Morgunblaðið - 04.10.1947, Qupperneq 10

10
MORGVNBLAÐIÐ
Laugardagur 4. okt. 1947.
MÁNADAL
- - - - - ■ »■■■■4
U R
JJháldóacja eftir J/acl? cJdondo
n
20. dagur
„En hvað við erum lík“, sagði
Billy. „Mjer þykir líka ákaf-
lega gaman að hestum. Og hús-
bóndi minn segir að jeg hafi
vit á hestum. En hann er
heimskingi og jeg tek ekkert
mark á honum. Og svo á hann
auk þessara klára rúmlega tvö
hundruð stóra dráttarhesta, en
jeg á engan hest“.
„Guð hefir skapað bestana
handa þeim, sem kunna með þá
að fara“, sagði Saxon.
„Hvers vegna skyldi hús-
bóndi minn þá eiga svona'
marga hesta — rúmlega tvö
hundruð? Hann segir að sjer
þyki vænt um hesta. En hon-
um þykir ekki jafn vænt um
þá og mjer þykir um ljelegasta
hárið í Ijelegasta taglinu á lje-
legasta hestinum. Samt á hann
þá alla saman. Er það ekki
grátlegt?“
„Jú, satt er það“, sagði hún
og brosti. „Mig langar ekki eins
mikið til að eiga neitt eins og
fallegar treyjur. En það er at-
vinna mín að handfjatla og
strjúka á hverjum degi hinar
dýrustu og skrautlegustu treyj-
ur, sem aðrir eiga. Það er hart
og mjer finst það ekki rjett-
látt“.
Billy beit á jaxlinn.
„Og svo þegar maður hugsar
um það á hvern hátt sumar
eignast þessar dýru treyjur",
sagði hann. „Mjer býður við því
að þjer skuluð þurfa að hand-
fjatla þær. Þjer skiljið mig?
Jeg kæri mig ekki um að út-
lista þetta nánar. Þjer vitið
þetta, jeg veit það og allir vita
það. Og það væri Ijóti heimur-
inn, ef menn og konur mættu
ekki einustaka sinnum minnast
á það. En jeg minnist aldrei á
þetta við aðrar stúlkur — þær
mundu aðeins halda að eitthvað
annað búi undir því, sem mað-
ur segir. En þjer eruð ekki
þannig. Það er óhætt að tala við
yður. Þjer eruð eins og Bill
Murphy eða einhver annar góð
ur vinur, sem hægt er að tala
við“.
„Jeg hefi sömu sögu að
segja“, sagði hún. „Aldrei hefi
jeg þorað að tala um þetta við
neinn pilt, vegna þess að þeir
mundu misskilja það. Satt að
segja hefir mjer altaf fundist,
þegar jeg hefi verið með ein-
hverjum pilti, að við fara í fel-
ur hvort fyrir öðru, eða við
værum að látast eins og þegar
maður fer á grímudans". Hún
þagnaði sem snöggvast, eins og
hún væri að hugsa sig um, en
mælti svo í lægri nótunum.
„Jeg hefi ekki gengið blind-
andi í gegn um lífið. Jeg hefi
bæði heyrt og sjeð ýmislegt.
Mjer hafa gefist tækifæri — og
stundum hefi jeg verið svo leið
á atvinnunni, að jeg hefi verið
komin á fremsta hlunn með að
grípa hið fyrsta tækifæri. Jeg
hefði getað eignast fallegar
treyjur og máske vagn og hesta
— hver veit? Einu sinni komst
jeg í kynni við bankagjaldkera
— hann var að vísu giftur, en
hvað um það? Hann var ekki
myrkur í máli við mig. Hann
hjelt víst að jeg mætti þakka
fyrir. Hann var ekki að hugsa
um það að jeg hefði neinar til-
finningar. Þetta átti að vera
hrein og bein verslun. Hann
sagði mjer hvað hann skyldi
gera fyrir mig. Hann-------“.
Hún gat ekki sagt meira og
hún heyrði að Billy nísti tönn-
um.
„Þjer þurfið ekki að segja
mjer meira“,. sagði hann. „Jeg
veit hvernig þetta hefir verið.
Þetta er versti óþverra heimur,
sem við lifum í. Jeg skil hann
ekki. Mjer finst ekkert rjett-
læti. Það er verslað með konur
eins og hesta og. ekkert tillit
tekið til þess að þær hafa sál.
Jeg skil ekki þær konur, sem
láta fara þannig með sig. Jeg
skil ekki þá menn, sem leggja
sig niður við slíkt. Mjer finst
að- þeir hljóti að svíkja sjálfa
sig. Það er nú til dæmis hús-
bóndi minn, sem á þessa mörgu
hesta. Hann á líka konur, hann
getur leyft sjer það af því, að
hann er ríkur. En þjer, Saxon,
þjer eigið skilið að eiga þær
fallegustu treyjur, sem til eru í
heiminum, en guð veit að jeg
þyldi það ekki að þjer keyptuð
þær því verði. Það væri glæp-
ur---------“.
Hann þagnaði og tók fastara
í taumana. Þarna var beygja á
veginum og á móti þeim kom
bíll þeysandi. Hann hemlaði
snögglega rjett fyrir framan
þau. Þeir sem voru í bílnum
gægðust út um gluggana og
gláptu á þau.
Billy rjetti upp hendina.
„Farðu út á vegbrún“, kallaði
hann til bílstjórans.
„Það er ekki hægt“, sagði
bílstjórinn og leit á háa og
lausa vegbrúnina.
„Þá bíðum við“, sagði Billy.
„Jeg þekki reglurnar. Þessir
klárar eru hræddir við bíla, og
jeg kæri mig ekki um að þeir
fælist hjer á þessum háa vegi“.
Óánægjuraddir heyrðust úr
bílnum.
„Það er óþarfi fyrir þig að
haga þjer eins og stigamaður,
þótt þú sjert vinnumaður“,
sagði bílstjórinn. „Við ætlum
ekki að fæla hestana þína.
Víktu svo að við komust fram
hjá þjer. Og ef þú gerir það
ekki, þá------“.
„Þú átt sjálfur að víkja“,
sagði Billy. „Og það er best fyr
ir þig að haga þjer sæmilega,
því að jeg hefi tekið eftir núm-
erinu á bílnum þínum. Aftur
á bak með þig, upp á brekku-
brúnina og bíddu svo þar það
utarlega á veginum að við get-
um ekið fram hjá þjer“.
Bílstjórinn ráðgaðist um við
þá, sem voru í bílnum og svo
ók hann aftur á bak þangað til
bíllinn var ho/finn upp af
brekkubrúninni.
„Skárri er það nú ósvífnin“,
mælti Billy gremjulega. „Þessir
kónar halda að þeir eigi veg-
ina, sem forfeður mínir gerðu,
aðeins vegna þess að þeir eiga
hjólatík og nokkra lítra af bens
íni“.
„Ætlarðu að hengslast þarna
fram á nótt“, kvað nú við rödd
bílstjórans. „Reyndu að komast
áfram. Vegurinn er opinn“.
„Haltu þjer saman“, kallaði
Billy á móti. „Jeg kem þegar
mjer sýnist, og ef þú lætur mig
ekki hafa nóg svigrúm, þá ek
jeg hiklaust yfir þig og þetta
drasl, sem þú ert með í bíln-
um“.
Hann slakaði á taumhaldinu
og hestarnir runnu á stað.
Hræddir og frísandi fóru þeir
út á vegarbrún fram hjá bíln-
um.
Þegar þau voru ein aftur
sagði Billy.
„Um hvað vorum við nú að
tala? Já, um húsbónda minn.
Hvers vegna á hann tvö hundr
uð hesta og margar konur, en
við eigum ekki neitt?“ v
„Þjer eigið góða heilsu,
Billy“, sagði hún blíðlega.
„Og þjer líka. En við erum
smám saman að selja hana
öðrum, eins og menn selja ljer-
eft í búð. Þjer vitið ósköp vel
hvernig margra ára strit í
þvottahúsinu mun fara með yð-^
ur. Og jeg slít heilsu minni dag-
lega. Lítið þjer hjerna á litla
fingurinn“. Hann slepti annari
hendi af taumunum og sýndi
henni. „Jeg get ekki rjett úr
honum eins og hinum fingrun-
um og hann er að kreppa. Það
stafar af því að halda altaf um
taumana. Þarna er brot af
heilsu minni farið. Hafið þjer
nokkurn tíma sjeð hendurnar á
gömlum ökumanni? Þær eru
kreptar eins og klær“.
„Lífið var öðru vísi á dög-
um feðra okkar, sem fóru yfir
sljetturnar“, sagði Saxon. „Þeir
hafa máske fengið krepta fing-
ur, en þeir voru að vinna fyrir
sjálfa sig og þeir áttu hestana,
sem þeir voru með, og alt ann-
að“.
„Það er rjett. Þeir unnu fyrir
sjálfa sig. Þeir fengu krepta
fingur af því að vinna fyrir
sjálfa sig. En jeg fæ krepta
fingur af því að vinna fyrir
húsbónda minn. En hendurnar
á honum eru eins hvítar og á
konu, sem aldrei hefir difið
hönd í kalt vatn. Hann gerir
aldrei neitt, og samt á hann
alla hestana. En jeg þræla til
þess að hafa í mig og á. Þetta
öfugstreymi. En hver á sök á
því? Það þætti mjer gaman að
vita. Tímarnir eru breyttir, en
hver hefir breytt þeim?“
„Guð hefir ekki gert það“,
sagði hún.
„Nei, þjer getið reitt yður á
að hann hefir ekki gert það. En
þá kemur önnur spurning. Hver
er guð, þegar alt kemur til alls?
Til hvers er hann ef hann
stjórnar ekki öllu? Og ef hann
stjórnar öllu, hvernig getur
hann þá liðið það, að menn eins
og húsbóndi minn og banka-
gjaldkerinn, sem þjer mintust
á áðan, kaupi hesta og konur
— kaupi ungar stúlkur, sem
eiga rjett til að eignast góðan
mann og börn, sem þær þurfa
ekki að skammast sín fyrir, og
vera hamingjusamar“.
XI. KAFLI.
Hestarnir höfðu fengið að
lötra við og við, en samt voru
þeir kófsveittir. Nú var líka
orðið bratt á fótinn og upp að
Moraga dalnum. En þar sem
vegirnir skiftast hjá Contra
Costa hæðunum, lá leiðin nið-
ur bratta brekku niður í Red-
wood gilið. Þarna var mjög
grösugt og kyrð og friður yfir
öllu.
„Er ekki dásamlega fagurt
hjer?“ spurði Billy, og hann
átti ekki aðeins við gróðurinn
og skjólið, heldur einnig trjen,
lækjaniðinn og suðið í býflug-
unum.
GULLN! SPORINN
104.
Um hádegisbil sá jeg haíið og skömmu seinna kom jeg
auga á Gleys.
Höllin stóð á kletti alveg niður við sjó, en slilrótt reykj-
arsúla, sem kom upp úr einum skorsteina hennar, var
það eina, sem gaf til kynna, að í henni væri búið.
Porthliðið var lokað, en cftir nokkra leit, kom jeg áuga
á klukkustreng. Jeg stökk af baki og kippti í hann af
öllum mætti.
Langt í burtu heyrði jeg bjölluhljóm, en enginn svaraði.
Jeg togaði því aftur í strenginn. og skömmu seinna
heyrði jeg veiklulegt fótatak' handán við portið. Svo
opnaðist smá hleri í porthurðinni, og rödd, sem var alveg
eins gjallandi og bjallan, spurði hvað jeg vildi.1
„Jeg vildi gjarnan fá að tala við Hannibal Tingcomb“,
svaraði jeg.
„Hvað heitið þjer?“
„Það skal jeg segja honum, þegar jeg sje hann. Segið
bara. að jeg þurfi að tala við hann um herrasetrið hjerna.“
Jeg heyrði lágt muldur og þvínæst fótatak, sem fjar-
lægðist. Jeg beið í einar fimmtán mínútur, en þá kom
náunginn aftur og endurtók spurningu sína.
„Hvað heitið þjer?“
Hin langa bið hafði gert mjer svo gramt í geðli að jeg
nú bar mig að eins og kjáni. Jeg dró upp byssu mína
og beindi henni að manninum. En þótt einkennilegt sje
frá að segja, bar þetta árangur, því porthurðin var opnuð
gætilega.
Maðurinn, sem nú stóð andspænis mjer, var næsta
einkennilegur. Hann var eldgamall, lotinn, eineygður,
klæddur mjög óhreinum fötum og nötraði í raun og veru
af elli.
„Herra Tingcomb hefur ekkert á móti því að tala við
yður,“ skrækti hann, „en hann er þessa stundina niður-
sokkinn í biblíulestur.“
„Ágætis lestur“, svaraði jeg, sótti hest minn og teymdi
hann inn um porthliðið. „En þetta kemur sjer svolítið
illa fyrir mig, þar sem jeg hefi við hann brýnt erindi.“
„Elskan mín“, hvíslaði hinn
ástfangni elskhugi. „Jeg legg
framtíð mína við fætur þínar“.
„Framtíð þírta?“ svaraði hún
steini lostin. „Jeg hjelt að þú
ættir enga framtíð“.
„Jæja, það er ekki svo mikil
framtíð, en hún sýnist miklu
stærri hjá þessum litlu fótum“.
★
— Þeð er einkenilegt, að í
hvert sinn, sem jeg dansa við
þig, virðast dansarnir svo
stuttir.
— Þeir eru það líka, því að
unnustinn minn er hljómsveit-
arstjóri.
★
— Af hverju giftistu henni
ekki?
— Hún á svo bágt með að
tala.
— En hvað það er leiðinlegt.
Hvað er að henni?
— Hún getur ekki sagt já.
— Hversvegna ertu að gráta,
hr. Smith? Er ríki maðurinn,
sem dó, skyldur þjer?
— Nei, það er hann ekki, þess
vegna er jeg að gráta.
★
Villi: Jeg hefi alveg hræði-
lega tannpínu.
Tommi: Ef jeg hefði skemda
tönn, mundi jeg láta draga úr
mjer undir eins.
Villi: Já ef hún (tönnin) væri
í þjer, mundi jeg líka láta taka
hana.
★
— Hversvegna tekur þú svo
stór skref, þegar þú gengur upp
tröppurnar, sagði Skoti nokkur
við son sinn.
— Það geri jeg til að spara
teppið, faðir, svaraði sonurinn.
— Það er rjett af þjer, dreng
ur minn, en passaðu að rífa
ekki buxurnar þínar.
★
Ameríkani sýndi einu sinni
skoskum vini sínum Niagara-
fossana og spurði hann hvort
þeir væru ekki dásamlegir.
— Oh-jús sagði Skotinn, en
heima í Skotlandi hefi jeg sjeð
hænu með trjefót.