Morgunblaðið - 19.01.1962, Qupperneq 2

2
MORCUNfíLAÐIÐ
Föstudagur 19. Jan. 1962
Allir flokkar borgarstjdrnar
telia launamun of lítinn
— en kommúnistar einir viifa, að
gengið sé að öllum kröf-
um verkfræðinga
Öflugar tæknideildir og verkefni
unnin í ákvæðisvinnu
Geir Hallgrímsson borgarstjóri
skýrði frá því á fundi borgar-
stjórnar Reykjavíkur í gær, að
ríkisstjórnin mundi nú á þessu
þingi flytja frumvarp um endur-
skoðun laganna um bygginga-
félög verkamanna, sem gerir ráð
fyrir öflun aukins fjármagns til
sjóða þeirra.
Ennfremur skýrði borgarstjóri
frá því, að borgarráð hefði ný-
lega samþykkt að tillögu bog-
arverkfræðings að fela nokkur
afmörkuð verkefní verkfræði-
fyrirtækjum einstaklinga. Þessi
verkefni eru: 1) Skipulagsúr-
vinnsla á tillöguuppdrá.ttum um
skipulag Fossvogsdals. 2) Skipu-
Iag á svæði við Reykjanesbraut
og Hringbraut, þ. e. frá Umferð
armiðstöðinni að Öskjuhlíð. 3)
Skipulag frá gatnamótum Suð-
urlandsbrautar og Kringlumýr-
arbrautar og framlenging þess-
ara urr.ferðaræða í Sætúni, Borg
artúni og Skúlagötu.
t borgarráði hafð' Guðmundur
Vigfússon borgarfulltrúi komm-
únista fallizt „eftir atvikum og
miðað við þær aðstæður, sem
skapazt hafa“, á, að þessi háttur
yrði hafður á lausn þeirra verk-
efna, sem um ræðir hér að fram-
an, en á borgarstjórnarfundinum
í gær notaði hann tækifærið til
að ráðast á borgarstjóra og meiri
hluta borgarstjórnar fyrir að
hafa ekki gengið að öllum kröf-
um verkfræðinga, þegar þeir
hófu verkfall sitt á s.l. sumri.
Spunnust af þessu allmiklar um-
ræður um launamismun í þjóð-
félaginu yfirleitt, en það var at-
hyglisverðast við þær, að enda
þótt borgarstjóri marginnti borg
arfulltrúa kommúnista eftir þvi,
hve margfalt kaup þeir teldu
verkfræðinga eiga að hafa miðað
við verkamenn, treystust þeir
aldrei til að svara þeirri fyrir-
spurn, en létu sér nægja órök-
studd stóryrði um tilraunir borg
arstjóra til að „rífa niður“ tækni-
deildir borgarinnar, eins og Guð-
mundur Vigfússon orðaði það.
Guðmundur Vigfússon tók
fyrstur til máls á fundinum í
gær. Ræddi hann fyrst um hús-
næðismál Reykjavíkurborgar í
tilefni af því, að í borgarráði
hafði verið lagt fram yfirlit
byggingafulltrúa um byggingar
1 Reykjavík á árinu 1961. Kem-
trr þar fram. að á s.l. ári var lok-
ið við 100 íbúðum minna en á
árinu 1960, og taldi GV þetta
sýna glögglega
þann mikla sam
drátt, sem orðið
hefði í bygg-
ingastarfsemi
hér í bænum á
undanförnum 2
árum. Það þarf
ekki lengi að
leita orsaka þess
arar þróunar,
s.agði hann. Hér er fyrst og
fremst um að kenna stefnu nú-
verandi ríkisstjórnar. Flutti GV
síðan tillögu í þrem liðum til úr-
bóta á þvi slæma ástandi, sem
hann taldi ríkja i byggingamál-
um.
lár GV: Stefna borgarstjóra
„stórhættuleg“
,f síðari hluta ræðu sinnar
fjallaði GV svo um tæknideildir
borgarinnar. Ræddi hann þá að-
allega um hinar árangurslausu
samningaumleitanir við verk-
fræðinga, sem leiddu til þess,
að þeir aflýstu verkfalli sínu.
Taldi hann augljóst ,að borgar-
stjóri hefði með tregðu sinni til
•að semja við verkfræðinga verið
að stuðla að framkvæmd þeirr-
ar yfirlýstu hugsjónar sinnar, að
bæjarfélagið ætti að hafa eins
lítil afskipti af verklegum fram-
kvæmdum og unnt væri. Kvað
hann þetta stórhættulega stefnu
á sviði skipulagsmála og verk-
legra framkvæmda.
Öfugþróunin hófst með
vinstri stjórninni
Geir Hallgrímsson borgar-
stjóri tók næstur til máls og svar
aði fyrst þeim kafla í ræðu GV,
sem fjallaði um húsnæðismál.
Kvaðst hann í sjálfu sér geta
verið sammála um það, að þró-
unin á undanförnum árum hefði
ekki verið nógu ör í þá átt að út-
rýma húsnæðisskorti og leita
þyrfti leiða til
þess að tryggja
mætti einhvem
lágmarksfj ölda
nýrra íbúða á
ári hverju, sem
miðaðist við eðli
lega fólksfjölg-
un, útrýmingu
og endumýjun
heilsuspillandi
húsnæðis og aðra eðlilega end-
urbyggingu.
Hins vegar, sagði borgarstjóri,
er ég ósammála GV um orsakir
þessarar þróunar. Benti bogar-
stjóri á, að á árabilinu 1947—
1953 hefði tiltölulega fáar íbúð-
ir verið hér í smíðum, en vegna
forgöngu sjálfstæðismanna hefði
fjárfestingarhömlunum verið af-
létt og hagstæðari þróirn bafizt.
Þessi þróun hefði náð hámarki
árið 1955, þegar 1808 íbúðir voru
í smíðum, en þegar á fyrsta
valdaári vinstri stjórnarinnar
hefði öfugþróunin hafizt, en það
ár, árið 1956, hefðu 1675 íbúðir
verið í smíðum, og á síðasta
valdaári vinstri stjórnarinnar
hefði þeim fækkað niður í 1253.
Síðan hefði þessi þróun haldið
áfram, en eina ályktunin, sem
af því yrði dregin, að hún hefur
haldið áfram f tíð núverandi rík-
isstjórnar, væri sú, að henni
hefði ekki enn sem komið er
tekizt, að snúa við þeirri öfug-
þróun, sem hófst á fyrsta valda-
ári vinstri stjómarinnar.
Þá taldi borgarstjóri einsýnt,
að slagorð, eins og GV hafði
flaggað með, gætu engu breytt
til bóta í þessum efnum. Megin-
atriði málsins væri það, að það
þyrfti að skapa fjármagn áður
en hægt væri að eyða því. Til
þess að það mætti takast yrði
að gera það eftirsóknarvert að
safna saman fjármagni. Skýrði
borgarstjóri síðan frá því, að
ríkisstjórnin mundi á yfirstand-
andi þingi flytja frumvarp um
endurskoðun laganna um bygg-
ingafélög verkamanna, sem fæli
í sér, að aukins fjármagns yrði
aflað til sjóða þeirra. Kvaðst
borgarstjóri binda miklar vonir
við þær ráðstafanir. Og af hálfu
borgarinnar yrði allt gert til
^ramh. á bls. 23.
Fimmfugur i dag
ívar Guémundsson
ÞAÐ ER ótrúlegt en satt, ívar
Guðmundsson fyrrverandi rit-
stjóri á í dag fimmtugsafmæli.
A slikum aldri er nú að vísu
ekki orð gerandi. Engu að síður
verður gömlum samstarfsmönn-
um og vinum hans hér heima
hugsað til hans langt út í heim.
En hann er nú eins og kunnugt
er búsettur austur j höfuðborg
Pakistans.
ívar Guðmundsson réðist um
tvítugsaldur sem blaðamaður til
Morgunblaðsins. Síðar varð hann
fréttaritstjóri blaðsins um ára-
bil. Gat hann sér ágætt orð í
öllum störfum sínum, var dug-
andi blaðamaður og ritstjóri.
Árið 1951 réðist hann síðan til
Norræn stofnun fyrir-
huguö í Reykjavík
flLLAGA um að komið verði á Hefur nefod verið skipuð til at-
fót Norrænni stofnun. í Reykja-
vík var rædd á fundi norrænu
menningarmálanefndarinnar, sem
haldinn var í Voksennsen við
Osló 28.—30. sept sl., en tillaga
þessi var komm frá norrænu fé-
lögunum.
Norræna menningarmálanefnd
in ákvað að hefja athuganir á
máli þessu, og eiga þær m. a. að
ná til hirnar norrænu menning
arstarfsemi, sem þegar er rekin
á íslandi, og rannsakað verður
hvaða for;n bentugast þykir slíkri
norrænni stofnun. Þá verða gerð-
ar athugaair varðandi stofn- og
reksturskostnað slíkrar stofnunn-
ar..
Með til’iti til þess, að mál þetta
komi fyrir Norðurlandaráð, sem
næst kemur saman 17 marz n.k.,
ákvað menningarmálanefndin að
byrjunarathugunum skuli lokið
eigi síðar en í febrúarlok 1962.
A NA 15 hnútor )í Snjé/toma V SSúrír V///rRtgn. tfu/daski/1Hj HmS
'y/li S V SOhnuttr • ÚSiWHh It Þrumur Wy/traU Hittski! \L&La(tS
KLUKKAN 11 í gær var enn
sama Norðaustan áttin um
land alit með björtu veðri
sunnanlands og vestan, en élj-
um á stöku stað norðanlands
og austan. Þær lægðir, sem
sjást á Atlantshafinu eru all-
ar á hreyíingu austur og norð-
austur iyrir sunnan land og
ættu að valda áframhaldandi
norðausliægri átt. í Vestur-
Evrópu er hins vegar ríkjandi
suðvestlæg átt og fremur
hlýtt. .
hugunar á málum þessum og
skipa hana prófessor Þórir Þórð-
arson, Háskóia íslands, Bent A.
Koch, aðalritstjóri, Kerstin Sönn-
erlind, Stokkhólmi, og Helene
Andersen, Oslo.
Hinni íyrirhuguðu Norrænu
stofnun í Reykjavík er ætlað það
hlutverk að sameina norræna
menningaistarfsemi á fslandi á
einum stað og blása lífi í slíka
starfsemi.
Gert er ráð fyrir að stofnun
þessi verði sjálfstæð sjálfseign-
arstofnun, sem njóti styrkja frá
Norðurlöndunum, bæði til að
standa straum af stofnkostnaði og
einnig til reksturs. Norrænu
stofnuninni er m. a. ætlað að efna
til bæði fyrirlestra og námskeiða
þar sem kynnt yrðu tungumál
hinna Norðurlandanna, menning
og þjóðfélagshættir. Er gert ráð
fyrir að við stofnunina verði
safn bóka, timarita, blaða, kvik-
mynda um ýmsa hluti o fl. Til
þess að stofnun þessi geti þrifizt
verður hún að hafa yfir að ráða
viðunandi húsnæði fyrir áður-
nefnt safn svo og til fyrirlestra-
halds.
Hin Nörræna stofnun í Reykja-
vík yrði samræmandi afl í því
menningarstarfi Norðurlandanna
við ísland, sem rekið er af svip-
uðum stofnunum þar. Stofnun
þessi gæti einnig verið til gagns
gestum frá hinum Norðurlöndun-
um, einum sér eða í hópum, og
á sama hátt miðlað upplýsingum
til íslendinga. sem kynnast vilja
Norðurlöndum af eigin raun. Þá
gæti stofnunin starfað í nánum
tengslum við skóla um allt fs-
iand, t. d. með fyrirlestraferðum,
útgafustarfsemi O. fl.
Eins og að framan greinir eru
allar áætianir og bollaleggingar
um slíka norræna stofnun
Reykjavík enn á algjöru frum-
stigi. Er frétt þessi byggð á
fréttatilkynningu frá norrænu
menningarmálanefndinni.
Sameinuðu þjóðanna í New York
og vann við Upplýsingadeild
þeirra. Nokkur ár var hann að«
stoðarframkvæmdastjóri við
upplýsingaskrifstofu Sameinuðu
Þjóðanna í Kaupmannahöfn,
Fluttist hann síðan aftur til New
York og var m. a. blaðafulltrúi
forseta Allsherjarþingsins árið
1960—1961. Á s.l, sumri var hon«
um fengin forstaða fyrir upplýs-
ingaskrifstofu SÞ í Karachi í
Pakistan. Dvelst hann þar nú
ásamt Barböru konu sinni og
tveimur sonum þeirra.
ív-ar Guðmundsson •r hið
mesta lipurmenni, drengur góð-
ur og kemur sér allstaðar veL
Hann á því fjölda vina og kunn-
ingja hér í fæðingarbæ sínum.
Ritstjórn og starfsfólk Morgun-
blaðsins árnar honum allra heilla
fimmtugum og biður hann lifa
vel og lengi.
Heimilisfang hans í Pakistan
er þessi: United Nations Informa-
tion Center, Strachen Road,
KaraChi, Pakistan.
Yfirnefnd Verð-
lagsráðs sjávarút-
vegsins kosin
VERÐLAGSRÁÐ sjávarútvegs-
ins hefur setið á fundum dag-
lega að undanförnu.
Samkomulag hefur ekki náðst
um verðákvarðanir á vetrar-
vertíðarafla.
Verðákvörðuninni hefur þvi
verið vísað til yfirnefndar sam-
anber lög um Verðlagsráð sjáv-
arútvegsins nr. 97/1961.
Aðilar samþykktu einróma að
fara þess á leit við bankafull-
trúa Gunnlaug G. Björnsson, að
hann taki að sér starf odda-
manns í yfirnefndinni. Gunn-
laugur hefur orðið við þessum
tilmælum. Verðlagsráðið kaus
síðan yfirnefndina á fundi sín-
um í gær og er hún þannig
skipuð:
Gunnlaugur G. Björnsson,
oddamaður, Helgi Þórarinsson,
Sigurður Pétursson, Tryggvi
Helgason og Valgarð J. Ólafs-
son. — (Frá Verðlagsráði sjáv-
arútvegsins)
— Nýja.Guinea
Frh. af bls. 1.
senditækjum og vistum til 20
daga. —.
í fregn frá Jakarta, höfuðborg
Indónesíu, segir að J. Sœdarso,
sem er varaformaður flotaráðs
Indónesíu, hafi verið í tundur-
skeytabátnum, sem sökkt var,
Ekkert hefur frétzt um örlög
hans, en indónesísk skip leita
hans enn. Þótt Soedarso hafi
ekki að þessu sinni átt að gera
innrás í Nýju-Guineu hafi Indó-
nesíustjórn skipað hann yfir-
mann þeirra hersveita, sem ætl-
aðar voru til iunrásar ef til
kæmi, —-