Morgunblaðið - 11.04.1972, Síða 23

MORGUNBLAÐÍÐ, ÞRIÐJUDAGUR II. APRÍL 1972 23
Bjarni Pálsson, skrif-
stofustjóri - Minning
Fæddur 16. apríl 1906.
Dáirni 3. april 1972.
Enn er vinar að sakna. Bjarni
Pálsson skrifstofustjóri toll-
stjóraskrifstofunnar varð bráð-
tkvacklur aðfaranótt annars páska
dags, 3. þ.m. Kom andlát hans
ðHum á óvart, þvi ekki var ann-
að »vitað en að hann væri að
öllu leyti við góða heilsu. Við
unnum saman glaðir og reifir
laugardaginn fyrir pátska, og á
páskadag vann Bjarni við að
fegra ibúðarhús sitt eins og svo
oft áður. Hann gekk til svefns
um kvöldið en vaknaði ekki af
þeim svefni. Með Bjarna er til
moldar genginn góðuir drengur
og merkur embættismaður.
Bjarni Pálsson var fæddur í
Reykjavík 16. april 1906, en sá
dagur var eins og dánardagur
hans, 2. i páskum.
Bjarni Pálsson var kominn af
Ikunnuim reykvisitoum ættum.
Faðir hans var Páll Hafliðason,
skipstjóri, fseddur 1857 og dá-
inn 1937, sonur hjónanna Haf-
lliða Hannessonar og SLgríðiar
Bjarnadóttur, er lengi bjuggu
rausnarbúi í Gufunesi. Með-
al systkina Páls voru hinn
fcuinmi skútusfcipstjóri og for-
ystumaður í útvegsmálum Lúð-
vífc Hafliðason og Helga móðir
Hafsteins Bergþórssonar skip-
stjóra og útgerðarmanns. Páll
ivar hinn mesti atgervis- og duign
aðarmaður. Var hann lengi skip
stjóri á skútum, en síðar af
greiðslumaður hjá Völundi h.f.
Móðir Bjarna Pálssonar var
Guðlaug Ágústa Lúðvíksdóttir
steinsmiðs Alexíussonar lög-
regluþjóns i Reykjavík, en með-
al systkina hennar var Lárus
Lúðvíksson skókaupmaður í
Reykjavík, kunnur athafnamað-
ur. Guðlaug var annáluð dugn-
aðairkona. Lifði hún lengi eftir
andiát manns síns og andaðist í
Reykjavík 1962 85 ára gömul.
Bjarni var yingstur af 9 börn-
u:m foreldra sinna. Ölst hann
upp á heimili þeirra í Reykja-
vilk, sem fyrst var við Sölvhóls-
götu, en síðar að Sólvallagötu
21.
Bjarni gekk i Menntaskólann
í Reykjavík og varð stúdent það
an 1929 með hárri einkunn.
Lagði hann síðan stund á laga-
nám við Háskóla Islands og
lauk lögfræðipróf 13. júní 1933
með mjög háriri 1. einkunn (139%
stigum). 1929—1930 var hann
formaður Orators, félags laga-
nema.
Eftir að Bjarni hafði lokið
lagaprófi stundaði hann fyrst
málflutning í Reykjavík. Hinn
15. janúar 1934 var hann skip-
aður fulltrúi lögmanns (síðar
yfirborgarfögeta) en starfaði
við tollstjóraembættið í Reykja
vík. Varð hann síðan skrifstofu
stjóri þess embættis og gegndi
því starfi til dauðadags. Héraðs
dómslögmaður varð hann 1944.
Bjarni kvæntist 4. jan. 1936
Guðmundu Sigríði Jónsdóttur
skipstjóra á ísafirði Bjarnason-
ar og konu hans Karitasar
Magimúsdóttur bónda í Áliftafirði
Einarssonar, en móðir Karitasar
var Guðrún Guðmundsdóttir
stórbónda á Eyri i Seyðisfirði
vestra Bárðarsonar. Eru meðal
systkina .Guðmundu dr. Bjarni
Jónsson, lætonir, betokjarbróðir
Bjarna Pálssonar og Kjartan
Jónsson kaupmaður.
Þau Guðmunda og Bjarni
byggðu á fögrum stað húsið nr.
94 við Langholtsveg og hafa bú
ið þar um langt skeið. Lagði
Bjarni mikla alúð við að fegra
garðinn umhverfis húsið.
Bjarni og Guðmunda eignuð-
ust eina dóttur barna, Hrefnu
fædda 1936, sem gift er Sigfúsi
Thorarensen verfcfræðingi. Eiga
þau 2 börn, Odd Bjarna og Sig-
ríði Birnu, sem voru augastein-
ar afa síns.
Bjami Pálsson var frábær
heimilisfaðir. Var honum ekki
annara um neitt en velferð
konu sinnar, dóttur og dóttur-
barna. Fyrir hamingju þeirra og
velferð varð allt annað að víkja.
Ég kynntist Bjarna Pálssyni
fyrst er ég var sýslumaður á Isa
firði. Hann hafði þá meðal ann-
ars á hendi fyriir tollstjóraemb-
ættið umsjón með innheimtum,
sem gengu á milli tollstjóraemb
ættisins og embættanna utan
Reykjavíkur. Átti ég á þessum
árum oft tal við Bjarna af þess-
um sökum og var fljótt auðfund
ið að við góðan embættismann
var að skipta. •
Náin kynni oktoar og sam
vinna hófst þó ekki fyrr en ég
tók við tollstjóraembættmu 1943.
Tóku þá brátt aðrir menn við
flestum þeim störfum sem Bjami
hafði áður gegnt, en hann varð
nánasti aðstoðarmaður minn,
staðgengilil og ráðunautur og
skrifstofustjóri tollstjóraskrif-
stofunnar. Urðu og þau mál eft-
ir því sem árin liðu sífellt fleiri
sem hann annaðist og afgreiddi
á eigin hönd.
Samstarf .okkar Bjarna hefur
nú staðið í meira en 28 ár. Á
þessum árum þurftum við að
sjálfsögðu að leysa ýmsan
vanda og gefa álit og gera til-
lögur um fjölda mála. Eru þær
stundir orðnar margar, sem við
Bjarni höfum átt saman, bæði í
venjulegum skrifstofutíma og ut
an hans, til að ræða þessi mál
og ganga frá afgreiðslu þeirra.
Voru þessar viðræður yfirleitt
mjög ánægjúlegar og skemmti-
iegar og fyrir mlg, sem ábyrgðina
bar á afgreiðslunni, mjög gagn-
legar. Kom þá að góðu haldi
skörp greind Bjarna, stilling
hans og réttsýni og gott vald
hans á islenzku máli.
Bjarni Pálsson var hár maður
vexti, beinvaxinn, herðabreiður
og karlmannlegur, andlitið frítt,
hárið mikið og hrokkið og fór
vet, svipurinn stitlilegur og fram
ganga öll traustvekjandi. Hann
var maður prýðilega greindur,
átti auðvelt með að átta sig á
efni mála og að ræða viðkvæm
mál við menn án þess að valda
sárindum. Hann gat stundum
verið nokkuð þykkjuþungur, en
yfirleitt setti glaðværð hans og
rík kímnigáfa svip á framkomu
hans og viðmót.
Bjarni var víðlesinn í íslenzk
um fræðum fornum og nýjum.
Hafði hann myndað sér sjálfstæð
ar skoðanir um ýmis vafaatriði í
þeim fræðum og voru þau hon-
um kært umtalsefni.
Á yngri árum iðkaði Bjami
nokkuð skák og vann nokkrum
sinnum til verðlauna í þeirri
íþrótt.
Samvinna okkar Bjarna Páis
sonar leiddi til vináttu, sem
aldrei bar skugga á. Færi ég
honum þakkir fyrir samstarfið,
vináttu hans við mig og fjöl-
skyldu mína og störf hans öll
fyrir tollstjóraembættið. Er hans
þar almennt saknað og sæti
hans vandfyllt.
Við fráfall Bjarna er þó að
sjálfsögðu sárastur harmur kveð
inn að konu hans, dóttur og öðr
um ástvinum. Sendi ég þeim inni
legar samúðarkveðjur.
Megi minningin um góðan
dreng verða þeim til huggunar.
Torfi Hjartarsom.
Hinn 3. þ.m. varð bráðkvadd-
ur að heimili sínu, Langholts-
vegi 94 hér í borg, Bjarni Páls-
son, skriifistofustjöri og fer út-
för hans fram i dag frá Dóm-
kirkjunni i Reykjavík.
Bjarni var fæddur í Reykja-
vik 16. april 1906 og voru for-
eldrar hans Páll skipstjóri Haf-
liðason, bónda i Gufunesi Hann
essonar og seinni konu hans
Guðlaug Ágústa Lúðvíksdóttir
steinsmiðs i Reykjavík Alexius-
sonar. Páll andaðist 12. mai 1937
en Guðlaug 10. maí 1962. — Þau
Páll og Guðlaug áttu saman 9
börn og var Bjarni yngstur
þeirra, en hin börnin eru þessi
talin eftir aldri:
Ágúst f. 1894, dáinn um 1915
og hafði þá nýlokið prófi frá
Verzlunarskóla Islands.
Guðbjörn, bifreiðastjóri, f.
1896, kvæntur Guðmundu Gísla-
dóttur frá Stekkum í Flóa.
Haraldur, stýrimaður, f. 1897.
Tók út af b.v. Hafsteini 14.11.
1929.
Árni, innheimtumaður, f. 1898,
Framhaid á bls. 31.
Minning:
Jónas Hvannberg
kaupmaður
Fæddur 4. 11. 1893.
Dáinn 1. 4. 1972.
„Horfinn dáinn
harmafregn.“
Þeir hverfa nú hver af öðrum
mennirnir sem lyft hafa grettis-
tökum þessarar aldar á Islandi.
Svo mikill er hugsjónareldur
einsíakra manna, að hár aldur
og þverrandi heilsa megnar í
erngu að sljóvga áhugann og elj-
una fyrir framtakiniu.
Einn af þessum mönnum var
Jónas Hvannberg, eigandi og
stofnandi hinnar stóru og vel
þekktu verzlunar „Hvanmbergs-
bræðra'* hér í borg. Með stórhug
og einbeitni hins regiusama
stjórnanda tókst Jónasi að yfir-
vinna öll ijón og bimi er á vegi
voru.
Jómas minn, aðeins nokkur orð
til að þakka þér langa og góða
kynningu milli heimilanna og
allar ánægjustundimar er við
Frimann áttum með þér og þín-
um, Eftir 48 ára gamla kynn-
ingu og vináttu þyrpast minn-
ingarnar að. Það er af svo miklu
að taka.
Ein er þó áleitnust, það voru
sæludagarmir er við oft áttum
hjá ykkur á höfðingjasetrinu
þínu Otey. Þar er allt svo fagurt
og prýtt, að ef paradís er til á
jörðu finnst mér hún þar. Fram-
tak þitt þar og gróðurreitir
Guðrúnar eru verðlaunagripir
alirar þjóðarinnar. Þetta lýsir
stórhug þínum og framtaki bezt.
Þú vissiir líka, hve mikill yndis-
auki það var konu þihni að hlúa
að gróðrinum, og eins og í öLlu
þá var það engum takmörkum
háð að þú sæir hana glaða.
Gestrisni þín og höfðingsskap-
ur á heimili þímu er okkur f jöl-
skylduvimunum kær og ógleym-
amLegur. Hlýjan i handtakinu bar
vott um heitt hjarta, það fundu
börnin þín, barnabörnin, ættingj-
af og tetngdafólk allt, er þú ávallt
vildir rétta hjálparhönd.
Jónas var mikiil heimamaður
og leitaði sér fróðleiks i góðum
bókum. Hann var mikill listunn-
andi og bar gott skyn á margs
konar list. Hygg ég hann hafi
átt eitt hið fallegasta safn máil-
verka og annarra listmuna.
Einhverntíima spurði ég Jónas,
hvað hann teldi sina mestu
gæfu í lífinu. — Því er nú fljót
svarað, konuna mína, hún hefur
verið mér allt i öllu. I blíðu og
stríðu höfum við alit sameigin-
Legt og borið hvort annars byrð-
ar. — Jónas var allt tíð heilsu-
veili, en var með viljaþreki og
karlmemnsku alla ævi að teitast
við að lifa lífinu heiU.
1 mínum augum var Jónas sér-
stæður persónuLeiki. Framkoma
hans tiguleg og yfir honum
reisn er mótaðist af virðuleik.
Húsbóndi var hann góður og
þeim er náðu vináttu hans var
borgið. Ráð hans og ábendingar
voru ávallt hoU ráð, eins og góð-
um dreng sæmdi.
Eiginkomu Jónasar, sonum
þeirra, tengdadóttur, barnabörn-
um, öðrum ættingjum og vinum
sendi ég einlægar samúðarkveðj-
ur mínar og fjölsfcyldu minnar.
Ég veit að söknuður ykkar er
sár, þið hafið misst mikið. En
við skulum samt gera okkur
grein fyrir því, að þótt við verð-
um að sjá af ástvimum okkar,
höfum við i raun réttri ekki
misst þá. Því það sem þeir voru
okkur, getur enginn frá okkur
tekið. GiLdi þess og verðmseti
verða okkur skiljanlegri og dýr-
mætari eftir að þeir eru horfnir.
Látum fyrirheit Guðs um end-
urfund og eilíft lif sefa sorgina
mimnug þess að Guð gaf og Guð
tók. Minningarnar, þakklætið og
eilífðarvonin verma hugann og
greiða veg okkar fram til eilífð-
arlandsins. Þar ríkja voröflin
ein. Þar verður unaður lífsins
aldrei rofinn, hvorki af sjúkdómi
né dauða.
„Drottinn gefðu dánum ró,
hinum likn er lifa.“
Jónína Guðmundsdóttir.
ÁRIN eru mörg siðan ég kynnt-
ist honum fyrst. Þá var ég sendi-
sveinn hjá Haraldi og kom stund-
um til Hvannbergsbræðra. Ég
tók þá fljótt eftir því, hversu
stjórnsamur og reglusamur mað-
ur Jónas Hvannberg var í hví-
vetna. Hjá honum störfuðu einn-
ig ætíð framúrskarandi duglegir
og öruggir menn, Sigtryggur
bróðir hans og Finnur Ólafsson,
sem ég síðar vann með á Grund
í mörg ár. Allir eru þessir menn
látnir, og ég er að skrifa nokk-
ur minningarorð um Jónas
Hvannberg. Hann var nokkuð fá-
skiptinn, að mér fannst, en vin-
ur vina sinna var hann sann-
arlega. Gott var að koma til
þeirra hjóna, Guðrúnar og Jón-
asar, á falLega heimilið þeirra á
Hólatorgi, en þangað lágu Leiðir
ofckar Helgu, konu minnar, nokk
uð oft. Minnmgar þaðan eru
margar og hugljúfar, en þau
hjón voru samhent í svo mörgu
og gestrisni þeirra var við
brugðið.
Jónas Hvannberg var fram-
sýnn og vinnusamur maður, sem
tók virkan þátt í atvinnulífinu á
margan hátt. Skóverzlun Hvann-
bergsbræðra er ein elzta skó-
verzlun landsins, en það var við-
ar, sem Jónas lét til sin taka, og
átti hann hlutdeild að stofnun
ýmissa fyrirtækja og átti sæti í
stjórn sumra þeirra. I Útey í
Laugardal rak hann búskap um
árabil, en frú Guðrún kom upp
eimum fegursta trjágarði á land-
inu, enda er hún mjög blómelsk
og ann aliri ræktun.
Við áttum stundum tal saman.
Báðir vorum við alltaf að flýta
okkur, en sa-mt sem áður held
ég, að við höfum skilið hvor
annan. Okkur fannst báðum
skilningur manna á framkvæmd-
um og framförum oft og tíðum
harla litili og okkur Jónasi
fannst stundum litils hófs og
fyrirhyggju gætt í meðferð opin-
bers fjár og vorum samsinnis
um svo ótal margt í þessum efn-
um.
Nú eru leiðir skildar að sinni.
Tómlegt mun mörgum finnast í
Hólatorgi 8, ekki sízt frá Guð-
rúnu, sem hann unni svo heitt.
Við hjónin sendum henni, sonum
þeirra og öðrum ástvinum inni-
legar samúðarkveðjur.
Gísli Sigurbjörnsson.
I dag, þegar mágur minn Jón-
as Hvannberg, kaupimaður, er
jarðsunginn, koma minningarn-
ar fram í hugann, eftir meira en
hálfrar aldar kynni. Árið 1920,
þegar ég var 12 ára gamall var
ég sendisveinn hjá skóverzlun
Hvannbergsbræðra. Þá var Jón-
as orðinn einkaeiga-ndi verzlun
ariranar, þar sem Erlendur bróð-
ir hans var þá látinin. Um þebta
leyti fluttist verzlunin úr Hafnar
stræti 15 í nýbygg’t hús Eim-
skipaféiags Islands, og í því húsi
var verzlunin þar til á siðast-
liðnu ári. Það þóbti möngum mifc
ið í ráðizt, þegar Jónas tófc þebta
stóra húsnæði á leigu, en allt
gekk vel ag í dag er skóverzl-
un Hvannbergsbræðra elzta sfcó
verzlun landsins. Velgenigmi
verzlunarinnar er fyrst og
fremst að þafcka dugnaði og
heiðarleifca Jónasar, ásEumt
heppni hans að hafa ávaíllt
gott starfsfóik, sem sumt hefur
unnið við verz'.unina í árabugi.
Það sem mér er þó efst í huga
er einkalíf Jónasar, þvi harm
var fyrst og fremst ástrífcur eig
inmaður og faðir. Hann var gift
ur systur minni í yfir '50 ár, og
allan þann tima heyrði ég hann
aldrei segja styggðaryrði við
hana eða nokkurn anman á
heimiiinu. Hann 'kallaði sysbur
mírna gælunafni, sem enginn amm
ar notaði. Jónas sýndi móður
simni mikla umihyiggju, og for-
eldrum mínum var hann eins og
bezti sonur. Jónas tók litinn
þátt í al.mennu félags'.íifi, en þó
er mér tounnugt um að hann var
góður stuðnings- og velgerðar-
maður margra félaga oig ein-
stafclinga, en því var etoki á
loft haldið. Að leiðariofcum
toveð ég þenman drengsfcapar-
mann með kæru þakklæti fyrir
Framhald á bls. 14.
t
Hjartans þakkir færum við
öllum, er sýndu otokur sam-
úð og vinarhug við fráfali og
útför eiginmanns, föður og
tengdaföður,
Árna Stefánssonar
frá Þingeyri.
Jafnframt þökkum við öllum
þeim, er veittu honum líkn í
þraut, svo og vinum og
vandamönnum tryggð til
hinztu stundar.
Hulda Sigmundsdóttir,
Erla Árnadóttir,
Gústaf Jónsson,
Guðmundur Árnason,
Ásdís Pálsdóttir.
s