Morgunblaðið - 09.05.1946, Page 14

14
MORGUNBLAÐIÐ
Fimtudagur 9. maí 1946
32. dagur
„Á mánudagsmorguninn“, —
skipaði Theo, „skuluð þið fá
fleiri stúlkur ykkur til að-
stoðar, og steyta nægilega
mikið af grjónum til vikunnar.
Við losnum þá við þennan dag-
lega hávaða — og öll óhrein-
indin, sem þessari athöfn
fyigja“.
Stúlkurnar störðu bjánalega
á hana, þar til loks að sú, sem
virtist skynugust, kinkaði kolli.
Morguninn eftir hjeldu bar-
smíðarnar áfram eins og venju-
lega. Theo veitti stúlkunum
harðar ákúrur. Daginn eftir
heyrðist enginn hávaði — en
það voru heldur engin hrís-
grjón á borðum. Theo stóð á
sama, en Jósep var fokreiður.
Þegar hún skýrði fyrir hon-
um, hvað fyrir henni vekti,
ansaði hann gremjulega: ,—
„Láttu þær í friði. Þær eru
vanar því að steyta hrísgrjón-
in á hverjum degi“.
„Jæja. En er ekki hægt að
gera það einhvers staðar ann-
ars staðar en fyrir utan svefn-
herbergis gluggann minn?“
„Vitanlega ekki. Það er ekki
hægt að gera það annars stað-
ar. en á hellunum fyrir mtan
eldhúsið“.
Stúlkurnar hjeldu þyí áfram
að steyta hrísgrjónin. Alveg
eins og allt þjónustufólkið hjelt
áfram að. virða íyrirskipanir
hennar að vettugi og fara sínu
fram.
„Húsfreyjan á og að upp-
fræða negrana í kristinni trú“.
Fyrst í stað hafði Theo einn-
ig reynt að breyta eftir þessu.
Fyrsta sunnudaginn, sAn hún
dvaldi að Eikabæ, hafði hún
fúslega farið með Jósep til litlu
sóknarkirkj.unnar, sem var um
það bil þrjár mílur í burtu.
Þar hafði hún hlýtt á langa og
leiðinlega prjedikun. og þegar
heim kom hafði hún safnað
öllum negrabörnunum saman,
til þess að lesa fyrir þau'biblíu-
sögur.
Krakkarnir hlógu og skríktu
og horfðu löngunaraugum út
um gluggann — og Theo leið
hreint ekki sem best. Hún hafði
ekki hugmynd, um, hvaða
fræðslu þau hefðu fengið í
kristindómi til þessa — og hún
gerði sjer ljóst, að hún myndi
ekki sem best fallin til þess að
bæta andlegt heilsufar þeirra.
Aaron, sem var lítill trúmað-
ur, hafði ekki lagt ýkja mikla
áherslu á, að hún lærði krist-
in fræði. En það gat ekki ver-
ið svo erfitt, að lesa eina biblíu-
sögu og í trausti þess tók hún
að lesa um Jónas og hvalinn.
Þegar hún hafði lokið lestr-
inum, leit hún upp. Börnin
störðu öll á haná, eins og naut
á nývirki.
„Þið sjaið það“, bætti hún
við, þar eð henni fannst hlýða
áð koma með einhverja skýr-
ingu: „Guð refsaði Jónasi fyrir
það, hvað hann var vondur“.
Börnin hjeldu áfram að góna
á hana, og virtust hvorki botna
upþ nje niður í því, sem hún
var að segja.
„Þið skiljið söguna — er það
ekki?“
Dauðaþögn andartak. Svo
rjetti lítill hnokki upp hönd-
ina, og sagði: „Jú, jeg skil
hana!“
Hún sneri sjer að honum og
brosti. Hann var eina barnið,
sem hún kannaðist við —- son-
ur Phæbe. „Þú veist, hvað
hvalur er — er það ekki,
Chance?“
Hann kinkaði kolli; og svart
andlitið ljómaði af hreykni.
„Jú. Það er voða'stórt dýr inni
í skóginum“.
„Nei. Jeg sagði ykkur áðan,
að það væri stór fiskur. Hann
gleypti Jónasí'.
Chance kinkaði aftur kolli.
„Já, jeg veit það. Dýrin í skóg-
inum jeía oft stóra fiska“.
Hún leit á hin börnin. „Var
ekkert ykkar, sem skildi það,
sem jeg var að lesa fyrir ykk-
ur?“
Þau urðu niðurlút — og sum
þeirra flissuðu.
Hún varp öndinni. ,,.Jæja.
Þið megið fara“.
Þau hreyfðu sig ekki, fyrr
en Chance gaf þeim bendingu
um að rísa á fætur — og um
leið varð henni ljóst, að þau
myndu ekki hafa skilið orð af
því, sem hún sagði. ÞaU skildu
ekki annað en Gullah-mállýsk-
una.
Smám saman hætti hún öll-
um tilraunum í þá átt, að reyna
að tjónka við negrana. Hún
hafði ekki hugmynd um, að
Venus átti drjúgan þátt í því
að ala á óánægju negranna í
hennar garð. Venus ljet ekkert
tækifæri ónotað til þess að
reyna að æsa negrana til upp-
reisnar. En henni varð lítið
ágengt í því. Þeir voru tryggir
húsbónda sínum. Oðru máli
gengdi um húsmóður þeirra.
Hún var af allt öðru sauðahúsi.
Hún var frá Norður-ríkjun-
um. Henni var trúandi til alls.
Hafði hún ekki gert gys að
galdramanninum? sagði Venus.
Sjálf trúði hún ekki á galdra
— en hún vissi mætavel, hve
hjátrúarfullir negramir voru.
Hún sagði þeim að unga hús-
móðirin tryði ekki á nokkurn
skapaðan hlut. Hún væri alveg
heiðin. Kvöld eftir kvöld, sagði
Venus, hafði jeg gætur á því,
hvort hún læsi ekki bænirnar
sínar. En hún gerði það aldrei.
Jeg sá hana aldrei opna biblí-
una. Hún fer aðeins í kirkju
af því að húsbóndinn skipar
henni það. Hún er vond.
Þetta tal hennar hafði samt
ekki eins mikil áhrif, og hún
hafði gert sjer vonir um, því að
Venus var illa þokkuð meðal
negranna. Konurnar öfunduðu
hana af fegurð hennar. Karl-
mennirnir' óttuðust hana —
einkum og sjer í lagi þeir, sem
eitthvað höfðu reynt að leggja
lag sitt við hana, og ekki haft
annað upp úr því en skrámur
í andlitið.
Venus gætti þess vandlega,
að vinna störf sín vel og gefa
Theo enga ástæðu til umkvört-
unar. Þar til dag einn í mars,
að henni brást bogalistin.
Næstyngsti bróðir Jóseps,
John Ashe, hafði nýlega kvænst
stúlku úr Santee-fylkinu, að
nafni Sally McPherson, og var
fyrir skömmu komin með hana
til Waccamaw. William ofursti
hafði samkvæmt venjunni gefið
syni sínum plantekru, Hagley,
og þangað voru ungu hjónin
nýlega flutt.
Theo hafði verið lasin, svo
að þau hjónin höfðu ekki get-
að verið í brúðkaupinu, en nú
lögðu þau af stað, þennan dag
í marz, til þess að heimsækja
John Ashe og konu hans. Theo
geðjaðist þegar vel að . Sally.
Hún iðaði af fjöri og kátínu,
var síhlægjandi og flissandi —
og minti Theo talsvert á Katie
Brown. Hún var átján ára —
jafngömul Theo. Þær höfðu
ótal margt að segja hvor ann-
ari og um stund tókst Theo að
gleyma óþægindum sínum.
En kiukkan fimm var hún
orðin dauðþreytt. Nú voru að-
eins eftir tveir mánuðir af
meðgöngutímanum :— og lík-
amlegar þjáningar hennar
vorli stöðugar. Hún staulaðist
á fætur og muldraði einhver
afsökunarorð við Sally. Hún
þráði það eitt. að komast heim
— í rúmið. Þar gæti hún leg-
ið hræringarlaus — og ef til
vill án þess að hugsa líka.
Sally sá, að henni myndi líða
illa. Hún var áhyggjufull og
vildi kalla í Jósep. Þeir höfðu
farið út bræðurnir, til þess að
skoða plantekruna.
„Ó — nei, nei“, sagði Theo,
og reyndi að brosa. „Þú skalt
ekki ónáða hann. Pompey bíð-
ur hjerna fyrir utan, og getur
ekið mjer heim — og sótt Jósep
seinna“.
„Jæja þá“, sagði Sally. En
hún var óróleg. Theodosia leit
út fyrir að vera sárlasin. Sally
fannst harla ótrúleg sú stað-
hæfing John Ashe, að Theo
hefði verið óvenju falleg stúlka
fyrir nokkrum mánuðum. En
vitanlega afþokkuðust konur
oft, meðan þær gengu með
barn — og það varð að fyr-
irgefa þeim, þótt þær væru
duttlungafullar — eins og t. d.
þetta, að rjúka af stað heim að
Eikabæ á undan Jósep.
Enginn á Eikabæ átti von á
Theo svona snemma — og þús-
ið virtist algjörlega mann-
laust. En hún heyrði hlátra-
sköll og söng úr fjarska. Negr-
arnir höfðu auðvitað allir not-
að tækifærið til þess að svíkj-
ast um það, sem þeir áttu að
gera, meðan húsbændurnir
voru að heiman. Hún varp
öndinni þreytulega.
Þegar hún kom upp á loft-
skörina sá hún, að dyrnar að
herbergi hennar voru opnar í
hálfa gátt. Það vakti svo sem
ekki undrun hennar. Hún hafði
gefið strangar fyrirskipanir um
það, að þær væru lokaðar, því
að óvenju kalt var þennan dag
og hún vildi hafa hlýtt og nota-
legt inni hjá sjer. En þjón-
ustufólkið mundi aldrei stund-
inni lengur það, sem því var
sagt.
Sigu'rgeir Sigurjórisson
hœstaréttorlögmaður ■ '. '■
' M ' : ."'
' SkrlfítQjtýtjmi 10-12 .og1-6. / . .
V-V’ ’ ' :!••? ' ■ ->
Aftálstriíttre ' ;'JSlmM()43‘r
' ■- ..••,;. -r> •-•.••-
■^a.~\ ,v • !*■ c ‘ ?xrr'í.~** • y&*>*i**i#$
Lóa langsokkur
Eftir Astrid Lindgren.
44.
glápa á eitthvað allan liðlangan daginn. Ætli jeg sje ekki
búin að eyða upp öllu, sem jég á til? Ja, jeg skal ekki
gera það meir. Og hún lokaði augunum í skyndi.
En bráðlega fór hún að opna annað augað svolítið, og
hún ranghvolfdi því líka Mjer er sama hvað það kostar,
sagði hún. Nú verð jeg að glápa dálítið.
Að lokum tókst Önnu og Tuma að útskýra það fyrir
Lóu, hvað fjölleikahús væri eiginlega, og þá fór hún og
náði í nokkra gullpeninga úr töskunni sinni. Síðan setti
hún á sig hattinn sinn, sem var eins stór og heilt kerru-
hjól að ummáli, og því næst lögðu þau af stað í fjöl-
leikahúsið.
Það var nú að vísu ekkert hús, heldur stórt tjald, og
það var alveg krökkt af fólki fyrir utan það, og langar
raðir fyrir utan kcmpuna, þar sem aðgöngumiðarnir
voru seldir, en loksins komst Lóa þó að. Hún stakk höfð-
inu inn um gatið, starði á gömiu konuna, sem sat þar inni
og sagði:
— Hvað kostarmikið að horfa á þig, kona góð?
— En þessi gamla kona var útlend, og hún skyldi ekk-
ert hvað Lóa var að fara, en svaraði:
— Lítla stolka, tad kostarr fumm krúnurr í frimmstu
sæten, og trjár krúnurr í hin, en eina krónu kostarr tad
ad standa uppi.
— Jæja, sagði Lóa. En þá verður þú líka að ganga á
streng.
Nú skarst Tumi í leikinn og sagði að Lóa ætti að fá
miða í ódýrari sætin. Lóa rjetti fram gullpening, og
gamla konan leit tortryggnislega á hann. Hún beit líka í
hann, til þess að vita, hvort hann væri ekki falskur. Að
lokum hafði hún sannfært sig um, að hann væri raun-
verulega úr gulli, og Lóa fjekk miðann sinn Þar að auki
fjekk hún einhver ósköp af smápeningum til baka.
— Hvað á jeg að gera með alla þessa litlu ljótu peninga,
sagði Lóa gröm. Eigðu þá bara, svo jeg geti fengið að horfa
á þig aftur seinna. Jeg get þá staðið uppi. •
Jón meðhjálpari var heyrn-
arsljór en mesti dugnaðarmað-
ur. Honum hafði verið falið að
selja kirkjugestunum nýtt
kristilegt rit.
Sunnudag nokkurn, eftir að
presturinn hafði lokið ræðu
sinni, sagði hann: „Allir þeir,
sem eiga börn og þurfa að láta
^skíra þau geta komið með þau
til kirkju næstkomandi sunnu-
dag“.
Jón meðhjálpari, sami kraft-
> urinn í honum og ætíð og hald-
andi það, að ummæli prestsins
hefðu fjallað um nýja ritið,
stóð upp og kallaði: „Þeir, sem
engin eiga, geta fengið eins
mörg og þeir vilja, með því að
kaupa þau af mjer á 15 krón-
ur“.
★
Auglýsing í ísafold, miðviku-
daginn, 30. janúar, 1884:
ANCKOR-LÍNAN
' í Glasgow á Skotlandi
tekur að sjer að flytja menn
frá íslandi til Vesturheims
næsta sumar, með jafnvægum
kjörum og hver önnur ,,lína“,
og flytur vesturfarána með
póstgufuskipunum hjeðan til
Skotlands, en ekki í hinum sí-
strandandi hrossa-skútum hr.
Slimons í Leith ....
k
Nýgiftu hjónin eyddu hveiti-
brauðsdögUm sínum á þektu
sveitahóteli. Sama dag og þau
komu þangað, skrapp brúðurin
út, en kom fljótlega inn aftur.
Hún gekk inn ganginn og bank ’
aði á hurðina.
„Elskan mín, elskan mín“,
hvíslaði hún, „opnaðu — það
er jeg“.
Ekkert svar.
Hún barði aftur og nú fast-
ar en áður.
„Það er jeg, gullið mitt. —
Hleyptu mjer inn“.
Þá kom svarið:
„Það getur vel verið, að þjer
sjeuð frjálslyndar, fröken“, var
sagt kuldalega, „en mjer þykir
þjer ganga of langt. Þetta er
baðherbergið“. v
★
Sjálfboðaliði nokkur sá eftir
flýti sýnum að ganga í herinn,
er hörmungar vígvallarins fóru
að gera vart við sig. Kvöld eitt,-
skömmu eftir geysiharða or-
ustu, kom yfirmaður þans að
honum, þar sem hanrT sat og
grjet hástöfum.
„Hvers vegna ertu að gráta,
maður?“ spurði liðsforinginn.
„Jeg vildi jeg væri í fjósinu
hans pabba“, stundi hermað-
urinn.
„I fjósinu hans pabba þíns!
Hvað meinarðu. Hvað mund-
irðu gera ef þú værir þar?“
„Flýta mjer inn í bæ“.