Morgunblaðið - 23.10.1948, Qupperneq 14

14
MORGVNBLAÐiB
Laugardagur 23. okt. 1948.
iii > ■ ■ iruuuC
PILSVARGUR
^óháídóacja ej^tir ^ameó ^onaíd
Hvað ætlaði hún að gera til
Chicago? Hún vissi það naum-
ast sjálf. Var það vegna þess
að hún var fædd þar? Var það
vegna þess að sá æviferill, sem
liún var nú að flýja, hafði byrj-
að þar? Eða var það gert til
|>ess að komast sem lengst í
burt frá Green Acres? Máske
var það fyrst og fremst vegna
|:>ess að æskuminningar hennar
voru bundnar við þessa borg,
og drógu hana nú þangað.
Hún ljet engan vita um það
livert hún ætlaði að fara. Hún
bóttist verða frjálsari með því
tnóti.
Hún snæddi miðdegisverð
daginn eftir í veitingahúsi í
Loop. Svo gekk hún niður að
vatninu og eftir Michigan Ave-
nue. Hún var ekkert að hugsa
um hvert hún fór. En alt í einu
rankaði hún við sjer. Það var
best að fara með strætisvagni
út í úthverfið þar sem hún
haföi forðum átt heima hjá
föður sínum.
Hún gekk niður stræti með
trjám á báðar hendur. Þarna
hafði hún leikið sjer í æsku
með öðrum krökkum. Svo stað-
næmdist hún fyrir utan fremur
ósjelegt hús og leit upp í glugg-
ana. Þarna á annari hæð hafði
verið svefnherbergi hennar og
föður hennar. Einu sinni hafði
hún þekt hvern krók og kima í
þessu húsi. En þó að húsið væri
ekki neitt breytt að ytra útliti,
fann hún að nú var hún fram-
andi hjer, Hún hafði komið
hingað til þess að rifja upp
minningar um æsku sína og föð
ur sinn, en húsið hafði ekki upp
á neitt slíkt að bjóða. Hana
hafði langað til þess að skoða
gömlu íbúðina, en til hvers var
það?
Hún fann að hjer var ekkert
er gæti mint á föður sinn. En
borein hafði upp á annað að
bjóða og hún vonaðist til þess
að kunna þar vel við sig.
★
Morguninn eftir fór hún til
vinnumiðlunarskrifstofu. Ein-
hver stúlka afhenti henni þar
kæruleysislega eitt eyðublað til
þess að útfylla. — Þar á voru
marr'ar spurningar er hún átti
að svara, bæði um fyrri at-
vinnu sína, mentun og hæfi-
leika. En Janet treysti sjer ekki
til að útfylla neitt af því. Hún
Ijet sjer nægja að útfylla dálk-
ana þar sem nafn hennar, heim
ilisfang, aldur, hæð og þungi
átti að standa. Og svo afhenti
hún stúlkunní blaðið. Stúlkan
leit á það og sagði svo:
„Miss Appleton tekur ekki á
tnóti yður“.
„Hvers vegna?“
Stúlkan benti á óútfylt blað-
ið og sagði: „Vegna þess að þjer
hafið, ekki upp á neitt að
bjóða“.
„Viljið þjer samt ekki vera
svo góðar að biðja hana að lofa
23. dagui
„Jeg veit ekki hvernig stend-
ur á því að jeg skyldi veita yð-
ur viðtal“, sagði hún undir eins.
„En sennilega er það vegna þess
að mig langar til þess að sjá þá
stúlku, sem sækir um atvinnu,
en hefur aldrei unnið handvik
á æyi sinni“.
„Jeg hefi unnið mikið“, sagði
Janet, „en það var slík vinna
að jeg gat hvergi fært hana inn
á þetta skjal“.
„Nú, jeg ætti máske að fara
að útbúa ný eyðublöð?“ sagði
Miss Appleton kuldalega. —
„Þessi hafa nú samt dugað í
tuttugu ár. Hjer er til dæmis
eyða fyrir nöfn þeirra, sem
þjer hafið unnið hjá“.
„Jeg vann ekki hjá neinum
— það er að segja, jeg var hjá
frænku minni og gerði alt sem
fyrir kom þar. Jeg var nokkurs
konar ráðskona, sá um að mat-
urinn væri borinn á borð,
greiddi reikninga, skrifaði öll
brjef fyrir hana. Jeg kann að
skrifa á ritvjel, þótt jeg hafi
ekki náð miklum flýti. Þegar
samkvæmi voru var það mitt
hlutverk að skemta gestunum.
Og margt fleira gerði jeg. Og
ef þetta er ekki vinna, þá veit
jeg ekki hvað vinna er“.
„Þier skuluð ekki setjast á
svo háan hest, heldur fá yður
stól“, sagði Miss Appleton ró-
lega. „Þjer hefðuð átt að fylla
út hjerna efst“. Hún hripaði
þar niður eitt orð. „Hjerna:
Einkaritari. Það er staða sem
yður hæfir. Og ef þjer eruð
jáfn fær og þjer látist vera, þá
get .ieg útvegað yður slíka
stöðu“.
..Jeg vil ekki vera einkarit-
ari“.
átti þessa fimm þúsund dollara,
líftrvggingu föður síns. Hún
helt ótrauð áfram að leita fyrir
sjer. Og eftir fimm vikur hitti
hún forstjóra, sem var fús á að
taka hana til reynslu.
Villi benti á tjaldið steinþegjandi, en læknirinn sneri sjer
að honum áður en hann gekk inn og sagði:
Bíddu hjerna, Villi, það getur verið, áð jeg þurfi að senda
þig heim eftir einhverju, sem mig vantar.
Villi kinkaði kolli og beið rólegur, en læknirinn gekk inn
í tjaldið.
Það var dimmt þar inni, en hann heyrði andardrátt rnanns-
ef mjer tekst það. Jeg var á; jns 0g heyrði, að hann átti erfitt með anda. Leifur leitaði
dansleik í gærkvöldi. Það borg-
„Æ, jeg er alveg uppgefin í
fótunum“, sagði Jenny Mor-
owski, gekk til Janet og leit á
klukkuna. Það er kraftaverk,
ar sig ekki þegar maður verður
að standa upp á endann allan
næsta dag. Ertu ekki nýgræð-
jngur hjer?“
„Jú, jeg byrjaði í morgun“.
„Þetta er argvítugasta deild-
in í versluninni“, sagði Jenny.
„Þú verður fegin að komast
hjeðan sem fyrst. Jeg ætla ekki
að vera hjer lengi“.
„Mjer þykir vænt um að
hafa fengið atvinnu, og mjer er
alveg sama í hvaða deild jeg
vinn“.
„Hve lengi hefur þú verið at-
vinnulaus?“ spurði Jeany.
„Það eru fimm vikur á morg-
un“.
„Það er nokkuð langur tími
nú á dögum“.
„Ekki fyrir þann sem ekkert
kann“.
„Nú, þú ert þá alin upp
heima“, sagði Jenny.
„Já, sama sem“.
„Hafðirðu kaup — eða aðeins
föt og fæði?“
„Jeg var matvinnungur".
„Hvernig datt þjer í hug að
gerast afgreiðslustúlka í búð?
Ekki hefði mjer dottið það í
hug í þínum sporum. Jeg hefði
reynt að fá eitthvað betra“.
„Það er nú ekki þægilegt fyr-
ir þann, sem ekkert kann“.
„Hvar áttu heima?“ spurði
Jennv nokkrum dögum seinna.
í leit að gulli
eftir M. PICKTHAAL.
9.
fyrir sjer meðfram tjaldsúlunum og fann við hliðina á ann-
ari þeirra olíulampa, sem honum tókst að kveikja á. Hann
lýsti yfir manninn.
Það sást, að bælið var aðeins plankar, sem höfðu verið
lagðir á jörðina og þarna voru nokkur teppi, sem sýnilega
voru frá verkstjóranum. Veiki maðurinn hafði reynt að
sveipa teppunum um sig, en skalf samtt af kulda. Læknirinn
laut að honum og sagði vingjarnlega: Jæja, góði minn, hvað
ætli þá sje hægt að gera fyrir þig?
Maðurinn opnaði augun. Eruð þjer læknirinn? hvíslaði
hann. Það var vel gert af yður að koma svona fljótt, en
þjer getið ekkert gert, það var orðið of seint, alltof seint.
Vindurinn næddi og það kom hviða, ísköld hviða beint
ofan frá Klakaborg -og sjúki maðurinn fór að skjálfa eins
og hrísla. Læknirinn varð enn alvarlegri en áður, því að
hann sá sjálfur, að það var of seint.
En þó vildi hann ekki gefa baráttuna upp. Hann fór út úr
tjaldinu og sagði við Villa litla.
Farðu nú heim til mín og sæktu þangað púðana og þykku
dúnsængina mína, og ef þú treystir þjer til að bera það,
komdu þá líka með loðfrakkann minn, sem hangir á bak
við dyrnar, en vertu fljótur, Villi. Fljótur eins og elding. Ef
þú verður duglegur, skal jeg gefa þjer krónu fyrir vikið.
Villi kinkaði kolli og hljóp af stað út í rökkrið.
Stjörnurnar stóðu eins og geislabaugar um tind Klaka-
borgar, en skugginn af f jallinu lagðist yfir, fátæklega tjaldið,
leg a svip.
„Nú skil jeg ekki. Jeg helt
að þjer hefðuð komið hingað til
þess að leita yður atvinnu“,
sagði hún.
„Já, jeg er komin til þess“.
„Og svo viljið þjer ekki at-
vinnu, sem er greidd með
hundrað og fimtíu dollurum á
mánuði. oa auk þess alt frítt,
fæði húsnæði, ljós og hiti“.
„Einkaritari er ekki frjáls.
Mig langar tll þess að vera
frjáls“.
„Haldið þier að stúlkur, sem
um sjeu frjálsar?“ spurði Miss
Appleton.
„Þær eru friálsar þegar vinnu
tímanum er lokið“.
„Jæia þá“, sagði Miss Apple-
ton öldunais hissa. ..Þier sVuluð
þá fara í búð. en bier fáið þar
ekki nema tuttugu dollara á
viku á meðan bier eruð að læra
o<? tutt.u°u o« fimm dollara
þeear bier teliicf fullknmin af-
greiðsluotúlka. Farið bjer bang-
að en verið ekki að evðo tíman-
um fvrir mier. Ganeið inn í
tnjer að talá við sig i fimm | vershmina binum meein við göt
mínútur?“ sagði Janet.
Með hangandi hendi tók
stúlkan blaðið og gekk inn í
næsta herbergi. Eftir stutta
stund kom hún aftur og sagði í
styttingi að Janet mætti. ganga
inn.
Miss Appleton var tívuleg ov
gáfuleg kona, með mikið. snió-
hvítt bylgjað hár. Hún var í
einföldum gráum fötum og sat
við stórt borð.
Mitt Appleton varð hörku- Þær Janet voru þá orðnar góðar
vinstúlkur.
Janet nefndi gistihúsið, þar
sem hún bjó.
,,-Atherton? Tuttugu dollara á
viku. Ertu gengin af göflun-
um?“
„Það er ekki langt síðan að
jeg kom til Chicago og fyrstu
vikurnar gerði jeg ekki annað
en leita mjer atvinnu. Og síðan
jeg fekk atvinnu hefi jeg átt
svo annríkt og verið svo þreytt
á kvöldin að jeg hefi ekki haft
rænu á að útvega mjer annan
samastað“.
„Já, jeg skil þig“, sagði
Jennv.
„En jeg verð nú að fara að
líta í kring um mig eftir öðr-
um stað. Það er alt of dýrt fyrir
miff að búa á Atherton“.
Hlflxcr nrri0hjCjumka.lu
Asnu
Vilhjálmur Tell nútímans.
★
McTavish var Skoti, en hann
var líka heiðarlegur maður, og
mátti ekki vamm sitt vita í
neinu. Þessvegna var það að
hann borgaði sporvagnsstjóran-
-:T°a á heima í vestur borfi~ um í stað Þess að laumaÉt út
inni. Þier mundi sennilega ekki
una r>c* cmcriið bá bvort þeir
burb Pkki á •'úðvaningum að
haHa“
Ti-l.l-p v^u r TTrr-ir- iop aetla
að rin- hr>*“ ra"*? .Tonof r>“
T r-á ■<<JC .T a M r»f p
milli bijðanna f T oon 0® bri^bi
vik’Tna
Fn aPg st-^ar f-ar afcv°r. TT,r'n
liet bó ekki' bu“pst. Hún var
ekki í n°inum vandræðum. Hún
líka að eiga þar heima‘
...Teg átti þar heima þegar jeg
var barn“.
Hvað segirðu? Nú er jeg
Vnccq4^
Trær eátu ekki rætt meira um
h°tta þá, en nokkrum döeum
~rinr,a kom jennv að máli við
Torjof. •
r"firðu
i 9“
feneið þjer her-
TVT-i tpo ppfTo pft ^vipast eft-
í „m bol-rino“
taleð? vmömmu. Við
berbervi ™iri stendur
.,1. < ((
Mætti je<T fá að ]ífa á bað?“
"kofi er stto 9»m pkkj pkemti-
1 saeði Jennv hreinskilnis-
lega.
án þess að gera það, en það var
hægðarleikur. Hann borgaði
með þriggja penny peningi, en
átti að fá tvö pence til baka.
Vagnstjórinn var annarshugar
og ljet Mac fá fimm pence til
baka. Og Mac fór með það. —
„Sko“, sagði hann, „heiðarleik-
inn borgar sig altaf“.
★
Miss Brooke kom eitt sinn
með leikrit, sem hún hafði ný-
lokið við að semja og bað dr.
Johnson, orðabókahöfundinn,
um að lesa það yfir fyrir sig.
Hún gaf Johnson í skyn að hún
vildi fá hann til þess að gagn-
rýna verkið, þar sem hún hefði
svo mörg járn í eldinum að hún
mætti ekki vera að því að fara
vel yfir það. Án þess að líta á
handritið rjetti doktorinn
frúnni það aftur um leið og
hann sagði: „Fyrst svo er, Ma-
dame, vil jeg áðeins gefa yður
þessa ráðleggingu: Setjið þenn-
an harmleik þar sem þjer hafið
járn yðar“.
★
Þegar Spenser hafði lokið
við „Faerie Queen“, fór hann
með handritið til jarlsins af
Southamton, sem var mikill vel
gerðarmaíur Ijóðskálda. Jarl-
inn las nokkrar blaðsíður, kall-
aði síðan á þjón sinn og bað
hann um að færa skáldinu 20
pund. Siðan hjelt hann áfram
að lesa, og ekki leið á löngu þar
til hann kallar aftur á þjóninn
og biður hann um að láta mann
inn hafa önnur 20 pund.
Og enn skipar hann: „Færið
skáldinu 20 pund í viðbót“. —
Loksins misti hann þolinmæð-
ina og hrópaði: „Farið og vísið
manninum út úr húsinu, því ef
jeg held þessum lestri áfram,
verð jeg rúinn inn að skinni“.
★
Þegar Rausseau krifaði kvæði
sitt „Til niðjanna“, sagði Vol-
taire, sem efaðist um gæði kveð
skaparins: „Þetta kvæði nær
aldrei ákvörðunarstað sínum“.
BEST Afí AIIGLÝSA
I MORGVNBLAÐVW