Morgunblaðið - 27.01.1935, Blaðsíða 5

Sunnudaginn 27- jan. 1935.
MORGUNBLAÐIÐ
6
\
Mynd þessi er tekin í veislu, sem þjóðstjórnin enslta helt. Yst til vinstri sjest Mac Donald for-
sætisráðherra, og er hann að tala við einn gestanna, hinn kunna leikara George Arliss. Á miðri
myndinni sjest Mr. Stanley Baldwi'n og utarlega til hægri Neville Chamberlain fjármálaráðherra.
a Bænum. Því þó þeir Hriflunga-
piltar sjeu menn ógreindir og af-
káralegir í viðskiftum, eru þeir
ekki svo skyni skroppnir, að þeir
• ckki sjái, að með því að torvelda
mjólkursöluna í bænum, er unnið
ibeinlínis gegn liagsmunum mjólk-
rurframleiðenda.
sr. Sveinbjörn.
Húsmæður bæjarins bera upp
vandræði sín. Þær buðu sr. Svein-
'birni á fund. Þær biðja hann um
leiðrjetting sinna mála. Hann svar
ar með vífilengjum, útúrsnúning-
.um og lygum.
Nefnd liúsmæðra fer á fund
mjólkursölunefndar og fer fram
,á leiðrjettingar á þessum málum.
Þeir meirihlutamenn þar fara
undan í flæmingi. — Húsmæður
ihalda annan fund. Þá er sr. Svein-
björn elcki maður ti] að mæta.
Engar leiðrjettingar fást í mál-
.tiiii þessum.
En klerkurinn hleypur í út-
warpið og „klagar“ Reykvíkinga,
fyrir að þeir vilji ekki möglunar-
laust hlýða þeim reglum, sem
hann, Sigtúna-Egill og Guðm. t.
Oddsson hafa sett, til að skap-
rauna reykvískum húsmæðrum,
■forvelda mjólkursölu og verða til
þess að draga úr mjólkurneyslu
í bænum.
Þegar í útvarpið kemur leggur
‘þessi undanrennu klerkur enn á
flótta seinna kvöldið. Þá hefir
hann ekkert lengur að segja um
hagsmuni mjólku.rframleiðenda eða
vandræði reykvískra húsmæðra.
Þá talar þetta haghýdda hempu-
skrýdda rindilmenni um laun þau,
sem greidd eru í Búnaðarbank-
anum. Eins og þau komi nokkuð
mjólkursölunni í Reykjavík við.
Höndin.
Annar Framsóknármaður, sem í
útvarplð talaði, og ætlaði að tala
rim mjólk, vakti meiri eftirtelct, en
Breiðabólstaðaklerkurinn, þ. e.
Jónas Jónsson.
9
Eftir nýustu erlendu frjettum
•er briist við því, að eigi líði á
löngu uns myndaiitvarp verði
alment.
En þegar þessi formaður Fram-
sóknarflokksins t.alaði í útvarpið
á fimtudaginn var, er óhætt að
fullyrða, að útvarpshlustendur um
land alt hafa sjeð manninn fyrir
Miugskotssjónum sínum, hafa sjeð
hann með upprjetta þrjá fingur á
hægri hendi.
Þannig verður „sannleiksvitnið“
Jónas Jónsson munað. Þannig
geymist mynd hans í liugum lands
manna. Þannig á hún að geymast.
Þeim er ekki velgjuhætt Fram-
sóknarmönnunum, meðan þeir
geta látið þennan mann flytja mál
og bera vitni fyrir eyrum alþjóð-
ar.
Ber sá flokkur aldrei gæfu til
þess að skammast sín fyrir „mann-
inn sem sór“f
Frímerki.
Hvernig stendur á því, að frí-
rnerki fást ekki keypt hjer í paþp-
írs- og bókaverslunum. Mjer er
»sagt að þau ha.fi áður verið seld
þar, en að bóka- og pappírsversl-
anirnar hafi hætt við að selja þau,
vegna þess, að póststjórninni hafi
þótt sölulaun þau, sem þessar búð'-
ir kröfðust of há. ,
i í sVonefndri hÖfuðborg, sem
þykist hafa á sjer nýtískumenn-
ingarsnið, er einkennilegt að frí-
merki skuli hvergi fást keypt
nema á pósthúsinu og í forstofu
þess, svo þrifaleg sem hún venju-
legast er, og svo á einu eða tveim-
ur hótelum.
Það má merkilegt heita, ef Reyk
víkingar eru það þvergirðings-
legri en fólk annars staðar í ná-
grannalöndunum ,að þeir skuli
ekki geta komið sjer saman við
póststjórnina um það. að frí-
merkjasala geti farið fram í
pappírs- og b'ókabviðum.
Það er ekki til neins að segja,
að mönnum sje nær að kaupa
birgðir frímerkja einu sinni eða
tvisvar á ári. Menn géra það ekki
En þá vantar oft frímerki og
verða að sækja þau innst innan af
I Laugavegi eða vestan af Framnes-
vegi niður í „átómata“ pósthúss-
ins, sem þar að auki oft eru tóm-
ir. þegar t»il á að taka. .
Frímerki eiga að fást alstaðar,
þar sem pappír og ritföng er selt».
Svo er ' öllum siðuðum löndum
og er sjálfsagt og ómissandi.
Þessu verður að kippa, í lag sem
fyrst.
J.
Docentembætti
í íslenskum fræðum
við báskólaniLeeds
Nýlega hefir verið sett á stofn
dócentsembætti í ný-íslenskum
bókmentum og málfræði við há-
skólann í Leeds á Englandi. Er
þetta fyrsti kenslustóllinn áf
þessu tagi við enskan háskóla. »■
Mun það mörgum ánægjuefni’ að
heyra, að stórþjóðirnar eru nú
farnar að veita nýrri alda bók-
inentum vorum meiri athygli en
áður hefir verið gert, því að það
er ekki svo ýkja langt síðan, að
útléndir fræðimenn vildu ekki við-
urkenna, að Islendingar ættu nein
ar bókmentir aðrar en fornsög-
urnar.
Þjóðverjar hafa þegar sett á
stofn tvö lektorsembætti í ný-ís-
lanskum bókmentum og nú liafa
Englendingar farið að dæmi
þeirra. Stöðu þessari við háskól-
ann í Leeds gegnir ungur enskur
mentamaður, E. 0. G. Turville-
Retre, sem mörgum íslendingum
er að góðu kunnur, bæði frá því
að hann dvaldi hjer langdvölum
í Reykjavík og eins írá því, að
hann ferðaðist um landið. Tur-
ville-Petre hefir stundað nám við
háskólann í Oxford, en fór
snemma að leggja stund á íslensk'
fræði og hefir nú nýleg^ hlotið
nafnbótina Bacchalureus Litterar-
um fyrir mikla ritge'rð um Yíga-
Glúms sögu. Hann hefir og búið
sögu þessa undir prentun, ásamt
skýringum og öðru tilheyrandi. Má
því vel vænta margs góðs af starfi
l.ans við háskólann í Leeds.
í sambandi við Leeds-háskóla
er stórt '' lenskt, bókasafn, er keypt
var af . >oga Th. Melsted, árið
1929, og ber það nafn hans — The
MeLsted Libráry. Yar það pró-
fessor E. Y- Gordon, sem barðist
fyrir því að háskólinn eig-naðist
safn þetta af íslenskum bókum,
en hann er, eins og mörgum lijer
er kunnugt, mjög vinveittur ís-
landi og hefir g-ert meira til.að
kynna landið og' þjóðina meðal
Englendinga en nokkur annar
þarlendur maður. Þegar Melsted
safnið var keypt til háskólans
voru í því um 5000 bindi, en er
nú komið upp í 9000 bindi. Vöxt-
ur þess, er að miklu leyti að þakka
ágætum áhuga Bruce Dickins,
prófessors í enskri tungu, og yfir-
bókavarðarins, Dr. R. Offor, er
hafa látið sjer mjög ant um vel-
ferð þess og viðgang. Þá hefir
safnið og notið mikils góðs af ör-
lyndi opinberra stofnana og ein-
stakra manna hjer heima á Islandi.
er liafa sent því þær bækur og blöð
er þeir hafa gefið út. Enn vantar
þó mikið á, að safnið eigi veru-
lega gott úrval af nútímabókum
íslenskum. Væri vel til fallið að
þeir, sem fást við útgáfu blaða og
bóka, sendu safninu það, sem þeir
géfa út, því að eins og sakir
standa er hagur þess allþröngur
og við því búið, að það geti ekki
keypt mikið af íslenskum bókurn.
Þeir, sem gefa bækur sínar til
safnsins geta verið vissir um, að
þær liggja ekki ónotaðar á hillum
og í kössum, því að í Leeds, og
raunar víðar á Englandi, eru
margir, sem skilja og lesa íslcnsku
og hafa gaman af að lesa blöð og
bækur, til þess að kynna sjer
liverju fram fer hjer á íslandi.
Auk þess nota margir fræðimeim
safnið að staðaldri við fræðiiðlran-
ir sínar.
Langar mig að ítreká þau td-
mæli mín, að ritliöfundar og út-
gefendur blaða og bóka sendi rit
síri til safnsins. Með því móti geta
þeir stuðlað að því, að þekking á
bókmentum vorum og menningu
aukist meðal einnar hinnar mestu
menningarþjóðar Norðurálfunnar.
Þeir, sem kýnnu að vilja sinna
þessu gætu annaðhvort sent rit
sín beint til safnsins, (áritun þess
er: The University Library, Leeds,
2, Eng-land), eða gert undirrituð-
um aðvart um þau og mun liann
þá sjá um að koma þeim til sáfns-
ins.
Reykjavík, 20. jan. 1935.
Eiríkur Benedikz.
»»»• ^ • »»»
J arðarfarir.
Yið jarðarfgrir hjer í bæ ííðk-
ast það nú orðið, að nota bifreið,
þegar að líki er ekið úr heima-
liúsum í kirkju og frá kirkju í
kirkjugarð.
Þegar líki er ekið úr kirkju til
greftrunar í gamla kirkjugarðinn
við Suðurgötu, leggur líkbíllinn
óðara. af stað, er kistan er komin
í bifreiðina, og eru þá nánustu
ættingjar hins látna vart komnir
að bílnum oft og einatt, hvað þá
binir, sem ætla sjer að fylgja hin-
um látna td lrirkjugarðs. Ef márg-
ir fylg'ja, er líkbíllinn kominn
hálfa leið upp í garð, þegar þeir
síðustu koma út . úr kirkjunni.
Verða þeir þá að taka til fótanna,
sem það geta, til þess að ná í gai'ð-
inn áður en rekunum er kastað
á kistu hins framliðna, en hinir
ná hvergi.
Bifreiðin ekur líka oft svo hart
upp í garð, að greitt verður að
ganga til þess að geta fylgst með;
héntar slíkt illa þeim, sem gamlir
eru eða vanlieilir.
Úr hvorutveggja má hæglega
bæta. í fyrsta lagi með því að
bíða 4—5 mínútur við kirkjudyr
þess, að fólk komist út tir kirkj
unni, og í öðru lagi, að aka hæg-
ara í garðinn en nú er gjört, þeg-
ar jarðað er í gamla kirkjugarðin-
um. Því að þó nútímahraðinn sje á
Nýung i refarækt.
Fyrir skömmu hefir veríð fund-
ið upp áhald eitt í Noregi, íféni
„Lyttofon“ nefnist. Það er ætláð
til notkunar á refabúum og er
taiið þýðingarmikið fyrir silfnji-
refaræktina þar. Nokkurs konar
hl.]óðnéma er komið fyrir í refa-
kasspnum; þaðan er svo einangr-
uð leiðsla inn í hús gæslumanns-
ins ,en þar er heyrnartæki fyrir-
komið. Er þetta alt mjög einfaít
og fyrirferðalítið.
Ollum silfurrefaeigendum er
vitanlegt, hve mikillar nákvæmni
er þörf þann tíma, sem tófurnar
eru að gjóta, einkum þegar tófa
gýtur í fyrsta sinni, enda drepsi
talsvert af hvolpum, bæði á með-
an á fæðingu stendur og svó stiáx
á eftir. Stundum er það kanngke
vegna þéss, að hirðirinn fylgjst,
ekki nógu vel með því, sem er iið
gerast. Líka getur óþarfa effn-
grenslan um hagi tófunnar Ipösl -
að marga hvolpa lífið.
Þetta áhald ætti vafalaust að
geta orðíð til þess, að draga' úr
vanhöldum á hvolpunum, þyí a'ð’
j»að gerir hirðinum kleift áð
fvlgjast nákvæmlega með þvi,
sem fer fram í kassanum þar sem
tófan er að gjóta. í lieyrnartóEna
inni í byrginu heyrir hann andar-
círátt dýranna og hvert þrusk ’ i
kassanum greinilega og veit því
á svipstundu hvort nokkuð :er
að éða. ekki. Honum getur því
orðið unt að bjarga hvolpum, sete
anriars væri viss dauði búinn.
Vafalaust ætti þetta áhald ,að
verða öllum silfurrefaeigendum
hjer kærkomið. Margir hvolpar
drepast á hverju vori, og þótt það
sje ekki fyrir handvömm, þá ætti
að mega minka það með bættum
útbúnaði. Stofnkostnaður búánna
er mikill og skinnin éru svo áýr,
að áhaldið getur margborgað Sig
á einu ári, — Það mun kosta ejtt-
hvað um fimmtíu krónur.
Það er hr. Einar Farestvéit á
Hvammstanga, sem hefir aðafum-
boð fyrir Island á áhaldi þessn,
og gefur hann allar nánari úpp-
lýsingar um það.
„Zeppelin preiii"
flýgur 330 metrum
undir sjávarfleti.
Þetta kann nú að þykja ótrú-
legt, en satt er það samt.
Fyrir tveim árum flaug loft-
skipið „Zeppelin greifi“ yfir
Dauðahafið og fór þá í 60 metra
hæð, yfir yfirborði þess. En nú er
yfirborð Dauðahafsins 390 mefrum
lægra en sjávarflötur, og þess
vegna liefir loftfarið flogiðv 330
metrum undir sjávarfleti.
ýmsum sviðum heppilegur, þá á
harm illa við jarðarfarir.
Vona jeg, og áreiðanlega marg-
ir fleiri, að rjettir hlutaðeigendur
taki þetta til athugunar og lag-
færi.
Með þökk fyrir birtinguna.
R.
Betania, Laufásveg 13, Sam-
koma í kvöld kl. 8V2. Söngur ©g'
samspil. Allir velkomnir.