Morgunblaðið - 21.12.1941, Page 2
MORGUNBLAÐIÐ
Styrjöldin.
Kapitulaskiftum þeim, sem
hófust með skyndiárás Jap-
ana, stöðvun á framsókn Þjóð-
REYKJAVIKU RBRJEF
20. des.
verja í Rússlandi og undanhaldi hingað að vestan, ætti ekki að'styrjöldinni, var brjefaskoðun heyrt, hafa fiskimenn vorir ekki
einræðisherjanna í Norður-Afríku þurfa að halda uppi því eftirliti | ekki framkvæmanleg þar vestra. fundið þann hinn sama mismun
Hún þurfti að fara fram hjer. Þá'ennþá. Enda er það næsta lík-
var talað um, að æfa þyrfti menn
til þeirrar starfrækslu, sem rek-
er ekki lokið enn. Of snemt að lengur.
segja hvað undanhaldið á sljett-| Gera íná ráð fyrir, að sama
um Rússlands boðar, að hvaða þróun verði hjer á, eins og í
gagni Líbyu-sigur Bandamanna fyrri heimsstyrjöld, að þegar dreg in væri hjer á landi. Síðan hefir
verður þeim. En eins og hermála Ur fram á styrjaldartímann, verði Jekkert um það heyrst, og málinu
sjerfræðingurinn Cyrill Falls að beina viðskiftum okkar meira ekki, það blaðið veit, miðað neitt
sagði á dögúnum, geta úrslit á- 0g meira til Ameríku. Bretar áfram.
takanna aldrei orðið í Austur- eru tregir að láta af hendi til
Asíu, hvemig sem Japönum kann útflutnings, nema sem minst af
að vegna þar. jþví, sem þeir flytja inn.
Körmungar styrjaldarinnar j Fram til 1. nóvember hefir inn
hafa farið fyrir ofan garð og neð flutningur okkar frá Bretlandi á
Þegar talað er um brjefaskoð-
un, líta margir svo á, sem hún
sje einungis í þágu hernaðaryfir-
valdanna. En þetta er augíjós
legt, að breytingar á hitastigi í
sjónum hafi fult eins mikil áhrif
á fisksæld, eins og það, hvort
fleiri eða færri skip eru að veið-
um.
Mikil vandræði eru það, að eigi
skuli fyrir hendi ákveðnari vitn-
eskja um þessa hluti, en sú, sem
ennþá er fengin, og ágiskanir
komi þar mjög til greina. Fyrir
an hjá íslenskum almenning, öll- þessi ári numið 70 miljónum síst í þágu okkar íslendinga, að
um, nema þeim, sem eiga um sárt króna. Nú verða teknir upp samn ekki verði gloppa á vömum lands-
að binda vegna ástvinamissis, ingar um það, hve mikið við fá- ins fyrir ógætilegt tal fávísra
sem rakinn verður til vopnavið- um af vörum þaðan á næsta ári. [ manna.
skiftanna á hafinu. En það mann Má vænta þess, að þaðan fáist
tjón verður í vitund almennings fyrst og fremst þungavaran öll,
af svipuðum toga spunnið, og kol, salt, sement o. fl.
þær fómir, sem þjóð vor færir, \ Englandi, sem í mörgum öðr-
árlega í viðureigninni við Ægi. um löndum, er vefnaðarvaran staðhættir í viðskiftalífinu kunna
Aukin hagsæld almennings er eða klæðnaður skamtaður. Þar að verða til þess að hafa hækk-
það, sem styrjöldin annars hefir sem hinn árlegi skamtur samsvar andi áhrif á vöruverðið.
misskilningur. Því það er ekki framtíðarútlit fiskveiða hjer við
land, væri það vitaskuld best, að
fækkun fiskiskipa í fá ár hefði
engin veruleg áhrif á fisksæld.
Ef skammvinn friðun kæmi í ljós
Búast má við, að erfitt verði' í auknu fiskmagni, gæfi sú stað-
að fá ýmsar þær vörur vestra, reynd óþægilega til kynna, að
sem við höfum undanfarið keypt sjósóknin, eins og hún hefir verið
frá Bretlandi, og þessir breyttu
E
Tollmál.
itt af verkefnum viðskifta-
nefndar þeirrar, er send var
fært okkur, meðan aðrar þjóðir ar því, að hver maður geti feng-
lifa mestu hörmungar og margs- ið tvennan alfatnað á ári. Meðan
konar skort. Við ættum að hafa hjer eru engar slíkar hömlur, geta
þetta hugfast. breskir þegnar, sem hjer eru til Bandaríkjanna, var að semja
Þjóðir, sem óvanar eru að neita staddir, keypt ríflegan hluta af .um, eða leita fyrir sjer um breyt-
sjer um lífsþægindi, fá nú marg- þeirri vefnaðarvöru, sem flyst frá ar á tollakjörum vestra, fyrir ís-
ar nauðsynjar sínar naumt skamt Englandi hingað og sent hann til lenskar framleiðsluvörur.
aðar. Að ógleymdum þeim viðj- baka til kunningja og skylduliðsj Viðskiftanefndin er ekki enn
um ófrelsis, sem á þær eru lagð- í Englandi. Ef dregur að mun úr komin heim, þegar þetta er rit-
ar. j vefnaðarvöruinnflutning frá 1 að, og eru því ekki glöggar fregn
Ekki alls fyrir löngu var kenn- Englandi hingað, er ekki ólík- ir af því, hvað gerst hefir í þessu
ari einn í Bergen tekinn af lífi, legt að skömtun komi hjer til máli, eða hverjar horfur eru á,
fyrir það að hann hlustaði á greina, ekki síður en annarstað- að hjer fáist breytingar á.
breskt útvarp, og miðlaði þeirri ar. En" það hefir hina mestu þýð-
vitneskju, er hann fjekk til ann- j' Axneríkuviðskiftin. ingu fyrir framleiðslu okkar í
ara, og fór ekki dult með hverjum K egar flytja þarf vörukaup í framtíðinni á ýmsum þeirra, ef
málstað hann fylgdi. j stórum stíl frá Englandi til takast mætti að fá innflutnings-
Viðskiftin. Ameríku, má búast við ýmsum tolla lækkaða á t. d. síldarlýsi og
A/f klar breytingar standa nú erfiðleikum í því sambandi. Þá öðrum sjávarafurðum. Og eins
fyrir dyrum í viðskifta- verða fyrst fyrir vandræðin með er með landbúnaðarafurðimar,
lífi okkar íslendinga. Útflutning- póstinn. Fyrir löngu síðan var sem ekki hefir verið hægt að selja
inn til Englands, fisk og annað, þess vænst, að beinar póstsam-1 vestra, vegna gífurlegra innflutn
er við seljum þangað, fáum við göngur kæmust á, eftir því sem ingstolla.
greiddan í dollurum. En tveggja skipaferðir leyfa, milli Islands og
manna nefndin, sem ráðið hefir Bandaríkjanna. Meðan Bandarík-
því, hvaða vörur við fengjum in voru ekki beinn þátttakandi í
Samningarnir.
ikil og hagkvæm breyting
Vandað tvíbýlishús
með 5—6 herbergjum á hæð, óskast keypt. Mikil
útborgun. Verðtilboð merkt P. 0. Box 626 sendist
í pósti. — Skifti á minna tvíbýlishúsi gæti einnig
komið til greina.
K-x~>*x~x~x~x~x~x~x~x~:~x~x~x-x~x~:~x~x~x~x~x~x~x~x-x~x~x
t
I
f
f
X
x
f
X
?
?
?
?
V
I
?
t
I
?
x
x
J ó 1 i Ki 1941
Barnaleikföng úr járni, trje, gúmmíi, celloloid
taui, pappa, mikið úrvat
Loftskraut
Jólatrjesskraut
Kerti — Spil
Borðbúnaður'úr stáli
Silfurplett, mjög vandað
Fallegt Keramik
Glervörur o. m. fl.
hefir, sem kunnugt er, feng
ist á íiskkaupasamningunum við
Breta, þar sem íslenskum skip-
utr yfirleitt er frjálst að sigla
með afla sinn til Englands. Má
vafalaust þakka heppilegri með-
ferð Alþingis á því máli, að þess
ar breytingar fengust. Því öllum
kunnugum kemur saman um, að
þegar um samninga við Breta
sje að ræða, þá sjeu þeir jafnan
fúsir til að taka öllum skynsam-
legum rökum í málunum. En ef
menn vilja koma í veg fyrir að
góð lausn fáist á samningum, sje
leiðin sú, að sýna óbilgirni og
fautaskap.
Fulltrúi frá Englandsbanka,
Mr. Tumer, hefir verið hjer um
tíma. Á hann að semja um gjald-
eyrismálin. En dráttur hefir orð-
? ið á þeim samningum, vegna þess
| að samninganefndin að vestan er
ókomin.
Aflinn.
K. Einarsson & Bjðrnsson
stunduð, gengi ískyggilega á fisk-
stofninn.
Frjáls leið.
Tíminn heldur uppi sama
söng um hina „frjálsu leið“
í dýrtíðarmálunum, og þykist
enn geta talið almenningi trú
um, að dýrtíðin hefði stöðvast
ineð lögfesting kaupgjaldsins
o. s. frv.
Allir menn sjá þó, sem er, að
lögfesting kaupgjalds hefir
aldrei haft áhrif á útgjöld
bænda viÖ framleiðslu þeirra
og hefði nú orðið dauður, gagns
laus bókstafur gagnvart vinnu
verkamanna við sjávarsíðuna,
nema ákvæðið hefði orðið til
þess, að blása að sundrung í
þjóðfjelaginu. En svo virðist,
sem sundrung og úlfúð sje það,
sem þeir forráðamenn Fram-
sóknar leggja mesta stund á að
efla með þjóðinni nú, sem fyr.
Manni sýnist líka að þeir
Framsóknarmenn telji að þeir
hafi nokkuð frjálsar hehdur
með að auka á dýrtíðina, með-
an þeir geta í allskonar verð-
lagsnefndum hækkað verð á
nauðsynjavöru, alveg út í loft-
ið, eins og framkvæmdarstjóri
Mjólkursölunnar gerði grein
fyrir í Tímanum nýlega.
Eormaður mjólkurverðlags-
nefndar Páll Zophoníasson seg-
ir frá, hvaða forsendur sjeu
fyrir ákvörðun nefndarinnar.
En framkvæmdarstjóri Samsöl-
unnar gefur þá þær óvæntu upp
lýsingar, að Páll hafi hjer búið
ið sjer til forsendur, sem komi
rekstri Samsölunnar ekkert við.
Þannig geta þeir Framsókn-
armenn skapajð sjer „frjálsa
leið“ til þess að láta verðlag og
vísitölu hækka jafnt og þjett og
bent almenningi á hve lítil
þjóðhollusta er ríkjandi í her-
búðum þeirra Tímamanna á al-
vörutímum.
Reykjavík og Framsókn.
tp ormaður Framsóknar-
flokksins hefir nú um skeið
Sunnudagur 21. des. 1941.
óhollusta í opinberu lífi eigi
altaf þeim mun verri, sem meiri
eru gífuryrðin. Það er hægt að
svívirða menn með mjúkum
orðum, og Ijúga með sakleysis-
svip. Skyldi þurfa að benda
Jónasi Jónssyni á slíkt?
Þegar hann talar um að
Reykvíkingar eigi Framsóknar-
flokknum að þakka Sundhöll,
Sogsvirkjun og upphaf Hita-
veitunnar, þá ber ekki á að
hann hafi í huga að hverfa til
fullnustu frá fölsun staðreynda.
Því vel má hann muna hið lang
vinna þóf, er bæjarstjórn átti
í við hann, að hið lögboðna
tillag fengist til Sundhallarinn-
ar. En bygginguna vildu þeir
Framsóknarmenn hafa svo af-
káralega sem framast var unt,
til þess að gera hana sem erf-
iðasta fyrir bæinn. Vegna
Sogsvirkjunarinnar rauf Fram-
sókn þing, sællar minnar af
hatri við þetta framfaramál
bæjarins og Hitaveitufram-
kvæmdir töfðu Framsóknar-
menn nægilega lengi til þess að
ófriðurinn gæti stöðvað verkið
1 miðju kafi.
Þegar formaður Framsókn-
arflokksins málar á sig eins-
konar englavængi, sem friðar-
og rjettlætispostula í þjóðmál-
um um leið og hann lætur sem
jþeir Tímamenn sjeu mestu vel-
gerðamenn Reykjavíkur, þá
fer ekki hjá því, 'að mesti sann-
leikspostulabragurinn, og rjett-
lætisgeislabaugurinn fari af
honum.
Annars er rjett að segja þeim
Framsóknarmönnum það, að
þeir mega viðra sig upp við
Réykvíkinga eins mikið og þeir
vilja. Hver Reykvíkingur sem
hefir kosningarrjett svarar
þeirri blíðmælgi á einn veg:
Sýnið það í verki, að þið metið
Reykjavík þess, að íbúar henn-
ar fái pólitískt jafnrjetti á við
aðra landsmenn.
Húnvetningar! Kaupið
Brandstaðaannál. — Fæst í
Bókaverslun ísafoldar.
BÖRNIN BIÐJA UM
bókina með gatinu.
VT ú hafa erlend fiskiskip verið haft það við orð, að alvara tím
A svo lengi fjarri íslenskum anna ætti að örfa menn til meiri
fiskimiðum, að menn hafa búist hófsemi í opinberum viðræðum,
við, að þess gætti á þann hátt, að en tíðkast hefir hingað til á
hjer yrði meiri aflasæld. Voru landi voru. Munu margir sam-
fiskimenn sammála um að „frið- sinna því, að vel færi á, ef slík
un“ fiskimiðanna fyrir útlending endurbót kæmist á.
um í fyrri styrjöld, hafi aukið fisk
* gengd á miðunum umfram venju,
;1; er á leið stríðsáfin fjögur.
En siðspillandi orðaskak og
óráðvendni í meðferð stað-
reynda, getur átt sjer stað í
-:-x-x-x-x~x-x-x-x-:~:-x-X“X-:-:-:-x-:-x-:-x-x-'-:-:-:-:-x-x-:-x-x-> En eftir því sem blaðið hefir. ýmsum myndum, og verður sú
A U G A Ð hvílist
ineð gleraugum frá
TYLI
h
f
Ktiupi ji’ull
langhæsta verði.
Sltfnrþór
Hafnarstræti 4.