Morgunblaðið - 17.02.1971, Síða 19
MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 17. FEBRÚAR 1971
19
Sæmdur silfurþorski
verið skipstjóri á Sigutrði í fjög-
— Framieiðsla
►iamhíJil af bls. 1
— Þessar tölur eru alvar-
legs cðlis og þœr ná ekki ein-
ungis til yfii’borðsins. Ranin-
sóknirnar, sem gerðar voru,
náðu niðui' á að minnsta kosti
500 metra dýpi. Þær voru
gerðar á föstuin gróðri, svifi,
skeldýrum, fiskum, kórölltum
— á öCölu Kfi í sjóntum, stegir
Oousteaiu.
— Lærdómuriam, sem við
gebum dregið af þessu, er sá,
að sú útbreidda skoðun, að
hafið eigl sér engin taikmörk,
er röng. Það næ-r yfir tvo
þriðju hdu-ta yfirborðsins, það
vitum við. Sé venjulegum
mælikvarða beitt, er dýpt
hafsins miiki'l, að meðaltali
4000 metrar og umfang þess
er 1.3 þúsund miiljónir rúm-
metra. En á mælikvarða
heimsins er þetta lítið. Það er
ekki lemgur unnt að lilta á haf-
ið í senn sem ötæmandi forða-
búr eða sorpgeymslu um ald-
ur og ævi.
— 19,3 milljónir
Framlialtl af bls. 28
mjög kostnaðarsamar fram-
kvæmdir og hlýtur að verða
mats-atriði hverju sinni, hvaða
áherzlu beri að leiggja á þær
framkvæmdir, meðan brýnni
verkefni biða. I ár verður áfram
unnið að gerð öryggissvæða fyrir
Vestmannaeyjaflugvöll og hafn-
ar endurbætur við sSliík svæði við I
Isaf j arðarfliugvöH.
Girðimgar eru nú þegar um-
hverfis langflesit'íMr flutgbrautir,
og er á framkvai-m daáætlun yfir-
standandi árs gert ráð fyrir sér-
stateri fjárveitiingu til úrbóta á
þeim stöðum, þar sem þörfin er
brýnust. Slökkvibi freiðar eru á
flugvöillunum við Reykjavík, Ak-
uireýri og Egilsstaði. Á öðrum
fiiugvöl'lum eru minni slökkvi-
tæki á hatnidvögnum og er gert
ráð fyrir nokkrum endurbótum
í þv-í efni í ár.
Radíóvitar þeir, sem nú eru
notaðir í flugleiðakerfi og fyrir
aðflu-g að fliu-gvölltum, eru þúnir
tækjum, er fulinægja tæknikröf-
um ailþjóðafluigmáliastofnunar-
innar. En umfram það hafa at-
vinnuflugmenn nú farið þess á
leit, að á þeim stöðurn, þar sem
einn slíkur viti er motaður, v-erði
öðrum bætt við.
Verður hægt að mæta þeim
kröfum í ár fyrir þá staði, þar
s-em aðflug fer fram í fjörðum
eða döflum og fyrir eru uppsetn-
ingaraðstæður. Tvöfaldur vitaút-
búnaður er nú þegar á 6 stöðum.
Tilkoma hims nýj-a blindlend-
ingarkerfis Reykjavíkurflugvall-
ar mun enn auka öryggi flugum-
íerðar um völilinm, en auk þessa
kerfis eru þegar fyrir hendi rat-
sjá fkigvai’larins og 5 aðflugsvit-
ar umhverfis hann. 1 vor verða
sett upp ný og ful'iikomnari rat-
sjártæki fyrir Akureyrarflugvöill,
en tæki þessi voru pö-ntuð á sl.
ári.
Samkvæmt framikvæmdaáætl-
un er gert ráð fyrir veru'legu
átaM i uppsietninigu ljósabúnaðar
við fluigvelli. Má þar nefna að-
fl-ugsiljós og akbrauitarljós á
Reýkjavíteurfiugvedli, og aðflugs-
hal'l-a'ljós fyrir tvo brautarenda
Vestmann aey j aflu gvallar og
norðurenda fl ugbrautar Akur-
eyrarfluigval'iar. SMk ljösakcrfi
eru mú þegar á suðurenda flug-
brauta Akureyrar- og Egi'lsstaða-
fiu-gvalla og á báðum endum að-
aiiflugbrau lar ReykjavíkurflU'g-
vállar.
Með him-um nýju fluigvélum
filugfélaganna hefur þörfirn fyrir
lengri daglegri nýtingu þeirra
farið vaxandi. Næturflug hefur
þvl au'kizt á undanföm'um árum
og eru fl-ugvel'lirnir við Reykja-
vik, Sauðárkrók, Akureyri, Egils-
staði, Horma'fjörð og Vestmahina-
eyjar nú búnir . fluigbrautaljós-
LESIO
DDGLECn
EINAR Sigurðsson, útgerðarmað
ur, hefur sæmt Arinbjöm Sig-
urðsson, skipstjóra á togaranum
Sigurði, silfurþorski í tilefni
þess, að Arinbjörn var afiahæst-
ur íslenzkra togaraskipstjóra
1968, 1969 og 1970.
Arinbjörn Si-gurðsson hefur
um. Hinis vega-r eru staðhættir
þanniig við niokkra flugveiM, að
ekki verður hægt að fljúga þanig-
að næturflug á stórum áætlumar-
fl-ugvéluim og má m.a. nefna ísa
fjörð og Norðfjörð.
I 5 ára framkvæmdaáætlun er
gert ráð fyrir að næstu tvö ár
verði Ijósaútbúmaður aukinn á
fliugvöfflium, sem opnir eru til
notkunar að nóttu, en að f-uffl-
nægj-a kröf-um um s'líkam búmað
myndi kosta 16 mifflj. kr.
Hafinn hefur verið undirbún-
ingur að endursikoðun fram-
kvæmdaáætil'unar fyrir timabilið
1969—’73 þar s-em væn'tan'lega
verður tekið fufflit tillit til þeirra
óska, s-em borizt hafa frá flug-
fédögum, atvinniuflugmönnum,
flugumiferðarstjórum o-g öðrum
þeim aðiluim, e-r miáiið varðar.“
- Skýrsla OECD
Framhald af bls. 1
a-st yfnrvöld till að hla'U-pa umdir
ba-gga með framleiðsluinini með
uppbótum til meytenda, að'allega
á mjólkurafu’rðuim.“
í skýrslumni s-e-giir, að „með
hliðsjón af því að þ-róun lauma-
málanma hafi verið mjög óstöðug
O'g fyl-gt sveiflum í sjávarútvegi
hafi yfirvöld tafiið þörf á því að
emdurskoða markmið og leiðir
til þess að fylgja f'ram kaiup-
gjaldssitefinu sem gæti stöðvað
vítahrimg verðbólgumnar. ‘1
Sérfiræðiimgarnir benda í
skýraiiu sinni á þá mi'klu óviisisu
er ríkti fyrir samming-a þá sem
gerðir voru við opin-bera starfs-
menin og samni-n-gana um fi-s’k-
verðið, en skýrs’lam var samin
áður en niðurstöður þessara
samninga voru kumin-ar. Enn
fremur benda þeir á að tíma-
setnimig nýlegra ráðstafama í
efniáhagsmélunum geti haft í för
með sér auikaálag á ríkissjóð, en
„beri verðistöðvuini-n tilætll'aðain
árangur, eins og yfiirvöld geri
ráð fyrir, fáist maiuðsynle-gt sviig-
rúm tiil þess a-ð huga betuir að
lamigtíima’vandaimálum kaiupgjaids
stefnu og um leið að ail'm-einniri
þróun efiniahagsmálanma."
f skýrslun.ni segir að lokuim,
að „betra samiræmi á því, á
hvaða tíma lauimaeamminigar séu
gerðir og hve háir þeir séu,
gæti orðið fyrsta skrefið til þesis
að slíta sundur það sjálfvirka
saimband, sem nú er milili laiuma,
ur ár. Fyrsta árið — 1967 —
veiddi hann 4470 tomm og var þá
animar aílahæsti togaraskipstjór-
inm, en áðan hefur hain-n, sem
fyrr sagir, skipað efsta sætið;
1968 með 4403 tonin, 1969 með
4734 tonm og 1970 landaði hann
framfærsl’ukostnaðar og lamdbún
aðairtekma, og auk þeas þau raánu
tenigsl, sem eru milli samanibu'rð-
ar á fiisikverði og öðrum tekj-
uim. ... Til þess að svo megi
verða getuir reynzt nauðsy-n'legt
að setja mikilvæga þætti, sem
ráða stairfsemi kaupgjailds- og
verðlagskerfisimis, umdi.r betra eft
irlit., Stjóimiin hefu-r gert sér
greim fyriir þess-u vandamá.li og
hefur að lokmum við-ræðum við
helztu hluitaðeigaindi aðila gert
mðstafanir ti-1 þess að stöðva
víxlverkamir kaupgjald-s og verð-
lags og verðbólguáhriif þeirra.“
- Úrslit í kvöld?
Framhald ftf bls. 26
strik verða þeir ekki auðunnir,
og alla vega má búast við mjög
jöfnum, hörðum og skemmtileg-
um leik.
Strax að loknum leik tR og
Víkinga, hefst sá leikur sem
margir hafa beðið með óþreyju,
FH:VaIur. Óhætt er að fullyrða
fyrirfram að þetta verður mikill
átakaleikur, og eftir öllum sólar-
merkjum að dæma ætti hann að
verða hinn jafnasti. FH vann
Ieikinn í fyrri umferð, 16:14, í
æsispennandi leik, en víst er að
Valsmenn munu ekki láta sinn
hlut eftir liggja að þessu sinni,
en liðið hefur jafnan staðið sig
með mikilli prýði — ekki sízt
þegar mest á reynir.
í kvöld fer einnig fram einn
leikur í 2. deild og leika þar
KR og Grótta. Sá leikur hefst
kl. 18.45.
— Bókmennta-
verðlaun
Framliald af bls. 3
am Heinesen og Svíinn Olof
Lagerkrantz.
1966 Svíinn Gunnar Ekelöf.
1967 Norðmaðurinn Johan
Borgen.
1968 Sviinn Per Olov Sund-
mann.
1969 Svíinn Per Olof En-
quist.
1970 Daninn Klaus Rifbjerg.
Eins og upptalning þessi
sýnir, hefuir enginm íslending-
ur enn hlotið bókmenntaverð
launin.
4889 tonmu'm.
Sillfu-rþorski'nin, sem Arin-
björn hlaut, smíðaði Hreimin M.
Jáhammsson.
Arinbjörn Sigurðsson tekur við
silfurþorskinum úr hendi Einar
s Sigurðssonar.
— 37 luku prófi
Framhald af bls. 5
Kandídatspróf í íslenzkum fræð-
um: (2)
Eiríkur Þormóðsson
Kristín Arnaldg
B.A.-próf: (12)
Aðalsteinn Eiríksson
Fríða Áslaug Sigurðardóttir.
Helga K. Nikulásdótti-r
Hraf-nhildur Böðvarsdóttir
Jón Hjartarson
Kolbrún Björk Haraldsdóttir
Lydia Lass
- María Þórdís Gunnlaugsdóttir
Ólafur Víðir Björn-sison
Ragnhildur Alfreðsdóttir
Sólrún Björg Jensdóttir
Þuríður Magnúsdóttir
— Landgræðsla
Framliald af bls. 15
irnir voru 8%%, eins og grein-
arhöfundur tíundar nólkvæm-
lega, sýnir e. t. v. frekar þró-
unarstig alþjóðabankamála-
memnsku okkar e-n fátækt þjóð-
arimmar. Al'lavega getur það
vari:a kallllast ýkja jálkvætt lífs-
viðhorf að fr'eista þ-ess að rétt-
læta aðgerðariieysi í fram-
kvæmd þróunaraðstoðar með
því að íslendingar séu hvorki
bjargálna né aflögufærir, —
og raurnar vamþróaðir búsik-
m-enin, þegar ölil 'kurl koma til
grafar.
Það vill svo til að slik skóla-
speki heifuir v-erið rækilega af-
sönnuð í verki af landsimönn-
um sjálifuim nú síðu-sbu árin.
Fyrir sex ár-uon safnaði „Her-
ferð gegn hungri“ níu millljón-
um króna á örskömmuim tírna
og voru það allit frjálls saan-
skot frá fólkinu í landimu. Sú
upphæð væri helmimigi hærri á
gengi núgildandi krómu. Og
sei-nni herferðir áhugamanna í
þesisuim efniunn hafa gefið prýði-
lega raun. Enn verður ieitað til
landsmanina iranan skamimis og
að þessu sinni vegna þ-ess van-
þróaða fólks, sem ka'lllast flótta-
roenn. Eran mun þá víst kom-a í
ljós hver er hugur fólksins i
landimu í þessuim efniuim.
★
Það fer ekki milli mála, að
spiiling er landiæg í ým’Sum
þi'óunariöndum og miikiil og dýr
skriffinmsika getur valdið því,
að ek-ki komóst n-ema hiiuti þró-
unaraðstoðarinnar til skiia, eina
og greiniarhöfundur bendir rétti
lega á. Eru ekki einmitt spiiil-
irag og skriffin-nska skó’ladæm-i
um vanþróun? En betur færi,
að þessi hroðalegu fyrirbæri
væru algjörlcga óþskkt á Vc-st-
urlöndum eða í iandi „miteillar
and’legrar rme.nnir.igar“, svo
sam okkar eigin landi. Ef við
eigum að lláta hendur faffla í
skaut og taka að e-inb.íma á
eigin nafia vegna þeasara aran-
marka, er hæit við að sa-ni-
ræmisins vegna yrði einnig að
draga eitthvað úr fram’kvæmd-
uim hér í heimahög’um.
Sannl-e'ilkurinn er rauinar sá,
að Norðurlöndin hafa sýnt það
í verki með sinni sameigir.Oegu
þróunaraðstoð, að unmit er að
koma sMkri aðstoð til skila af-
falia ítið, ef rétt er á málurn
haidið. Þau standa að ýmsum
framikvæmdaáætljunúm í lönd-
uim Austur-Afríku, sem góða
rau-n hafa ge-f;ð, Og á Indlandi
reka Norðmenn frægan sjó-
marana- og útigerðarskóía Við
eruim ekki með í þessu starfi,
en ef það fru-mrvarp, sem nú
ligguir fyrir Alþingi um sam-
starf íslands og þróimariand-
anna verður að lögum, er það
fyrs-ta skrafið á þeirri brau't.
Frumvarpið kallar ekki á nein
fjárútlát till þróunariandarana,
helduir myndar aðeins fram-
kvæmdaaðilann. Það er síðan
undir vvlja Ailþingis komið á
hverju ári hve mik'lu fé er veitt
til þessara starfa. 10—20 millj.
króna framlag á ári er hér
ekki mikill hluti 10 milljarða
króna fjáriaga, svo senmitegt
dæmi sé tekið. Mesti viraur ís-
lenzkra vega. Sverrir Runólfs-
son, myndi jafravel ekki telja
það eftir!
Mælt er að eitt af þjóðskáíld-
um okkar á fyrra heilmiragi ald-
arinnar, góður viniur -Kristjáns
Albertssonar, hafi eitt sinin
sagt í gilöðum hópi: Enginn
dauðdagi er mér samiboðinn, ut-
an heimsendir!
Þótt landar skáldsins deffli
ekki jafnaðarlega því hug-um-
stóra lífsviðhorfi, sem í þess-
um orðum felst. er eteki raema
eð iiegt að spurt sé hve teragi
það særni okkuir að kal’ast eina
þjóðin á Ve-sturiönduim, er ekki
hefur komið á laggirnar slíku
fyrirtæki, sem hér hefui verið
gert að umtalsefni. Ég heif reynt
að sýna fram á að sl’ík starf-
semi yrði svo sáralítið brot af
fjárlögum, að fráleitt þyrfti að
stöðva byggingu nokkurs fé-
lagshei-rnilis henraar vegna. Og
það er Hka Ijóst að til sjávar
og sveita bíður ungt fól’k eftir
því að íá tækii'æri ti! þess að
hefja störf á þessum vettvangi
— að verkefnuim, sem eru í sam
ræmi við framitíðarsýn þess og
félagshyggju. Það miun snúa
aftur reynslunni ríkara, með
nýjan skilning á land; sínu og
þjóð og þeim vandamálum, sem
hér heima er v;ft að glí-ma.
Þessvegna vona ég, að Al-
þi-nigi sjái sóma sinn í því að
láta áðurgreint frumvarp ekki
daga uppi „til langlrama", heJ.4
ur gjalda því samlþykki sitt, og
það í síðasta lagi á ofanverðri
góu.
Gunnar G. Scliram.
t
Útför móður minnar og
teragdamóður
Guðfinnu Helgu
Guðmundsdóttur
Austurbrún 6,
fer fram frá Fossvogskirkju
fimmtudaginn 18. febrúar kl.
3.00. Blóm og kransar vinsam-
legast a’fbeðin. Þeir sein
vildu minnasit henraar, er
bent á lí-knarstofmanir.
Fyrir hönd aðstandenda.
Helena Zoéga
Ernst Ziebert.