Morgunblaðið - 28.11.1941, Blaðsíða 2

2
M0RGUN3LAÐID
Föstudagur 28. nóv. 1941.
Mikill barátfuhugur
breskra hermanna
Það var álitið í London í gærkveldi, að Bretar
hefðu unnið fyrstu umferðina í orustum, sem
nú hafa staðið yfir í Líbyu á aðra viku, en
jafnframt er bent á, að enn sjeu harðar orustur fyrir
hendi, áður en fuilnaðar sigur sje unninn á hersveitum
Þjóðverja og ftala á þessum slóðum.
I gærmorgun náðu hersveitir Nýsjálendinga og setu-
liðið í Tobruk höndum saman við Sidi Rezegh. Náðu her-
sveitir Nýsjálendinga Sidi Rezegh á sitt vald og var það í
annað sinn, sem bærinn komst í hendur breskra hersveita.
Það er tekið fram í London, að þó þessi sigur sje þýðingar-
mikill, sje ekki hægt að segja, að setuliðið í Töbruk hafi
verið algjörlega leyst af hólmi, þar sem enn sjeu óvinaher-
sveitir á við og dreif þarna nærri, sem eftir sje að sigrast á.
Bretar telja sig enn hafa algjörlega yfirhöndina í lofti og
segja að flugherinn veiti landliðinu mikinn stuðning með því að
hamra á aðflutningslestum óvinanna og hersveitum þeirra.
MISHEPNAÐ ÁHLAUP
Þýska vjelahersveitin, sem rjeðist inn yfir landamæri Egypta-
lands á miðvikudaginn, er nú skift í margar smserri deildir og
segjast' Brétar vera að eltast við og uppræta sveitir þessar. Þjóð-
verjar eru sagðir hafa mist 1/3 hluta af skriðdrekum þeim, sem
taka þátt í þessu áhlaupi. I gær voru 5 skriðdrekar og 300 her-
menn úr þessu liði teknir. Voru hermennirnir.flestir þýskir.
Bretar hafa unnið fyrstu
umferðina í Líbyu
Setuliðið í Tobruk
nær sambandi við
aðrar hersveitir
-...Breta...
1 herstjórnartilkynningu
Breta, sem birt var , Kairo í
gær segir, að þó Þjóðverjum
hafi yneð þessu áhlaupi inn fyrir
iandamæri Egyptalands tekist,
að valda Bretum óþægindum,
hafi tilgangi þeirra -— að skifta
styrk bresku vjelahersveitanna
— ekki yefið náð.
BARÁTTUKJARKUR
BRETA.
1 útvarpseríndi, sem R. J.
Collins hershöfðingi hjelt í
breska útvarpið í gærkvöldi um
Libyuhernaðinn, sagði hann:
„Frá aðalherstöðvum Auch-
inlecks hefi jeg þær fregnir í
dag, að hermenn vorir sjeu
mjög vongóöir og baráttuhug-
urinn sje í besta lagi. Þeir hafa
akveðið að sýna .svart á hvítu,
að þc'gar þeim eru fengin jafn-
góð vopn og útbúnaður eins og
^yinirnjr hafa, þá sjeu þeir
betri.hermenn en Þjóðverjar.
Collins hershofSingi bætti því við,
að heroiennimir hrósúðu mjög þeirri
aðstöð, sém flugherinn veitti þeim.
„Jeg héíff' M: við getúm verið Örugg
Km úi^}itirt“, sag;?i Cc>ilins. ;? ; :
TOBRUK.
Þa?S var hent á.það í London í gær,
hve Tobruk hafi haft mikla þýðingu
fýrir Breta. Þegar Bretaf höfftiðú úf
Libyu í janúar s.I. var ákvéðið að
halda Tobruk. Ljetu óvinir Breta í
veðri vaka, að þetta væ»í hin rrtestá
fíflska, en nú mun koma á daginn, að
hægt er að nota Tobruk, swn: mikii-
væga birgðastöð, í stað þess að þurfa
að tefja sig á að sitja um borgina í
núverandi sókn.
Með því að hafa setulið í Tobruk,
voru þrjú ítölsk herfylki og fjöldi
þýskra hermanriá bundin þár. Er það
meðal annars ástæðan til þess, að ít-
alir og Þjóðverjar skorti nú fót-
göngtfliðshermenn víð - landamæri
Egyptalands, sem nauðsynfegt Var til
þess að öxulríkin gætu þa£ið-,sókn
gegn Bretum á þessum slóðum.
yfirbugaðir.
Rómaborg: „Ástandið er alvarlegt.
Við erum yfirbugaðir,‘. Þessa orð-
sendingu sendi yfirmaðurinn í Jalo-
vinjanum í Suður-Libyu skömmu áð-
ur eli breskar hersveitir tóku þorpið,
segir í fregn til hinnar opinberu ít-
i lsku frjettastofu. Barist var nótt og
dag og er ítalski foringinn hafði brerit
dulmálslyklabók sinni, gerði haim þá
orðsendingu, sem Æð framan greinir.
Sókn Þjóðverja
til Moskva hæg
Litlu nær markinu eftir
11 daga sókn
Sókn Þjóðverja til Moskva gengur hægt, en þeir
hafa þó náð undir sig nokkru landi í áttina
til borgarinnar í nóvember-sókn sinni, sem
nú hefir staðið yfir í fulla 10 daga.
Ekkert bendir til þess að sókn Þjóðverja á Moskva-
vígstöðvunum sje neitt veikari en áður, enda er auðsjeð,
að þeir einbeita öllum sínum kröftum til að ná árangri.
Segir í fregnum frá Rússlandi, að Þjóðverjar hugsi ekkert
um mannfall í liði sínu, og sje það orðið gífurlega mikið.
Þess hefir orðið vart, að Þjóðyerjar hafa stint herlið frá ýmsura
löndum Evrupu. Hafa t. d. finskir hermenn verið teknir til fanga á
þessnm slóðum. .
í London er talið að þrent vaki fyrir Þjóðverjum, fyrst og
fremst, með sókninni til..Möskva.
1) Komast með her sinn til bþrgarinnar með því að finna veilu á
vörn Rússa og þar með fá vetursétu fvrir her sinn í Moskva.
2) Tákist það ekki, þá að umkringja þorgina.
3) Og loks: Fari það einnig út um þúfur, þá að ná á sitt
vakl aðal umferðaræðum til Moskva frá iðnaðarhjeruðunum austur
frá horginni.
í London er litið svo á, að Þjóð
verjum hafi algerlega mistekist
fyrsta takmarkið — að ná borg-
inni á sitt vald — hingað til.
Hinsvegar hafi Þjóðverjum tek
ist. að ná á sitt vald nokkrum
stöðum sem þýðingu ,gætu haft
fyrir þá við að umkringja borg-
ina. Sigrar þeirra hafa aðallega
verið suðaustur og snður af hprg-
inni,. þar sem nú er harist, við
Stalingorsk.
Á þessum vígstöðvum eru Þjóð-
yerjar taldir hafa um 6 herfylki
— það er 90 - 120 þúsuufl manns.
Ekkert bendir hinsvegar til að
Þjóðverjum hafi orðið neitt ágengt
]>ar sem Jieir voru komnir næst
Moskva, yftiðvestur og vestur af
borginni.
í norðvestur af borginni tefla
Þjóðverjar fram óhemju liði, eða
alt að 11 herfvlkjnm og með ó-
hemju mannfórnum hefir þeim orð
ið nokkuð ágengt. á þessu svæði.
Á. þessu stigi sóknarinnar verð-
ur ekkert. sagt um hvernig fara
muni. „
Ivátið óvinimun hlæða. Hvað sem
]>að kostar, verðum við að verjast
þessu áhiauþi. Látið óvininn aldr-
ei komast að borgarhliðum Moskva
Með ákveðinni og hraustlegri
baráttu getum við nú unnið að
enflanlegum ósigri óvinanna.
★
í hersfjórnartilkynningu Rússa
á miðnættí í nótt er skýrt frá
því, að 19 þýskar flugvjelar hafi
verið eyðilagðar í fyrradag á móti
4 rússneskmn.
Rússar segjast hafa skotið niður
15 þvskar flugvjelar yfir Moskva
í gær.
ÁSKORUN TIL
RÚSSNESKRA
HERMANNA
qjí?
Áskorun til verjenda Moskva-
borgar er lesin upp í Moskva-
útvarpið í gíerkveldi.
í ávarpinu var sagt m. a.:
Ellefti dagur sóknarinnar til
Moskva er nú að hefjast. Óvin-
irnir geta ekki hftldið sókninni
áfram endalaust. ‘Bráðíega verða
þeir að lina sóknina. Með því að
hver einasti maður og kónar-sém
véjr bó'rgína, leggi fram alía sína
Icraíta, er hægt áð bíægja þessari
hættu frá horginni'.
Almenn þegn-
skylduvinna
•*4?niúh?.- :: *
karla og kvenna
I Englandi
Hvern. einasta breskan þegn,
k»rl og konu, án tillits
til aldursi á að skylda til að
vinna fyrir föðurlandið. Á
þenna hátt skilur Reuter*
frjettastofan tillögur þær, sem
breska stjómin hefir í huga að
bera fram t’il að nota sem best
alt mannafl sem til er í landinu.
Ef þessar tillögur verða fram
kvæmdar, yerður þetta í fyrsta
skifti í sögu Bretíands, sem
framh. á sjöttu ríðu
„Mjðg vlngjarn-
legar" viðræOur
Kurusu og
Roosevelts
Kurusu ,sendimaður jap-
önsku stjórnarinnar og
Nomura sendiherra áttu1 við-
ræður við Roosevelt forseta i
gærdag og var Cordell Hull,
utanríkismálaráðherra við-
staddur.
Að fundinum loknum ljetu
Japanarnir svo ummælt, að við-
ræðurnar hefðu verið ,,mjög
vingjarnlegar“. Þeir voru húis-
vegar þogulir um hvort viðræð-
urnar hefðu borið nokkurn á-
rangur í vandamálum þeim, sem
uppi eru milli Japana og Banda
ríkjanna.
Kurusu sagði stórum hóp
blaðamanna, að hann hefði
ekki fengið skipun um að snúa
heim til Japan, en neitaði að
svara því, hvort hann myndi
eiga frekari viðræður við Cord-
ell Hull á næstunni.
Nomura var spurður að, hvort
tillögur þær* sem fram hefðú
komið í málinu á miðvikudag
væru grundvÖUur undir áfram-
haldandi samkómulagsumleit-
anir. Svaraði hann því til, að
bann hefði ekki heyrt neitt frá
Japan og væri þessvegna ekki
fær um að svara þessari spum-
ingu.
Cordell Hull dvaldi stundar-
fjórðung hjá Roosevelt forseta
eftir að hinir japönsku séndÞ
menn voru farnir af fundi
þeirrá.
Blaðamenn spurðu Hull,
hvort hann hefði ráðgert að
hitta japönsku sendimennina
aftur.
Hull svaraði á þá leið, að hann
hefði ekki mælt sjer mót við þá.
JAPANAR VÍGBÚAST I
ÍNDO KÍNA.
Það er kunnugt, að Japanar
hafa sent herlið og hergögn til
Indo Kína undanfarna dagg. í
allríkum mæli.
Amerískum þegnum hefir
verið ráðlagt að fara frá Hong-
Kong, eins og þeim hefir verjð
ráðlagt að hverfa burt frá Kína.
Horfir enn all ófriðleg^ í
Austur-Asíumálum og er vita.ð,
að Bandaríkjastjórn munj,n(í
engu hvika frá stefnu sinni aust-
ur þar, en hún er sú, að ekki
verði þoluð ágengni við full-
valda þjóðir við Kyrrahaf. Fyr-
ir stríðs ástand (statusquo)
skuli haldast við Kýrrahaf .'yjr
engar breytingar gerðar ,á
landamæraskipun nema með
íriðsamlegu samkomuiagi.
;■!
NORSKA „VÍKINGA*
HERFYLKIÐ.
Norska út.varpið í Loptdpp
hefir skýrt frá því, aj5
fallnir, særðir eða fangar úr „Vík
inga“ S. S. sveitinni á austurvíg-
stöðvunum næmu rtú 2000 mönn-
um.