Morgunblaðið - 19.03.1935, Blaðsíða 3

Þriðjudaginn 19. mars 1935.
MORGUNBLAÐIÐ
3
Afkoma
árið sen
ríkissjóðs
leið.
Veikindi drotningar.
UppskurSurinn hefir
hepnast vel.
Fjármálaráðherrann
verðnr að játa, að
skýr§la §ú §em hann
gaf Bretanum sje röng.
Á laugardaginn var skýrði
Morgunblaðið frá allmiklu ó-
samræmi, er fram kæmi í tvehn
skýrslum, sem Eysteinn Jóns-
son fjármálaráðherra hefir gef-
ið um afkomu ríkissjóós árið
sem leið.
önnur skýrslan var gefin
g^etanum í sambandi við lán-
'töku ríkisins í febrúar siðast-
liðnum.Þar skýrði E. J. fjár-
málaráðherra frá.því, að hall-
inn á ríkisbúskapnum árið sem
leið hafi numið £ 67.710 eða
um 1.5 milj. króna. — Þessi1
skýrsla til Bretans er undir-'
skrifuð af umboðsmanni fjár-,
málaráðherra þann 23. febrúar. ;
Hin skýrslan var gefin á Al- i
þingi 26. febrúar, eða rjett um
sama leyti og skýrslan var
gefin Bretanum. En í skýrslu
sinni til Alþingis segir f jármála
ráðherra, að halli ríkisbúskap-!
arins árið sem leið hafi num-1
ið um 2.5 milj. kr. og er það
nálega 1. milj. króna hærri upp
hæð en ráðherrann gaf upp í
skýrslunni til Bretans.
Hvernig stendur á þessum
mikla mismun?
Morgunblaðið spurðist fyrir |
um þetta á laugardaginn var
og óskaði eftir, að fjármála-
ráðherrann vildi upplýsa hvern
ig á þessu ósamræmi stæði og
hvor skýrslan væri rjett, sú, i
er hann gaf Bretanum eða sú, i
er hann gaf Alþingi.
Svar
fjármálaráðherra. |
Eysteinn Jónsson fjármála-
ráðherra hefir nú látið dagblað
sitt svara þessu og birtist svar-
ið á sunnudaginn var. Og þó
að nafn fjármálaráðherra j
standi ekki undir svarinu, má
ganga út frá að það sje frá
honum komið.
Hverju svarar svo f jármála- (
ráðherrann?
Hann spgir, að þegar umboða
maður ríkisstjórnarinnar fór til
London, hafi ekkert fullkomið
skýrslu þeirri um afkomu rík-
issjóðs s.l. ár, sem ráðherrann
gaf Bretanum, er þess ekki
getið að hún byggist á lauslegri
áætlun.
Fjármálaráðherra vill nú
gefa í skyn, að í skýrslunni til
Bretans sje reksturshalli en
ekki greiðsluhalli, sem við sje
átt, þar sem talað er um halla
hinna ýmsu ára og því sje
skekkjan ekki stórvægileg, því
hallinn sje talinn 1.5 milj., en
hann hafi verið 1.880 þús.;
greiðsluhallinn hafi hinsvegar
verið 2.4 milj., en hann ,,skift-
ir ekki aðalmáli í þessu sam-
bandi“, segir ráðherrann.
Við þetta er það að athuga,
að öll hin árin, 1930, 1931, 1932
og 1933 hefir f jármálaráðherr-
ann gefið Bretanum upp
greiðsluhallann, en EKKI rekst-
urshallann.
Eftir þessu að dæma hefir
það þótt skifta „aðalmáli“ að
gefa Bretanum upp greiðslu-
hallann en ekki tekjúhallann
þessi ár. En hví skyldi þá ekki
eiga að fara eins að með árið
1934?
Auðvitað átti áð telja
greiðluhalfan'n þettá^áf* eiti'S :og
öll hin árin. Það ér einmitt
greiðluhallinn, en ekki rekst-
urshallinn, „sem skiftir aðal-
máli í þessu sambandi“.
Sú afsökun fjármálaráð-
herra, að hann hafi ekki vitað
betur, þegar umboðsmaður
stjórnarinnar fór utan til þess
að leyta fyrir sjer um hið nýja
lán, er einskisvirði, sakir þess
að það er ekki fyr en seint í
febrúar sem gengið er frá lán-
inu.
Og það veit f jármálaráðherr-
ann, að einmitt þá lágu fyrir
alt aðrar tölur um afkomuna s.
I. ár, en hann hafði gefið um-
boðsmanninum. Var það því
skylda hans, að leiðrjetta hinar
röngu tölur — það gat hann
gert símleiðis, alveg eins og
hann varð að síma yfirlýsing-
bráðabirgðayfirlit um afkom-
una legið fyrir. Hafi því ver-
ið gert bráðabirgðayfirlit með
þeim gögnum, sem fyrir lágu
og talist svo til, að „reksturs-
halli“ ársins xpundi verða um
1.5 milj. króna. Nær hefði ekki
verið hægt að komast á þeim
tíma, sem yfirlitið var gefið.
Þegar svo endanlegt bráða-
birgðayfirlit hafi legið fyrir,
hafi reksturshallinn reynst um
1.880 þús. kr. Því næst segir
ráðherrann: „Greiðsluhallinn
reyndist hinsvegar ca. 2.4 milj.,
en það skiftir ekki aðalmáli í
þessu sambandi, heldur rekst-
urshallinn“.
Yfirklór ráðherrans.
Við þetta svar fjármálaráð-
herra er það að athuga, að í
una frægu.
En það sjá allir, að það er
næsta óviðfeldið að fjármála-
ráðherra landsins skuli hafa
gefið rangar upplýsingar um af
komu ríkissjóðs í sambandi við
lántökuna og það getur haft ó-
þægilegar afleiðingar fyrir okk
ur síðar meir. Bretinn mun aím.
k. ekki eiga því að venjast, að
ekki sje treystandi þeim tölum,
sem fjármálaráðherra eins rík-
is gefur.
Söngfólk. Nokkrar kvenna- og
! karlmannaraddir — bæði háar
og djúpar — verða teknar, nú
þegar, í hinn nýja blandaða kór,
undir stjórn Sigfúsar Einarssonar
tónskálds. Nánari upplýsingar
gefur ungfrú Sigrún Gísladóttir
í hljóðfæraverslun Katrínar Viðar.
Líðan hennar hátignar Alex-
andrine drotningar, er talin
góð.
Drotningin var mjög mátt-
farin eftir uppskurðinn, en
læknarnir telja að hann hafi
hepnast vonum framar.
(Sendiherrafrjett)
Jafnaðarmenn
missa meiri hluta
í borgarstjórn
Stokkhólms.
KAUPMANNAHÖFN í GÆR.
EINKASKEYTI TIL
MORGUNBL AÐSINS.
Borgarstjórnarkosningar fóru
fram í Stokkhólmi í gær.
Jafnaðarmenn mistu meiri
hlutann,. sem þeir höfðu haft
áður, fengu, 45 kosna, en töp-
uðu 7 sætum. Hægri menn
fengu 33 kosna, töpuðu 2 sæt-
um. Þjóðflokkurinn fekk 14
kosna, vann 6 sæti. Kommún-
istar fengu 8 kosna, unnu 3
sæti.
Páll.
700 presfar
handteknir
I Þýskalandi.
KAUPMANNAHÖFN í GÆR.
EINKASKEYTI TIL
MORGUNBLAÐSINS.
Símskeyti frá Berlín til Tim-
es hermir það, að 700 prestar,
sem ekki vilja aðhyllast ríkis-
kirkjuna í Þýskalandi, hafi
verið teknir fastir í dag vegna
þess að þeir ætluðu að lesa á
Rosenberg.
prjedikunarstólum mótmæli
gegn hinni heiðnu starfsemi
Rosenbergs. Meðal hinna hand
teknu er Niemöller. Páll,
(Sjá grein um hann í Lesbók
28. okt. 1934).
Páll.
30 uppreisnarforingj-
ar leiddir fyrir herr jett
í Grikklandi.
London 18. mars. FÚ.
Þrjátíu léiðtogar uppreisn-
arinnar í Grikklandi voru leidd
ir fyrir herrjett í dag í Aþenu.
Rjetturinn hefir heimild til
þess að kveða upp dauðadóm
og úrskurði hans verður ekki
áfrýjað.
Það er nú sagt að tjónið af
uppreisninni nemi upp undir
25 milj. króna.
Kjósið í úlvarpsráð!
Kosningin í útvarpsráð fer
nú senn að enda. Eftir eru að
eins fjórir dagar.
Hjer í Reykjavík hefir kosn-
ingin gengið svo dræmt,að ekki
hefir enn kosið nema ímmlega
þriðjungur þeirra, sem kosn-
ingarrjett eiga.
Ástæðan til þessa er alls ekki
sú, að menn ætli ekki að nota
kosningarrjett sinn. Nálega
hver maður, sem jeg hefi spurt
um það, hvort hann sje búinn
að kjósa, hefir svarað því, að
svo sje ekki, en hinsvegar detti
sjer ekki í hug annað en kjósa.
Ástæðan er því einvörðungu
sú, að menn láta þetta dragast,
gleyma því eða nenna því ekki
að svo komnu.
En nú fer að verða annað
hvort að hrökkva eða stökkva.
Og þó að segja megi, að hjer
sje ekki um eitt af stórmálun-
um að ræða, þá nær þó engri
átt, að telja eftir sjer jafn lít-
ið ómak eins og hjer er um að
ræða, til þess að fá sinn vilja
fram.
Jeg vil nú eindregið skora á
Reykvíkinga, þá, sem ekki hafa
enn kosið, að gera það sem
allra fyrst. Hjer eru svo margir
útvarpsnotendur, að mjög senni
legt má telja, að þeir geti riðið
baggamuninn í þessari kosn-
ingu.
Tími sá, sem kosningastof-
an er opin, hefir nú verið Jengd
ur, og settir upp tveir kosn-
ingaklefar, svo að ekki eru lík-
ur til að menn þurfi að bíða
fyrst um sinn. En þó má búast
við að Ö3 verði allra siðustu
dagana.
Farið því strax og kjósið,
og færið B-listanum sigur!
Magnús Jónsson.
Söfnunarsjóður.
Afgreitt hefir nú verið til
neðri deildar frumvarp þing-
manna Eyfirðinga um það, að
banna Söfnunarsjóði að taka
hærri vexti af lánum en 5%.
Fjárhagsnefnd klofnaði í
málinn og vpru þeir með þessu
Bernh. St. og Jón Bald., en
IHagnús Jónsson var á móti. —•
Málið var svo afgreitt endan-
,lega frá deildinni með atkvæð-
um framsóknar og sósíalista,
en Sjálfstæðismenn og Þorst.
Briem voru á móti. Hafði verið
feld tillaga frá Þ. Br. um það,
að vaxtalækkunin skyldi mið-
ast við lán gegn jarðarveði.
Málið hefir verið flutt á
þeim grundvelli, að með þessu
sje verið að styðja sjerstaklega
lándbúnaðinn.
En þetta er gersamlega til-
hæfuláust. Ríkissjóður hefir nú
greitt þann hluta vaxta bænd-
anna, sem hjer er um að ræða
0g nú er fyrir þinginu frum-
varp, sem gengur í sömu átt,
og verður það vitanlega sam-
þykt.
Bændur hafa því ekkert gagn
af þessari vaxtalækkun. Sá sem
upp úr því hefir, er ríkissjóð-
urinn, að því er til fasteigna-
veðslána bænda kemur.
Hjer er því um skattgjald
til ríkissjóðs að ræða. Þetta
verða menn að gera sjer ljóst.
Og hverjir eru það nú, sem
hjer er verið að gkattleggja til
ríkissjóðs?
Það eru þeir, sem eiga á
vöxtum í Söfnunarsjóði. Er
rjett að athuga þá það, hverjir
þessir nýju skattþegnar eru.
Langmest af þessu fje, eða
yfir % þess, er ellistyrktar-
sjóðirnir, ekknasjóðir og þéss
háttar sjóðir.
Þá er þar fje, sem lagt hefir
verið til styrktar fátækum
námsmönnum og til annara
álíka góðgerðastarfsemi.
Enn er þarna fje, sem menn
hafa lagt til hliðar til þess að
safna sjer styrk til elliáranna.
Yfirleitt er alt fje sjóðsins
lagt fram í þeim tilgangi, að
verða á einhvern hátt til styrkt
ar þeim, sem erfiðast eiga uþp-
dráttar.
Af þessu fje á nú að skerða
arðinn til hagsbóta fyrir ríkis-
sjóð. Ríkissjóður á nú að nsela
til sín nokkrar þúsundir ur
vasa þessara ekkna og gamal-
menna. Og með þessu greiðir
öll stjórnarfylkingin atkvæði.
Tekur Þjóða-
bandalagið
fyrír deílttmál Abyssíníta
og ífaliti?
Samningatimíeifanír
< Addís Ababa farn-
ar út tim þúftir.
London 18. mars. FÚ.
Stjórnin í Róm bíður vitn-
eskju um það, hvort Þjóða-
bandalagið ætli að taka til með
ferðar deilumál Abyssiníu og
Ítalíu eins og Abyssiníumenn
hafa farið fram á.ítalska stjórn
in segist fresta ákvörðunum
um frekari aðgerðir í þessu
máli, uns sú vitneskja sje feng-
in.
Það er nú vitað að samning-
arnir í Addis Ababa hafa stöðv
ast. Abyssinska stjórnin hefir
tekið þunglega þeirri ákvörð-
un ítölsku stjórnarinnar að fela
herforingja sínum þar eystra
að fá komið á hlutlausu svæði
á landinu sem um er deilt.
Pætur kínv. stúlknanna.
Blað eitt í Shanghai segir frá
því, að þar í bænum a. m. k. 'sje
hætt þeim ljóta sið að klemma
fæturna á smástúlk.dörnum í of
þröngum skóm svo að fætufnir
vanskapist.
Vinsamlegast: Hafið hattinn á
höfðinu.
Hattarar í Englandi hafa farið
vinsamlegast fram á það við her-
togann af Kent, að hann fari aft-
ur að ganga með hatt. Því að það
er aumt að vera hattari, þegar
slíkt mikilmenni finnnr npp á þvx
að ganga berhöfðaður eins og hinn
ágæti hertogi hefir gert. Aldrei
þarf nema einn gikkinn í hverri
veiðistöð.