreglan væri óþörf.
umr. í sameinuðu þirigi í gær. í Þetta kæmi úr hörðustu átf, þVí
Eins og fyr hefir tverið frá að 9- nóv. sl. hefði komið kalí til
skýrt hjér í blaðinu, var efni till- íögreglúnriár frá ,,Alþýðuhúsirin“
þessarar: og hún beðin að vernda sósíalista
Að fela stjórninni að leggja fyrir árásarliði kommúnista. Þessi
þegar riiður núverandi varalög- lijálparheiðni kom rjett eftir að
reglu í Rvík og stofna hvergi til Hjeðinn Vald. hefði lokið ræðu
varalögreglu í kaupstöðum lands- um lxve svívirðileg og óþörf vara-
iris. lögreglan væri- en þessi sanxa lög-
Hjeðinn Valdimarsson var fyrsti regla kom svo horium tiP hjálpar.
flm. till. og tók fyrstnr til máls.! Miklar xxmr. urðu xxm málið og
Taldi hann varalögregluna óþarfa tóku enn til máls Jónas Jónsson,
og til henriar stofnað í lieimild- Olafur Thors, Eysteinn Jónsson,
arleysi. Hxin liefði kostað 373 þús. Asg. Ásg-., Jón Þorláksson, og
kr- Jóh. •lósefssoii.
Magnús Guðmundssson dóms- TJjer eru eklti tök á að skýra
málaráðh. tók næst-úr til máls. ti-á unxræðxxnum, en rjett þylrir
Hvað fyinú lið til. snerti — þó að skýra stuttlega frá ræðu
niðurlagning núv. varalögreglu í Jóns Þorlákssoaiar. Haim kvað
Rvík — sagði ráðh., að svo liefði fjölgunina á hinxi fasta lögreglxx-
altaf verið til ætlast að varalög- liði alsendis ónóga. Hjer væri
reglán í sifani núverandi mynd starfandi flokkur kommúnista, er
yi'ði lögð niður jafn skjótt og liefði það að yfirlystu takmarki.
fjölgáð yrði lögreglu í biænum.. •—- að kollvarpa núverandi þjóðskiþu-
Sú fjölgun hefði eltki átt sjer lagi með ofbeldi. Það hefði komið
stað fyr en 1. þ- m. og væri gert { ]jós við síðustu kosningar, að
ráð fyrir, að núverandi varalög- floklc þenna vantaði elrki mikið
regla yrði lögð niður frá næstix upp á að hafa 1/10 hluta, greiddra
áramótum. atkv. og væri það eins mikið til-
Hvað ]xað snerti, að stofna hvergi tölulega og kommúnistar hefðu
til varalögreglu aftur, gæti stjórn-
in ekki tekið slíkt til greina, því
að það kæmi í bága við gildandi
lög. Ef þeir sósíalistar vildxx girða
fyrir þetta, yrðu þeir að fá af-
numin lögin hjer að lúfandi.
Að kostnaðurinn af varalögregl-
baft í Rxxssandi, þegar þeir gerðu
byltinguna þar-
60 lögregluþjóixar xiægðu hvergi
til þess að verja opinberar stofn-
anir hjer í bænum, ef kommúix-
istar ljetn verða af því, að fram-
kvæma stefnuskrá sína- Lögreglan
þvrfti að vera svo sterk. að upp-
að
þess í sameiningu að reyna að
svívirða mig, eftir að Hermann í
blaðsnepli sínum undanfarna cfcama
hefir sýnt innræti sitt í garð brÓð
Ur míns, þar sem hánn svívirðir
ihann af hjartans einlægni, birtir
rangar frásagnir í blaðsnepli sín-
rim, sem blaðið síðan neitar að
leiði'jetta.
Því er haldið fram í blaðsneþli
Hermanns, að jeg með auglýsin'gu
minui, sem birt er lijer í blaðinu
á öðrum stað, til þess að öllum
gefist kostur á að sjá hversu mikd
fjarstæða þar er á ferð, sje að
freirija atvinnuróg, samkvæmt log-
rnn nr. 84 fi'á 1933. Sje þessi aug-
lýsing atvinnurógur, eru það all-
rnörg fyrirtæki hjer í bænum, sem
liafa gerst brotleg við ofangreiaíl
lög, og uiun Hólmjárn starida
fremstur í slíkum verknaði.
Enn fremnr er þess getið, að
umrædd auglýsing mín. sje brol
gegn 17. gr. laga nr. 47 frá 1932.
þar setii bannað er lyfsölrim að
auglýsa lækningalyf. Nú er lýs'
frjáls verslunarvara, og er öllum
lieimilt að versla með það. Það
tilheyrir því ekki lækningalyfjum.
Sje kaupmötinum óheimilt að
selja lýsi, vegna innihalds þess
af fjörefrinm, og mjer óheimilt
að auglýsa það af sömu ástæðum,
þá er Hólmjárn einnig óheimilt að
auglýsa slíkt smjörlíki.
Hafi jeg.því gerst brotlegur við
fyrnefnd lagaákvæði. þá hefir kær
aridi, þ.e. Hólmjárn (senx ýmist
hefir kallað sig Ingeniön (verk-
fræðing) eða efnafræðing, en er
þó hvorugt) einnig gerst brotlegur
við sömxx lagaákvæði.
Stefán Thorarenseu.
mxni hefði orðið meiri en við var
bxxist, stafaði af því, að Hjeðlrin | hlaupsmenn treystu sjer ekki
og aðrir ’forsprakkar sósfalista láta til skarar skríða.
befðu bægt varalögreglumönnum | TJmr. stóðu til kl. IV2 og var þá
frá vinnu og hefði því oi'ðið að frestað og málið tekið xít af dag-
greiða þeinx miklu hærra kaup skrá-
en e]la. ;
gistum við þar öll það .sem eftir
var nætur.
Morguninn eftir kvödduixx við
liið vingjai'nlega fóllt í gistihúsinu
og mennina á björgunarbátnxim.
Fórurn við síðan til Sraumness með
litlxxnx gxxfxxháti- Þar var okkur
skift niður á þi'jú heimili og átt-
nm við þar hið besta atlæti. Dag-
inn eftir kom togarinu ,,Bragi“
l>angað og ætlaði að taka okkur,
en eklci þðtti það ráðlegt að svo
margir menn tæki sjer þar far,
og vai'ð það rir, að enginn fór.
Að morgni föstudags hinn 24.
nóv. fórum við frá Straumnesi
með farþegaskipi, sem fór til Ah-
erdeen og Leith. Komum við til
Leith morguninn eftir og
tók þar á móti okkur maður
frá danska konsúlnnm. Kom hann
flestnm fyrir (13 mönnnm) í sjó-
mannaliæli, en bátsmanni og dótt-
íur hans í gistihúsi. En þenna
sanxa dag kom ,Brúarfoss‘ til Leith
Atvinniirógiir.
í blaðsnepli Hermanns lögreglu-
stjóra, sem xxt kom 29. nóv. er til-
kynt að jeg sje kærður fyrir at-
vinnuróg af^ Smjörlíkisgerðinni
Svanur, framkvæmdastjóri H- J.
Hólmjárn.
Hjer er gerð persónuleg árás á
mig, sýnilega í þeim tilgangi að
reyna að spilla mannorði mínxx í
augum almennings. Jeg finn því
ástæðu til að taka eftirfarandi
fram:
Ennþá hefi jeg ekki móttekið
neina kæru frá Smjörlíkisgerðinni
Svanur, en vonaudi veitist mjer
sú ánægja síðar meir. Nxx v-erður
mjer að spyrja: Hvernig er því
varið, að hlaðsnepill Hermanns lög
reglustjóra birtir það á fremstxi
síðu og með stærsta letri, sem not-
að er í blaðinu, að jeg sje kærður
fyrir atvinnnróg, áður en jeg sjálf
og fórum við öll um borð í lxann ur liefi fengið nokkra tilkynningu
kl. 5 xxm kvöldið, og var þá >>m það? Hafi Hermaxini boristslík
hrakningum okkar lokið.------kæra. þá virðist svo sem lxann mis-
Loftskeytamaðurinn í-ómaði það noti hjer aðstöðu sína sem lög-
rnjög hve ágætar viðtökur þeir reglustjóri. Hafi honum eklri bor-
liefði fengið alls staðar. Björgun-, >st kæran ennþá, þá fer blað hans
arbátnrinn frá Straumnesi kom |Uieð vísvitaridi ósannindi.
ekki á strandstaðinn fyr en eftir Ef tíl vill er samvinna mlili
að þeir höfðu yfirgefið skipið. Hólmjárns og Hermanns. Þeir virð
, . . t ast hafa lagt ráð sín saman til
ry
agbók.
Útvarpið í dag: 10.00 Veður-
fregnir. 12.15 Hádegisútvarp. 15.00
Veðui-fregnir. — Eridurtekning
frjetta o. fl. Þingfrjettir- 19.00
Tónleikar. 19.10 Veðnrfregnir.
19.20 Tilkynningar. Tónleikar.
19.35 Lesin dagskrá næstu viku.
Tónleikar. 20.00 Klukknsláttur.
Frjettir. 20.30 Erindi: Sænska
skáldið Sven Stolpe- (Guðlaugur
Rósenkranz). 21.00 Tónleikar. (Út-
varpstríóið). Pjetur Jónsson s.vng-
ur. Danslög.
Jarðarför Ágústu H- .T. Ahrenz
fer fram í dag og hefst kl- IV2
síðd. á heimili hennar, Skólastr. 5.
Skipafrjettirif Gullfoss er í Höfn
— Goðafoss kom til Vestmanna-
eyja. um hádegi í gær, hafði seink-
að vegna veðurs- — Brxxarfoss kom
frá útlöndum í gærmorgun. —
Dettifoss fór frá Hamborg í fyrra
dag á leið tíl Hnll- -— Lagarfoss
var á Sanðárkrók í gærmorgun. —
Selfoss var í Njarðvík í gærmorg-
un, lá þar vegna veðurs.
70 áxa afmæli á í dag Eyjólfur
Ófeigsson frá Fjalli.
Hátíð stúdenta. Aðgöngumiðar
að sameiginlegu boi’ðhaldi stn-
denta og dansleik þeirra að Hótel
Borg 1. des. verða seldir í lesstofn
liáslcólans í dag (30. nóv-) M.
1—7 síðd- Þeir, sem ætla sjer að
taka. þátt í borðhaldinn verða að
panta aðgöngumiða fyrir kl. 7 í
kvöld- ■
Brynjólfur Þorláksson organisti
var meðal farþega á Brúarfossi í
gær, alkominn frá Ameríku.
Geir kom inn í fyrradag með
stýrimann veikan- Fór út samdæg-
urs og ætlar að fiska í tvo daga.
í viðbót.