Morgunblaðið - 21.05.1943, Blaðsíða 2

*
M0RGUNJ8LAÐIÐ
Föstudagur 2L maí 1943.
Stórlsga unnið
i þýsku kaf-
bðtunuin
Skipatjónið íer
miög minkandi
Eden boðar:
Loftsókn bandamanna
dag og nótt
London í gærkvöldi. Einka-
skeyti til Morgunblaðsins,
frá Reuter.
Skipatjónið af völdum
kafbáta hefir verið svo
að segja óverulegt undan-
farið.
Herskip og flugvjelar eru
á kafbátaveiðum bæði dag
og nótt og stöðugt berast
fregnir af því, að kafbát-
um hafi verið sökt.
I>að er alment skoðun
sjerfræðinga í sjóhemaði
að sameiginleg fylgd og
vörn skipalesta á sjó og úr
lofti hafi reynst afar vel
og að unnið hafi verið að
mestu á þeirri hættu, sem
skipum bandamanna hef-
ir stafað af kafbátum Þjóð
verja, sem ráðist hafa í
hópum á skipalestirnar.
t *
10 Norðmenn
teknir af lífi
Frá norska bl&ðafulltrúanum:
f-x JÓÐVERJAR tóku tíu
norðmenn af lífi í fyrra-
dag. Sex þeirra voru Godtfried
Leirvaag, Arvid Knudsen, Her^
man Thingstad Gustav Berg-i
quist, Thorleif Dahl og Egil}
Modstad. Þeir voru allir kærð-!
ir fyrir „að nafa' gert hernað-i
i
arlegan undirbúhing til að
ganga óvinunum á hönd, ef til
innrásar kæmi“. Aðrir þrír,
Odd Nielsen, Thorleif Olsen og
Johan Elones, voru ákærðir
fyrir, „að hafa ekki tilkynt um
þénna undirbúning og að hafa
hjáípað hinum sex“. Sá tíundi,
Peder Morsett, var kærður fyr-
ir „ofbéldi gegn þýska hern-
um og fyrir að hafa gert til-
raun til að flýja land“.
Térboven landstjóri neitaði
að náða hina dauðadæmdu.
72 flugvjelar Þjóðverja
eyðilagðar við
Miðjarðarhaf
ANTHONY EDEN, utanríkismálaráðherra Breta
sagði í ræðu, sem hann flutti á aðalfundí
íhaldsflokksins breska í gær, að bandamenn
myndu auka lofthernað sinn gegn Þjóðverjum og ráðisf
yrði á þá úr lofti bæði dag og nótt. Rússar myndu hjálpa
til að ráðist yrði á Þýskaland úr öllum áttum. „ítölum
verður heldur ekki gleymt“, sagði Eden.
Fregnir af lofthernaðinum síðustu dagana bera með
sjer, að ummæli Edens voru ekki orðin tóm. Stöðugur
straumur flugvjela hefir undanfarna daga haldið frá flug-
völlum Englands. til árása á Þýskaland og hernumdu lönd-
in og við Miðjarðarhafið halda flugsveitir bándamanna
uppi árásum á stöðvar í Ítalíu frá flugvöllum í Tunis og
á Malta.
70 FLUGV.TELAR Á MÓTI 4.
FREGNIR bárust um það í gær, a ðflugmenn banda-
manna hefðu í gærmorgun eyðilagt alls 72 flugvjel-
ar fyrir Þjóðverjum í árásum, sem gerðar voru á Sikiley og,
Sardiniu. Fluglið Þjóðverja hefir lítið látið á sjer bera frá [
því bardögum 1 Norður Afríku lauk, þar til í gærmorgun.;
Þá rjeðust. um 50 þýskar orustuflugvjelar á sveit ameriskra
fljúgandi virkja, sem voru að gera loftárás á flugvöll einn
á Sikiley. ________
Loftsókn bandamanna
Bandamenn auka stöðugt loftsókn sína á þýskar borgir og
hefir verkum verið skift milli Breta og Bandaríkjanna þannig, að
breskir flugmenn gera sinar árásir aSallega aS næturlagi, en
Bandarikjaflugmenn í björtu. Hjer birtist uppdráttur, sem gefur
hugmynd um afstöðuna milli flugvalla Ehglands og megin-
landsins.
Kristján konung-
ur heiil heilsu
T fregn frá skrifstofu sendi-
• herra Dana hjer í bænum
segir, að Kristján konungur X.
sje nú orðinn heiil heilsu aftur
og haff á ný tekið við stjórnar-
taumunum.
Konungur hefir haldið ræðu í
útvarp til þjóðar sinnar. Kon-
ungur hvatti þegua sfna til að .
halda uppi röð.og reglu og gat
þess að það væri aðalatriðið á
núverandi alvörutímum, eins og
álmenningur hefði og sýnt að
honum væri Ijóst.
Að lokum þakkaði konungur |
öllum fyrir þá samúð, sem sjer
hefði verið sýnd í veikindunum. !
Virkin höfðu lokið við árás-
ina og voru á l^eið heim til
stöðvar sinnar, er þýsku flug-
vjelamar rjeðust að þeim. —-
Tókst þarna ákafur loftbardagi
sem endaði með því, að 10 flug
vjelar Þjóðverja voru skotnar
niður. Ljósmyndir, sem síðar
voru teknar af flugvellinum á
Sikiley, sem vírkin höfðu ráð-
ist á, sýndu að þau höfðu eyði-
lagt 37 flugvjelar á jörðu niðri,
auk flugvjelaskýla.
Flugvjelar, sem bækístöðv-
ar hafa á Malta voru einnig
í leiðöngrum í gær yfir ítölsk-
um eyjum og lenti í kasti við
þýskar orustuflugvjelar. Þær
eyðilögðu 25 flugvjelar fyrir
Þjóðverjum í loftbardögum og
á jörðu niðri. Bandamenn mistu
4 vjelar í þessum árásum.
Loftárás var gerð á Berlín
í fyrrinótt. Mosquito sprengju-
flugvjelar gerðu árásina. •—
Einnig voru gerðar árásir á
samgönguleiðir Þjóðverja, bæði
innan Þýskalands og her-
numdu Iöndunum. Var einkum
ráðist á járnbrautarlestir og
margar þeirra eyðilagðar. •—
Bretar mistu enga flugvjel í
árásum sínum í fyrrinótt.
LOFTÁRÁSIR
ÞJÓÐVERJA
Þjóðverjar hafa>* gert loft-
árásir á Bretland með fáeinum
flugvjelum. í fyrrinótt voru
gerðar árásir á Suður EngJand
og London, en Bretar segja, að
tjón hafi verið lítið. Loftvarna-
merki var gefið í London í
gærkvöldi. en það stóö stutta
stund.
Seisslnquart lýs
ir alt Holland I
harnaHarðstand
Seiss-lnquai-t, landstjóri Þjóð
verja í Hollandi, hefir lýst
alt landið í hemaðarástand. I
ræðu, sem Seiss-Iuquart hjelt*
sagði hann, að þetta væri gert
vegna þess að búast mætti við
innrás í landið og vegna spell-
virkja, sem framin væru í land-
inu.
Landstjórinn sagði, að her-
rjettirnir í Hollandi ættu við
erfiðleika áð stríða vegna þess
að spellvirkjamir kæmu ekki
fram í dagsljósið sjálfir, held-
ur væru þeir, sem til næðust
verkfæri í hendi Hollendinga
í London, sem skipulegðu spell
virkin.
Seiss-Inquart sagði, að Þjóð-
verjar myndu ekki þola neina
mótspyrnu og talaði um að ef
til kæmi myndi þýski herinn
beita sínum „stærri vopnum“ í
baráttunni gegn spellvirkjun-
um.
Það væri satt. að orðið „Af-
ríka“ virtist hafa einhver dul-
arfull áhrif á almenning í Hol-
landi. Sama máli væri að
gegna að nokkru leyti í Þýska-
landi sjálfu, en hann neitaði
því algerlega, að Þjóðverjar
hefðu beðið nokkurn meiri hátt
ar ósigur í Afríku.
Þjóðvcrjar búast víð
stimarsókn Rússa
■ ■' • ' " * " .; ; ; ; . i \ ■ ,
Segja mikinn viðbúnað hjá Orel
u
TVARPIÐ í Berlín skýrði frá því I kvöld, að Rúss-
ar hefðu nú mikinn viðbúnað undir allsherjar sum-
arsókn og mætti búast við að hún hefðist hvaða dag, sem væri.
Þjóðverjar búast við að sókn þessi verði hafin á Orei-
vígstöðvunum, fyrir sunnan Moskva. í þýskum fregnum er
skýrt frá miklum ifer og stórskotaliði í Kursk-hjeraði fyrir
sunnan Orel.
í fregnum frá Rússlandi er lítið, sem ekkert getið am
bardaga, en öllum fregnum ber saman um að bæði Þjóðverjar
og Rússar hafi mikinn vfðbúnað undir störsókn.
Sænskur sendiherra
við hirð Hákonar Nor-
egtkonunos í Loodoo
SÆNSKA ríkisstjómin hefir
ákveðið að senda sendi-
herra til hirðar Hákonar Nor-
egskonungs í London, en Sví-
ar hafa ekki haft sænskan
sendiherra hjá norsku stjórn-
inni síðan Noregur fjell.
Norska blaðafulltrúanum
hjer barst skeyti um þetta í
gærkvöldi. I skeytinu segir, að
samkvæmt Stokkhólmsíregnum
hafi Beck-Friis barón, sem
starfað hefir sem sendiherra
Svía í Portúgal, verið falið að
fara til London til að taka upp
starf sitt, sem sendiherra við
hirð Hákonar Noregskonungs.
Beck-Friis barón var starf-
andi sendiherra við hirð Ilá-
konar konungs fyrir hernám
Noregs.
Vorkfall í Ghrysler-
varksmiðjunom
Detroit í gærkvöldi.
DREMUR verksmiðjum í
Chryslerverksmiðjukerfínu
sem vinna að hergagnafram-
leiðslu, var lokað í dag vegna
verkfalls. Um 14,,^00 manns
vinna í þessum verksmiðjum
Óttast er, að fleiri verk-
smiðjur verði að hætta fram-
leiðslu vegna verkfalla. Er
óttast að verkföllin geti náð til
85,000 verkamanna.
VERKFÖLL
í KOLANÁMUM
Þá bárust fregnir um það í
gær, að verkföll hafi verið gerð
í kolanámum í Ohio. Ná verk-
föllin til 6000 kolanámuverka-
menn.
Fjórtán kolanámum hefir
verið lokað. —Reuter.