Morgunblaðið - 19.01.1958, Side 9

Sunnud. 19. janúar 1958
MORCVN BLAÐIÐ
9
Falleg blómabcó við göturnar eru víða til mikillar prýði.
Gróðrarstöðin í Laugardal
og Laugardalssvæðið
Þegar séð varð, að ræktunar-
íramkvæmdir bæjarins og sér-
staklega blómaræktun ykist að
stórum mun, var augljóst að bæj-
aríélagið yrði að koma sér upp
6tórri uppeldisstöð fyrir plöntur.
Bærinn keypti gróðrarstöð Eiríks
Hjartarsonar i Laugardal og eru
miklar vonir bundnar við starf-
semina þar. Þar eru aldar upp
aliar plöntur, sem fara í garðana,
en í skrúðgörðum og opnum
svæðum bæjarins voru á sl.
sumri gróðursettar um 60 tegund
ir af alls konar blómum. Þörfin
fyrir blómarækt verður sífellt
meiri og stöðin verður stækkuð.
Út frá Laugardalsstöðinni á að
rækta áíram niður eftir dalnum
©g er íyrirhugað að gera allan
Laugardalinn að alménnings-
svæði með íþróttaleikvöngum,
svo sem kunnugt er. Sú hugmynd
hefur komið fram, að í Laugar-
dalnum verði komið upp grasa-
garði eða „botaniskum garði“,
þar sem safnað verði saman öll-
um þeim tegundum jurta. sem
í iandinu vaxa og möguleikar eru
til að geti vaxið.
Hvað er að segja um ræktun
bæjarbúa sjálfra?
Það er mikið umræðuefni, og
trúlega ráðlegast að geyma það
til vorsins, sagði garðyrkjuráðu-
nautur. Skilningur manna fer þó
mjög í vöxt á því, að húslóðin er
hluti heimilanna, sem ekki ber
síður að prýða og hirða en þær
vistarverur, sem eru innan hús-
veggjanna. Bezt er ástandið við
einbýlis- og tvíbýlishús, en
miklu lakara við fjölbýlshús.
Víða er litlum lóðum skipt í smá-
skika í stað þess að leyfa þeim
að njóta sín í einni heild. Bærinn
veitir fólki ráðleggingar eftir því
sem við verður komið í þessum
efnum og er það mjög tímafrek-
ur þáttur í starfi mínu.
„Perla Reykjavíkur"
Tíðindamaðurinn sypr nú garð
yrkjuráðunautinn um Tjörmna
en hann hefur umsjón með
framkvæmdum varðandi hana.
Það mun vera almennt álit að
Tjörnin eigi sem mest að halda
sínum náttúrulega svip, og eru
allar aðgerðir í sambandi við
hana miðaðar við það.
Bakkar hafa verið hlaðnir upp
meðfram veginum yfir Tjarnar-
brúna, en ekki mun vera full-
ákveðið, hvort þessi vegur liggur
þar í frgmtíðinni. Á næsta sumri
verður haldið áfram að hlaða
upp vesturbakkana. Eitt aðal-
atriðið í sambandi við Tjörnina
er fuglalífið. Lengst af hafa þar
verið aðeins tvær tegundir fugla
stokkönd og kría, en nú eru
fuglategundirnar orðnar níu tii
viðbótar. Þar á meðal eru anda-
tegundir, eins og urtönd. rauð-
höfðaönd, skúfönd, duggönd o. Íí.
Æðarfugl kom t. d. í fyrsta sinn
á Tjörnina í sumar. Þessar nýju
fuglategundir hefur bærinn alið
upp til að láta á Tjörnina og
hefur sú tilraun gefizt vel. Bæjar
búar kunna vel að meta fuglana,
og þó ekki sízt börnin.
Hvíldarstaðir
Þegar litið er yfir allt, sem
búið er að gera í sambandi við
ræktun og fegrun í bænum, þá
er það orðið mjög mikið og ai-
menningur kann vel að meta það,
sem gert hefur verið í þessum
efnum, en óvíst er þó að fólki sé
almennt ljóst hversu umfangsmik
il þessi ræktun er vegna þess hve
dreifð hún er um bæinn. En rækt
un skrúðgarða og opinna svæða
setur orðið sterkan svip á bæ-
ast undirbúning og eftirlit með
matjurtagörðum, en þeir eru nú
allvíða. Til dæmis eru stór svæði
í Borgarmýri og við Rauðavatn.
Nú er hægt að fullnægja allri
eftirspurn bæjarbúa eftir garð-
löndum, en eins og sagt var hér
á undan voru á síðasta sumri
1256 manns, sem fengust við mat-
jurtarækt í slíkum görðum. I
sambandi við þetta er svo rétt
að minnast á sumarbústaðalönd-
in, en þeim hefur verið úthlutað
við Rauðavatn og við Hamrahlíð.
Þarna getur fólk byggt sér
sumarskýli og ennfremur fengið
nokkurn blett til ræktunar í
kringum húsin. í sambandi við
þetta má svo geta um skólagarð-
ana, sem hafa verið starfræktir
vegna barna, sem ekki eiga völ
á útivinnu í sveit. Þarna geta þau
fengið tækifæri til' að íást við
ræktun matjurta og blóma og
vanizt þannig á þau störf, sem
siíku tilheyra. Nú eru skólagarð-
arnir á Klambratúni, en þaðan
verða þeir fluttir, þó enn hafi
ekki verið fullákveðið, hvar þeir
verða settir niður í framtíðinni.
Það má segja að sumarbústaða-
löndin, garðlöndin og skólagarð-
arnir miði að nokkru leyti allt
að sama marki, þarna er um að
ræða starfsemi, sem bæði er til
nytja, hollustu og skemmtunar
og er í sambandi við ræktun og
fegrun landsins.
Hér hafa ekki verið raktir
nema nokkrir drættir úr allri
— „Gula bókiri'
Framh. af bls. 1
að fasteignasala og einkaeign
fasteigna mundi brátt liða undir
lok, ef stjórnin — eftir kosningar
— telur sig hafa nægilegt fylgi til
að hefjast handa um þær fram-
kvæmdir í húsnæðismálum, sem
ráðgerðar eru. En úr því að talað
er um, að ná markinu ,,á auð-
veldan hátt“, hví þá að fam
krókaleiðir; af hverju ekki aS
þjóðnýta hreinlega allar íbúðir,
sem nú eru í einkaeign?
Þarf stjórnin að líkja nákvæm-
fega eftir aðferðum kommúnista
í leppríkjunum, þar sem eignir
borgaranna voru ætíð af þeim
teknar eftir krókaleiðum, en ekki
1 með beinni eignaupptöku?
Só, sem greiðir okkur 5 úro húsu-
ieigu, mú rúðu íbúðinni sinni
Á hverju sumri vinna margar stúlkur við að hlúa að görðum
bæjarins.
inn okkar, svip sem gerir hann
hlýlegri og byggilegri.
Nú er það orðin alltíð sjón, sem
ekki sást hér áður, að fólk
setjist niður á bekki í görðum
og á opnum svæðum og njóti
sólar og útsýnis. Á síðustu þrem-
ur árum hafa verið settir um
2—300 bekkir upp víðs vegar i
bænum. Sumir af þessum bekkj-
um standa inni i görðum, en aðrir
eru á opnum svæðum, þar sem
ætla má að almenningur mundi
vilja hafa slíka bekki, enda eru
þeir mikið notaðir og vel þegnir.
Baðstaðurinn í Nauthólsvik
Einn þáttur í starfsemi garð-
yrkjuráðunautsins er að sjá um
baðstaðinn í Nauthólsvík. Um
það fórust Hafiiða garðyrkju-
ráðunauti orð eitthvað á þessa
leið:
Fólk fjölmennir til Nauthóls-
víkur í góðum veðrum, og þar
er búið að grasrækta allt, sem
hægt er að rækta, en nú verður
haldið áfram að auka þar skjól,
og svo verður eftir þvi sem unnt
er haldið áfram með ræktun inn
með Fossvogsströndinni. Naut-
hólsvíkin hefur tekið miklum
stakkaskiptum á síðari árum og
hefur verið lögð í hana mikil
vinna. Því miður er ströndin
sjálf ekki eins góð og æskilegt
væri, en á öðru betra er ekki
völ hér. Góðar baðstrendur hér
í námunda við Reykjavik munu
vart finnast.
Sumarbústaðalönd og
matjurtagarðar
Margir bæjarbúar vilja rækta
sér matjurtir sjálfir, og eins og
getið var um í upphafi þessarar
greinar er mikið ræktað af mat-
jurtum og margir, sem hafa það
með höndum. Bæjarfélagið ann-
þeirri starfsemi sem fer fram
í sambandi við ræktunarmáiin í
bænum, að því leyti sem bæjar-
félagið hefur afskipti af þeim,
en þau verða nú sífellt fjöl-
þættari. Hér er um yfirgripsmik-
ið mál að ræða og skemmtilegt,
mál, sem alla varðar, og þann
hluta bæjarbúa einnig, sem aldr-
ei hreyfir hönd að garðrækt. þvi
þeir geta þó notið þeirrar prýði,
sem er að ræktuninni í skrúð-
görðum og opnum svæðum í bæn
um og við bæinn. Reykjavík ligg
ur á fallegum stað, sumir segja
að hér sé eitthvert fgeursta borg-
arstæði sem völ er á. Fegðurð
Reykjavíkur sjálfrar og um-
hverfis hennar leggur bæjarbúum
þá skyldu á herðar, að spilla
ekki sjálfri náttúrufegurðinni í
bænum, enda er það glöggt að
Reykvíkingar vilja það ekki.
Áhugi þeirra á garðrækt og
fegrun sýnir bezt að svo er. Bæj-
arfélagið sjálft vill ekki láta sitt
eftir liggja. Það vill hafa for
göngu um að prýða Reykjavíkur-
bæ með ræktun blóma og trjáa,
jafnframt því sem það vill styðja
bæjarbúa og hvetja til þess að
rækta og fegra í kringum sín
eigin hús.
Þá verða rakin helztu ákvæði
„gulu bókarinnar" og frumvarps-
ins fræga, sem afturkallað var,
um þann þátt húsnæðishneykslis-
ins, sem fjallar um leigumála. í
„gulu bókinni“ segir: „í öllum
kaupstöðum og kauptúnum, þar
sem félagsmálaráðuneytið telur,
að húsaleiga sé of há, skal skipuð
húsaleigunefnd". Frumvarpið tel
ur, að þessa þurfi sérstaklega við
í Reykjavík, Keflavík, Hafnar-
firði, Kópavogskaupstað og á
Akranesi. Þar segir og: „Ráðherra
skipar formann húsaleigunefnd-
ar, en hlutaðeigandi bæjarstjórn
eða hreppsnefnd velur hina tvo,
annan úr hópi húseigenda og
leigusala, hinn úr hópi leigutaka.
Til kjörs þessara tveggja full-
trúa þarf % atkvæffa í sveitar-
stjórn. Fáist ekki slíkur meiri
hluti, velur ráðherra mennina."
(Leturbr. Mbl.)
Það er „samvirk forysta“ í
þeirri sveitarstjórn, sem Hanni-
bal heimilar valið!
Allt nema W. C. og haff! ... og þó.
„Gula bókin“ segir, að nefnd-
irnar skuli „hafa með höndum
útleigu alls atvinnu- og íbúðar-
húsnæðis, sem ekki er hluti af
íbúð leigusala ... t. d. hefur sam-
eiginlegan umgang um W. C. og
bað“.
Frumvarpið leyfir mönnum
hins vegar að gera sjálfir upp-
kast að leigusamningum, en nefnd
in á ,,að staðfesta alla húsaleigu-
samninga ... eftir að hafa sann-
reynt, að þeir séu í öllum atrið-
um í samræmi við lög þessi,
sérstaklega, að umsamin húsa-
leiga sé eigi hærri en vera skal“.
Hins vegar verður ekki séð, að
frumvarpið geri ráð fyrir að und-
anþiggja klósettin, eins og þó
vakti fyrir þeim Hannesi Pálssyni
og Sig. Sigmundssyni.
Nóg að gera
Þá á nefndin að ákveða húsa-
leiguna og innheimta hana. En
auk þess skal hún „flokka allt
leiguhúsnæði í þrjá flokka“ eftir
kúnstarinnar reglum og hækka
síðan eða lækka leiguna um prós
entur, sem greinast allt frá 6 upp
Kópa-
vogur
KOSNINGASKRIFSTOFA Sjálí
stæffisflokksins ? Kópavogi er aff
Melgerffi 1. Opin frá kl. 10 til 10
daglega. Símar: 19708 og 10248.
Stuffningsmenn D-listans í
Kópavogi. Hafiff samband við
skrifstofuna.
í 30, auðvitað með undanþágu-
heimildum, þegar sérstaklega
stendur á (eða sérstakir menn
eiga í hlut?).
Bannað er að segja upp leigu-
húsnæði, en hins vegar eiga „sér-
fræðingarnir“ að endurmeta leig-
una, sem um var samið og leigu-
sali að endurgreiða leigu í 3 ár,
ef hann ekki er í náðinni. Bæði
leiguáali og leigutaki eru skyld-
ugir að senda nefndinni alla leigu
samninga, sem í gildi eru við
gildistöku laganna.
Sá, sem vill borga fiminfalda
ársleigu má ...........
Skv. frumvarpinu á íbúðareig
andi, sem ekki fullnýtir húsnæði
sitt — að dómi nefndarinnar —
að greiða henni húsaleigu fyrir
það húsnæði, sem hún telur hann
ekki fullnýta, og má taka gjald
ið lögtaki. Náðarsamlegast geta
menn þó leyst sig frá þessu með
því „að greiða . . . upphæð í eitt
skipti fyrir öll, sem nemur
fimmfaldri ársleigu eftir hlut-
aðeigandi húsnæði“.
Ákvæðin um þetta efni eru í
67.—69. gr. frumvarpsins.
Ríkiff þarf peningana ykkar
Eins og kunnugt er liggur nú
við ríkisgjaldþroti, enda þótt
búið sé að taka nær 400 milljóna
króna erlend lán á lVz ári.
Stjórnarherrarnir verða að fá
meira fé, ef þeir eiga að geta laf-
að við völd enn um skeið. Og
ráðið virðist fundið. í niðurlagi
tillagnanna um leigumálin seg-
ir:
„Þjóðfélagið mundi engu á því
tapa, þó þannig væri búið að
leiguokrurunum, að þeir sæju
þann kost vænstan að selja hús-
eignir sínar, og leggja fjármagn
sitt fram sem veltufé í þjóffar-
búskapinn".
Er hér átt við alla þá, sem í-
búðir eiga „á Faxaflóasvæðinu1*
og „græða óhóflega" á verðmæt-
isaukningu íbúðanna.
„Vlvaff er kommúnismi?*
Þeir, sem þurft hafa að spyrja,
fá svar eftir kosningar, ef stjórn
in heldur velli.
Saumastúlkur
vanar kápusaum óskast. — Upplýsingar
í síma 16898 á venjulegum skrifstofutíma.
HRINGUNUM
FRÁ
9 j,
HAFNAR6TR .4
I ðnaðarhúsnœði
200—300 ferm. óskast. — Tilb. merkt:
Iðnaðarhúsnæði 1958 — 3769, sendist
Mbl. fyrir miðvikudagskvöld.