Morgunblaðið - 02.03.1940, Side 6

MORGUNBLAÐIÐ
Laugardagur 2. mars 1940.
TTjftf
FRAMH. AF FJÓRÐU Sfi)U
— Maður verður svo undarleg-
ur í höfðinu af því að stingast
<svona á endum í öldurótinu, seg-
ir Guðmundur, og svo gutlast sjór
*ofan í mann. Við hefðum ekki
getað gengið hjálparlaust hjerna
heim.
— En þegar þeir voru húnir að
fá eitt glas af heitri mjólk, sagði
einn heimilismanna mjer, þá háðu
þeir um í nefið.
Mestar bjargir
bannaðar.
— Og hvernig var svo daglega
lífið í hrakningum ykkar?
— Matarforðinn var búinn eft-
Ör einn sólarhring, vatnið eftir 3
sólarhringa, kol sömuleiðis, raf-
magnsljósin eftir 2 sólarhringa,
eldspýtur eftir 4 sólarhringa. Eft-
ir það urðum við altaf að halda
eldinum við í ofninum í lúgarn-
um og brenna ýmsu innan úr skip
inu með nlíu. Af henni höfðum
við nóg. Við brendum stömpum,
lóðabelgjum, kojum, kössum og
ýmsu. Altaf þurfti að halda eld-
inum við.
En það er ekki von að forðinn
endist lengi, þegar aðeins er ætl-
ast til að maður sje einn dag á
sjónum.
Við höfðum fiskinn til matar,
átum lifur fyrsta daginn, hrogn í
3—4 daga, en fiskurinn var orð-
inn slæmur þegar íitivistin fór að
lengjast. Tókum þetta munn-
bita í einu.
Til þess að fá uppbót á fiskinn
reyndum við að veiða fugla með
því að beita fyrir þá á öngla og
draga færi á eftir skipinu. En
það mistókst alveg. Þeir höfðu
sýnilega svo mikið æti, að þeir
snertu ekki við beitu okkar.
Vatnsbruggið.
Vestur var þorstinn. Hann ætl-
aði að gera okkur vitlausa. Við
stóðum með opinn muxminn á móti
regni. Átum snjó. En hann var
altaf seltublandinn. Skoluðum
munninn með sjó, til þess að tung
an. límdist ekki í munninum.
‘Stundum klifruðum við upp í
möstur og sleiktum þau. Það var
voðaleg æfi.
Guðmundur bergir á vatni, sem
hann hefir í lítilli könnu við rúm-
stokkinn, og segir um leið við fje-
laga sína:
— Heyrðu. Heldurðu að við
hefðum ekki einhverntíma verið
til með að gefa 100 kall fyrir
þessa, fulla af vatni? Það er
svona. Maður lærir að meta ýmsa
hluti í svona ferðalagi.
Hrakningasagan
'eiga við vatnsbruggið í myrkrinu
í ruggandi bátnum.
Erfið æfi.
'Altaf var nóg að starfa. Við
höfðum 5 klst. vaktir. En um
svefn var ekki að ræða í venju-
iegurn skilningi. í lúgarnum var
mjög ilt að vera. Altaf fult af
reykjarsvælu frá því sem við
brendum, einkum af olíunni, og
kuldinn afskaplegur. Við fórum
aldrei úr fötum, hentum okkur
niður rennblautir og skulfum. Að-
eins blunduðum augnablik í einu.
En það var mikil mildi að eng-
inn okkar veiktist af þeirri vos-
búð.
Viðgerð mishepnast.
Tvisvar tókum við sundur vjel-
ina til þess að reyna að koma
henni í lag. Það var mikið erfiði,
,er kom að 'engu gagni.
Við ristum strigapoka í lengjur
og settum lengjurnar innan í leg-
urnar með miklu af grænolíu og
smurningsolíu, og hjeldum að við
gætum með því fengið vjelina í
gang. En af því að ekkert loft
var í loftgeiminum, þurfti að
setja vjelina í gang með hand-
afli með kaðli. En þá vorum við
orðnir svo kraftalausir, að það gát
um við ekki.
Það sem reyndi einna mest á
kraftana og þreytti okkur mest
var austurinn. Talsverður leki var
kominn að bátnum, og engar dæl-
ur í gangi, því vjelin gekk ekki
og urðum við að ausa í fötum úr
vjelarrúminu uþP í gegnúm stýr-
ishúsið.
Við vorum orðnir svo þreyttir
síðasta sólarhringinn við austur-
inn, að sjórinn var þá í mjóalegg
í lúgarnum.
En það verðum við að taka
fram, að báturinn fór vel í sjó
og fjekk ekkert áfall allan tím-
ann En hann var vitanlega ekki
góðnr undir seglum, seglin Ktil,
og svo tefur skrúfan mikið fyrir
þegar siglt er.
Þetta áttum viö
eftir.
Þegar hjer var komið frásögn-
inni, kom húsfreyja inn til okkar
og sagði, að nú vildi hún gefa
þeim mat þann, er læknirinn
hefði heimilað þeim að borða
þann daginn. Kom hún síðan að
vörmu spori með tvo diska af
mjólkurgraut.
Þegar Kjartan reis upp og
byrjaði að borða, varð honum að
orði:
-r- Hugsaðu þjer, Guðmundur.
Þetta áttum við eftir, að jeta graut
eftir hálfan mánuð.
Þeir voru fljótir með tvo diska
hver, og töluðu um að nú væri
gott að fá kaffi á eftir, en neit-
uðu sjer um það samkvæmt lækn-
isráði. Þeir hafa orðið að neita
Leitin að »Kristjáni«
sjer um það, sem meira er und-
anfarna daga.
Yið öllu búnir.
-— Voruð þið aldrei smeikir um
að þið ættuð ekki afturkvæmt til
lands ?
— Nei, segir Guðmundur. Mjer
fanst altaf að eitthvað hlyti að
boma fyrir, sem yrði okkur til
bjargar. Á mánudaginn, sem við
lögðum frá landi, sáum við tvö
bresk herskip. Jeg hjelt að við
smyndum hitta einhver slík skip
í hafi. Ellegar eitthvað annað
happ bjargaði okkur.
En við vorum við öllu búnir.
Við töluðum um það. Og rólegir
hefðum við farið, ef til þess hefði
bomið. Við vorum búnir að biðja
íyrir okkur.
— Hjelduð þið ekki, að ykkar
síðasta væri komið í brimgarðin-
um í morgun?
— Nei. Það datt okkur ekki í
hug. Við vorum eitthvað svo dofn-
ir fyrir hættunni. Maður þarf að
'vera kaldur á sjónum — og þó
varkár. Láta það fylgjast að.
Annars er úti um mann.
í morgun hugsuðum við ekki
um annað en að komast í land.
Að kasti sjer út í brimið fanst
okkur ekkert mikið þá, þó það
liti bannske öðruvísi út fyrir okk
ur núna.
— Ekki hefði þetta komið fyr-
ir ykkur, ef þið hefðum haft tal-
stöð?
— Nei. Og hugsaðu þjer, segir
skipstjóri. Tækin í bátinn eru inni
í Reykjavík. Jeg hefði getað feng
ið þau, og ætlaði að fá þau til
að hafa þau seinnihluta vertíð-
arinnar til að fá með þeim afla-
frjettir. Nú veit jeg betur en áð-
ur hvað þau hafa að þýða. Mað-
ur lærir sitthvað þegar svona kem-
nr fyrir mann.
Áður en jeg fór frá Merbjanesi
liitti jeg hina þrjá skipbrotsmenn
ina að máli. Allir voru þeir hress-
ir bæði líkamlega og andlega og
hinir skrafhreifnustu. Allir höfðu
þeir haft örugga von um björg-
un. Það sem amaði helst að þeim
í gær var að þeir áttu erfitt með
að sofa, var yfir þeim ókyrð, að
því er þeir sjálfir sögðu, en hvorki
var það á þeim að sjá eða heyra.
Þeir gistu allir í Merkjanesi í
nótt. Þar er þríbýli. Hásetarnir
þrír voru til húsa hjá Jóni Björg-
vin Sigurðssyni og Jóni Jónssyni.
Við gengum suður í Skiftivík
sunnan við Merkjanestúnið. Þar
var vjelbáturinn Kristján á þuru
landi um fjöruna, lá á hvolfi á
klettunum og brotin göt á síðurn-
3. kynnikvöld
I Guðspekifjelagsins
X Næstkomandi sunnudag, S. |
«♦ # A
Ý þ. m., flytja þessir menm •£
V ♦>
V erindi: y
y y
Steinunn Bjartmarsdóttir |
um „æðri heima“, X
^Kristján Sig. Kristjánsson|
•*• um „guðspekina og ástand X
V V
X heimsins í dag‘ ‘, og ❖
I Gretar Fells X
X flytur stutt erindi, er hann :|
| nefnir; „Misskilningur leið- X
♦!• rjettur“. X
y •!♦
♦,♦ Kristinn Ingvarsson leikur á f
;•; hljóðfæri. Samkoman hefst
:| kl. 9, en aðgöngumiðar á 1 |
:*: kr. fást við innganginn frá &
X klukkan 8. X
y y
iiiiuiiiitiiiimiiiHiiiimuiiiiiiiiiiiiiuuiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiuiinum
Nautakjðt |
HANGIKJÖT
SALTKJÖT.
Kjöt & Físfeur|
| Símar 3828 bg 4764. 1
iiiiiiiiiiiiiimiiMiiiiiiiiiiMitiiiiiiitiiiiiiiiimiiiiiiiiiiiiiiiMBjl
I
Ý
Wienersnítzel |
Saltkjöt
Hangikjðt
Bjúgu.
Uppdrátturinn sýnir svæðið, sem leitað var á, eftir vjelbátn-
En svo tókum við það ráð að ; um „Kristjáni“. Samfpstu línurnar, sem merktar eru 1, 2, 3, 4jar. Þar var nú þetta fley komið.
eima sjó. Við gerðum okkur svip- J sýna ferðir Sæbjargar og Óðins. Þeir lögðu af stað á miðviku-1 sem fjelagarnir 5 höfðu hrakist á
uð áhöld og menn nota við landa-1 dagsmorgun, 21. f. m., sigldu samsíðis út (stefna 1 og 2) og til í 12 sólarhringa, en almenningur
brugg. Það var Kjartan, sem út- j baka (3 og 4). Þeir komust ca. 75 sjómílur út. Dimt var í vejpri hjelt að væri löngu komið á hafs-
bjó það. Við fengum 3—4 flösk- j allan tímann, bylur og stórsjór, svo að þeir sáu ekki til hvors ann- ! botn. V. St.
ur á sólarhring með því að halda! ars, enda þótt ekki væri nema 7—8 mílur á milli bátanna. —j
altaf áfram. Það voru altaf tveir Púnktalínan B sýnir ferð Ægis (áætlað). Hann lagði af stað K að er nú talið líklegt, að
mennviðþað. Fyrstu áhöldin, sem fimtudaginn 22. f. m.; sigldi út í björtu veðri, ca. 95 sjómílur. * leynileg hollensk útvarps-
við bjuggum til, sprungu með síðan hjelt hann norður, alla leið móts við Snæfellsnes; var ca. stöð hafi sent Þjóðverjum veð-
heljar hávaða. En. við byrjuðum
strax aftur.
25 mílur undan Nesinu, og leitaði á svæðinu, sem merkt err B. — urfregnir, til þess að þeir vissi
Þríhyrningslínurnar (5. og 6.) sýna ferðir Sæbjargar föstudag-. hvíýiær hentast værí að gera á-
Vatninu skiftum við altaf alveg 1 inn 23.f.m. Loks sýna línurnar (a) svæðið, sem Sandgerðisbátarn- rásir á bresk skip.
jafnt milli okkar. Það var aldrei ir leituðu á; þeir voru 20, sem þátt tóku í leitinni. — Ekki er enn Hollenska stjórnin ljet rann-
neinn ágreiningur um það, frekar
en annað.
fyllilega upplýst hvar ,,Kristján“ hafi verið þá dagana, sem lejit- saka málið, og fanst stöðin
að var. En hann getur vel hafa verið innan leitarsvæðisins, því skamt frá Rotterdam. — Tveir
Ljós var ekkert í lúgarnum með ! að svartabylur var lengst af, meðan leitað var og ekki viðlit að menn hafa verið handteknir. —
an dimt var af nótt, ne.ma af eld *sjá skip, nema rekist væri á það. Þetta upplýsist alt betur, þegar Verða þeir dæmdir í lokuðum
innm í ofninum. Var erfitt að mörkuð hefir verið út á kortið dríft bátsins. rjetti á mánudaginn.
y
y
t
y
I
I
1
f
j
y
I
t
y
|
y
y
y
t
t
X . .
*♦ ♦% ♦*♦ ♦*♦♦*♦ ♦*♦ ♦*♦%♦ ****** *•* *** *** *♦* ****** *♦* *** *♦* %**♦**♦* *>*>*♦*
Sími 1506.
oooooooooooooooooc
k
Vantar 1 herbergi
og eldhús,
með öllum þægindum, í
Austurbænum, 1. eða 14. maí.
Tvent í heimáli. Skilvís
greiðsla. Upplýsingar í síma
2287 frá kl. 1 til 6 daglega.
CK>0<><><><><><><><><><><><><><>0
JZt.J*_
Sítrónur
i .
vijin
Laugavegi 1.
Útbú: Fjölnisveg 2.
oooooooooooooooooo