Morgunblaðið - 02.08.1957, Blaðsíða 12

12
MORCUNBLJÐIÐ
Fötudagur 2. ágúst 1957
|A
ustan
Edens
eftii
John
Steinbeck
i
95
Hann tók bréfið upp úr vasa
íinum og braut það í sundur: —
„I>að er frá Ollie", sagði hann.
— „Hún vill að við förum í heim
sóknarferð til Salinas. Þau eru
búin að búa út herbergi handa
okkur uppi á lofti hjá sér. Hún
vill að við kynnumst börnunum.
Hún er búin að útvega okkur að-
göngumiða á allar sýningar
Chautauqua tímans. Þar ætlar t.
d. Billy Sunday að glíma við
Djöfulinn og Bryan að flytja gull
kross-ræðu sína. Mig langar til
að heyra hana. Það er að vísu
gömul og bjánaleg ræða, en þeir
segja að hann flytji hana þannig,
að áheyrendurnir ætli alveg að
springa af hlátri“.
Liza nuddaði á sér nefið með
mjölugum fingrunum: — „Er
þetta ekki óskaplega dýrt?“
spurði hún áhyggjufull.
„Dýrt? Ollie er búin að kaupa
sðgöngumiðana. Þau ætla að gefa
okkur þá“.
„Við getum ekki farið“, sagði
Liza. — „Hver ætti þá að sjá um
búið á meðan?“
„Það gæti Tom gert. — Það er
ekki svo mikið að sjá um á vet-
urna“.
„Honum myndi leiðast einver-
an“.
„Georg kæmi kannske og yrði
□--------------------□
Þýðing
Sverrii Haraldsson
□---------------------□
hjá honum einhvern tíma. Þeir
gætu skemmt sér við að veiða
kornhænur. Sjáðu hvað Ollie
sendi okkur með bréfinu, Liza“.
„Hvað er það?“
„Tveir farmiðar til Salinas.
Ollie segir að okkur sé engri
undankomú auðið, þegar búið sé
að kaupa miðana".
„Þú getur selt þá og sent henni
aftur peningana".
„Nei, það get ég ekki. Svona
nú Liza — mamma — ekki að
gráta. Héran — hérna er vasa-
klútur“.
„Þetta er bollaþurka", sagði
Liza.
„Sestu nú hérna, mamma.
Hérna. Ég hugsa að þessi óvænta
frétt hafi komið þér úr jafnvægi.
Hérna. Ég veit að þetta er bolla-
þurka. Það er sagt að Billy Sun-
day hreki Djöfulinn aftur og
fram um sviðið".
„Þetta er guðlast", sagði Liza.
„En ég hefði nú samt gaman af
að sjá það. Hefðir þú það ekki
líka? Hvað sagðirðu? Lyftu nú
höfðinu örlítið hærra. Ég heyrði
ekki hvað þú sagðir. Hvað sagð-
irðu?“
„Ég sagði: jú", svaraði Liza.
Tom var að teikna, þegar Sam-
úel kom inn til hans. Hann leit
á föður sinn rannsakandi augum
og reyndi að lesa áhrif bréfsins
úr svip hans.
Samúel leit á teikninguna: —
„Hvað er þetta?“, spurði hann
svo.
„Ég er að reyna að finna upp
útbúnað, sem opnar hlið, svo að
maður þurfi ekki alltaf að fara
út úr vagninum til að opna þau.
Þessi stöng á að hleypa lokunni
upp, þegar kippt er í hana“.
„Með hverju á svo að opna
hliðið?"
„Ég hafði hugsað mér að nota
sterka fjöður til þess“.
„Og hvað lokar svo hliðinu?"
spurði Samúel og athugaði teikn
inguna mjög nákvæmléga.
„Þessi slá héma“.
„Ég held að ég skilji hvað þú
átt við“, sagði Samúel, „og það
kann að vera að hægt sé að fram-
kvæma þetta, en það tekur lengri
tíma, en að hlaupa hundrað sinn
um niður úr vagninum og opna
hliðið".
Tom bjóst til varnar: — „Stund
um, þegar hesturinn er fælinn".
„Já, ég veit hvað þú átt við“,
sagði faðir hans. — „En megin-
orsökin mun nú samt vera sú, að
þú hefur gaman af þessu föndri".
Tom glotti: — „Rétt til getið“,
sagði hann.
„Tom, heldurðu að þú gætir séð
um hús og heimili, ef við móðir
þín brygðum okkur að heiman?"
„Já, áreiðanlega", sagði Tom
„Hvert hafið þið hugsað ykkur
að fara?“
„Ollie vill að við heimsækj-
um sig í Salinas og dveljum þar
í stuttan tíma“.
„Það væri gaman fyrir ykkur"
sagði Tom. — „Vill mamma fara
þetta?"
„Já, ef það verður ekki of
kostnaðarsamt".
„Það er ágætt", sagði Tom. —
„Hvað hafið þið hugsað ykkur
að verða lengi í þessu ferðalagi?"
Augu Samúels, glampandi og
dálítið kaldhæðnisleg, hvíldu á
andliti Toms. Eftir stundar þögn
sagði hann: — „Það er þessi veiki
tónn, sonur minn — þessi veiki
undirtónn í rödd þinni, svo veik-
ur að ég tók varla eftir honum.
En hann er þar, engu að síður.
Tom, sonur minn, ef þú og syst-
kini þín búið yfir einhverju sam
eiginlegu leyndarmáli, þá gildir
það mig einu'*.
„Ég skil ekki hvað það er, sem
þú ert að tala um“, sagði Tom.
„Þú mátt þakka guði fyrir
það, að þig skyldi ekki langa til
að verða leikari, Tom, vegna þess
að þú hefðir orðið mjög lélegur
leikari. Þið hafið líklega tekið
saman ráðin, þegar þið hittust
öll hérna síðast. Og þið hafið
hugsað þetta og undirbúið það
mjög vel. Ég þekki handbragð
Wills á þessu. Þú þarft ekki að
segja mér það frekar en þú sjálf
ur villt".
„En ég var alltaf á móti því",
sagði Tom.
„Nei, það hefði heldur ekki ver
ið líkt þér. En segðu þeim ekki
að ég viti hvernig í öllu liggur".
Hann gekk til dyra ,en snéri svo
við og kom aftur til Toms og
lagði hendina á öxl hans: — „Ég
er þér þakklátur fyrir það, að
þú skulir vilja heiðra mig með
sannleikanum, sonur minn",
sagði hann. — „Það er að vísu
ekki kænlegt, en það er drengi-
legt".
„Mér þykir vænt um að þið
skulið ætla að fara þetta".
Samúel stóð í smiðjudyrunum
og leit yfir landareign sína: —
„Það er sagt að móðir elski heit-
ast Ijótt barn“, sagði hann og
hristi ákaft höfuðið. — „Tom, nú
ætla ég að launa þér með því að
segja þér sannleikann, en þú verð
ur að geyma hann í innstu hugar
fylgsnum þínum og gæta þess vel
að segja hann engum. Ég veit
hvers vegna ég fer — og Tom, ég
veit hvert ég fer og ég er ánægð-
ur“.
24. KAFLI
I.
Ég hefi oft furðað mig á því,
hversu lögmál lifs og dauða hef-
ur misjafnlega sterk áhrif á fólk.
Dauði Unu kippti jörðinni und-
an fótum Samúels og svifti hann
allri hamingju og hugarró á elli-
árum. Hins vegar var Liza, sem
ekki unni fjölskyldu sinni minna
en eiginmaður hennar, hvorki ör-
vingluð né yfirbuguð. Líf hennar
virtist ekki taka neinum teljandi
breytingum. Hún kenndi harms,
en hún sigraðist á honum.
Ég held jafnvel að Liza hafi
samþykkt lífið, eins og hún sam-
þykkti biblíuna, með öllum henn
ar andstæðum og þversögnum.
Hana hryllti við dauðanum, en
hún vissi að hann var staðreynd
og þegar hann barði að dyrum á
Tvær slnikur
vantar til starfa i heilsuhæli vort í Hveragerði. Uppl.
í skrifstofu félagsins, Hafnarstræti 11, kl. 9—12
næstu daga.
Náttúrulækningafétag íslands.
Á)tf/n 7&/W
-shampoo freyðir undursamlega
Eitta
shampooið
sem býSur ySur
þetta úrva!
BLATT fyrir
þurrt hár.
HVÍTT fyrir
venjulegt hár.
BLEIKT fyrir
feitt hár.
Heildverzlunin HEKLA hf, Hverfisgötu 103 — sími 1275.
IF YOU DON'T HAVE
ANY MONEY, SCOTTý
I'LL GIVE YOU
THIS PUP FOR £%*k
THAT BELT
’—X KNIFE f J
NOW
f LET^ SEE
il IF THIS .
IS GOiNG
H TO WOKK:
Eftir Ed Dodd
MARKÚS
1) — Ef þú hefur enga peninga,
Siggi, þá skal ég skipta á hvolp-
inum og hnífnum, sem þú ert
með.
— Þá segjum við það.
2) — Jæja, nú skulum við sjá,
hvernig þetta gengur.
3) Og það gengur alveg eins og
í sögu eða bezta ævintýri. Blinda
folaldið eltir litla hvolpinn, sem
heitir Bangsi, alla leið heim í
Týndu skóga.
heimili hennar, furðaði hún sig
ekkert á því.
Samúel kann að hafa hugsað
um dauðann á heimspekilegan
hátt, en raunverulega trúði hann
ekki á tilveru hans. í hans heimi
var dauðinn ekki meðlimur. —■
Hann og allt umhverfis hann var
ódauðlegt. Þegar hinn raunveru-
legi dauði birtist svo, þá var það
neitun á þeim ódauðleika, sem
hann trúði svo fastlega á og
þetta stóra skarð, sem svo skyndi
lega var höggvið í varnarmúr
hans olli því að öll byggingin
hrundi til grunna. Ég held að
hann hafi alltaf vænst þess að
geta afsannað dauðann, með rök-
semdum sínum.
Að dómi Lizu var dauðinn hins
vegar staðreynd, sem allra beið
og öllum var fyrirheitið. Hún gat
gengið að störfum sínum eins og
venjulega, með harm í hjarta og
áætlað með fyllstu ró hversu mik
inn mat þyrfti að ætla útfarar-
gestunum. Og þrátt fyrir sorg
sína gætti hún þess að Samúel
hefði hreina, hvíta skyrtu og að
svörtu sunnudagsfötin hans væru
burstuð og blettlaus og að skórn-
ir hans væru gljáburstaðir.
Kannske þarf tvo einstaklinga
svo ólíks eðlis, til þess að hjú-
skapurinn reynist affarasæll,
tvo einstaklinga, sem báðir hafa
sinn styrk til brunns að bera,
hvor á sínu sviði.
Liza gaf Samúel nánar gætur
eftir að þau höfðu afráðið að fara
til Salinas. Hún vissi ekki með
vissu hvað það var, sem hann
hafði fyrir stafni ,en sem góð og
umhyggjusöm móðir fann hún
að það var eitthvað. Hún var full
komin raunsæismanneskja. Raun
verulega hlakkaði hún til þess að
heimsækja börnin sín. Hún unni
þeim og börnum þeirra. Hún tók
hinsvegar engan stað fram yfir
annan. Sérhver bústaður var ein-
ungis hvíldarstaður á leiðinni til
himins. Hún vann ekki vinnunn-
ar vegna, heldur af því að verk-
in varð að leysa af hendi. Og hún
var þreytt. Það varð stöðugt erf-
iðara og erfiðara að sigrast á
gigtinni og stirðleikanum, sem
lögðust á eitt með að halda henni
sem lengst í rúminu á morgnana.
En til þessa hafði hún ekki látið
undan slíku.
Og hún gerði sér mynd af
himnaríki sem stað þar sem föt
óhreinkuðust ekki og þar sem
hvorki þurfti að elda mat né þvo
Sflíltvarpiö
Föstudagur 2. ágúst.
Fastirliðii’ eins og venjulega. —
13.15 Lesin dagskrá næstu viku. —
19.30 Létt lög (pJötur). — 20.30
„Um víða veröld". — Ævar Kvar-
an leikari flytur þáttinn. — 20.55
Islenzk tónlist: Lög eftir Björgvin
Guðmundsson (plötur). — 21.20
Upplestur: „Útsær", kvæði eftir
Einar Benediktsson (Ásmundur
Jónsson frá Skúfsstöðum). —
21.35 Tónleikar (plötur). — 22.10
Kvöldsagan: „ívar hlújám" eftir
Walter Scott; XVI. (Þorsteinn
Hannesson les). — 22.30 Harmon-
ikulög (plötur): a) John Molinari
leikur. b) Three Jocksons leika og
syngja. — 23.00 Dagskrárlok.
Laugardagur 3. ágúst:
Fastir liðir eins og venjulega.
12.50 Óskalög sjúklinga (Sjöfn
Sigurbjörnsdóttir). 14.00 „Laug-
ardagslögin". 19,30 Einsöngur:
Tino Rossi syngur frönsk lög
(plötur). 20.30 Frá Stokkhólmi:
samfelld dagskrá. — Að gerð
hennar og flutningi standa Guð-
rún Jónsdóttir, Ingibjörg Vil-
hjálmsdóttir og Árni Gunnarsson
21.10 Tónleikar (plötur). 21.35
Upplestur: „Afmælisdagur", smá
saga eftir Tarjei Vesás, í þýðingu
Solveigar Jóhannsdóttur (Kristín
Anna Þórarinsdóttir leikkona).
22.10 Danslög (plötur). — 24.00
Dagskrárlok.