Morgunblaðið - 09.08.1951, Blaðsíða 5

Morgunblaðið - 09.08.1951, Blaðsíða 5
Fimmtudagur 9. ágúst 1951 MORGVISBLAÐIÐ Jóitína M. Þórðardóttir Minningarorð: í DAG er borin til grafar Jónína M. Þórðardóttir ekkja að Berg- stað.istræt: 30, er ljest á heimili smu þann 4. þ. m. að loknu löngu <ug miklu dagsverki, 81 árs að aldri. Jónina var fædd að Vatnsholti í Flóa 25. maí 1870. dóttir hjón- aixna þar, Þórðar bónda Jakobs- sonar *og Halldóru Jónsdóttur bónda í Ólvaðsholti í Flóa, Bryn- jolfssonar á Minna-Núpi, Jóns- sonar klausturhaldara Thorlacius. Þau Haiidóra og Brynjólfur forn- ' fræðingur frá Minna-Núpi voru bræðrabörn, og v&r með þeim góð vinátta með frændsemi. Hún var dulspök og forspá. í elli sinni var Halldóra hjá Jóninu, dóttur sinni, i nágrenni við foreldra mína, og voru þær mæðgur og móðir min góðar vinkonur. Einu sinni leiddi móðir mín mig á fund Kafldóru, og spáði hún þá þannig um framtíð mína, að mjer var það lengi mikil hugarbót. Þann 2. febr. 1896 giftist Jóm £na Gisla Karelssyni hins nafn- kunna formanns á Ásgautsstöðum Jónssonar. Var Gísli dugnaðar- og rnyndarmaður. Þau bjuggu í Sjávargötu í Hraunshverfi á Eyrarbakka, og stundaði hann mest sjó, eins og þá tíðkaðist þar um slóði’". Eignuðust þau sjö fcörn, sem öll komust upp, hið mesta dugnaðarfólk. Börn þeirra voru: Matthías formaður í Vest- mannaeyjum (d. 1930), Kai'el rakarameistari í Reylcjavík (d. 1850), Ingibergur formaður í Vestmannaeyjum, Þórður netja- gerðarrhaður þar, Sigurður bygg- ingaverkainaður í Reykjavík, Júiía, gift i Vestmannaeyjum og Ágústa Margrjet, gift i Reykja- vík. Á vertíðinni 1908 reri Gísli hjá bróður sínum, Ingvari formanni í Hvíld á Stokkseyri. Þann 2. apríl fórst skip Ingvars á Stokks- eyrarsundi með átta mönnum, en þeirn niunda var bjargað. Þar drukknaði Gísli í Sjávargötu á foesta aldri, en Jónína, ekkja hans stóð uppi með börnin sjö í ó- megð, en efni lítil. Reyndi þá mjög á staðfestu hennar, kjark og þrek, en það *var einmælt, að raun þessa. hefði hún síaðist með xrriklum heiori. Árið eftir giftist Jónína aftur seinna manni sínum, Ögmundi kaupmanni Þorkelssyni frá Odd- geirshólum í Flóa, mætum inanni, stilltum og greindum vel. Bjuggu þau fyrst i Sjávargötu, en byggðu síðan nýtt hús þar skammt frá, er þau nefndu Gýgj- arstein. Litlu eftir fyrra stríð í'iuttust þau að Nýjabæ á Eyrar- bakka, en þar rak Ögmundur verslun um ailiangt skeið. Árið 1925 fluttust þau aifari til Reykjavfkur. Bjuggu þau fyrst mörg ár að Laufásvegi 20, en síð- ast og lengst að Bergstaðastræti 30. Þar ljest Ögmundur 6. nóv. 3942, eftir alllanga vanheilsu. JEignuðust þau hjón tvo sönu, ÞoLmoo iogiræðing í Útvegsbank anum og Árna skipasmið, báðir búsettir hjer i bæ. Auk þess tóku þau tvo drengi til fósturs og ólu upp, þá Þórð Vígkonsson, versl- | SilfurarmbaQd s rr'j'ð turlis-steimim, tapaíist á ; | Hótel Ðifröst, Hreðavatni s. 1. I | laugardag, Skilist gogn fundar- : * la.unum, Blönduhlíð 10, þjallara | 1111111.. Eldhúsaðgangur Góð stola á haið og ef tií vill lítið herb. i risi er til leigu nú þegar með ehtliúsaðgangi ril 1 úrs. Aðeins harnlausf, rólegt fóik Lemur til 'greirui. Fyrir- framgieiðsla. IJppl. í sinm 81Ó00 fru U. 5 8 ; dag. unarmann og Ola Sverri Þorvalds sen. blaðasala. Jónína sál. Þórðardóttir var merk og góð kona, sífús að fórna sjer fyrir aðra, vinnusöm með af- brigðum og afkastamikil. Reyndi oft á manndóm hennar í lífsbar- áttunni, bæði andlegan styrk og Hkamlegt þrek, en hún stóðst sín próf. Jónína var greind kona, minnug og sögufróð. Jeg ótti því láni að fagna að kynnast nenni talsvert siðasta áratuginn, sem hún lifði, og færa í letur fáeinar aí sögium hennar. Fyrir þær sam- verustundir og forna trvggð og vináttu við' móður mina færi jeg henni þakkir rninar og hinstu kveðju. Guoni Jónsson. KvsSja: Sigurgeirsson Skagfirdingur á vígvöllum Kóreu hefur farið sex sinnum yfir 38. breiddarbaug Kom á vígvöllinn á þriðja degi siríðsíns: og ÞAÐ ER BJART yfir nveitinni, j ylmur og gróandi, sól skín í heiöi, I sumarið hlær. — Ungi maðurinn ! tvítugi gengur út í sumardýrðina | með vonir og drauma æskumanns- ins í barmi — gtngur glaður til starfs, hann er að hjálpa vína- fólki sinu, en dauðinn er á næsta leiti og hann hrífur herfang sitt. j Hann varð ekki gamall hann Jónbjörn, en hann hafði meiri lífs- reynslu en margur eklri, en nú, er hann var búinn að ve’.ja sjer lífsstarf og var í miðjum náms- tíma og lifið virtist brosa við, er hann hrifinn á brott svo svipleg'a. Þuð er svo erfitt að átta sig á þessu. Æskumaðurinn á svo marga fagra framtíðardrauma, ' mörg verkefni, sem á að leysa, en svo kemui' dauðinn, svona skyndilega, þá er svo mörgum hjörtun senl blæða. „Þvi deyja ungir, sem guð- j irnir elska“. Bóbó minn, þú varst góður drengur og allir, sem kynntust þjer, geyma minningu um góðan dreng. Jeg þakka þjcr brosin þín og vinahótin og hversu oft g’aður og góður þú skrappst til að spjalla við okkur, þegar við vorum ná- gi'ánnar,. og þetta veitrjeg, að fleiri _ vilja taka undií- með mfer. Systkimirn þínum sendi jeg inni- Iegustu samúðarkveðjur í sorg þeirra og veit að þau geymá fagr- j ar minningar um sinn góða bróður i og síðast en ekki síst sendi jcg konunni, sem tók þig að sjer og reynd'ist þjer svo vel, þegar þú ungur misstir bæði föður og móð- ur, minar - innilegustu Bamúðar- kveðjur og bið Guð að blessa hana og veita henni styrk í raunum hennar. Vertu sæll, Bófcó. Þú yúirgafst heirninn ur.gur. — Guð mun leiða ( þig um sóllöndin fögru, þar sem cilíft Bumar ríkir. R. G. HJER er staddur um þessar mundir ungur Skagfirðingur, sem tekið hefur þátt í bardögunum á Kóreuvígstöðvunum, frá því að fyrstu hersveitir Bandaríkja- manna gengu ‘ á land í Pusan, þrem dögum eftir að Norður- Kóreumenn gerðu innrás sLna í Suður-Kóreu. Hefur framganga •hms unga Skagfirðings í bardög- unum verið með þeirri prýði, að í janúar síðastliðinn var hann gæmdur Bronce-stjörnunni, þriðja æðsta heiðursmerki Banda ríkjahers. Þessi ungi maður heit- ir Thorgrímur Jóhannsson, 22ja ára, úr Lýtingsstaðahreppi. En árið 1940 fluttist hann hingað til Rej'kjavíkur. Móðir haRS, sem lcgið.hefur nú um nokkurt skeið í Landakotsspítala, er Ingibjörg Guðnadóttir. til heimilis að Sels- vör 1. Faðir hans er Jóhann Jósefsson, starfsmaður hjá vita- málastjórninni. í VERKFRÆÐINGADEILD Fyrir tveim kvöldum sátum við yfir kaffibolla hjá Geir Jóni Helgasyni, lögreglumanni, Laug- arveg 86. — Thórgrím hafði jeg þá ekki sjeð fj'rr. Hann var í ein- kennisbúningi sínum og á öxlinni i skyrtu hans var saumað með rauðum stöðum: Korea. — Yfir vinstra brjóstvasa í borða, í fána- litum Samein. þjóðanna eru þrjár stjörnur, er gefa til kynna, að hann hafi þrisvar lent í stórorust um. — Annar borði ber borðaliti Bronce-orðunnar. Á Kóreuvig- stöðvunum hefur Thorgrímur verið hækkaður tvívegis í tign ó- breyttra hermanna. — Hann er nú fj-rirliði fjn'ir 12 manna sveit i verkfræðingadeild 24. herfylk- isins, sem svo mjiig hefur komið við sögu i Kóreustyrjöldinni. Thorgrimur. I.jósm. Mbl. Ól. K. M. JAPAN — KAWAI OG KÓSEU Thorgrímur hefur verið í Bandarikjaher síðan árið 1948, en þá kom hann þangað sem inn- flytjandi og gekk þegar í hermn. Þarm 12. þessa mánaðar átti hann að verða laus úr herþjónustunni, En sem kunnugt er, hefur her- þjónustutímabilið verið lengt um heilt ár. Mest allan tímann hef- ur hann verið í Japan. Þax segir ] jtR hann að gott sje að vera og fólk- ið vingjarnlegt. Á þessum tíma gekk hann. einu sinni í mánuði á- samt herdeild sinni fyrir Mac Arthur fyrrum yfirhershöfðingja, þvi stöðvar Thorgríms voru í Tokíó. — Hunn hefur einu sinni farið með járnbraut gegnum Nagasaki er varð fyrir atom- sprengjunni. — Við að horfa j'fir rústir borgarinnar fær maður i okkra hugmjmd um hvíiík eyði- | legging heíur átt sjer þar stað, sagði hann. Jeg spurði Thorgrím hvort hann hcfði laert eitthvað í jap- örsku á þessum tíma og sagðist I.ann geta auðveldlega bjargað i jer í málinu, en ekki lesið það nema að mjög litlu levti. — Eins ’.iefi jeg lært nokkuö í kóreönsku þá 11 nranuði scm jeg ver þar. Einnig hefur Thorgrimur dvallð a Iíawaieyju í nokkra mánuði. ÆGILEGAR STUNDIR í samtali okkar um það sem á daga Thorgrims hefur di'ifið á vigvöllum Kóreu, svarar hann grciðlega spurningum n-.inum, en ar.nars hejoú jeg það á honum, að hann myndi lieldur kiósa að j tala um það í iangvi og harðri i útivist. sem skemmtilegast hefur ’ ', erið. — Um veruna á vígstöðv- j unum sagði hann að þar haíi oít verið ægilegar stundir. sem myndu ekki úr minni liða og ekki væri hægt að gefa nokkra tæm- andi mynd aí. — Persónulega má j.eg vera forsjóninni þakklátur að hafa sloppið heill úr hildarleikn- um, það er þó altaf það sem máli skiptir fyrir hvern mann, sem út: í oardaga er sendur. stöðu í borginni Taejon. Þar var barist ægilega i tvo sólarhringa án nokkurrar hvíldar. Þar var barist um hvert hús að heitat mætti, en að þeim tima liðnuna urðum við að hörfa út úr borg- inni, því skotfæri og matarbirgðir voru þrotnar. — Þriðja. stóror- ustan sem ThQrgrímur hefur tek- ið þátt í á Kóreuvígstöðvunum, var við Naktongfljótið, þar sera. framsókn kommúnistaherjasma var stöðvuð. — Á vestri bakka fljótsins voru óvinirnir, en á ej'stri bakkanum var 29. her - íjdkið. Þar var háð skotgrafa- oi'usta um nokkurt skeið, uns gagnárásin hafði verið skipu- lögð. Brutust hersveitirnar yfir fljótið á bátum, þrátt fjTrir æðis- gengna skothríð óvinanna. Þarna. varð hið ægilegasta blóðbað, ogr það er ekki orðum aukið að fljótr io litaðist blóði. — Fyrir þessar þrjár stórorustur, sem voru hvexr annari geigvænlegri, hefur Thor- gi ímur hlotið stórorustustjörnurrv 'dr og heiðursmerkið. IYRSTA OUUSTAN Jeg minnist þess að /ið kom- nm til hafnarborgarinnar Pusan, 3 dögum eftir árás Norður-Kóreu manna. Svo l'áliðaðir vorum ' ið, að verkfræðmgadeiidin, sem var í, var send fram á víg- \clhna við Kúinfljót sem fót- gunguliðssveit. Og allan timann má segja að við berðumst sem íótgönguliðar, en ekki sem verk- íræðingadeild, sem þó starfar aðeins að læknilegum atriðum,- Við ána Kum lentum við í fj'rstu oardögunum, en að norðanverðu við fljótið tókst hin ægilegasta orusta. Þar var liðsmunur mikill, scnnilcga. 10 kommúnistahermenn gegn hverjum okkar. — Við urð- um að hörfa undan yfir ána í slórskotahrið og að baki okkar \oru skæruliðar. Mjer var falið að sprcngjá í loft upp brúna j'fir fljótið og gcrði jeg það er síðustu hermenriirnir voru komnir j'fir. Þessi brú var mikið mannvirki, og eftir honni ók skrið'dreki óvin- anna, er brúin spi'akk. WASHINGTON. Það hefur vakið mikla gremju í Banrlaríkj- imam að frjettaritarinn Oatis, var fyrir nokkru dæmdur alsaklaus í marg'ra ára fangelsi í Tjekkósló- vakíu. Bandaríska utanríkisróðu- neytið mun nú hafa til athugunar, hvaða ráðstafanir hægt sje að gera til að fá mar.ninn lcystan úr haldi. KEITUR MATUR Við ræddum um lífið á víg- vöilunum bæði í vetrarhörkun- um og sumarhitunum, og um að- búnaðinn. Þá sagði Thorgrímur mjer frá því, að frá því harm koirt til vígvallanna í Kóreu 28. júnS og þar til á síðustu jólum, hafði hann varla bragðað heitan maL Það vannst ekki tími eða tóm til* fyrir hið fámenna lið, að koma. sjer upp eldhúsum með matvæla birgðum svo sem nauðsynlegt er«. LÖRMUNGAR FÓLKSINS Það getfir enginn gert sjer í l.ugarlund hörmungar fóiksins t Kóreu, sagði Thorgrímur. — Tifc þess skortir mig öll orð. — LandiO tr sviðið, borgirnar og bæirnir- því nær rústir einar. Allslaust, bugað á sál og Hkama hefur fólk- ið hrakist fram og aftur um Koreuskagann. Jeg hcfi farið sex sinnum yfir 38. breiddarbaugimt og það hefi jeg komist lengst norður eftir N-Kóreu, að vera. aðeins i 15 mílna fjarlægð frá. Yaiufljótinu, á landamærum N- Koreu og Mansjúríu. Jeg fór þá í gegnum höfuðborg Norður- Koreu Pyongiang. — Þar var senx annarsstaðar i borgum landsins. rr.ikil eyðilegging, bæði eftir loffe árásir og bardagana. ERFITT LAND — GRKVIMIR HERMENN N-Kórea er erfið j’firferðar, þv£ landið er svo hólótí að einna helst minnir það á Vatnsdalshólana. Hermennirnir eru grimmir mjög- og það undraðist jeg oft hve Hti5 þeir þurftu af mat. Dögum. stman gátu þeir leynst í holuriv sem »þeir gróíu og ekki voru stærri en svo að þav var tæpast hægt að snúa sjer við. Skærulið- arnír hafa verið erfiðir viðfangs. í orustunum virðist sem j'fir- rnenn N-Kóreu hugsi ekki út í atS forðast beri manntjón. — Bar- dugaaðferð Kínverja er öðruvisi. Þeir senda fram fimm sex raðir hermanr.a, sem geisast fram £ bylgjum. — Tvær sveitanna eru: vel vopnaðar, en hinar óvopnað- ar og haía það hlutverk, að taka. upp vopnin af fölinum fjelögunx sínum. Svc virðist sem mannslíf- ] in sjeu ekki heldur mikils metin ■ hjá Kinverjunum. • A JARÐSPRENGJUSVÆÐI j Jeg tók eftir því að Thorgrímur* var með ör á handarbakinu og- Ispurði hvort þetta væru menjar : frá Kóreu. Það er það, sagði. hann. Fjelagi minn, sem var meS. i mjer á jai ðsprengjusvæði gekk: _ . , , .... , . _ ._ . . .. , . . ._ _ . ofan á eina þeirra og hún sprakk. Russneskur skr.odrcki, T-4i, var kommn ut a bruna v»ð Taejou, Yið sprenginguna skráma8ist jeg er Thorgrími var gefin skipun um að sprengja hann í loft upp. á hendinni, því maðurinn var í Bniinn var hið mesta numnvirki. F.itt tonn af sprengiefni fór í það um það bji metersfjarlægð. Þetta. að ónýta brúna. Rlj nrtina tók Thorgrímur, er hersveitir S. Þ. náðu : var í fjallshlíð og hann valt yfir Framh. á bls. 11. I LJOTIÐ VAKÐ BLOÐLITAÐ Herfylki okkar tók sjer varð- Taejon á sitt vald á ný.

x

Morgunblaðið

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.