Morgunblaðið - 22.06.1951, Blaðsíða 7
Föstudagur '22. júni 1951.
WORGVNBLAÐIÐ
Limberg-stíflan í smíffam. Veggurinn er þegar um 100 m. hár. í
tiapverpi milli fjatlanna, sem sjást áil vinstri á myndinni, verður
efri safnþróin effa stöSuvatnið.
Feriah'jglsifirfar f.-é Ausfurríki III:
Stefna markvisst að
efnahagslegu sjálfstæði
m
Marshð[Mi]áfpin fiýfir mjög fyrir þeírrí þróirn
ároa Hagnússon
Minning
Fæddur 19. janúar 1950
Dáinn 10. júní 1951.
,Á MILLI mín og dauðans, er
aðeins eitt fótmál“.
Þessi orð komu fyrst í huga
minn er jeg frjetti andlát þitt,
itli ljúfi vinur, svo snöggt og
ivænt bar dauða þinn að, að alla
>em til þín þekktu setti hljóða,
/ið þennan hörmulega atburð.
bú labbaðir út á götuna, þú varst
;vo ungur og saklaus, þú þekktir
ekki hætturnar sem biðu þín þar.1
Hin kalda miskunnarlausa hönd
dauðans beið þar altilbúin að
hrifsa þig burtu „aðeins. eitt
augnablik leið og likaminn Ijúfi
var nár. Hversu grimm eru ekki !
örlögin stundum og hversu bágt
á maður með að skilja tímans rás,
að fyrstu blómin skuli vera slitin
burtu þegar þau eru nýútsprung
in. Þitt líf varð ekki langt aðeins
tæpir 17 mán., en þótt þjer auðn-
aðist eigi fleiri hjervistardagar þá
hafðir þú þitt híutverk að inna, |
þú skilur eftir fagrar og bjartar I
minningar sem Iifa í huga allra
sem þig sáu. þær minningar nær
ekkert áfl að hrifsa brott. Þó er
minningin ljúfust í huga og
hjarta þinna kæru foreldra og ást
vinanna. |
Kosið í sfjórn VersfunarráÖs
slands-Alyi
EFTUt
ÞORBJÖRN GSieML’NÐSSON.
FÁ LÖND voru ver leikin 1 lok
styrjaldarinnar en Ansturrikí. —
Landið átti ekki sem slikt i ófriði
við bandamenrt, en sesn hluti af
Þriðja ríkinu stóð þa5 nauðugt
gegn þeim. Austurríslia þjóðin
gat fagnað sigri 1945, en landið
var flakandi í sárum eir>s og ríki,
er beðið hefur lægrí híut. Hvar-
vetna gaf að líta ömuríegar rúst-
ir.. Flestar verksmiðjur, sem
nokkuð kvað að, sanagöngu'æðar,
framleiðslutæki o. s. frv., var
sundurtætt, ekki aðeiris af
sprengjuregni bandamanna. held
ur ljetu herir Bitters einnig
greipar sópa um landiS á undan-
haldi sínu. Efnahagskerfið var í
molum.
EIGNUM SKILAB AFTLR
Ástandið var allt ansnað en
g1æsilegt. Þar við baettkst og, að
hið raunverulega enáurreisnar-
Starf gat ekki hafist á stundinni.
Nýrri skipan varð aS boma á
alla meiriháttar fTamleíðslu,
sem nasistastjómin Eiafði á sínum
tíma tekið í sínar hendur, ef eig-
endur fyrirtækjanna höfðu ekki
verið þeim auðsveipír.. Eftír því
sem frekast var unnt, var verk-
smiðjunum skilað til irjettra að-
Ilja, sem síðan hófui starfið að
nýju.
MIKIÐ GERT Á FÁLM ÁRL.M
Öllum, sem vissse hvernig um-
horfs var í Austurrifei 1945, er það
iundrunarefni, hve mikið hefur
verið gert á fáum árnm. — Það
sýnir, að landsmenm hafa ekki
sctið auðum hönduna. Árangur-
ínn, sem náðst hefúr, er fyrst og
fremst að þakka dugnaði þeirra,
óirepandi seiglu eg þrautseigju.
Tólkið hefur lagt hart að sjer.
Það hefur sniðið sjer stafek eftir
felæðum og hvergi gefið eftir,
heldur ákveðið stefnt að mark-
inu, að tryggja efnahag Bandsins.
IMARSHALL-HJÁLFm FLÝTIR
FYRIR EFNAHAGSLEGU
SJÁLFSTÆÐI
— En við höfums ekkí staðið
cinir, segja Austurríkfemenn,
Marshall-hjálpin hefuar verið okk
ur ómetanleg. Með henm höfum
víð ekki aðeins fwigið hráefni,
sem litið eða ekkert er til af í
landinu sjálfu, vönir ®>g vjelar,
heldur einnig fjármagn. til þess
að bæta, endurbyggja reisa ný
framleiðslutæki, eins. wg orkuver
og fleira, sem annars. hefðl verib
okkur um megn. — Vegna
þessarar aðstoðar h.öf'um við
miklu fyrr en ella getað reist við
iðnað landsins og aukið fram-
leiðsluna til stórra mtma — með
henni náum við fyrx efnabags-
legu sjálfstæði.
NOTAÐIST ILLA AÐ
VERKSMIÐJLNUM
Norrænu blaðamönnunum var
gefinn kostur á að sjá allmargar
jverksmiðjur og kynnast vinnsl-
! unni þar. Fyrstar voru VÖEST’
— járn- og stálverksmiðjurnar í
Linz á suðurbakka Dónár. Eru
það mestu stálverksmiðjur í
Evrópu. Þær hafa verið byggðar
upp á rústum Göring-verksmiðj-
anna, sem Þjóðverjar reistu
þarna ó stríðsárunum, en banda-
menn brutu niður jafnóðum má
segja með 6 þús. sprengjum. —
Nasistum notaðist því ekki sem
best að verksmiðjunum. Þar
vinna nú 12 þús. manns.
RÚSSINN TÓK — EN
MARSHALL BYGGÐI UPP
Donawitz stálverksmiðjurnar
sunnar í landinu voru ekki eins
grátt leiknar. Þær voru litið sem
ekkert skemmdar i stríðslok. En
það gagnaði Austurríkismönnum
þó lítið, þar sem sigurvegarinn,;
Rauði herinn, byrjaði niðurrif
þegar við komu sína. Þá þrjá
mánuði, sem hann dvaldi í Dona- \
witz (sem er nú á breska her- j
námssvæðinu), tókst honum að
fjarlægja nær allar vjelar verk-!
smiðjanna og flytja á brott með
sjer austur á bóginn. Ætlað er að ,
herfangið hafi numið 400 millj.
gullmarka. En verksmiðjurnar'
haía aftur fengið vjelakost með
aðstoð Marshali-hjálparinnar. Þar
ev nú unnið af fullum krafti.
HEIMSÓKN I JÁRNFJALL
Erzberg, mesta járnnáma Aust- ;
urríkis, er þarna skammt frá —
en það er 1500 m hátt járnfjall. I
Hráefnisframleiðslan þar var á!
s.l. ári þegar orðin svipuð og
1937. Hægt er að komast um allt
fjallið með bjarglyftum og járn-
j brautum og meira að segja langt
inn í það og gegnum eftir jarð-;
1 göngum. Virðist það allt sundur- '
grafið. Var ævintýri líkast að
ferðast um þetta fjall, sem gefur
Austurríki svo dýrmætt hráefni. 1
Járnið og stálið er ekki aðeins
nauðsynlegt landinu við endur-
reisnarstarfið heima fyrír, held- i
ur einnig mjög eftirsótt útflutn-
ingsvara.
SJERSTÆTT ORKUVER
Þegar við nokkrum dögum síð-
! ar stóðum við Limberg-stífluna,
fvrsta áfangann i mesta orkuveri
| Austurríkis, Kaprun, varð undr-
; unin ekki minni yfir þeim krafti,
sem er í viðreisn þessarar þjóð-
j ar. Frá verkfræðilegu sjónarmiði
er hjer um hreint meistaraverk
1 að ræða. Nægilegt vatnsmagn er
þarna ekki fyrir hendi á einum
stað, en til þess að bæta úr því
verða búin til tvö vötn, annað 80
millj. rúmmetra að stærð en hitt
68 millj. Verður vatni af geysi-
Framh. á bls. 8.
Hvað er fegurra en barnsaugað
er það horfir til móðurinnar, er
það liggur við móðurbarm i fullu
öruggi um það að þaðan eigi það
einskis að vænta nema verndar
og blíðu. Þótt þú sjerí nú horfinn
oss sýn, og áauðinn hafi unnið
grand þínum flekklausa líkama,
þá lifir þín sál á landinu fagra
handan við gröf og dauða, þar
sem engin sorg og andstreynu
er til. Jesú sagði: jeg lifi, og þið
munuð lifa. Hversu sælt er ekki
að treysta þessum orðum. Þau
eru besta huggunin í þessari sáru
sorg þínum harmþrungnu for-
eldrum og öðrum ástvinum sem
nú hafa sjeð sínar helgustu vonir
til grafar bornar. Litla drenginn
sem svo ljúfar vonir voru tengd-
ar við. Sorgin brennir hjörtun og
við skiljum ekki tilgang sárs-
aukans sem oss er búinn. Væri
oss ekki ljúft að trúa því að það
erfiða sje sent oss af kærleika til
þess að knýja fram öfl í sálum
vorum sem ekki het'ðu vaknað á
annan hátt. Algóður Guð sendi
ykkur foreldrunum og öðrum ást
vinum styrk og kraft i þessari
þungu sorg. Hann einn er megn-
ugur að græða sárin og þerra
tárin. Svo kveð jeg þig Ijúfi vin-
ur, hafðu hjartans þökk fyrir
brosin þín blíðu og yndi mjer
veitt í þetta eina sinn sem jeg
fjekk að sjá þig.
Drottinn geíur, drottinn tekur
drottinn veij um tilgang sinn,
fel þú fnóðir hans í hendur
hjarta kæra soninn þinn
leið vor gegnum ljós og skugga
liggur meðan dveljum hjer,
en það birtir upp um síðir,
Allt þá betur skiljum við. Þ. 51.
Biðja um hjálp til undankomu
GENF, 21. júní —- 23 Hvít-Rúss-
ar, sem flýðu rússnesku bylting-
una og settust síðar að í Tíbét,
dveíjast nú í borginni Gyángtse í
Tíbet, en líst ekki á blikuna, eftir
að kommúnistar eru langt komnir
með að gleypa Tíbet. Hafa þeir
beðið alþjóðaflóttamannastofnun-
ina um hjálp til undankomu.
ÞANN 7. þ. m. var lokið kosn-
ingu í stjórn Verslunarráðs ís-
lands. Voru atkvæði talin Pam-
dægurs og úrslitin kunngerð á
fundi fulltrúanefndar ráðsins um
kvöldið.
Aðalmenn til þriggja ára voru
kosnir: Óli J. Ólason, kaupmað-
ur, Karl Þorsteins, ræðismaður,
og Henrik Biering, kaupmaður.
Varamenn til eins árs voru
kosnir: Othar Ellingsen. verslun-
arstjóri, Magnús Víglundsson,
ræðismaður, og Þorbjörn Jóhann
esson, kaupmaður.
Þessir menn voru fyrir í stjórn
ráðsins: Árni Árnason, kaupmað-
ur, Eggert Kristjánsson, stór-
kaupmaður, Eggill Guttormsson,
stórkaupmaður, Kristján Jóh.
Kristjansson, framkvæmdastjóri,
Sigfús Bjarnason, framkvæmda-
stjóri, og Sveinn M. Sveinsson,
forstjóri.
Eins og áður hefur verið getið
1 blaðinu var aðalfundur Vérsl-
unarráðsins haldinn dagana 8. og
9. maí. Margar og ítarlegar til-
lögur varðandi flestar greinar
viðskiptamálanna voru sam-
þykktar á fundinum, og fer hjer
á eftir útdráttur úr efni þeirra:
1) Fundurinn táldi, að fagna
bæri ráðstöfunum ríkisstjórn
arinnar til aukningar versl-
unarfrelsi í landinu.
2) Fundurinn taldi, að reglu-
gerð nr. 196 frá 12. júní 1950
væri nú orðin óþörf með
öllu, en samkvæmt henni er
óheimilt að flytja vörur til
landsins, nema að gjaldeyrir
til vörukaupanna hafi verið
tryggður fyrirfram. Vegna sí
hækkandi vöruverðs hefði
stórtjón hlotist af þessari ráð
stöfun.
3) Fundurinn taldi, að fyrir-
framgreiðslur til bankanna í
sambandi við opnun ábyrgða
og öflunar gjaldeyrisskir-
teina væru allt of háar og
skoraði á ríkisstjórnina að
færa fyrirframgreiðslur
vegna ábyrgða í sitt fyrra
form og afnema aðrar kvað-
ir um fyrirframgreiðslu
vegna innflutnings, sem
greiddur væri á annan hátt.
Jafnframt skoraði fundurinn
á rikisstjórnina, að hún hlut-
aðist til um, að bankarnir
gætu fullnægt eðlilegum og
rjettmætum óskum verslun-
ar og iðnaðar um rekstursfje.
4) Fundurinn mótinælti eindreg
ið þeirri tilhögun að láta
Ineafvrirmæli og reglugerðar
ákvæði verka aftur fyrir sig.
5) Fundurinn beindi þeirri á-
skorun til viðskiptamálaráð-
herra, að gjaldskrá fyrir sím-
skejdi yrði breytt þannig, að
aftur verði unnt að senda
hægfara skeyti til útlanda.
6) Fundurinn skoraði á ríkis-
stjórnina, að hún gerði ráð-
stafanir til þess að draga eft-
ir föngum úr sívaxandi dýr-
tíð með því að fella niður
með öllu söluskattinn og með
því að lækka tolla allveru-
lega á öllum nauðsynjum al-
mennings. Slíkar ráðstafanir
ykju kaupmátt launanna,
tryggðu vinnufriðinn og þar
með starfrækslu atvinnufyr-
irtækja íandsins. Fundúrinn
Skoraði jafnframt á ríkis-
stjórnina, að hún gerði alvar-
lega tilraun til þess að draga
sem mest úr útgjöldum ríkis
ins og hefði á þann hátt for-
göngu um ýtrasta sparnað.
7) Fundurinn beindi þeirri á-
skorun til rikisstjórnarinnar,
að afnumin yrðu nú þegar
gildandi ákvæði um verðlags
ákvörðun og verðlagseftirlit,
þar sem skapast hefði sam-
keppni á vörumarkaðinum,
sem tryggði neytendurna
gegn óeðlilegri verðlagningu.
8) Fundurinn ályktaði, að nauð
synlegt væri og stéfna bæri
að því, að skapáð yrði meira
frjálsræði til sölu á útflutn-
ingsvörum landsmanna.
9) Fundurinn gagnrýndi sam-
komulag það, sem ríkisstjc ;\
in gerði við Landssamba )
isl. úívegsmanna þ. 24. febr.
's.l. og mótmælti eindreg. j
sjerhverri skipan viðskipta
málanna, sem miðar að þvt
að draga verslunina úr höritl-
um sjerverslana og þeirr \
fyrirtækja, sem fást við inn-
flutning og vörudreifingu.
10) Fundurinn skoraði á ríkiá-
stjórnina, að hún beitti sjer
fyrir því, að sá hluti af um-
setningu verslunarinnar 1950,
sem 9. gr. laga um gegnis-
skráningu o. fl. heimila i
ekki álagningu á, verði uncl •
anþegin veltuútsvari.
Framangreindar tillögur og á-
lyktanir voru allar samþykkíar
einróma.
Þess skal getið, að í útdræíti
þeim, sem hjer er birtur, er ekki
rakinn til hlitar rökstuðningur
hverrar tillögu. Ennfremur er
nokkrum greinargerðum slepþt.
Með tilliti til þess, að ekki var
unnt að ljúka afgreiðslu nokk*
urra mála, var ákveðið, að' fram-
haldsaðalfundur Verslunarráðs-
ins skyldi haldinn á hausti kom-
anda.
Huseby varpaði kúi-
untii fimm sinnum
yfir f6 mefra
Torfí með 4,10 og Kol-
beinn 3,801 sföng
ÞRÁTT f^’rir kalsaveður á af-
mælismóti ÍR í gærkvöldi varp-
aði Gunnar ^Tuseby kúlunni finim
sinnum yfir 16 m, og Torfi Bryn-
geirsson flaug hátt yfir 4,10 m i
stangarstökki og var nálægt þ\ i
að fára yfir 4,28 m.
Kolbeinn Kristinsson síökk
3,80 m í stangarstökki, sem er
besti árangur hans og annar
besti árangur íslendings í þeírrj
grein. Vilhjálmur Vilmundarson
var annar í kúluvarpi með 14,43
m. Jóel Sigurðsson var með nær
63 m í spjótkasti.
Sigurður Guðnason vann
skemmtilegt einvígi við Kristján
Jóhannsson í 1500 m hlaupi. Tók
hann forystuna þegar í upphaíi
og var á undan þar til Kristján
kom upp að hlið hans, er tæpií
100 m voru eftir. Sigurður gaf sig
hvergi á endasprettinum og sleil
snúruna. Báðir hlupu á besta
tíma, sem þeir hafa náð, þótt að-
stæður væru ekki góðar.
Haukur Clausen kenndi smá-
meiðsla í 100 m hlaupinu öjj
„gekk" síðari helming þess. Mót-
vindur var.
Áður en keppnin hófst voru 4C
ára keppendur, karlar og konm'
heiðaðir. Formaður ÍR, Gunnsi
Steindóx-sson, ávarpaði þá o
sæmdi heiðurspeningi.
Helstu urslit:
100 m hlaup: — 1. Hauku;
Clausen ÍR 11,5 sek., Grjetar Hin-
riksson Á 12,0 sek. og 3. Ólafia
Ö Arnarson ÍR 12,0 sek.
1500 m hlaup: — 1 Sigurðuj
Guðnason ÍR 4.13,4 mín., 2. Krist
ján Jóhannsson UMSE 4.13,6.
Kúluvarp: — 1. Gunnar Huse-
by KR 16,32 m, 2. Vilhjálmur V;
mundarson KR 14,43 m, 3. Friðril
Guðmundsson KR 13,60 m. og 4
Bragi Friðriksson KR 13,57 m. -
(„Seria" Husébys: 16,0’f — 16,K
— 16,32 — 15,83 — 16,29 — 16,07)
Stangarstökk: — 1. Torfi Bi’yn
geirsson KR 4,10 m, Kolbein;
! Kristinsson, Selfossi, 3,80 m,, 3
Bjarni Liniiet Á 3,50_ m o'g ;4
Æjarni Guðbrandsson ■ ÍR 3,20 m
Spjótkasí: — 1. Jóeí Sigurðs
'son ÍR 62,90 m, 2. Vilhjálmu
Pálsson HSÞ 55,94 m, 3. Magnú
Guðjónson Á 53,21 m og 4. Gylí
Gunarsson ÍR 50,80 m.